Planowanie finansowe: Wycena przedsiebiorstwa metodą DCF
Metoda wyceny na podstawie zdyskontowanych, przyszłych strumieni pieniężnych, nazywana
metodą dochodową, jest oparta na założeniu, że wartość firmy wynika z korzyści
finansowych, jakie dostarczyciele kapitału mogą czerpać z tytułu prowadzenia działalności
gospodarczej. Korzyści te są rozumiane jako wolny strumień pieniężny. Mogą być szacowane
dwoma sposobami, to jest na podstawie dochodów, jakie przedsiębiorstwo osiągało w
przeszłości, bądź będzie osiągać w przyszłości.
Całkowita wartość ekonomiczna przedsiębiorstwa jest sumą wartości jego zadłużenia i
kapitału własnego
1
. Wartość ta nazywana jest wartością przedsiębiorstwa, zaś wartość jego
części reprezentowanej przez kapitał własny jest określana jako wartość dla akcjonariuszy.
Podsumowując:
E
D
V
V
V
,
gdzie:
V - wartość przedsiębiorstwa,
V
D
- wartość zadłużenia,
V
E
- wartość kapitału własnego.
Przekształcając powyższe równanie tak, aby obliczyć wartość dla akcjonariuszy,
otrzymujemy:
D
E
V
V
V
.
W celu określenia wartości dla akcjonariuszy należy najpierw określić całkowitą
wartość przedsiębiorstwa. Wartość ta składa się z dwóch elementów:
zaktualizowanej wartości wolnych operacyjnych przepływów pieniężnych (ang. free
operating cash flow) w okresie objętym prognozą,
wartości rezydualnej (ang. residual value), która odzwierciedla zaktualizowaną wartość
przedsiębiorstwa w okresie poza horyzontem prognozy.
Ogólna formuła wyceny metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych (ang. DCF
method – discounted cash flow) przedstawia się następująco:
RV
PVFOCF
V
,
przy czym,
t
t
t
t
n
t
r
FOCF
PVFOCF
1
1
)
1
(
,
gdzie:
1
Zadłużenie obejmuje wyłącznie dług podlegający oprocentowaniu.
V - wartość przedsiębiorstwa,
PVFOCF – zaktualizowana wartość wolnych operacyjnych przepływów pieniężnych
w okresie objętym prognozą,
FOCF
t
– wolny operacyjny przepływ pieniężny w okresie t,
r
t
– koszt kapitału w okresie t,
n – długość okresu objętego prognozą,
RV – wartość rezydualna,
Wolny operacyjny przepływ pieniężny
Wolny przepływ pieniężny z działalności operacyjnej stanowi różnicę pomiędzy
wpływami i wydatkami gotówki. Przepływ ten może służyć jako podstawa szacowania
wartości przedsiębiorstwa ponieważ stanowi wpływ wierzycieli i akcjonariuszy.
Wartość rezydualna
Wartość rezydualna często stanowi większą część wartości przedsiębiorstwa. W przypadku
większości przedsiębiorstw jedynie niewielką część ich wartości można w sposób
uzasadniony przypisać przepływom pieniężnym oczekiwanym w ciągu najbliższych pięciu do
dziesięciu lat, czyli w trakcie okresu objętego prognozą.
Pomimo iż wartość rezydualna stanowi znaczący składnik wartości przedsiębiorstwa,
jej rozmiary zależą bezpośrednio od przyjętych założeń dotyczących okresu objętego
prognozą.
Wartość rezydualną można wyznaczyć następującymi metodami:
metoda renty wieczystej
n
t
t
n
n
r
r
FOCF
RV
1
1
1
)
1
(
1
,
metoda stałego wzrostu
n
t
t
n
n
r
g
r
FOCF
RV
1
1
1
)
1
(
1
,
gdzie:
g — stała stopa wzrostu wolnego operacyjnego przepływu pieniężnego po okresie objętym
prognozą.
Szacowanie wartości rezydualnej metodą renty wieczystej opiera się na założeniu, że
przedsiębiorstwo, które jest w stanie generować stopę zwrotu wyższą od kosztu kapitału
(czyli ponad przeciętną stopę zwrotu), w końcu przyciągnie konkurentów, których wejście do
branży spowoduje obniżkę stóp zwrotu do poziomu kosztu kapitału. Metoda renty wieczystej
zakłada, że po okresie wzrostu wartości, czyli okresie objętym prognozą, przedsiębiorstwo
będzie uzyskiwać z nowych inwestycji stopę zwrotu równą przeciętnie biorąc kosztowi
kapitału. Inaczej mówiąc, po okresie objętym prognozą przedsiębiorstwo będzie inwestować
w strategie, dla których wartość zaktualizowana netto (ang. NPV – net present value) będzie
średnio równa zeru. W odróżnieniu od metody renty wieczystej, metoda stałej stopy wzrostu
dopuszcza możliwość realizacji strategii o dodatniej NPV po upływie okresu objętego
prognozą.