- 1 -

ĆWICZENIE 3 23.10.2011

W przypadku inwalidztwa z powodu choroby oparzeniowej wysiłki fizjoterapeuty i chorego należy
skierować na kształtowanie stałych kompensacji, naukę nowych przyzwyczajeń ruchowych,
przygotowanie do czynności bytowych i samoobsługi.
Masaż leczniczy przy chorobie oparzeniowej zaczynają stosować po oczyszczeniu powierzchni
uszkodzonej od tkanek martwiczych i zaciągnięciu się ran, to znaczy w okresie wyzdrowienia. Są takie
zadania masażu:
 poprawa krążenia krwi i chłonki w części uszkodzonej,
 zmiękczenie i utworzenie blizn elastycznych
 rozszerzenie zrostów łącznotkankowych
 stymulacja kurczowej funkcji mięśni
 przeciwdziałanie przykurczom i sztywności stawów
Stosowany jest segmentowy masaż odruchowy do stref przykrego wy ch odcinku rdzeniowo-
mózgowego, masaż symetrycznych nieuszkodzonych części ciała i mięśni (antagonistów) z przeciwnej
strony stosowanie lokalizacji oparzenia. Mięśnie te, oczywiście, są rozciągnięte i osłabione. Dlatego dla
stymulowania ich zdolności kurczowych jest stosowane głębokie masowanie i nacieranie ścięgien,
piłowanie, przecinanie, heblowanie, poprzeczne przetrząsanie, ciągła wibracja i poklaskiwanie. Nie
wolno masować uszkodzonej powierzchni ze strony oparzenia, natomiast możemy stosować środki
łagodzące mijając strefę urażoną. Masuje się stawy dotyczące przykurczu. Jednocześnie z masażem
stosują się ruchy, aktywne i pasywne. Kiedy pojawia się blizna, zaczynają ostrożnie masować oparzoną
powierzchnię.
Fizykoterapia przepisuje się po wyjściu chorego ze stanu szoku i chirurgicznych zabiegów stosowanie
powierzchni oparzonej w celu umniejszenia bólu, przeciwdziałania zakażeniom, wydalania tkanek
martwiczych, stymulowania naskórkowania, unikania bliznowców, przykurczów, przygotowania do
przeszczepienia skóry, odnowienia stanu nerwowo-psychicznego. Stosuje się naświetlanie promieniami
nadfioletowymi całej powierzchni oparzonej lub oddzielnych jej części (segmenty poprzeczne – przy
oparzeniu kończyn dolnych i międzyłopatkowe – przy oparzeniu kończyn górnych), kwarcowanie pokoi
dla chorych i sal opatrunkowych, terapia mikrofalowa i prądy ultrawysokiej częstotliwości,
diadynamoterapia, soluks, elektroforeza z nowokainą, induktotermia, elektrosen.
W kuracyjnym, to znaczy właśnie rehabilitacyjnym okresie stosuje się wszystkie środku rehabilitacji
fizycznej.
Lecznicza kultura fizyczna. Celem jest pełne odnowienie ruchomości stawów, siły i napięcia mięśni,
zdolności czynnościowej, stanu funkcjonalnego układów oddechowego i sercowo-naczyniowego,
przygotowanie do obciążeń o charakterze bytowym i produkcyjnym, a w razie inwalidztwa umniejszenie
jego przejawów, wprawianie się w zachowaniu ruchów, udoskonalenie stałych kompensacji,
minimalizacja pomocy postronnej w bycie i samoobsłudze.
Stopniowo stosują się wszystkie formy LKF. Jednak ćwiczenia fizyczne powinny mieć przeważnie
charakter umiarkowany, dopiero na końcu okresu zezwala się na bardziej intensywne ich stosowanie,
ponieważ po chorobie oparzeniowej przez dłuższy czas pozostają jej skutki, negatywnie oddziaływujące
na narządy wewnętrzne, obronne funkcje organizmu i reakcje przystosowawcze. Stosuje się gimnastyka i
zabawy w wodzie, kąpiele, pływanie, wskazana jest korekcja wodna. Zaleca się chodzenie, spacery,
wycieczki i wyprawy turystyczne o bliskim zasięgu.
Masaż leczniczy ma na celu podwyższenie elastyczności i prężności oparzonych i otaczających je
tkanek, ulepszenie zdolności kurczowych i napięcia mięśni, rozciągnięć, rozluźnienia i uruchomienia
skóry i połączonych z nią tkanek w przypadku blizn i przykurczów, zmniejszenie sztywności stawów.
Stosuje się masaż ręczny, prysznic leczniczy i masaż wibracyjny. Przy przykurczach dermatologicznych
dla uruchomienia skóry stosują następne środki:
 rozcieranie-kreskowanie
 przecinanie przez końcówki palców
 posuwanie i stymulujące intensywne rozcieranie i składanie skóry i warstwy podstawowej w różnych

kierunkach

- 2 -

Masaż uszkodzone stawu wykonuje się za pomocą biernych i czynnych ruchów redresyjnych. On zaleca
się po zabiegach termicznych, przed gimnastyką leczniczą, mechanoterapią i po niej, na wskazanie
lekarza.
Fizykoterapia. Jej celem jest utworzenie aktywnego przekrwienia na powierzchni i w głębi tkanek,
aktywizacja przemiany materii i procesów odżywczych, rozluźnienie i wchłanianie blizn i przykurczów,
normalizacja zdolności kurczowych i siły mięśniowej oraz funkcji stawów, stymulowanie działalności
układu sercowo-naczyniowego i innych układów organizmu, procesów regulacji termicznej, poprawa
stanu ogólnego i zahartowania pacjenta. Stosuje się aplikacje parafinowe i z wosku ziemnego, leczenie
błotne, induktotermia i diadynamoterapia, terapia mikrofalowa i ultradźwiękowa, elektrostymulacja,
elektro- i fonoforeza z materią chłonącą, kąpiele ciepłe, słodko wodne, terpentynowe, jodynobromowe i
z ziół leczniczych, oblewanie, prysznic, helioterapia itp.
Mechanoterapia jest skierowana na likwidację przykurczów, pełne odnowienie funkcji stawów i
powiększenie siły mięśni. Wykorzystują się aparaty typu blokowego, a także, co działają zgodnie z
regułą dźwigni. Mechanoterapia może być stosowana w wodzie, z wykorzystaniem aparatów
portatywnych o kształcie ręcznych i nożnych wahaczy, cewek i wmontowanych w burtę basenu lub
wanny narządzi blokowych. Aparaty należy stosować samodzielnie, podczas gimnastyki leczniczej albo
po niej, w czasie zabiegów termicznych i masażu.
Terapia pracy po chorobie oparzeniowej jest skierowana na uruchomienie stawów i odnowienie siły
mięśni, zachowanie istniejących i rehabilitacja czasowo zamkniętych przyzwyczajeń czynnościowych i
działań bytowych, adaptacja do obciążeń o charakterze zawodowym. Wykorzystuje się roboty na
drutach, plecenie, lepienie z gliny i plasteliny, piłowanie i heblowanie drewna, prace drukarskie i szycie
na nożnej i ręcznej maszynie, przędzenie, prace w ogrodzie, roboty wykonywane na pozimowej i
pionowej gablotce bytowej itp. W razie kalectwa chory przystosuje się do samoobsługi i działalności
bytowej, nabywa nowych zdolności czynnościowych.