HIGIENA, ĆWICZENIE 4, 23.10.2012

Ocena żywienia służy:

 określaniu zaleznści miedzy żywieniem a zdrowiem
 opracowaniu polityki żywnościowej na poziomie krajowym
 opracowaniu założeń w podaży żywności
 dostarczeniu informacji o żywności i sytuacji żywieniowej kraju
 planowaniu zaleceń żywieniowych

Spożycie żywności- jest to ilość zwyczajowo spożywanej w ujęciu indywidualnym lub zbiorowym, w
przeliczeniu na roku lub dzień

Sposób żywienia- jest to zdeterminowany kulturowo zespół zwyczajów dotyczący:

 wyboru produktów żywnościowych
 sposobu ich przygotowania do spożycia
 rozdziału na poszczególne posiłki

(Określa ile i czego, jak często i w jakiej formie człowiek spożywa w ujęciu dziennych, tygodniowym lub
miesięcznym)

Stan odżywienia- charakteryzuje stan zdrowia człowieka wynikający ze zwyczajowo spożywanej żywności
spożycie żywności może być określane na poziomie:



indywidualnym



gospodarstwa domowego



handlowym



krajowym

WKSAŹNIKI

1. BMI- body mass index

18,5-24,9- norma
25-29,9- nadwaga
30- otyłość
40- otyłość olbrzymia
18,5< niedowaga

BMI- nie nadają się dla:

 osób powyżej 190 cm
 sportowców- duża masa mięśniowa
 dzieci i młodzieży do 18 r.ż.- BMI odnosimy do siatek centylowych

2. WHR- stosunek obwodu talii do bioder. Mówi o typie otyłości. Dwa typy otyłości:

- otyłość androidalna- „męska”- typ jabłko

dla mężczyzn ≥ 1, dla kobiet ≥0,8

≤1

≤0,8 -> otyłość gynoidalna

silnie koreluje z nadciśnieniem, chorobami serca, chorobą niedokrwienną.

- otyłość gynoidalna- „żeńska”, pośladkowo- udowa, „gruszka”

3. Sam obwód talii- definiuje otyłość centralną, tendencję do gromadzenia się tkanki tłuszczowej w

jamie brzusznej

kobiety ≥88cm
mężczyźni ≥102 cm

Azja
kobiety ≥80cm
mężczyźni ≥94 cm

DANE O SPOŻYCIU ŻYWNOŚCI

OBLICZENIOWE

REJESTRACYJNE

WYWIADOWCZE

1. Bilanse życiowe

Jedyna metoda określająca
spożycie na poziomie kraju
w ciągu roku

2. Rachunkowość

3. Inwentarzowa

Ile dane gospodarstwo
domowe wykorzystuje
danych produktów w ciągu
roku

1. Wagowo- rejestracyjne

2. Wagowa

Ważenie produktów
spożywanych przez jedna
osobę

3. W miarach domowych

1. Ankietowa

Ankieta do wypełnienia
przez pacjenta

2. Wywiad 24 h i 48 h

3. Historia żywienia

Co pacjent spożył w
przeciągu ostatnich 3 dni

4. Częstotliwość spożycia

żywności
Zaznaczanie, które
produkty są spożywane
często, rzadko- preferencje
żywieniowe

DANE O SPOSOBIE ŻYWIENIA

JAKOŚCIOWE

ILOŚCIOWE

JAKOŚCIOWO- ILOŚCIOWE

1. Ankietowe

2. Punktowe

Ocena jadłospisu, co kiedy
jada? Zaplanowanie
jadłospisu- czy dana osoba
umie zaplanować swój
jadłospis.

1. Inwentarzowe

Mierzone zapasy

2. Wagowe

Ważone są wszystkie
składniki także i resztki z
talerzy

3. Ankietowo- wagowe

Ważone są wszystkie
składniki także i resztki z
talerzy
Obliczenie kosztów

4. Chemiczno- analityczne

Najdokładniejsza metoda,
metoda duplikacji

5. Szacunkowe

Najmniej dokładne

1. Historia żywienia

Pacjent przypomina sobie co
zjadł w przeciągu ostatnich
3 dni

2. Bieżącego notowania

Pacjent na bieżąco spisuje
spożywane produkty