HOMEOPATIA
WETERYNARIA W PRAKTYCE
64
www.weterynaria.elamed.pl
STYCZEŃ-LUTY • 1/2007
Abstract
Homeopathy gives rise to a considera-
ble controversy among veterinarians.
The article presents the rules of admi-
nistering homeopathic medicines and
the guidelines for choosing appropriate
homeopathic medicines when planning
a homeopathic therapy. An example of
the treatment of a bite wound in a dog
is presented.
Key words
homeopathy, homeopathic medicines,
medicine dosage
Streszczenie
Homeopatia wciąż wzbudza w środowi-
sku lekarzy weterynarii wiele kontrower-
sji. W artykule przedstawiono zasady
podawania i doboru leków homeopa-
tycznych oraz planowania terapii home-
opatycznej. Opisano także przypadek
leczenia rany kąsanej u psa.
Słowa kluczowe
homeopatia, leki homeopatyczne, daw-
kowanie leków
Homeopatia
w codziennej praktyce
HOMEOPATYCZNA RZECZYWISTOŚĆ
I KRĄŻĄCE WOKÓŁ MITY
lek. wet. Urszula Hellman (Soszka)
gabinet weterynaryjny, Warszawa
D
AWKOWANIE
LEKÓW
HOMEOPATYCZNYCH
Dawkowanie leków homeopatycznych
zależy w głównej mierze od dwóch czyn-
ników. Są to stan pacjenta i potencja za-
ordynowanego leku. W stanach ostrych
leki podaje się często, w przypadku gra-
nulek czy kropli nawet co pięć minut.
W przypadku leków podawanych paren-
teralnie może to być 2-3 razy na dobę.
W przypadkach podostrych częstość
podawania leku jest mniejsza. Może to
być 3 razy na dobę, zaś w przypadkach
przewlekłych leki homeopatyczne moż-
na podawać 1 raz na dobę lub kilka razy
w tygodniu, miesiącu. Lekarze stosujący
zasady homeopatii unicystycznej podają
1 dawkę na dwa-trzy miesiące, uważając,
że jest to czas niezbędny do skutecznego
zadziałania leku.
Drugim czynnikiem mającym wpływ
na częstość podawania leków homeopa-
tycznych jest potencja leku. Z zasady leki
o niskim rozcieńczeniu podaje się często
– kilka razy na dobę, leki w rozieńcze-
niach średnich podaje się jeden raz na
dobę lub kilka razy w tygodniu, zaś leki
w rozcieńczeniach wysokich podaje się
raz w tygodniu lub rzadziej.
Przez rozcieńczenia niskie najczę-
ściej rozumie się potencje do 12 DH i do
7 CH. Rozcieńczenia średnie to 15 DH do
30 DH oraz 9 CH do 15 CH. Rozcieńcze-
nia wysokie to powyżej 30 DH i powyżej
15 CH. Jest to podział umowny, na który
mają wpływ uregulowania poszczegól-
nych rynków. We Francji nieuznane są
rozcieńczenia powyżej 200 CH (z wyjąt-
kiem rozcieńczeń Korsakowa), zaś w in-
nych krajach europejskich używa się
wyższych rozcieńczeń.
Warto w tym miejscu podkreślić rolę
lekarza wybierającego lek i jego potencję.
Jest to bardzo ważny czynnik wpływają-
cy na powodzenie procesu leczenia. Wie-
lu wielkich współczesnych homeopatów
podkreśla, iż w stanach ostrych, stanach
zagrożenia życia oraz w stanach znacz-
nego wyczerpania organizmu nie należy
przepisywać leków w potencji 200 CH,
gdyż lek taki może doprowadzić do znacz-
nego pogorszenia pierwotnego u pacjenta.
Wybór potencji leku w innych przypad-
kach też ma duże znaczenie. Lek Hepar
sulfuris używany między innymi w przy-
padkach ropienia ran czy też leczenia rop-
ni i czyraków, w zależności od zastosowa-
nej potencji będzie różnie działał:
• Hepar sulfuris 5 CH (niskie rozcień-
czenia) – będzie pobudzał proces
ropienia, w przypadku czyraków czy
ropni będzie prowadził do ewakuacji
powstającej ropy,
• Hepar sulfuris 30 CH (wysokie roz-
cieńczenia) – będzie hamował proces
ropienia.
Na podanym przykładzie widać, jak
ważne jest prawidłowe dobranie rozcień-
czenia wybranego leku (1).
C
ZY
HOMEOPATIA
JEST
BEZPIECZNA
,
SKUTECZNA
?
Na przykładzie leku Hepar sulfur wyraź-
nie widać, że leki homeopatyczne mogą
być i są bezpieczne w rękach lekarza, któ-
ry wie, jak je stosować. Wielce nieodpo-
wiedzialne jest ogłaszanie, że leki home-
opatyczne są bezpieczne, bez opatrzenia
takiego sformułowania odpowiednim ko-
mentarzem. Leki homeopatyczne, tak jak
i alopatyczne, nie działają niestety tak, jak
marzyliby sobie lekarze, czyli tylko w tym
miejscu, którego dotyczy schorzenie. Po-
dając Hepar sulfuris 5 CH w przypadku
ropnia okołozębowego u zwierzęcia, któ-
re będzie także miało ropień na wątrobie,
należy się spodziewać, że dojdzie u tego
zwierzęcia do pęknięcia zarówno ropnia
okołozębowego, jak i ropnia na wątrobie.
Dlatego zawsze należy się dobrze zasta-
nowić przy doborze zarówno leku, jak
i jego rozcieńczenia.
Przy problemie bezpieczeństwa stoso-
wania leków homeopatycznych należy po-
ruszyć problem skuteczności tego typu
kuracji. Najczęściej stawianym zarzutem
HOMEOPATIA
WETERYNARIA W PRAKTYCE
65
www.weterynaria.elamed.pl
STYCZEŃ-LUTY • 1/2007
Rana była zaropiała, pachniała w bardzo
nieprzyjemny sposób. Pies był osowiały,
miał mniejszy apetyt niż zazwyczaj i tem-
peraturę 38,7°C. Jedynym środkiem de-
zynfekcyjnym, jaki stosował właściciel do
momentu przyjścia do lecznicy, było pole-
wanie rany wódką (właściciel wraz z psem
był na wakacjach i nie miał możliwości
dotarcia do lekarza weterynarii).
Pies ten był wcześniej bardzo wrażliwy
na stosowane chemioterapeutyki, dlatego
właściciel wyraźnie zażyczył sobie, żeby
spróbować przeprowadzić leczenie psa
jedynie metodami naturalnymi.
Do toalety rany zastosowano rozcień-
czony olejek Manuka. Właściciel miał
trzy razy dziennie wylewać na ranę po
5 kropli tego olejku oraz 2 razy dzien-
nie kłaść na ranę niewielką ilość maści
Traumeel. Przez trzy pierwsze dni lecze-
nia toaletę rany prowadzono codziennie.
W tym czasie pies codziennie dostawał
Pyrogenium injeel 1 amp. wraz z 1 amp.
Hepeel oraz 1 amp. Lymphdiaral. Ponie-
waż wyraźnie było widać, że brzegi rany
ziarninują, a sama rana nie pachniała
już nieprzyjemnie, zalecono wizyty co
drugi dzień. Właściciel nadal stosował
na ranę olejek Manuka oraz maść Trau-
meel. Ponadto miał zalecone podawanie
Arnica montana 9 CH 2 razy dziennie
po 3 granulki. Zaś w czasie wizyt pies
dostawał Coenzym compositum 1 amp.
wraz z Hepeel 1 amp. oraz 1 amp. Lym-
phdiaral. Takie leczenie było prowadzo-
ne przez trzy tygodnie. Leczenie zakoń-
czono, gdy rana była całkowicie zaskle-
piona. Pies przez cały czas leczenia był
w dobrej kondycji, wesoły, miał dobry
apetyt. Właściciel był bardzo zadowolo-
ny z przebiegu leczenia.
lek. wet. Urszula Hellman (Soszka)
Gabinet Weterynaryjny
„Pod anielskimi skrzydłami”
01-716 Warszawa, ul. Broniewskiego 56
e-mail: sumsum@onet.eu
Literatura
1. Castro M.: The Homeopathy Handbook, Mac-
millan, London 1995.
2. Allen T.F.: The Encyclopedia of Pure Materia
Medica, Jain Publishers, New Delhi 1987.
3. Kent J.T.: The Lectures on Materia Medica,
Jain Publishers, New Delhi 1987.
wobec homeopatii jako metody terapeu-
tycznej jest jej nieskuteczność. Wiele osób
uważa, że nie jest to skuteczna metoda te-
rapeutyczna, gdyż oni, ludzie im znajomi
czy też ich zwierzęta zażywali leki home-
opatyczne bez spodziewanych efektów
leczniczych. W tym miejscu należy jednak
powrócić do tego momentu, w którym le-
karz przepisał im kurację homeopatyczną
i rozważyć, czy była to dobrze dobrana ku-
racja. Jeśli nie, nie mogła przynieść spo-
dziewanych efektów, ale czy jest to dosta-
teczny powód, żeby podważyć możliwości
terapeutyczne homeopatii? (2).
C
ZY
HOMEOPATIA
JEST
ELEMENTEM
ZIOŁOLECZNICTWA
?
Do produkcji leków homeopatycznych
wykorzystuje się między innymi surow-
ce roślinne. Jednak pranalewki, z których
wytwarza się leki homeopatyczne, przy-
gotowywane według farmakopei home-
opatycznej, nastawiane są według innych
zasad niż nalewki stosowane w fitote-
rapii. Ponadto łączenie poszczególnych
leków odbywa się na innych zasadach.
Jednak najważniejsza różnica leży w ilo-
ści stosowanych leków. W ziołolecznic-
twie stosuje się wagowe ilości leków, zaś
w homeopatii, poprzez proces rozcień-
czania i dynamizacji, stosuje się niewa-
gowe ilości leków (1).
P
ODAWANIE
LEKÓW
HOMEOPATYCZNYCH
Podawanie leków ampułkowych nie na-
stręcza kłopotów, gdyż najlepiej jest po-
stępować zgodnie z zaleceniami produ-
centa. W przypadku leków podawanych
per os należy pamiętać o utrzymaniu mi-
nimum 10-minutowego odstępu między
jedzeniem a zażyciem leku homeopatycz-
nego. Uważa się, że leki homeopatyczne
najlepiej wchłaniają się przez śluzówkę
jamy ustnej. Jednak trudno jest wyma-
gać, aby zwierzęta chciały powoli wysy-
sać leki homeopatyczne. Dlatego bardzo
skutecznym sposobem podawania leków
homeopatycznych zwierzętom jest roz-
puszczanie ich w niewielkiej ilości wody
i podanie im tak przygotowanego roztwo-
ru. Taki sposób postępowania dotyczy
zarówno granulek, tabletek, jak i kropli.
Przy podawaniu leków homeopatycznych
per os należy pamiętać, aby w tym samym
czasie pacjent nie zażywał leków zawie-
rających miętę lub kamforę (3).
H
OMEOPATIA
W
CODZIENNEJ
PRAKTYCE
Właściciel przyprowadził psa z raną na
lewym boku o średnicy 7 cm. Powiedział,
że rana powstała w wyniku pogryzienia
pięć dni przed przyjściem do lecznicy.