Kod:
Przedmiot: MAKROEKONOMIA, 2013/2014 (WZ)
Punkty ECTS
Rok:
I
Semestr:
zimowy
Liczba godzin:
30w/15ć
Status:
obligatory
jny
Język wykładowy:
polski
Prowadzący wykład: dr Andrzej Poszewiecki
Prowadzący ćwiczenia: dr Adam Szczęch, mgr Paulina Szulc-Fischer
1. CZYM JEST MAKROEKONOMIA - WPROWADZENIE (WYKŁAD + ĆWICZENIA)
Przedmiot ekonomii i jej działy. Wybór ekonomiczny. Co to jest makroekonomia i czym się
zajmuje? Główne problemy makroekonomiczne: bezrobocie i inflacja. Geneza makroekonomii.
Zagregowany popyt i zagregowana podaż. Cele i narzędzia makroekonomii. Podstawowe modele
makroekonomiczne. Gospodarka keynesowska i klasyczna.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia. Wyd. III. PWE, Warszawa 2003, r.
20, 20.1-20.2,s.19-23.
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia. Tom 2, PWN, Warszawa 2004, r. 20, s. 3-31.
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia. PWN, Warszawa 2000, r. 1, p. 1.1, s. 24-26.
Szczepaniec M.: Makroekonomia. Przewodnik. Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2002, r.1, 2 i 3, s.7-37.
2. RACHUNEK PRODUKTU I DOCHODU NARODOWEGO (WYKŁAD + ĆWICZENIA)
Ruch okrężny i równowaga typu: odpływy = dopływy. Sposoby mierzenia produktu krajowego brutto.
PKB a poziom życia. PKB a jakość życia. PPP. Czy PKB jest dobrym miernikiem dobrobytu
społecznego? Wielowymiarowa analiza wskaźników jakości życia. Szara strefa w gospodarce.
Alternatywne metody pomiaru dobrobytu społecznego.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r. 20, p. 20.3-20.5, s. 23-
48.
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia. Tom 2, wyd. cyt., r. 21, s. 33-66.
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia., wyd. cyt., r. 2, p. 2.1-2.5, s. 43-61.
Szczepaniec M.: Makroekonomia. Wyd. cyt., r.4, s.38-49. Załączniki 1 i 2, s.135.
3. PKB W CZASIE - CYKL KONIUNKTURALNY (WYKŁAD)
Cykl koniunkturalny. Morfologia cyklu. Konsumpcja, inwestycje i wydatki rządowe w trakcie cyklu.
Zatrudnienie, bezrobocie w trakcie cyklu. Inflacja i poziom cen a cykl koniunkturalny. Rola indeksów
cen w makroekonomii. Pojęcie i wskaźniki koniunktury. Testy koniunktury. Ocena bieżącej
koniunktury gospodarczej w Polsce. Prognozy koniunktury gospodarczej w Polsce. Zmiany PKB
długookresowe (wzrost) i krótkookresowe (koniunktura).
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r. 26, p. 26.9, s. 207-208;
r. 30, p. 30.1, s. 311-314, r. 31, p. 31.1, s. 338-341.
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia. Tom 2, wyd. cyt., r. 23, s. 97-116.
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r. 1, p. 1.2 i 1.3, s.26-36.
Szczepaniec M.: Makroekonomia. Wyd. cyt., r.8, s.84-91 (w części dotyczącej cyklu
koniunkturalnego).
Kwella E.: Teoria Makroekonomii. Tom 1 i 2, wyd. Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2002, t.1, r.9,
p.9.1.-9.5., s.119-131; t.r.9, s.254-274.
4.
MECHANIZMY
FUNKCJONOWANIA
RYNKU
PRACY.
ZATRUDNIENIE
I
BEZROBOCIE (WYKŁAD + ĆWICZENIA)
Podaż pracy, efekt substytucyjny i dochodowy, popyt na pracę, koszt krańcowy pracy, pełne
zatrudnienie, naturalna stopa bezrobocia, bezrobocie dobrowolne i przymusowe, siła robocza,
bezrobocie, bezrobocie przejściowe (frykcyjne), strukturalne i cykliczne, stopa bezrobocia, prawo
Okuna. Determinanty podaży pracy – efekt substytucyjny i dochodowy. Długookresowa i
krótkookresowa podaż pracy. Determinanty popytu na pracę. Sposoby ustalania płac. Płace realne i
nominalne a sztywność cen. Rola związków zawodowych przy ustalaniu płac. Teoria płacy
wydajnościowej. Stan wiedzy na temat mechanizmów rynku pracy – implikacje dla polityki
gospodarczej. Mierzenie zatrudnienia i bezrobocia. Rodzaje bezrobocia. Przyczyny bezrobocia. Skutki
bezrobocia w skali mikro i makro. Zatrudnienie i bezrobocie w Polsce w latach 1989-2013. Metody
zwalczania bezrobocia – studia przypadków
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., p. 26.2, 26.5-6, s.226-232,
r.27, p. 27.1-6, s.212-232;
Podstawy ekonomii, pod. red. R. Milewskiego, wyd. cyt., r.7, s.273-300, r.15;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., p.3.2, s.81-84, r.5, s.133-154, 15.2-3, s.406-417;
Samuelson P., Nordhaus W.: Ekonomia, T.2, wyd. cyt., r.29, s.289-321;
Szczepaniec M.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.6;
Kwella E.: Teoria Makroekonomii, wyd. cyt., T.1, r.3 i r.6;
5. PIENIĄDZ, SYSTEM BANKOWY I POLITYKA MONETARNA (WYKŁAD (4 godziny) +
ĆWICZENIA)
Pieniądz, podaż pieniądza, baza monetarna (M0), M1, M2, M3; rezerwy obowiązkowe; transakcyjny,
spekulacyjny i przezornościowy popyt na pieniądz, kreacja pieniądza, aktywa i pasywa, mnożnik
kreacji pieniądza, bank centralny, stopa dyskontowa, operacje otwartego rynku, polityka monetarna,
równanie obiegu pieniądza (równanie I.Fishera), monetaryzm, Historia pieniądza. Formy pieniądza.
Funkcje pieniądza. Rynek finansowy. System bankowy i jego funkcje. Aktywa i pasywa banków.
Proces kreacji pieniądza. Podaż pieniądza – agregaty pieniężne. Mnożnik kreacji pieniądza. Popyt na
pieniądz. Rodzaje popytu na pieniądz. Równowaga na rynku pieniężnym. Bank centralny i jego rola w
gospodarce. Polityka monetarna i jej narzędzia. Ekspansywna polityka monetarna. Restrykcyjna
polityka monetarna. Różne cele polityki monetarnej - polityka stabilizacji stóp procentowych, polityka
stabilizacji podaży pieniądza, polityka bezpośredniego celu inflacyjnego. Reguły w polityce
monetarnej (monetary rule). Eksperyment monetarny w USA 1980-1982. Wpływ polityki monetarnej
na AS, AD i ceny. Decyzje NBP w latach 1996-2013 i ich ocena. Współczesna polityka monetarna –
studia przypadków.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r. 23, s. 94-120, r. 24, s.
120-145;
Podstawy ekonomii, wyd. cyt., r.12, p.1-12, s.450-488, r.3, p.4.1, s.86;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.14, s.366-397;
Samuelson P., Nordhaus W.: Ekonomia, T.2, wyd. cyt., r.25, s.147-189, r.26, s.190-224;
Szczepaniec M.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.9 r.10;
6. INFLACJA (WYKŁAD + ĆWICZENIA)
Inflacja, deflacja, dezinflacja, indeks cen konsumpcyjnych (CPI), deflator, inflacja ciągniona przez
popyt, inflacja pchana przez koszty, inflacja strukturalna, efekt podnośnika podatkowego
Mierzenie inflacji – indeksy cen, deflatory. Obliczanie indeksów cenowych. Zastosowanie indeksów
cenowych w polityce gospodarczej. Rodzaje inflacji. Przyczyny inflacji. Popytowa teoria inflacji.
Kosztowa teoria inflacji. Monetarystyczna teoria inflacji. Wpływ inflacji na życie gospodarcze –
koszty oraz korzyści. Wymienność inflacji i bezrobocia - krótkookresowa krzywa Phillipsa. Inflacja w
Polsce w latach 1989-2013. Sposoby zwalczania inflacji – studia przypadków.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r. 28, s.234-270;
Podstawy ekonomii, wyd. cyt. , r.16, s.557-581;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., p.2.7, s.64-66, s.127, p.8.2, s.211-220;
P. A. Samuelson, W. D. Nordhaus: Ekonomia, T.2, wyd. cyt., r.30, s.322-362;
Szczepaniec M.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.5;
7. BUDŻET PAŃSTWA I POLITYKA BUDŻETOWA (WYKŁAD – 4 godziny + ĆWICZENIA)
Budżet państwa, deficyt budżetowy, dług publiczny, polityka budżetowa, deficyt strukturalny i
cykliczny.Rola państwa w gospodarce. Budżet państwa i budżety władz lokalnych. Dochody i wydatki
budżetowe. Deficyt budżetowy i źródła jego finansowania. Wpływ polityki budżetowej na wielkość i
strukturę produktu krajowego. Skutki zadłużenia publicznego. Ekspansywna i restrykcyjna polityka
budżetowa. Poszukiwanie optymalnego poziomu opodatkowania - krzywa Laffera. Wydatki państwa a
równowaga makroekonomiczna. Automatyczne stabilizatory koniunktury. Ocena polityki budżetowej
w Polsce w latach 1989-2013. Współczesna polityka budżetowa – studia przypadków.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r. 22, p. 22.1-7, s. 70-90;
Podstawy ekonomii, wyd. cyt., r.10, s.389-419, r.11, s.420-449;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.13, s.345-365;
Szczepaniec M.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.12;
8. WZROST I ROZWÓJ GOSPODARCZY (WYKŁAD + ĆWICZENIA)
Wzrost gospodarczy, rozwój gospodarczy, recesja, ekspansja gospodarcza, HDI, konwergencja.
Wzrost a rozwój gospodarczy. Czynniki wzrostu. Mierniki wzrostu. Funkcja produkcji. Wybrane
teorie wzrostu gospodarczego. Wzrost gospodarczy jako podstawowy cel polityki gospodarczej.
Studia przypadków – Irlandia, Chiny, Polska, Argentyna. Procesy konwergencji. Różnice w poziomie
bogactwa.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r.30, s.311-337;
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, T.2, wyd. cyt., r.27, s. 225-256; r.28, p.28.1, s.257-272;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r.3, s. 77-110;
Kwella E.: Teoria Makroekonomii, wyd. cyt., T.1, r.10, p.10.1-6., s.132-144; T.2, r.10, s.275-289;
Szczepaniec M.: Makroekonomia. Wyd. UG, Gdańsk 2006, r.8, s.84-91, Zał. 1-2;
9. NIEWIDZIALNA RĘKA RYNKU – KLASYCZNY MODEL FUNKCJONOWANIA
GOSPODARKI (WYKŁAD)
Prawo Saya, Krzywa LAS, klasyczna dychotomia, neutralność pieniądza.
Założenia modelu. Klasyczny model rynku pracy. Długookresowa krzywa podaży zagregowanej LAS.
Rola podaży zagregowanej w procesie wzrostu gospodarczego. Polityka budżetowa w modelu
klasycznym – efekt pełnego wypierania. Polityka monetarna w modelu klasycznym – neutralność
pieniądza. Pełny klasyczny model gospodarki AD-LAS. Praktyczne zastosowanie modelu
klasycznego.
Samuelson P., Nordhaus W.: Ekonomia. Tom 2, PWN, Warszawa 2004, r.32, s.391-394;
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia. PWN., Warszawa 2002, p.4.4, s.129, p.6.1, s.157-160;
Kwella E.: Teoria Makroekonomii. Wyd. UG, Gdańsk 2002, t.1, p.3.1, 4.1-2, 5.1-2;
10. TEORIA ZAGREGOWANEGO POPYTU - KEYNESOWSKI MODEL MNOŻNIKOWY
(WYKŁAD)
Założenia modelu. Składniki popytu zagregowanego. Rola popytu zagregowanego w kształtowaniu
PKB oraz zatrudnienia. Zmienne zależne i zmienne niezależne (wydatek autonomiczny). Funkcja
inwestycji, funkcja konsumpcji, funkcja oszczędności. MPC i MPS. Prosty model równowagi
krótkookresowej bez państwa i handlu zagranicznego (I=S). Krzyż Keynesa. Koncepcja mnożnika.
Paradoks zapobiegliwości.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., p. 21.1-21.8, s. 49-69.
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia. Tom 2, wyd. cyt., r. 22, s. 67-93; r. 24, s. 118-130.
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r. 6, p. 6.3, s. 163-177.
Szczepaniec M.: Makroekonomia. Wyd. cyt., r.7, s.73-83.
Kwella E.: Teoria Makroekonomii. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002, t.1, r.1, p. 1 - 1.1.,
s.10-13.
11. KRYZYS FINANSOWY I JEGO KONSEKWENCJE DLA POLITYKI GOSPODARCZEJ
(WYKŁAD)
Szok cenowy, szok popytowy, kryzys bankowy, kryzys walutowy, kryzys systemowy, deflacja,
histereza, ryzyko nadużycia (moral hazard), asymetria informacji.
Szoki gospodarcze. Optymalna polityka wobec szoków gospodarczych. Przyczyny kryzysu na rynkach
finansowych. Kryzys systemowy. Programy antykryzysowe – polityka budżetowa i monetarna. Studia
przypadków: Japonia, USA, Korea Płd., Islandia.
Hall R., Taylor J.: Makroekonomia, wyd. cyt., r. 9, p. 9.1-3, s. 226-238;
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia, wyd. cyt., r.26, p. 26.8, s. 205-207,
27.4, s.229; r.32, s.357-362;
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, T.2, wyd. cyt., r.20, s.24-25;
Kwella E.: Teoria Makroekonomii, wyd. cyt., T.1, r.4, p.4.13, s.66-67;
LITERATURA WIODĄCA DO EGZAMINU TESTOWEGO Z MAKROEKONOMII:
(1) Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: Ekonomia. Makroekonomia. PWE, Warszawa 2003.
(2) Podstawy ekonomii, pod. red. R. Milewskiego. PWN, Warszawa 2002.
LITERATURA POMOCNICZA:
(1) Samuelson P., Nordhaus W.: Ekonomia, T2. PWN. Warszawa 2004.
(2) Hall R., Taylor J.: Makroekonomia. Teoria, funkcjonowanie i polityka. PWN, Warszawa 2002.
(3) Szczepaniec M.: Makroekonomia. Przewodnik. Wyd. UG, Gdańsk 2006.
(4) Kwella E.: Teoria Makroekonomii, T.1 i T.2. Wyd. UG, Gdańsk 2002.