Polacy są świadomi

wspólnej

odpowiedzialności za

dobro przyrody i

środowiska.

Badanie wiedzy i postaw Polaków wobec przyrody oraz idei jej ochrony czyli Polska i Polacy z lotu pTAKa marzec-maj 2010 ; przeprowadziła
firma CBM Test na zlecenie stowarzyszenia Ptaki Polskie

Tragedia

wspólnot

Kwestia uczciwości każdego z członków
społeczeństwa. Każde doraźne oszustwo na własną
korzyść w dalszej perspektywie odbija się
negatywnie na wspólnym dobru i może prowadzić
do kryzysu tak wspólnoty jak każdej należącej do
niego jednostki.
Czy wspólne dobro skazane jest na wyniszczenie?

Praktycznie – CZĘSTO.
Teoretycznie - NIE.

Do tragedii wspólnot dochodzi, gdy jednostki
stają się zbyt zachłanne i egoistyczne. Gdy brak
im uczciwości, uświadomienia swoich realnych
potrzeb i zaangażowania.

Przykładowe globalne skutki naszej

chciwości i ignorancji:

• Zanieczyszczenie
• Erozja gleb
• Pustynnienie
• Przeeksploatowanie mórz i oceanów
• Kryzys dostępu do wody słodkiej
• Zmiany klimatu
• Wymieranie i spadek bioróżnorodności
• Inwazje obcych gatunków i transmisja chorób…

Czy człowiek jest panem świata?

Podejścia filozoficzne do ochrony przyrody

Antropocentryzm

- świat jest dany istocie ludzkiej
- respekt względem natury jest częścią wysiłku, aby żyć moralnie
- trudno jest pomyśleć sobie działanie, które wyrządzałoby nieodwracalną szkodę

środowisku czy ekosystemom, a zarazem nie stwarzałoby zagrożenia dla dobra

człowieka

Nieantropocentryzm

- człowiek na równi ze zwierzętami; o statusie moralnym decyduje posiadanie

interesu: unikanie cierpienia i dążenie do szczęścia
- antropocentryzm określony jako speciesism, czyli typ egoizmu gatunkowego,

porówany do seksizmu czy rasizmu

Biocentryzm

- status moralny nadany wszystkiemu co żyje, ponieważ wszystko dąży do

zrealizowania swojego naturalnego celu i dzięki temu posiada swoistą,

wewnątrzną wartość

Filozofia ekologii, ekologia głęboka, ekofeminizm…

„…dotychczasowe dzieje Homo sapiens są jego intelektualną i moralną porażką
wobec wymogów funkcjonowania w biowspólnocie. Przede wszystkim w terminach
zintegrowanych nauk społeczno-przyrodniczych, a szczególnie etyki, wyjaśniać należy,
dlaczego kultura – typowy dla Homo sapiens sposób egzystencji – w jej dotychczasowej
formule stała się swoistym „rakiem” biosfery” …
„Współczesny eko-szok jest szokiem aksjologicznym, gdyż ujawnia, że Homo sapiens nie jest
żadną „miarą wszechrzeczy” i musi, jak k a ż d a istota żywa, podporządkować się
biologicznej dyscyplinie Bytu (ekologicznej dyscyplinie koegzystencji w biosferze).”

J. Wawrzyniak za G.Holub

„Nie wiadomo jednak na czym miałaby polegać owa dyscyplina koegzystencji. Każdy
bowiem byt – jak wcześniej wspomniano – realizuje właściwe sobie dobro za pomocą
typowych mu władz. Dla człowieka jest to racjonalność i wolność działania. Władze te
prowadzą do wytworzenia pewnej wysoce zorganizowanej sfery egzystencji (bioetycy
środowiskowi nazwaliby ją „niszą”), gdzie pojawiają się wyższe, duchowe wartości. Ten
typowo ludzki świat jest światem ludzkiej kultury. Bez niego człowiek nie może zrealizować
swojego człowieczeństwa. Tak więc wydaje się, że naturalistyczny imperatyw ekologicznej
dyscypliny koegzystencji w biosferze to nic innego jak postulat odarcia istoty ludzkiej z tego,
co stanowi o istocie jego/jej człowieczeństwa.”

G. Holub

Kto jest lepszym ekologiem: człowiek pierwotny

czy współczesny? Sprzeczne poglądy!

„Plemiona pierwotne żyły wplecione w tkaninę życia do tego
stopnia, że filozofowanie i roztrząsanie prawdziwej natury byłoby
czymś podobnym do ryby opisującej naturę wody.”

John Halifax

„Utopia tzw. ekologicznego stylu życia kultur prymitywnych nie
ma w istocie nic wspólnego z prawdziwie ekologicznym
gospodarowaniem człowieka. (…) To, że dzisiaj kultury te są
pozornie antyantropiczne, nie dowodzi wcale, że takie były
zawsze. Gdyby były - ich przodkowie nie powinni nigdy zejść
z drzew!”

Oleg Budzyński

Ludzie pierwotni intuicyjnie czuli istotę
zależności w przyrodzie; my musimy do tego
zaprzągać naukę i na powrót uświadamiać co
jest najważniejsze.

P. Skubała

Niebagatelne znaczenie EKOLOGII jako nauki dla

uchronienia Ziemi, a przynajmniej ludzkości, od

ZATRACENIA.

Uproszczona sieć

troficzna północnych wód

Atlantyku

Znamy ok. 1,5 mln

gatunków, a szacuje się, że

jest ich na Ziemi

80 do 100 mln.

Wyobraźmy sobie sieć

zależności pomiędzy nimi…