„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Elżbieta Dyląg
Wykonywanie
podstawowych
robót
tynkarskich
713[08].Z1.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Darecka Halina
mgr inż. Gąsiorowska Danuta
Opracowanie redakcyjne:
inż. Frankiewicz Danuta
Konsultacja:
inż. Frankiewicz Danuta
mgr inż. Sagan Teresa
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z1.04
„Wykonywanie podstawowych robót tynkarskich” zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu monter izolacji budowlanych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Zastosowanie tynków w pracach izolacyjnych
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2. Podstawowy sprzęt i narzędzia do robót tynkarskich
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Właściwości materiałów stosowanych w robotach tynkarskich
16
5.3.1. Ćwiczenia
16
5.4. Przepisy bezpieczeństwa pracy przy robotach tynkarskich
19
5.4.1. Ćwiczenia
19
5.5. Podłoża pod tynki – sposób przygotowania
21
5.5.1. Ćwiczenia
21
5.6. Techniki wykonywania tynków surowych i pospolitych
23
5.6.1. Ćwiczenia
23
5.7. Naprawa tynków
26
5.7.1. Ćwiczenia
26
5. 8. Rusztowania do robót tynkarskich i zasady ich eksploatacji
28
5.8.1. Ćwiczenia
28
5.9. Rozliczanie robót tynkarskich
30
5.9.1. Ćwiczenia
30
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
33
7. Literatura
43
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który pomoże w prowadzeniu zajęć
dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie montera izolacji budowlanych.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinien dysponować uczeń przed
przystąpieniem realizacji programu jednostki modułowej,
−
cele kształcenia (zestaw umiejętności) – jakie powinien opanować uczeń w wyniku
realizacji programu jednostki modułowej,
−
przykładowe scenariusze zajęć – propozycje prowadzenia zajęć dydaktycznych różnymi
metodami,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
przykładowe zestawy zadań testowych,
−
wykaz literatury, z jakiej mogą korzystać uczniowie podczas nauki.
Według założeń kształcenia modułowego, nauczyciel przede wszystkim ma kierować
procesem dydaktycznym, stwarzając uczniowi warunki do samodzielnego przyswajania wiedzy
oraz kształtowania umiejętności w sposób kontrolowany.
Zalecane jest, aby kształcenie było realizowane metodami aktywizującymi oraz metodami
praktycznymi.
W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,
mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie nabytych wcześniej.
Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe. Nauczyciel może
tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków lokalnych, jednakże
powinny one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych w programie jednostki
modułowej.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swoich
postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale Sprawdzian postępów. Według
tego samego zestawu pytań nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń powinien
samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia X obok
słowa:
–
TAK – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób
prawidłowy)
–
NIE – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób
nieprawidłowy lub niepełny).
Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowania ucznia i efekty jego
pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, ustala się pytania, na które uczeń nie potrafił
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zaznaczenie NIE wskazują
luki w wiedzy lub umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się
z potrzebnymi treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy przyjąć
zasadę, że zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane zgodnie
z przyjętymi standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce
wewnętrzny system oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali
dwustopniowej: ćwiczenie (zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) niezaliczone.
Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza
sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami
testów teoretycznych i praktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat jednostek modułowych
713[08].Z1
Technologia robót
pomocniczych
713[08].Z1.01
Wykonywanie
podstawowych
robót ciesielskich
713[08].Z1.02
Wykonywanie
podstawowych
robót
betoniarskich
i zbrojarskich
713[08].Z1.03
Wykonywanie
podstawowych
robót
murarskich
713[08].Z1.04
Wykonywanie
podstawowych
robót
tynkarskich
713[08].Z1.05
Wykonywanie
podstawowych
robót
malarskich
713[08].Z1.06
Wykonywanie
podstawowych robót
ślusarskich
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
posługiwać się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu budownictwa,
−
posługiwać się dokumentacją techniczną,
−
dokonywać pomiarów elementów budowlanych i wykonywać rysunki inwentaryzacyjne,
−
rozróżniać elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynku,
−
rozróżniać i charakteryzować materiały budowlane,
−
rozróżniać materiały i technologie wykończenia budynku,
−
rozróżniać spoiwa budowlane powietrzne i hydrauliczne,
−
przygotować podstawowe zaprawy budowlane,
−
organizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów budowlanych,
−
stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska obowiązujące w budownictwie,
−
dostrzegać i usuwać zagrożenia związane z wykonywaną pracą,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
stosować zasady współpracy w grupie,
−
uczestniczyć w dyskusji i prezentacji,
−
stosować różne metody i środki porozumiewania się na temat zagadnień technicznych,
−
oceniać własne możliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
–
zorganizować, użytkować i zlikwidować stanowisko pracy do robót tynkarskich zgodnie
z wymaganiami technologicznymi, zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony
przeciwpożarowej,
–
odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania robót,
–
posłużyć się sprzętem pomiarowym,
–
określić szacunkowo ilość materiału do wykonania robót tynkarskich i sporządzić
zapotrzebowanie materiałowe,
–
przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,
–
dobrać i ocenić zastosowanie materiałów do wykonania zadań,
–
dobrać narzędzia i sprzęt do robót tynkarskich,
–
rozpoznać, ocenić rodzaj i stan techniczny podłoża,
–
przygotować podłoże pod tynk pospolity, zapewniający przyczepność i trwałość,
–
wykonać zaprawę tynkarską o określonych proporcjach składników, konsystencji i marce,
–
wyznaczyć płaszczyznę lica tynku metodą stosowaną w robotach tynkarskich,
–
wykonać warstwę obrzutki,
–
wykonać warstwę narzutu,
–
wykonać warstwę gładzi,
–
wykonać tynki jednowarstwowe kategorii I oraz tynki dwuwarstwowe kategorii II,
–
rozpoznać uszkodzenia tynku i dokonać naprawy,
–
zmontować, eksploatować i zdemontować rusztowania niezbędne do wykonania robót
tynkarskich o wysokości do 3 metrów,
–
dokonać bieżącej oceny wykonanej pracy i usunąć usterki,
–
sporządzić rozliczenie materiałowe wykonanej pracy,
–
obliczyć wynagrodzenie za pracę,
–
wykonać pracę z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
przeciwpożarowych i ochrony środowiska.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Monter izolacji budowlanych 713[08]
Moduł: Technologia robót pomocniczych 713[08].Z1
Jednostka modułowa: Wykonywanie podstawowych robót tynkarskich 713[08].Z1.04
Temat: Zapraw budowlane i ich zastosowanie w robotach tynkarskich
Cel ogólny: Rozpoznawanie rodzajów i właściwości zapraw budowlanych oraz określanie ich
zastosowania w robotach tynkarskich
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
rozróżnić rodzaje zapraw,
−
ustalić skład, konsystencję i markę zapraw budowlanych,
−
ustalić właściwości i zastosowanie zapraw budowlanych,
−
ustalić i zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące przy pracy
z tymi zaprawami,
−
odszukać potrzebne informacje w odpowiednich katalogach i normach,
−
zastosować wskazania producenta umieszczone na opakowaniach gotowych zapraw
tynkarskich,
−
współpracować w grupie.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia laboratoryjne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna,
−
praca w małych zespołach.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
próbki materiałów budowlanych wchodzących w skład zapraw,
−
opakowania suchych mieszanek i mas tynkarskich,
−
normy dotyczące zapraw,
−
tabele przedstawiające skład zapraw tynkarskich,
−
literatura.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Określenie celów zajęć dydaktycznych.
3. Realizacja tematu.
Pogadanka – Rodzaje, właściwości i zastosowanie zapraw w robotach tynkarskich.
Nauczyciel powinien:
−
krótko scharakteryzować materiały służące do wykonywania zapraw,
−
przedstawić próbki tych materiałów,
−
przedstawić przykłady gotowych wyrobów tynkarskich: suchych mieszanek i mas,
−
określić skład, proporcje składników, konsystencję i zastosowanie zapraw tynkarskich,
−
wskazać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące przy pracy z tymi
zaprawami,
−
wskazać zasady posługiwania się normami i katalogami.
4. Ćwiczenia – praca uczniów w grupach
−
uczniowie dzielą się na dwuosobowe zespoły,
−
każdy zespół otrzymuje Polską Normę dotyczącą zapraw,
−
każdy zespół otrzymuje zadanie - określić na podstawie normy:
a) rodzaj wybranej zaprawy,
b) markę zaprawy i proporcję składników,
c) orientacyjną ilość składników na 1 m
3
zaprawy,
d) zastosowanie zaprawy w robotach tynkarskich,
−
uczniowie sporządzają notatkę w zeszycie.
5. Dyskusja dydaktyczna – analiza pracy w grupach
−
przedstawiciele zespołów prezentują wyniki pracy,
−
uczniowie dyskutują nad nimi, wprowadzają ewentualne korekty.
Zakończenie zajęć
Ocena poziomu osiągnięć uczniów oraz ich aktywności.
Praca domowa
Na podstawie instrukcji producenta zamieszczonej na dowolnym opakowaniu gotowej masy
lub suchej mieszanki tynkarskiej sporządź w zeszycie notatkę, w której podaj:
−
nazwę wyrobu,
−
właściwości i zastosowanie,
−
zalecenia producenta dotyczące przygotowania podłoża.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i ukształtowanych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Monter izolacji budowlanych 713[08]
Moduł: Technologia robót pomocniczych 713[08].Z1
Jednostka modułowa: Wykonywanie podstawowych robót tynkarskich 713[08].Z1.04
Temat: Dobieranie rodzaju tynku w zależności od przeznaczenia.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z zasadami doboru rodzaju tynku w zależności od jego
przeznaczenia.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
odczytać z dokumentacji technicznej rodzaje tynków wewnętrznych i zewnętrznych dla
danego budynku,
−
rozróżnić rodzaje tynków wewnętrznych i zewnętrznych na postawie katalogów,
−
rozróżnić gotowe masy tynkarskie do wykonywania wypraw pocienionych na dociepleniu
ścian zewnętrznych na podstawie katalogów i instrukcji producentów,
−
odszukać potrzebne informacje w katalogach i informatorach producentów,
−
dobrać odpowiedni tynk wewnętrzny i zewnętrzny,
−
współpracować w grupie.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ćwiczenia laboratoryjne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna,
−
praca w grupie.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
plansze poglądowe dotyczące rodzajów tynków,
−
katalogi różnych tynków,
−
instrukcje producentów dotyczące przygotowania gotowych mas tynkarskich,
−
opakowania gotowych wyrobów tynkarskich,
−
dokumentacje budowlane,
−
literatura.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Określenie celów lekcji.
3. Pogadanka – Dobieranie rodzaju tynku w zależności od przeznaczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Nauczyciel powinien:
−
scharakteryzować rodzaje tynków i ich zastosowanie,
−
scharakteryzować przygotowane fabrycznie masy tynkarskie lub suche mieszanki
do rozrobienia wodą i określić ich zastosowanie przy docieplaniu ścian zewnętrznych,
−
przedstawić przykłady dokumentacji technicznej i zasady jej odczytywania w zakresie
niezbędnym do wykonania robót tynkarskich,
−
omówić zasady dobierania rodzaju tynku w zależności od jego przeznaczenia,
−
wskazać
zasady
posługiwania
się
katalogami,
instrukcjami
umieszczonymi
na opakowaniach materiałów malarskich.
4. Ćwiczenia – praca uczniów w grupach
−
uczniowie dzielą się na zespoły dwuosobowe,
−
każdy zespół otrzymuje dokumentację budowlaną,
−
zespół otrzymuje zadanie: dobrać rodzaj tynku wewnętrznego i zewnętrznego
dla wskazanej części budynku,
−
uczniowie odczytują dokumentację i wyszukują odpowiednich informacji
w katalogach,
−
uczniowie dobierają odpowiednie tynki i uzasadniają swój wybór,
−
każdy zespół sporządza notatkę opisując wykonane zadanie.
5. Dyskusja dydaktyczna - analiza wyników pracy w grupach:
−
każdy zespół prezentuje wyniki pracy,
−
uczniowie dyskutują nad prezentowanymi wynikami prac i oceniają ich prawidłowość.
Zakończenie zajęć
Podsumowanie zajęć - ocena poziomu osiągnięć uczniów i ich aktywności.
Praca domowa
Korzystając z dowolnego źródła (literatura, internet) sporządź notatkę dotyczącą tak zwanych
suchych tynków.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i ukształtowanych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Zastosowanie tynków w pracach izolacyjnych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie instrukcji producenta zamieszczonej na opakowaniu gotowej zaprawy ustal:
−
właściwości zaprawy,
−
jej zastosowanie,
−
sposób wykonania wyprawy izolacyjnej.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) przeczytać dokładnie instrukcję producenta,
3) określić właściwości i zastosowanie zaprawy,
4) podać sposób wykonania wyprawy izolacyjnej,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
dyskusja,
−
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
–
opakowania zapraw wodoszczelnych,
–
karty katalogowe gotowych mieszanek tynkarskich,
–
plansze poglądowe dotyczące zastosowania tynków do robót izolacyjnych,
–
literatura.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Ćwiczenie 2
Na podstawie charakterystyki technicznej tynku (Załącznik nr 1, 2 i 3 do ćwiczenia):
ustal do jakich robót izolacyjnych mogą być stosowane wymienione tynki.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) przeczytać dokładnie charakterystyki techniczne tynków,
3) ustalić zastosowanie wymienionych tynków w robotach izolacyjnych,
4) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
−
plansze poglądowe dotyczące zastosowania tynków do robót izolacyjnych,
−
karty katalogowe gotowych mieszanek tynkarskich.
Załącznik nr 1
Charakterystyka techniczna tynku
Tynk ten to gotowy do użycia wyrób o konsystencji pasty, na bazie wodnej dyspersji
żywic syntetycznych, którego nie należy rozcieńczać ani zagęszczać.
Załącznik nr 2
Charakterystyka techniczna tynku
Tynk ten to cienkowarstwowa wyprawa z zaprawy polimerowo-cementowej
stosowana pod okładzinami ceramicznymi.
Załącznik nr 3
Charakterystyka techniczna tynku
Tynk ten występuje w postaci suchej mieszanki, jest przeznaczony do nakładania ręcznego
wewnątrz i na zewnątrz budynku, nie nadaje się na strefy cokołowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2. Podstawowy sprzęt i narzędzia do robót tynkarskich
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Spośród przedstawionych przez nauczyciela przyrządów i narzędzi tynkarskich wybierz:
−
kielnię,
−
pacę tynkarską,
−
poziomnicę,
−
spoinówkę.
Ustal ich przeznaczenie. Zademonstruj sposób posługiwania się poziomnicą.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) obejrzeć przedstawione przyrządy i narzędzia tynkarskie,
3) wybrać narzędzia wymienione w poleceniu,
4) określić ich przeznaczenie,
5) zademonstrować sposób posługiwania się poziomnicą,
6) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
zestaw różnych narzędzi tynkarskich,
−
katalogi sprzętu i narzędzi tynkarskich.
Ćwiczenie 2
Spośród wymienionych narzędzi tynkarskich:
−
czerpak tynkarski,
−
packa stalowa,
−
poziomnica,
−
łata murarska długości 2 m,
wybierz narzędzie przeznaczone do sprawdzania równości powierzchni tynku. Uzasadnij swój
wybór demonstrując sposób użycia tego narzędzia sprawdzając równość powierzchni ściany.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) obejrzeć narzędzia,
3) wybrać narzędzie do sprawdzenia równości powierzchni tynku,
4) zademonstrować sposób użycia narzędzia uzasadniając swój wybór,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
zestaw narzędzi i sprzętu pomiarowego,
−
katalogi sprzętu i narzędzi tynkarskich,
−
literatura.
Ćwiczenie 3
Ustal na podstawie rysunków zamieszczonych w charakterystyce technicznej (załącznik nr 1
do ćwiczenia):
–
nazwy narzędzi tynkarskich,
–
przeznaczenie narzędzi.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Załącznik nr 1
Charakterystyka techniczna narzędzi tynkarskich.
a)
b)
c)
Rys. 8. Narzędzia tynkarskie [10, s. 305 i 306]
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) dokonać analizy rysunków,
3) rozpoznać i nazwać przedstawione narzędzia tynkarskie,
4) określić przeznaczenie narzędzi,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
katalogi sprzętu i narzędzi tynkarskich,
−
literatura.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3. Właściwości materiałów stosowanych w robotach tynkarskich
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie krótkiej charakterystyki technicznej spoiwa (załącznik 1 i 2):
ustal rodzaj spoiwa i jego właściwości techniczne.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie ,
2) przeczytać dokładnie charakterystyki techniczne spoiw,
3) ustalić rodzaj scharakteryzowanych materiałów,
4) ustalić właściwości techniczne spoiwa,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
plansze poglądowe dotyczące materiałów używanych w robotach tynkarskich,
−
karty katalogowe gotowych mas tynkarskich i płyt gipsowo-kartonowych,
−
literatura.
Załącznik nr 1
Charakterystyka techniczna spoiwa
Spoiwo to jest gaszone fabrycznie małą ilością wody i sproszkowane. Przed użyciem
do zaprawy należy je na 1 lub 2 dni wcześniej namoczyć w wodzie.
Załącznik nr 2
Charakterystyka techniczna spoiwa
Spoiwo to stosuje się go do wykonywania cienkich gładzi oraz do spoinowania płyt
gipsowo-kartonowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Ćwiczenie 2
Przygotuj dowolną ilość zaprawy tynkarskiej wapiennej marki M 0,3. Zbadaj konsystencję
przygotowanej zaprawy stożkiem pomiarowym.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) ustalić składniki zaprawy tynkarskiej oraz ich proporcje,
5)
ustalić kolejność mieszania składników,
6) przygotować składniki zaprawy tynkarskiej,
7) przygotować zaprawę,
8) zbadać konsystencję przygotowanej zaprawy,
9) uporządkować miejsce pracy,
10) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
11) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
materiały potrzebne do wykonania zaprawy wapiennej,
−
narzędzia potrzebne do mieszania składników,
−
stożek i naczynie pomiarowe do badania konsystencji zaprawy,
−
tabele przedstawiające skład zapraw tynkarskich,
−
PN-90/B-14501.
Ćwiczenie 3
Na podstawie instrukcji producenta zamieszczonej na opakowaniu dowolnej masy
tynkarskiej ustal:
−
nazwę wyrobu,
−
jego skład i właściwości techniczne,
−
zastosowanie,
−
zalecenia dotyczące nakładania masy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) zapoznać się z instrukcją producenta,
3) ustalić nazw wyrobu,
4) ustalić skład i właściwości techniczne wyrobu,
5) ustalić zastosowanie,
6) ustalić sposób nakładania,
7) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia metodą tekstu przewodniego.
Środki dydaktyczne:
−
opakowania gotowych mas tynkarskich,
−
karty katalogowe gotowych wyrobów tynkarskich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
5.4. Przepisy bezpieczeństwa pracy przy robotach tynkarskich
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Ustal zasady zabezpieczenia pomostu tynkarskiego umieszczonego na wysokości powyżej
1,0 m nad terenem.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) zapoznać się z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących robót tynkarskich,
3) określić zasady bezpiecznej pracy na wysokości,
4) określić zasady zabezpieczenia pomostu tynkarskiego,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
plansze poglądowe dotyczące przygotowania podłoży pod tynki,
−
literatura.
Ćwiczenie 2
Spośród przedstawionych przez nauczyciela środków ochrony indywidualnej wybierz
środki konieczne przy obsłudze węży tynkarskich. Uzasadnij swój wybór, charakteryzując
wybrane środki.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) ustalić zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy obsłudze węży tynkarskich,
3) obejrzeć przedstawione środki ochrony indywidualnej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
4) wybrać wskazane środki ochrony indywidualnej konieczne przy obsłudze węży
tynkarskich,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i materiały potrzebne do przygotowania podłoża gipsowego,
−
plansza poglądowa dotycząca przygotowania podłoża pod tynkowanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
5.5. Podłoża pod tynki – sposób przygotowania
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Ustal, jakie warunki powinny spełniać podłoża pod tynki – jakie czynności należy
wykonać przed rozpoczęciem robót tynkarskich.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) określić, czym powinny się charakteryzować podłoża pod tynki,
3) określić rodzaj zanieczyszczeń, które powinny być usunięte przed tynkowaniem,
4) określić czynności przygotowawcze wykonywane przed tynkowaniem,
5) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i materiały potrzebne do wykonania zadania,
−
plansze poglądowe dotyczące wyznaczana lica tynku,
Ćwiczenie 2
Przygotuj ściankę gipsową do tynkowania zaprawą gipsowo-wapienną.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) ustalić warunki, jakie powinno spełniać podłoże pod tynk gipsowo-wapienny,
5) obejrzeć ściankę i określić zakres czynności przygotowawczych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
6) usunąć ewentualne zanieczyszczenia i usterki,
7) porysować powierzchnię ostrym narzędziem w ukośną kratkę,
8) oczyścić podłoże na sucho z kurzu,
9) lekko zwilżyć powierzchnię wodą,
10) uporządkować stanowisko pracy,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania zadania,
−
materiały potrzebne do wykonania tynku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.6. Techniki wykonywania tynków surowych i pospolitych
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wyznacz płaszczyznę lica tynku na ścianie wewnętrznej dowolną metodą stosowaną
w robotach tynkarskich.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) ustalić sposoby wyznaczania lica tynku,
5) wybrać jeden ze sposobów,
6) przygotować odpowiednie materiały i narzędzia,
7) przygotować narzędzia do wyznaczenia lica tynku,
8) wyznaczyć lico tynku,
9) sprawdzić dokładność wykonania,
10) uporządkować stanowisko pracy,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i materiały potrzebne do wykonania zadania,
−
plansze poglądowe dotyczące wyznaczana lica tynku,
−
sprzęt do sprzątania.
Ćwiczenie 2
Wykonaj tynk surowy kategorii I na powierzchni 1 m
2
podłoża betonowego
z wykończeniem tej powierzchni kielnią.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) ustalić zasady wykonania tynku surowego kat. I,
5) obejrzeć dokładnie ścianę przeznaczoną do tynkowania,
6) sprawdzić jakość podłoża,
7) przygotować potrzebne materiały i narzędzia,
8) przygotować sprzęt i narzędzia tynkarskie,
9) przygotować zaprawę cementową,
10) narzucić odpowiednio zaprawę na podłoże,
11) wyrównać powierzchnię kielnią,
12) uporządkować stanowisko pracy,
13) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
14) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
15) zaprezentować efekty swojej pracy,
16) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania zadania,
−
materiały potrzebne do wykonania tynku.
Ćwiczenie 3
Wykonaj warstwę obrzutki, narzutu i gładzi na ścianie murowanej na spoiny puste.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) ustalić sposób wykonania obrzutki, narzutu i gładzi,
5) sprawdzić jakość podłoża,
6) przygotować materiały potrzebne do wykonania obrzutki, narzutu i gładzi,
7) przygotować sprzęt i narzędzia tynkarskie,
8) przygotować zaprawę tynkarską,
9) wykonać poszczególne warstwy tynku,
10) uporządkować stanowisko pracy,
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i sprzęt do wykonania zadania,
−
materiały potrzebne do wykonania poszczególnych warstw tynku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
5.6. Naprawa tynków
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj uszkodzenia tynku w pracowni lub w pomieszczeniu wskazanym przez
nauczyciela i ustal zakres i sposób wykonania napraw.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) obejrzeć dokładnie tynki na ścianach i suficie,
5) sprawdzić, czy występują odparzenia tynku,
6) wskazać widoczne uszkodzenia,
7) ustalić zakres napraw,
8) ustalić sposób wykonania tych napraw,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
plansza poglądowa dotycząca napraw tynku,
−
literatura.
Ćwiczenie 2
Dokonaj naprawy uszkodzonego tynku na ścianie wewnętrznej wskazanej w ćwiczeniu nr 1.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
4) zaznaczyć miejsca, w których tynk należy całkowicie usunąć,
5) przygotować zaprawę budowlaną,
6) naprawić uszkodzone fragmentu tynku,
7) sprawdzić jakość wykonanej pracy,
8) uporządkować miejsce pracy,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania zadania,
−
materiały potrzebne do wykonania napraw tynku.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
5.8. Rusztowania do robót tynkarskich i zasady ich eksploatacji
5.8.1.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Ustal zasady eksploatacji rusztowań dotyczące:
−
wykonywania przeglądów stanu technicznego,
−
składowania materiałów na pomostach roboczych,
−
zabezpieczenia rusztowania usytuowanego przy przejściu dla pieszych.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dokonać analizy zasad eksploatacji rusztowań,
5) ustalić zasady eksploatacji rusztowań w określonym zakresie,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
plansza poglądowa dotycząca eksploatacji rusztowań,
−
literatura.
Ćwiczenie 2
Zmontuj rusztowanie rurowe dwurzędowe do wysokości 3 metrów.
Uwaga: zadanie powinien wykonać zespół 2 osobowy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
4) dokonać analizy rysunku rusztowania rurowego dwurzędowego,
5) zapoznać się z instrukcją montażu rusztowań rurowych,
6) przygotować elementy rusztowania,
7) zmontować rusztowanie,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
komplet elementów rusztowania rurowego dwurzędowego,
−
plansze poglądowe i katalogi dotyczące rusztowań,
−
instrukcja montażu rusztowań stojakowych,
−
literatura.
Ćwiczenie 3
Zdemontuj rusztowanie rurowe dwurzędowe wysokości 3 m, zmontowane podczas
realizacji ćwiczenia 2, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z instrukcją demontażu rusztowania rurowego,
5) usunąć z pomostu roboczego wszelkie materiały,
6) rozebrać rusztowanie zachowując kolejność demontażu zgodną z instrukcją,
7) oczyścić, posegregować i poskładać elementy,
8) sprawdzić, czy wszystkie elementy nadają się do ponownego użycia,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
zmontowane rusztowanie,
−
plansze poglądowe i katalogi dotyczące rusztowań,
−
instrukcja demontażu rusztowań rurowych dwurzędowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
5.9. Rozliczanie robót tynkarskich
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ orientacyjną ilość materiałów potrzebnych do wykonania tynku kategorii I,
grubości 10 mm z zaprawy cementowo wapiennej 1: 1: 6, na ścianie o długości 8,0 m
i wysokości 2,5 m. Sporządź zapotrzebowanie materiałowe.
Orientacyjne ilości składników potrzebnych do przygotowania 1m
3
zaprawy cementowo-
wapiennej z zastosowaniem wapna hydratyzowanego odczytaj z tabeli zamieszczonej poniżej,
opracowanej na podstawie PN-90/B-14501.
Cement: wapno:
piasek
Cement
[kg]
Wapno
hydratyzowane
[kg]
Piasek
[m
3
]
Woda
[dm
3
]
1: 1: 6
190
106
0,95
310
1: 1: 7
170
96
0,99
300
1: 1: 9
138
78
1,04
300
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) obliczyć powierzchnię tynku,
3) obliczyć ilość zaprawy potrzebnej do wykonania tynku o grubości 10 mm,
4) obliczyć ilości poszczególnych składników tej zaprawy,
5) sporządzić zapotrzebowanie materiałowe dla wykonania tynku na zadanej ścianie,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
−
Katalog nakładów rzeczowych nr 2-02,
−
PN-90/B-14501.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Ćwiczenie 2
Oblicz wynagrodzenie za wykonanie tynku wykonanego w ćwiczenia 1, wiedząc, że koszt
wykonania 1m
2
tynku cementowo-wapiennego kategorii I wynosi 7 zł.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) określić sposób obliczenia wynagrodzenia w systemie akordowym,
3) ustalić ilość wykonanych tynków,
4) obliczyć wynagrodzenie,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
Katalog nakładów rzeczowych nr 2-02,
Ćwiczenie 3
Sporządź rozliczenie materiałowe dotyczące zaprawy zużytej przy wykonywaniu tynków
w ćwiczeniu 3 rozdział 4.6.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
2) obliczyć powierzchnię wykonanych tynków,
3) określić faktyczne zużycie zaprawy,
4) obliczyć normatywne zużycie zaprawy na podstawie Katalogu Nakładów Rzeczowych
nr 2-02 (tablica 0803 Tynki zwykłe II i III kategorii, wykonywane ręcznie),
5) wyjaśnić ewentualne różnice między zużyciem normatywnym a faktycznym,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
Katalog nakładów rzeczowych nr 2-02,
−
PN-90/B-14501.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych
robót tynkarskich”
Test składa się z 22 zadań , z których:
−
zadania 2, 3, 4, 7, 9, 10, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 1, 5, 6, 8, 11,12, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. d, 4. c, 5. b, 6. c, 7. a, 8. c, 9. a, 10. c, 11. c,
12. d, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. a, 18. a, 19. d, 20. d, 21. a, 22. a.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Określić zastosowanie zapraw
z dodatkiem kruszywa ciężkiego
C
PP
d
2. Wskazać narzędzie do zacierania tynku
A
P
c
3. Rozpoznać narzędzia tynkarskie
A
P
d
4. Zdefiniować wapno hydratyzowane
A
P
c
5. Dobrać opóźniacz wiązania gipsu
C
PP
b
6. Rozpoznać rodzaj cementu
C
PP
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
7. Dobrać składniki zaprawy
B
P
a
8.
Wskazać sposób oznaczenia cementu
szybkotwardniejącego
C
PP
c
9.
Rozpoznać symbol płyt gipsowo-
kartonowych
A
P
a
10. Określić kategorię tynku
A
P
c
11.
Określić termin rozpoczęcia robót
tynkarskich
C
PP
c
12. Wskazać głębokość spoin
C
PP
d
13.
Wskazać elementy budowlane
zabezpieczone antykorozyjnie
B
P
a
14. Określić warunki zastosowanie tynków
C
P
a
15.
Ustalić czynności przy wyznaczaniu
powierzchni tynku
C
PP
b
16. Dobrać konsystencję zaprawy
C
P
a
17. Rozpoznać rusztowanie
A
P
a
18.
Określić czas dokonywania przeglądów
rusztowań
A
P
a
19. Określić wysokość barier ochronnych
A
P
d
20.
Wskazać zasady obciążenia pomostów
roboczych
C
P
d
21.
Dobrać rusztowania do wykonywania
robót tynkarskich
A
P
a
22. Wskazać rodzaj systemu płac
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie
będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
5. Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Do każdego są dołączone 4 możliwe
odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Zaprawy z dodatkiem kruszywa ciężkiego stosuje się do wykonywania tynków izolujących
przed
a) hałasem.
b) wilgocią.
c) utratą ciepła.
d) promieniowaniem.
2. Do zacierania powierzchni tynku służy
a) kielnia.
b) spoinówka.
c) packa drewniana.
d) czerpak tynkarski.
3. Rysunek przedstawia
a) spoinówkę.
b) czerpak tynkarski.
c) zacieraczkę do tynków gipsowych.
d) packę zaokrągloną do tynków gipsowych.
Rys. Sprzęt tynkarski [10, 2. 321]
4. Wapno hydratyzowane to inaczej
a) wapno palone.
b) ciasto wapienne.
c) wapno hydrauliczne.
d) wapno suchogaszone.
5. Jako opóźniacz wiązania gipsu można stosować
a) kredę.
b) boraks.
c) cement.
d) szkło wodne.
6. Oznaczenie CEM I, określa cement
a) hutniczy.
b) murarski.
c) portlandzki.
d) pucolanowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
7. Zaprawa cementowo-wapienna 1: 1: 6 oznacza proporcje
a) cement: wapno: piasek.
b) wapno: cement: piasek.
c) piasek: cement: wapno.
d) cement: piasek: wapno.
8. Cementy szybkotwardniejące oznaczone są dodatkowo literą
a) T.
b) S.
c) R.
d) B.
9. Płyty gipsowo-kartonowe budowlane, przeznaczone do nakładania jako tzw. suchy tynk
są oznaczone symbolem
a) GKB.
b) GKF.
c) GKP.
d) GKS.
10. Tynki pospolite dwuwarstwowe to tynki kategorii
a) 0.
b) I.
c) II.
d) III.
11. Podłoża ceglane mogą być tynkowane po upływie?
a) 2 tygodni.
b) 1 miesiąca.
c) 2 miesięcy.
d) 1 tygodnia.
od wykonania murów
12. Przed tynkowaniem murów na spoiny pełne zaleca się wydrapać zaprawę na głębokość
a)
1 ÷ 5 mm.
b)
5 ÷ 10 mm.
c)
15 ÷ 20 mm.
d)
10 ÷ 15 mm.
13. Przed tynkowaniem należy zabezpieczyć środkiem antykorozyjnym części metalowe
przylegające do zaprawy
a) gipsowej.
b) cementowej.
c) cementowo-glinianej.
d) cementowo-wapiennej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
14. W pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności nie można stosować tynków
a) gipsowych.
b) wapiennych.
c) cementowych.
d) cementowo-wapiennych.
15. Wyznaczanie powierzchni tynków rozpoczyna się od
a) wyznaczenia lica tynku.
b) wyznaczenia linii horyzontu.
c) wykonania pasów kierunkowych.
d) umocowania klocków drewnianych.
16. Aby uzyskać silne połączenie zaprawy z podłożem, obrzutkę wykonuje się z zaprawy
o konsystencji
a) rzadkiej.
b) plastycznej.
c) bardzo gęstej.
d) gęstoplastycznej.
17. Poniższy rysunek przedstawia rusztowanie
a) rurowe.
b) ramowe.
c) stojakowe.
d) przesuwne.
18. W czasie eksploatacji rusztowania powinny być poddawane przeglądom
a) co tydzień.
b) co miesiąc.
c) codziennie.
d) co 2 tygodnie.
19. Bariery ochronne na pomostach roboczych układanych na rusztowaniach powinny mieć
wysokość
a) 0,7 m.
b) 0,9 m.
c) 1,1 m.
d) 1,5 m.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
20. Pomosty robocze nie mogą być obciążone
a) wiadrami z zaprawą.
b) sprzętem pomiarowym.
c) narzędziami tynkarskimi.
d) urządzeniami drgającymi.
21. Robót tynkarskich nie wolno wykonywać z
a) drabin przystawnych.
b) rusztowań wiszących.
c) rusztowań drabinowych.
d) rusztowań warszawskich.
22. Pracownik otrzymuje wynagrodzenie za ilość wykonanej pracy w systemie
a) akordowym.
b) godzinowym.
c) dniówkowym.
d) dniówkowym z premią.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……………………………………………………..
Wykonywanie podstawowych robót tynkarskich
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Zadanie praktyczne „próba pracy”
Wykonaj na ścianie z cegły o pełnych spoinach tynk zwykły kategorii II zatarty na gładko.
Zaprawę cementowo-wapienną wykonaj według receptury 1: 3: 5.
Temat zadania dotyczy wykonania robót na jednej, wskazanej ścianie pomieszczenia.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji zadania nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania zadania:
Uczeń powinien:
1. dokładnie obejrzeć ścianę,
2. sprawdzić i ocenić stan podłoża,
3. sporządzić opis stanu podłoża (głębokość spoin),
4. przygotować stanowisko pracy,
5. wydrapać spoiny na odpowiednią głębokość,
6. wykonać obrzutkę,
7. po lekkim stwardnieniu obrzutki i skropieniu jej wodą wykonać narzut,
8. zatrzeć powierzchnię packą,
9. sprawdzić jakość wykonanej pracy,
10. zlikwidować stanowisko pracy,
11. uporządkować pomieszczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
narzędzia i sprzęt do tynkowania,
−
zaprawa cementowo-wapienna 1: 3: 5,
−
materiały i narzędzia do zabezpieczenia miejsca pracy przed zabrudzeniem,
−
środki czystości i sprzęt do sprzątania.
Czas wykonania: 6 godzin lekcyjnych – 6 x 45 min. = 270 minut.
Kryteria oceny realizacji zadania oraz schemat punktowania
Lp.
Kryterium oceny
Maksymalna
ilość pkt.
1
Poprawność opisu stanu i jakości podłoża
2
2
Prawidłowość przygotowania stanowiska pracy
3
3
Prawidłowość przygotowania spoin
3
4
Poprawność doboru konsystencji zaprawy
2
5
Poprawność doboru narzędzi do wykonania tynku
2
6
Prawidłowość wykonania tynku
5
7
Prawidłowość likwidacji stanowiska pracy
i uporządkowania pomieszczenia
3
Razem:
20
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
Schemat punktowania
Proponuje się następujące normy wymagań - uczeń otrzyma następujące oceny szkolne:
– 9 ÷ 11 punktów – dopuszczający,
– 12 ÷ 14 punktów – dostateczny,
– 15 ÷ 17 punktów – dobry,
– 18 ÷ 20 punktów - bardzo dobry.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
7. LITERATURA
1. Francuz W. M.: Budowniczowie. P.W. STABILL, Kraków 2001
2. Francuz W. M., Sokołowski R.: Bezpieczeństwo i higiena pracy w rzemiośle. WSiP:,
Warszawa 1996.
3. Frankiewicz D.: Rozpoznawanie podstawowych materiałów budowlanych. KOWEZ,
Warszawa 2002
4. Frankiewicz D., Transport, składowanie i magazynowanie materiałów budowlanych,
KOWEZ, Warszawa 2002.
5. Gąsiorowska D., Horsztyńska B.: Posługiwanie się podstawowymi pojęciami i terminami
z zakresu budownictwa. KOWEZ, Warszawa 2002
6. Gąsiorowska D, Horsztyńska B., Posługiwanie się dokumentacją techniczną, KOWEZ,
Warszawa 2002
7. Lenkiewicz W., Michnowski Z.: O materiałach budowlanych. WSiP S.A.
8. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1996
9. Martinek W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa. Cz. 5. WSiP, Warszawa 1997
10. Martinek W., Szymański E.: Murarstwo i tynkarstwo. WSiP, 1999
11. Mirski J.: Budownictwo z technologią. Cz.3. WSiP, Warszawa 2003
12. Panas J. Praca zbiorowa.: Poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 2003
13. Roj-Chodacka A. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, KOWEZ, Warszawa 2002
14. Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999
15. Urban L.: Murarstwo i tynkarstwo. WSiP, Warszawa 1997
16. Wolski Z.: Roboty malarskie. WSiP, Warszawa 1997
oraz
17. Katalog nakładów rzeczowych nr 2-02. Konstrukcje budowlane tom I. WACETOB-
PZITB, Warszawa 2000
18. Katalog nakładów rzeczowych nr 9-03. Wyprawy z fabrycznych suchych mieszanek
tynkarskich (uzupełnienie do KNR 2-020)
Czasopisma specjalistyczne:
Atlas budowlany, Murator, Murator Plus.
Polskie Normy
PN-EN 197-1:2002 Cement- Część 1: Skład, wymagania i kryteria zgodności dotyczące
cementów powszechnego użytku.
PN- EN 13914-1:2005(U) Projektowanie, przygotowanie i zastosowanie tynków
zewnętrznych i wewnętrznych – Tynki zewnętrzne.
PN-90/B-14501 – Zaprawy budowlane zwykłe.
PN-EN 197-1: 2002 – Cement. Część 1: Skład, wymagania i kryteria zgodności dotyczące
cementów powszechnego użytku.
PN-B-03163- 1: 1998 Konstrukcje drewniane. Rusztowania. Terminologia.
PN-B-03163- 2: 1998 Konstrukcje drewniane. Rusztowania. Wymagania.
Akty prawne
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz. U. z 2003r. Nr 169, poz.1650)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz.401)
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. 2006 r. Nr 129 poz.
902)