„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Jan Lewandowski
Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego
i optoelektronicznego 731[04].Z4.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
inż. Teresa Piotrowska
inż. Zbigniew Łuniewski
Opracowanie redakcyjne:
mgr Jan Lewandowski
Konsultacja:
dr Anna Kordowicz-Sot
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[04].Z4.01
„Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego i optoelektronicznego”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu optyk-mechanik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Diagnozowanie lunet
11
5.1.1.
Ćwiczenia
11
5.2. Diagnozowanie dioptriomierza
14
5.2.1.
Ćwiczenia
14
5.3. Diagnozowanie lornet
18
5.3.1.
Ćwiczenia
18
5.4. Diagnozowanie aparatów fotograficznych
23
5.4.1.
Ćwiczenia
23
5.5. Diagnozowanie mikroskopów
26
5.5.1.
Ćwiczenia
26
5.6. Diagnozowanie sprzętu projekcyjnego
32
5.6.1.
Ćwiczenia
32
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
34
7. Literatura
51
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie optyk-mechanik. W poradniku
zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania -
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla
ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.
Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają
podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi
na następujące elementy:
−
materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,
−
pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji
usuwać wszelkie wątpliwości,
−
dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,
−
sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez
ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. W tym
miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela, sposobu
prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń nie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
−
testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
−
pokaz,
−
ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),
−
projektów,
−
przewodniego tekstu.
Schemat układu jednostek modułowych
731[04].Z4.01
Diagnozowanie uszkodzeń
sprzętu optycznego
i optoelektronicznego
731[04].Z4.02
Naprawa sprzętu optycznego
731[05].Z4
Technologia napraw sprzętu
optycznego
731[04].Z4.03
Prowadzenie działalności
usługowej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
stosować jednostki układu SI,
–
przeliczać jednostki,
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu fizyki, optyki, mechanizmów drobnych
i precyzyjnych, mocowania elementów optycznych, montażu elementów, zespołów i
gotowego sprzętu optycznego i optoelektronicznego.
–
określać właściwości materiałów stosowanych w przemyśle optycznym i precyzyjnym,
–
czytać rysunki wykonawcze,
–
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu montażu mechanicznego i optycznego
zespołów i sprzętu optycznego i optoelektronicznego,
–
czytać schematy optyczne,
–
korzystać z różnych źródeł informacji,
–
obsługiwać komputer,
–
współpracować w grupie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
zorganizować
stanowisko
do
przeprowadzania
diagnozy
sprzętu
optycznego
i optoelektronicznego,
−
określić nieprawidłowości w działaniu przyrządów optycznych,
−
określić rodzaj i miejsce uszkodzenia na podstawie obserwacji i objawów,
−
wyjaśnić budowę i zasadę działania optycznych przyrządów pomiarowych i przyrządów
justerskich,
−
wykorzystać optyczne przyrządy pomiarowe i przyrządy justerskie,
−
zastosować optyczne przyrządy pomiarowe,
−
wyjaśnić zasadę działania kolimatorów,
−
zastosować kolimatory do diagnozy sprzętu optycznego,
−
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas diagnozowania uszkodzeń sprzętu optycznego i optoelektronicznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Optyk-mechanik 731[04]
Moduł:
Technologia napraw sprzętu optycznego 731[04].Z4
Jednostka modułowa:
Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego
i optoelektronicznego 731[04].Z4.01
Temat: Przeprowadzić diagnozę otrzymanej lunetki celowniczej, która ma nieostry obraz
w polu widzenia.
Cel ogólny: Określić jakość materiałów optycznych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
zdefiniować lunety,
−
narysować schemat optyczny lunety,
−
skorzystać z instrukcji stanowiskowej,
−
przeprowadzić diagnozę lunetki.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponad zawodowe:
−
współpraca w grupie,
−
poszukiwanie specjalistycznych informacji w ogólnodostępnych źródłach informacji.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pogadanka,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w grupach 2-3 osobowych.
Czas:
4 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
kolimator justiersko-kontrolny,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
lunetka dioptryjna,
−
normy,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
arkusz spostrzeżeń,
−
instrukcja serwisowa lunetki.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Uświadomienie celów zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
3. Plan zajęć:
A. Omówienie zasad przeprowadzania diagnozy dla lunet:
−
wstęp – nauczyciel omawia parametry lunet ze szczególnym uwypukleniem
parametrów mających wpływ tworzenie nieostrego obrazu,
−
uczniowie samodzielnego wyszukują informacji w instrukcji serwisowej.
B. Przeprowadzenie diagnozy lunetki:
−
wstęp – nauczyciel omawia kolejność przeprowadzonych czynności w celu
postawienia diagnozy,
−
uczniowie otrzymują lunetkę celowniczą do kontroli,
−
uczniowie pracując w grupach sprawdzają dokładnie jakość wszystkich
powierzchni optycznych, sprawdzają błąd paralaksy – SA to te parametry które
mogą powodować takie objawy,
−
uczniowie dyskutując porównują otrzymane wyniki i sporządzają arkusz
diagnostyczny.
4. Podsumowanie zajęć:
−
nauczyciel zwraca uwagę na jakość otrzymanych próbek do pomiarów,
−
uczniowie podczas dyskusji wypracowują wnioski dotyczące wykonanego zadania.
Zakończenie zajęć
Uczniowie porządkują stanowiska pracy.
Praca domowa
Przygotować arkusz kalkulacyjny naprawy lunetki.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Nauczyciel na podstawie obserwacji aktywności uczniów, poprawności wykonania
zadania oraz wypowiedzi uczniów podczas podsumowania zajęć, uzyskuje informacje i może
ocenić, czy cele zajęć zostały zrealizowane.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Optyk-mechanik 731[04]
Moduł:
Technologia napraw sprzętu optycznego 731[04].Z4
Jednostka modułowa:
Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego
i optoelektronicznego 731[04].Z4.01
Temat: Budowa dioptriomierza.
Cel ogólny: Charakteryzowanie urządzeń optycznych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
scharakteryzować budowę dioptriomierz,,
−
scharakteryzować zasadę działania dioptriomierza,
−
sprawdzić odczyt w dioptriomierzu.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponad zawodowe:
−
współpraca w grupie,
−
poszukiwanie specjalistycznych informacji w ogólnodostępnych źródłach informacji.
Metody nauczania–uczenia się:
−
miniwykład,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenia,
−
dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w 2-3 osobowych zespołach.
Czas:
2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
dioptriomierz,
−
soczewki okularowe o znanej mocy.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:
A. Omówienie budowy dioptriomierza:
−
wstęp – nauczyciel omawia dokładnie budowę dioptriomierza,
−
uczniowie charakteryzują główne zespoły optyczne i mechaniczne.
B. Naprawa lunetki:
−
wstęp – nauczyciel demonstruje działanie Dioptriomierz i objaśnia sposób
sprawdzenia wskazań urządzenia,
−
uczniowie pracując w grupach uczą się obsługi i sprawdzają wskazania dioptryjne,
−
uczniowie sporządzają notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
4. Podsumowanie zajęć:
−
nauczyciel zwraca uwagę na konieczność ustawienie dioptryjności okulara dla osoby
pracującej na urządzeniu,
−
uczniowie podczas dyskusji wypracowują wnioski dotyczące obsługi i sprawdzenia
wskazań dioptriomierza.
Zakończenie zajęć
Uczniowie porządkują stanowiska pracy.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Nauczyciel na podstawie obserwacji aktywności uczniów, poprawności wykonania
zadania oraz wypowiedzi uczniów podczas podsumowania zajęć, uzyskuje informacje i może
ocenić, czy cele zajęć zostały zrealizowane.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Diagnozowanie lunet
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź paralaksę w otrzymanej lunecie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowy dobór przyrządów
kontrolno-justerskich.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania
paralaksy w lunetach celowniczych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania paralaksy,
4) przygotować kolimator justerko-kontrolny,
5) przeprowadzić sprawdzenie paralaksy otrzymanej lunety celowniczej,
6) sporządzić notatkę z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
kolimator justiersko-kontrolny,
−
płytki ogniskowe z testem do sprawdzania paralaksy,
−
luneta celownicza do badania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Sprawdź regulację dioptryjną okularu w lunetecie celowniczej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową obsługę lunetki
dioptryjnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania regulacji
dioptryjnej okularu lunet celowniczych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania regulacji dioptryjnej,
4) przygotować lunetkę dioptryjną,
5) przeprowadzić sprawdzenie regulacji dioptryjnej w otrzymanej lunety celowniczej za
pomocą lunetki dioptryjnej,
6) przeprowadzić sprawdzenie regulacji dioptryjnej w otrzymanej lunety celowniczej za
pomocą standardowych szkieł okularowych,
7) sporządzić notatkę z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lunetka dioptryjna,
−
standardowe szkła okularowe +5 i -5,
−
luneta celownicza do badania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Przeprowadź sprawdzenie czystości zespołów optycznych lunety.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe oświetlenie stanowiska
kontrolnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące czystości elementów
optycznych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania czystości sprzętu optycznego,
4) przeprowadzić sprawdzenie czystości powierzchni optycznych w otrzymanej lunety
celowniczej,
5) sporządzić notatkę z wykonanej obserwacji.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
luneta celownicza do kontroli,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 4
Przeprowadź diagnozę otrzymanej lunety celowniczej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność
przeprowadzanych czynności podczas diagnozy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad diagnozowania lunet
celowniczych,
3) przygotować stanowisko do przeprowadzenia diagnozy lunety,
4) dobrać przyrządy kontrolno-justierskie do sprawdzania jakości lunet,
5) przeprowadzić diagnozę otrzymanej lunety celowniczej,
6) sporządzić wykaz zaobserwowanych wad i usterek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
kolimator justiersko-kontrolny,
−
lunetka dioptryjna,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
standardowe szkła okularowe +5 i -5,
−
luneta celownicza do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
5.2. Diagnozowanie dioptriomierzy
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadź sprawdzenie paralaksy w dioptriomierzu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie oka przy
pomiarach.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
dioptriomierzy,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania jakości
dioptriomierzy,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące przyrządów kontrolno-
justierskich,
4) przygotować stanowisko do sprawdzenia paralaksy w dioptriomierzach,
5) przeprowadzić sprawdzenie paralaksy w dioptriomierzu,
6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
dioptriomierz do sprawdzenia,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź sprawdzenie wskazań dioptriomierza.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na wyzerowanie Dioptriomierz przed
przystąpieniem do badań oraz ustawienie ostrości podziałki widzianej w okularze.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
dioptriomierzy,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania jakości
dioptriomierzy,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące przyrządów kontrolno-
justierskich,
4) przygotować stanowisko do sprawdzenia wskazań dioptriomierzy,
5) przygotować soczewki okularowe o mocy +10 dptr i – 6 dptr,
6) przeprowadzić sprawdzenie zerowego wskazania dioptriomierza,
7) przeprowadzić sprawdzenie wskazania dioptriomierza dla otrzymanych soczewek,
8) sporządzić notatkę z przeprowadzonego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
standardowe szkła okularowe +10 i -6,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Przeprowadź sprawdzenie działania zespołów mechanicznych dioptriomierza.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na przeprowadzenie szczególnie
dokładnie badania znacznika.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
dioptriomierzy,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania jakości
dioptriomierzy,
3) przygotować
stanowisko
do
sprawdzenia
działania
zespołów
mechanicznych
dioptriomierza,
4) przeprowadzić sprawdzenie działania zespołów mechanicznych dioptriomierza,
5) sporządzić notatkę z przeprowadzonego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
dioptriomierz do przeprowadzenia badania,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Ćwiczenie 4
Przeprowadź sprawdzenie czystości zespołów optycznych w dioptriomierzu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność
przeprowadzanych czynności podczas diagnozy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
dioptriomierzy,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania jakości
dioptriomierzy,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące przyrządów kontrolno-
justierskich,
4) przygotować
stanowisko
do
sprawdzenia
czystości
zespołów
optycznych
w dioptriomierzu,
5) przygotować lupy do sprawdzenia czystości powierzchni,
6) przeprowadzić sprawdzenie czystości zespołów optycznych w dioptriomierzu,
7) sporządzić notatkę z przeprowadzonego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
dioptriomierz,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 5
Przeprowadź diagnozę jakości dioptriomierza.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność
przeprowadzanych czynności podczas diagnozy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
dioptriomierzy,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania jakości
dioptriomierzy,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące przyrządów kontrolno-
justierskich,
4) przygotować stanowisko do przeprowadzenia diagnozy otrzymanego dioptriomierza,
5) przygotować
przyrządy
kontrolno-justierskie
do
przeprowadzenia
diagnozy
dioptriomierza,
6) dobrać sprzęt do przeprowadzenia diagnozy,
7) przeprowadzić diagnozę otrzymanego dioptriomierza,
8) sporządzić notatkę z przeprowadzonego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
kolimator justiersko-kontrolny,
−
lunetka dioptryjna,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
standardowe szkła okularowe +10 i -6,
−
dioptriomierz do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.3. Diagnozowanie lornet
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź paralaksę w otrzymanej lornetce pryzmatycznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowy przebieg czynności przy
sprawdzaniu paralaksy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lornet,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania
paralaksy w lornetach,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania paralaksy w lornetach,
4) przeprowadzić sprawdzenie paralaksy otrzymanej lornety,
5) sporządzić notatkę z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lorneta do badania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Sprawdź regulację dioptryjną okularu w lornecie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową obsługę lunetki
dioptryjnej i prawidłowe dobranie soczewek wzorcowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad sprawdzania regulacji
dioptryjnej okularów lornet,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania regulacji dioptryjnej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
4) przygotować lunetkę dioptryjną,
5) przeprowadzić sprawdzenie regulacji dioptryjnej w otrzymanej lornecie za pomocą lunetki
dioptryjnej,
6) przeprowadzić sprawdzenie regulacji dioptryjnej w otrzymanej lornecie za pomocą
standardowych szkieł okularowych,
7) sporządzić notatkę z wykonanego zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lunetka dioptryjna,
−
standardowe szkła okularowe +5 i -5,
−
lorneta do badania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Przeprowadź sprawdzenie czystości zespołów optycznych lornety.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe oświetlenie stanowiska
do kontroli czystości.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące czystości elementów
optycznych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania czystości sprzętu optycznego,
4) przeprowadzić sprawdzenie czystości powierzchni optycznych w otrzymanej lunety
celowniczej,
5) sporządzić notatkę z wykonanej obserwacji.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
luneta celownicza do kontroli,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Ćwiczenie 4
Przeprowadź sprawdzenie równoległości osi w otrzymanej lornetki pryzmatycznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową obsługę lunetek
równoległych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lornet,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące nierównoległości osi
w lornetach,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania nierównoległości osi lornet,
4) dobrać przyrządy justierskie,
5) przeprowadzić sprawdzenie nierównoległości osi w otrzymanej lornetce pryzmatycznej,
6) sporządzić notatkę z wykonanej obserwacji.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
justerska lunetka równoległa,
−
lornetka pryzmatyczna do kontroli,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 5
Przeprowadź sprawdzenie skręcenia obrazu w lornetce pryzmatycznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową obsługę lunetek
równoległych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lornet,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące skręcenia obrazu
w lornetach,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania skręcenia obrazu w lornetach,
4) dobrać przyrządy justierskie,
5) przeprowadzić sprawdzenie skręcenia obrazu w otrzymanej lornetce pryzmatycznej,
6) sporządzić notatkę z wykonanej obserwacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
justierska lunetka równoległa
−
lornetka pryzmatyczna do kontroli,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 6
Przeprowadź sprawdzenie zdolności rozdzielczej lornety noktowizyjnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowy dobór kolimatora
z testem.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lunet celowniczych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy lunet
noktowizyjnych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania zdolności rozdzielczej lornety noktowizyjnej,
4) przygotować kolimator do sprawdzania
zdolności rozdzielczej lornety noktowizyjnej,
5) przeprowadzić sprawdzenie zdolności rozdzielczej lornety noktowizyjnej,
6) sporządzić notatkę z wykonanej obserwacji.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
kolimator z testem zdolności rozdzielczej,
−
stanowisko do zdolności rozdzielczej lornety noktowizyjnej,
−
lorneta noktowizyjna do kontroli,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 7
Przeprowadź diagnozę otrzymanej lornetki pryzmatycznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność
przeprowadzania diagnozy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
lornet,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad diagnozowania lornet,
3) przygotować stanowisko do przeprowadzenia diagnozy lornet,
4) dobrać przyrządy kontrolno-justierskie do sprawdzania jakości lornet,
5) przeprowadzić diagnozę otrzymanej lornetki pryzmatycznej,
6) sporządzić wykaz zaobserwowanych wad i usterek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
kolimator justiersko-kontrolny,
−
lunetka dioptryjna,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
standardowe szkła okularowe +5 i -5,
−
lornetka pryzmatyczna do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.4. Diagnozowanie aparatów fotograficznych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź zdolność rozdzielczą otrzymanego aparatu fotograficznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe przygotowanie
stanowiska pomiarowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
aparatów fotograficznych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad pomiaru zdolności
rozdzielczej obiektywów aparatów fotograficznych,
3) przygotować stanowisko do pomiaru zdolności rozdzielczej aparatów fotograficznych,
4) dobrać testy do badania zdolności rozdzielczej,
5) sprawdzić zdolność rozdzielczą badanego aparatu fotograficznego,
6) zanotować wyniki pomiaru.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
test zdolności rozdzielczej,
−
lupa,
−
stanowisko do badania zdolności rozdzielczej w obiektywach fotograficznych,
−
aparat fotograficzny,
−
instrukcja obsługi stanowiska pomiarowego,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Sprawdź jakość obrazu uzyskanego przez aparat fotograficzny.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe odczytywanie obrazów
dyfrakcyjnych punktów i ich interpretację.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące aparatów fotograficznych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące sprawdzania aberracji
w obiektywach i aparatach fotograficznych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania aberracji w aparacie fotograficznym,
4) dobrać przyrządy kontrolne do sprawdzania aberracji w aparatach fotograficznych,
5) dokonać obserwacji dyfrakcyjnego obrazu punktu uzyskanego przez badany aparat
fotograficzny,
6) naszkicować uzyskane obrazy,
7) na podstawie uzyskanego obrazu określić jakość badanego aparatu fotograficznego,
8) zanotować wyniki pomiaru i swoje spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupa,
−
mikroskop kontrolny,
−
płytka płaskorównoległa,
−
stanowisko do badania aberracji w obiektywach fotograficznych,
−
obiektyw fotograficzny,
−
ekran z otworkiem,
−
silne źródło światła,
−
instrukcja obsługi stanowiska pomiarowego,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Sprawdź winietowanie w cyfrowym aparacie fotograficznym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie ekranu i jego
oświetlenie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące aparatów fotograficznych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące sprawdzania winietowania
w aparatach fotograficznych,
3) przygotować stanowisko do sprawdzania winietowania w aparacie fotograficznym,
4) dokonać sprawdzenia winietowania w cyfrowych aparatach fotograficznych,
5) zanotować wyniki i swoje spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
−
badany cyfrowy aparat fotograficzny,
−
ekran z otworkiem,
−
silne źródło światła,
−
instrukcja obsługi stanowiska pomiarowego,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 4
Przeprowadź diagnozę otrzymanego aparatu fotograficznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność
przeprowadzania diagnozy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące aparatów fotograficznych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące sprawdzania gotowych
aparatów fotograficznych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące przeprowadzania diagnozy
aparatów fotograficznych,
4) przygotować stanowisko do sprawdzania jakości aparatów fotograficznych,
5) dobrać przyrządy kontrolne do sprawdzania jakości aparatów fotograficznych,
6) przeprowadzić diagnozę jakości otrzymanego aparatu fotograficznego,
7) sporządzić wykaz wad otrzymanego aparatu fotograficznego.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupa,
−
mikroskop kontrolny,
−
płytka płaskorównoległa,
−
stanowisko do badania aberracji w obiektywach fotograficznych,
−
cyfrowy aparat fotograficzny,
−
ekran z otworkiem,
−
silne źródło światła,
−
testy zdolności rozdzielczej,
−
duży biały ekran,
−
instrukcja obsługi stanowiska pomiarowego,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
5.5. Diagnozowanie mikroskopów
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadź sprawdzenie jakości powierzchni optycznych w otrzymanym mikroskopie
studenckim.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie ekranu i jego
oświetlenie
.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad czyszczenia zespołów
optycznych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące materiałów i narzędzi
używanych do mycia elementów optycznych,
4) przygotować stanowisko do kontroli jakości powierzchni optycznych mikroskopu,
5) dobrać przyrządy kontrolne,
6) skontrolować jakość powierzchni optycznych w zespołach mikroskopu,
7) sporządzić wykaz wad i usterek dotyczących jakości powierzchni optycznych.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź sprawdzenie apertury obiektywów w otrzymanym mikroskopie studenckim.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe zastosowanie
apertometru Abbego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad pomiaru apertury
obiektywów mikroskopowych,
3) przygotować stanowisko do kontroli apertury obiektywów mikroskopowych,
4) dobrać przyrządy pomiarowe,
5) sprawdzić aperturę obiektywów dwoma sposobami w otrzymanym mikroskopie,
6) sporządzić notatkę z pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
apertometr Abbego,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
mikroskop studencki do diagnozy,
−
diafragma z otworkiem,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 3
Sprawdź zdolność rozdzielczą otrzymanego mikroskopu biologicznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowy dobór preparatów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad zdolności rozdzielczej
mikroskopów,
3) przygotować stanowisko do kontroli zdolności rozdzielczej mikroskopów,
4) dobrać przyrządy pomiarowe,
5) przeprowadzić
sprawdzenie
zdolności
rozdzielczej
otrzymanego
mikroskopu
biologicznego,
6) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
stanowisko do sprawdzania zdolności rozdzielczej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
−
preparaty do badania zdolności rozdzielczej mikroskopów,
−
mikroskop biologiczny do sprawdzania,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 4
Sprawdź pole widzenia otrzymanego mikroskopu metalograficznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie mikroskopu
do pomiaru.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad pomiaru pola
widzenia mikroskopu,
3) przygotować stanowisko do kontroli pomiaru pola widzenia mikroskopów,
4) dobrać przyrządy pomiarowe,
5) przeprowadzić pomiar pola widzenia otrzymanego mikroskopu metalograficznego,
6) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
stanowisko do pomiaru pola widzenia,
−
mikroskop metalograficzny,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 5
Sprawdź płynność i lekkość działania mechanicznych zespołów mikroskopu szkolnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby sprawdzić wszystkie zespoły
mechaniczne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad budowy zespołów
mechanicznych mikroskopów,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
3) przygotować stanowisko do kontroli płynność i lekkość działania mechanicznych
zespołów mikroskopu szkolnego,
4) dobrać przyrządy pomiarowe,
5) przeprowadzić sprawdzenie płynności i lekkości działania mechanicznych zespołów
mikroskopu szkolnego,
6) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
mikroskop szkolny,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 6
Sprawdź zakres rozstawu nasadki dwuokularowej w otrzymanym mikroskopie
studenckim.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby sprawdzić rozstaw w pełnym
zakresie nasadki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad budowy nasadek
mikroskopowych,
3) przygotować stanowisko do kontroli rozstawu źrenic nasadki dwuokularowej,
4) dobrać przyrządy pomiarowe,
5) przeprowadzić sprawdzenie zakresu rozstawu nasadki dwuokularowej w otrzymanym
mikroskopie studenckim,
6) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
mikroskop studencki,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Ćwiczenie 7
Przeprowadź diagnozę otrzymanego mikroskopu szkolnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby zachować prawidłową kolejność
wykonywania czynności.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad pomiarów
podstawowych parametrów mikroskopów,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad przeprowadzenia
diagnozy mikroskopów,
4) przygotować stanowisko do przeprowadzenia diagnozy mikroskopu,
5) dobrać przyrządy pomiarowe,
6) przeprowadzić diagnozę mikroskopu szkolnego,
7) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
apertometr Abbego,
−
preparaty do badania zdolności rozdzielczej,
−
płytka Abbego,
−
lupy 3
x
i 6
x
,
−
stanowisko do kontroli czystości,
−
mikroskop szkolny do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 8
Przeprowadź sprawdzenie paracentryczności i parafokalności otrzymanego mikroskopu
szkolnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby zachować prawidłową kolejność
wykonywania czynności.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
mikroskopów,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad pomiarów
podstawowych parametrów mikroskopów,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad przeprowadzenia
montażu mikroskopów,
4) przygotować stanowisko do sprawdzenia paracentryczności i parafokalności,
5) dobrać preparaty do sprawdzania,
6) sprawdzenie paracentryczności i parafokalności otrzymanego mikroskopu szkolnego
,
7) sporządzić notatkę z wykonanych pomiarów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
preparaty do sprawdzania paracentryczności i parafokalności,
−
mikroskop szkolny do sprawdzenia,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
5.6. Diagnozowanie sprzętu projekcyjnego
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź w otrzymanym rzutniku pisma jakość uzyskiwanego obrazu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby zachować prawidłową kolejność
wykonywania czynności.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
urządzeń projekcyjnych,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu urządzeń
projekcyjnych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zasady działania
rzutnika pisma,
4) przygotować stanowisko do kontroli rzutnika pisma,
5) zapoznać się z instrukcją obsługi i schematem budowy rzutnika,
6) przeprowadzić sprawdzenie obrazu uzyskiwanego przez otrzymany rzutnik,
7) sporządzić wykaz wad i usterek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
rzutnik pisma do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź diagnozę otrzymanego projektora multimedialnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę, aby zachować prawidłową kolejność
wykonywania czynności.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zastosowania
urządzeń projekcyjnych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu urządzeń
projekcyjnych,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy i zasady działania
projektora multimedialnego,
4) przygotować stanowisko do kontroli projektora multimedialnego,
5) zapoznać się z instrukcją obsługi i schematem budowy projektora,
6) przeprowadzić sprawdzenie otrzymanego projektora,
7) sporządzić wykaz wad i usterek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
poradnik dla ucznia,
−
projektor multimedialny do diagnozy,
−
arkusz spostrzeżeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Diagnozowanie uszkodzeń
sprzętu optycznego i optoelektronicznego”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 są z poziomu
podstawowego,
−
zadania 12, 13, 14, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. a, 4. b, 5. d, 6. a, 7. c, 8. b, 9. a, 10. a, 11. d,
12. b, 13. c, 14. b, 15. c, 16. a, 17. b, 18. c, 19. b, 20. c, 21. d, 22. a, 23. a, 24. d,
25. a.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Scharakteryzować czynności diagnostyczne
B
P
d
2
Scharakteryzować przyrządy justerskie
B
P
b
3
Scharakteryzować czynności regulacyjne
B
P
a
4
Scharakteryzować czynności regulacyjne
B
P
b
5
Scharakteryzować zespół urządzeń
B
P
d
6
Określić błędy urządzeń
B
P
a
7
Określić błędy urządzeń
B
P
c
8
Scharakteryzować sposobów regulacji
B
P
b
9
Scharakteryzować zastosowania urządzeń
optycznych
B
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
10 Scharakteryzować czynności regulacyjnych
A
P
a
11 Scharakteryzować czynności regulacyjnych
A
P
d
12 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
b
13 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
c
14 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
b
15 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
c
16 Rozróżnić błędy urządzeń optycznych
C
P
a
17 Określić warunki pomiarów
B
P
b
18 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
c
19 Rozróżnić testy diagnostyczne
C
P
b
20 Rozróżnić parametry diagnostyczne
B
P
c
21 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
d
22 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
a
23 Określić sposobów pomiarów
A
P
a
24 Ocenić powierzchnie optyczne
A
P
d
25 Określić warunki pomiarów
A
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Diagnoza nie dotyczy
a) oceny stanu technicznego.
b) prognozy rozwoju.
c) przyczyny rozwoju.
d) wykonywania zespołów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
2. Zespołem lunety celowniczej jest
a) migawka.
b) przysłona pola widzenia.
c) oświetlacz.
d) kondensor.
3. W symbolu LC 4 x 30 cyfra 4 oznacza
a) powiększenie.
b) pole widzenia.
c) zdolność rozdzielczą.
d) jasność.
4. Do regulacji zamocowania lunety na broni służy
a) kolimator.
b) tarcza strzelecka.
c) luneta autokolimacyjna.
d) lupka z podziałką.
5. Układ pankratyczny służy do
a) ustawienia ostrości.
b) wymiany filtrów.
c) ustawienia zdolności rozdzielczej.
d) zmiany powiększenia.
6. Błąd paralaksy wykrywamy za pomocą
a) przesuwu źrenicy oka w źrenicy wyjściowej lunety.
b) przesuwu źrenicy oka w źrenicy wejściowej lunety.
c) przesuwu źrenicy oka w polu widzenia.
d) przesuwu źrenicy oka w średnicy obiektywu.
7. Warunkiem do prawidłowego sprawdzania paralaksy jest
a) oświetlenie obiektywu kolimatora.
b) oświetlenie okulara kolimatora.
c) oświetlenie siatki kolimatora.
d) oświetlenie okulara lunetki.
8. Do kontroli regulacji dioptryjnej możemy użyć
a) okularów korekcyjnych.
b) standartowych soczewek okularowych +5 i -5dptr.
c) soczewek kontaktowych.
d) soczewek Fresnela.
9. Dioptriomierz służy do
a) pomiaru mocy soczewek okularowych.
b) pomiaru ogniskowych.
c) pomiaru powiększenia.
d) pomiaru pola widzenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
10. Kontrolę nierównoległości osi w lornecie pryzmatycznej przeprowadzamy przez
a) obserwację dalekiego punktu.
b) obserwację bliskiego punktu.
c) obserwacje stałego punktu.
d) obserwację ruchomego punktu.
11. Kontrolę nierównoległości sprawdzamy za pomocą
a) lunetki dioptryjnej.
b) lunetki autokolimacyjnej.
c) lunetek równoległych.
d) lunetki wychylnej.
12. Nieostry obraz płytki ogniskowej lornetki przy ostrym widzeniu oznacza błąd
a) widzenia.
b) paralaksy.
c) pomiaru.
d) obserwacji.
13. Dwojenie obrazu na brzegach pola widzenia oznacza
a) skręcenie lunet.
b) skręcenie okularów.
c) skręcenie obrazu.
d) skręcenie osi.
14. Mała kontrastowość obrazu może powstać przez
a) zadrapanie obudowy.
b) obluzowanie elementu optycznego.
c) zabrudzenie obudowy.
d) wadę wzroku.
15. Winietowanie nie powstaje przez
a) nadmierne skręcenie pryzmatu.
b) rozklejenie soczewek.
c) niedokręcenie obiektywu.
d) osadzenie się kurzu na wewnętrznych powierzchniach.
16. Pokazany schemat dotyczy
a) sprawdzenia paralaksy.
b) sprawdzenia winietowania.
c) pomiaru zdolności rozdzielczej.
d) pomiaru powiększenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
17. Wzór określa
λ
2
2
d
L
≥
warunek
a) przedmiotu bliskiego.
b) przedmiotu nieskończenie odległego.
c) przedmiotu równoległego.
d) przedmiotu obserowanego.
18. Przedstawiony na rysunku schemat to schemat
a) lunety autokolimacyjnej.
b) kolimatora.
c) dioptriomierza.
d) mikroskopu.
19. Przedstawiony na rysunku test służy do badania służy do badania
a) badania zdolności rozdzielczej.
b) badania winietowania.
c) badania powiększenia.
d) badania pola widzenia.
20. Paracentryczność i parafokalność to parametry obiektywów
a) fotograficznych.
b) lunetowych.
c) mikroskopowych.
d) projekcyjnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
21. Na rysunku przedstawiono schemat lunetki
a) wychylnej.
b) podwójnej.
c) autokolimacyjnej.
d) dioptryjnej.
22. Lunetka kontrolna „zimnego celowania” służy do ustawiania
a) lunety celowniczej.
b) lunetki dioptryjnej.
c) lunety astronomicznej.
d) noktowizora.
23. Podziałka kątowa TABO służy do ustawienia osi
a) cylindra w soczewkach okularowych.
b) w układzie pankratycznym.
c) w lornecie.
d) w teleskopie.
24. Na powierzchniach elementów optycznych podczas użytkowania nie powstają naloty
a) chemiczne.
b) biologiczne.
c) fizyczne.
d) mechaniczne.
25. Testowanie aparatów fotograficznych przeprowadzamy głównie w warunkach
a) studyjnych.
b) polowych.
c) laboratoryjnych.
d) letnich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego i optoelektronicznego
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
25
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Diagnozowanie uszkodzeń
sprzętu optycznego i optoelektronicznego”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 są z poziomu
podstawowego,
−
zadania 12, 13, 14, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. b, 4. c, 5. c, 6. b, 7. a, 8. c, 9. b, 10. c, 11. d,
12. a, 13. c, 14. c, 15. b, 16. a, 17. b, 18. c, 19. d, 20. c, 21. b, 22. a, 23. b, 24. d,
25. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Scharakteryzować czynności diagnostyczne
B
P
a
2
Scharakteryzować przyrządy justerskie
B
P
c
3
Scharakteryzować czynności regulacyjne
B
P
b
4
Scharakteryzować czynności regulacyjne
B
P
c
5
Scharakteryzować zespoły urządzeń
B
P
c
6
Określić błędy urządzeń
B
P
b
7
Określić błędy urządzeń
B
P
a
8
Scharakteryzować sposoby regulacji
B
P
c
9
Scharakteryzować zastosowanie urządzeń
optycznych
B
P
b
10 Scharakteryzować czynności regulacyjne
A
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
11 Scharakteryzować czynności regulacyjne
A
P
d
12 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
a
13 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
c
14 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
c
15 Zdiagnozować uszkodzenia
C
PP
b
16 Rozróżnić błędy urządzeń optycznych
C
P
a
17 Określić warunki pomiarów
B
P
b
18 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
c
19 Rozróżnić testy diagnostyczne
C
P
d
20 Rozróżnić parametry diagnostyczne
B
P
c
21 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
b
22 Rozróżnić przyrządy pomiarowe
B
P
a
23 Określić sposoby pomiarów
A
P
b
24 Ocenić powierzchnie optyczne
A
P
d
25 Określić warunki pomiarów
A
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Diagnoza nie dotyczy
a) wykonywania sprzętu.
b) przyczyny rozwoju.
c) prognozy rozwoju.
d) oceny stanu technicznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
2. Zespołem lunety celowniczej jest
a) nasadka okularowa.
b) kondensor.
c) układ odwracający.
d) diafragma irysowa.
3. W symbolu LC 4 x 30 cyfra 4 oznacza
a) krotność przybliżenia.
b) pole widzenia.
c) średnicę soczewki obiektywu.
d) rozstaw okularów.
4. Do regulacji zamocowania lunety na broni służy
a) kolimator.
b) śrubka z gwintem drobnozwojnym.
c) lunetka kontrolna.
d) lupka z podziałką.
5. Układ pankratyczny służy do
a) ustawienia ostrości.
b) zmiany powiększenia.
c) ustawienia zdolności rozdzielczej.
d) ustawienia filtrów.
6. Błąd paralaksy wykrywamy za pomocą
a) obserwacji preparatu.
b) obserwacji bliskich przedmiotów.
c) obserwacji dalekiego przedmiotu.
d) obserwacji płytki Abbego.
7. Warunkiem do prawidłowego sprawdzania paralaksy jest
a) aby średnica czynna obiektywu kolimatora była równa średnicy czynnej obiektywu
lunety.
b) aby średnica czynna obiektywu kolimatora była równa średnicy czynnej okularu
lunety.
c) aby średnica zewnętrzna kolimatora była równa średnicy zewnętrznej lunety.
d) aby średnica płytki ogniskowej kolimatora była równa średnicy płytki ogniskowej
lunety.
8. Do kontroli regulacji dioptryjnej możemy użyć
a) lupy.
b) mikroskopu warsztatowego.
c) lunetki dioptryjnej.
d) kolimatora.
9. Dioptriomierz służy do
a) wyznaczania osi optycznej.
b) wyznaczania środka optycznego.
c) wyznaczania średnicy soczewki.
d) pomiaru promienia soczewki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
10. Kontrolę nierównoległości osi w lornecie pryzmatycznej przeprowadzamy przez
a) siatki dyfrakcyjnej.
b) płytki Abbego.
c) siatki kolimatora.
d) ustawienie dokładne okularów.
11. Kontrolę nierównoległości sprawdzamy za pomocą
a) lunetki dioptryjnej.
b) lunetki autokolimacyjnej.
c) lunetek równoległych.
d) lunetki wychylnej.
12. Dwojenie obrazu w całym polu widzenia w lornetce oznacza
a) nierównoległość osi.
b) zeza u obserwatora.
c) zmęczony wzrok.
d) źle wyregulowane okulary.
13. Dwojenie obrazu na brzegach pola widzenia regulujemy przez
a) zmianę położenia obiektywu.
b) zmianę położenia okularów.
c) zmianę położenia pryzmatów.
d) zmianę położenia płytki ogniskowej.
14. Mała kontrastowość obrazu może powstać przez
a) zadrapanie obudowy.
b) zabrudzenie obudowy.
c) zabrudzenie elementów optycznych.
d) wadę wzroku.
15. Winietowanie nie powstaje przez
a) nadmierne skręcenie pryzmatu.
b) nadmierne skręcenie okularów.
c) rozklejenie soczewki.
d) osadzenie się kurzu na wewnętrznych powierzchniach.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
16. Pokazany schemat dotyczy
a) sprawdzenia paralaksy.
b) sprawdzenia winietowania.
c) pomiaru zdolności rozdzielczej.
d) pomiaru powiększenia.
17. Wzór określa
λ
2
2
d
L
≥
warunek
a) przedmiotu bliskiego.
b) przedmiotu nieskończenie odległego.
c) przedmiotu równoległego.
d) przedmiotu obserowanego.
18. Na rysunku przedstawiono schemat urządzenia służącego do pomiaru
a) kąta zdolności rozdzielczej.
b) mocy zwierciadeł.
c) mocy soczewek okularowych.
d) kąta pryzmatu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
19. Przedstawiony na rysunku test służy do badania zdolności rozdzielczej
a) mikroskopów.
b) lunet.
c) lornet.
d) urządzeń noktowizyjnych.
20. Paracentryczność i parafokalność to parametry obiektywów
a) fotograficznych.
b) lunetowych.
c) mikroskopowych.
d) projekcyjnych.
21. Na rysunku przedstawiono schemat lunetki
a) wychylnej.
b) podwójnej.
c) autokolimacyjnej.
d) dioptryjnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
22. Lunetka kontrolna „zimnego celowania” służy do ustawiania
a) lunety myśliwskiej.
b) lunetki autokolimacyjnej.
c) teleskopu.
d) noktowizora.
23. Podziałka kątowa TABO nie służy do
a) wyznaczania osi cylindra w soczewkach okularowych.
b) pomiaru mocy soczewek okularowych.
c) wyznaczania osi pryzmy w soczewkach okularowych.
d) wyznaczania mocy zwierciadeł.
24. Na powierzchniach elementów optycznych podczas użytkowania nie powstają naloty
a) chemiczne.
b) biologiczne.
c) fizyczne.
d) mechaniczne.
25. Testowanie aparatów fotograficznych przeprowadzamy za pomocą
a) pojedynczego zdjęcia.
b) serii zdjęć.
c) zdjęć wzorcowych.
d) zdjęć trójwymiarowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Diagnozowanie uszkodzeń sprzętu optycznego i optoelektronicznego
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
25
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
7. LITERATURA
1. Bartkowska J.: Optyka i korekcja wad wzroku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996
2. Chalecki J.: Przyrządy optyczne. WNT, Warszawa 1979
3. Hein A., Sidorowicz A., Wagnerowski T.: Oko i okulary. Wydawnictwo Przemysłu
Lekkiego i Spożywczego, Warszawa 1966
4. Jóźwicki R.: Optyka Instrumentalna. WNT, Warszawa 1970
5. Krajowy standard kwalifikacji zawodowych dla zawodu: Optyk mechanik (731103).
MPiPS, Warszawa 2006
6. Krawcow J. A., Orłow J. I.: Optyka geometryczna ośrodków jednorodnych. WNT,
Warszawa 1993
7. Legun Z.: Technologia elementów optycznych. WNT, Warszawa 1982
8. Meyer – Arendt J. R.: Wstęp do optyki. PWN, Warszawa 1977
9. Pluta M.: Mikroskopia optyczna. PWN, Warszawa 1982
10. Sojecki A.: Optyka. WSiP, Warszawa 1997
11. Szymański J.: Budowa i montaż aparatury optycznej. WSiP, Warszawa 1998
12. Tryliński W. (red.): Konstrukcja przyrządów i urządzeń precyzyjnych. WNT, Warszawa
1996