Ćwiczenie 12
(MOiŚ)
T: Bakterie amylolityczne i lipolityczne
1.
Bakterie amylolityczne
Skrobia jest węglowodanem, polisacharydem roślinnym, składającym się z monomerów D-glukozy.
Pełni w roślinach rolę magazynu energii. Skrobia ma budowę ziarnistą.
Wzór sumaryczny: (C
6
H
10
O
5
)n n>300.
Skrobia składa się z:
nierozgałęzionej amylozy stanowiącej ok. 20% naturalnej skrobi; amyloza jest wielocukrem złożonym z
wielu reszt D-glukozy połączonych wiązaniem α -1,4 glikozydowym
rozgałęzionej amylopektyny, która stanowi 80 % naturalnej skrobi; rozgałęzienia powstają dzięki
wiązaniom α-1,6-glikozydowym.
Skrobia jest rozkładana przez bakterie za pomocą enzymów amylaz. α-amylaza hydrolizuje skrobię do
krótkich odcinków oligosacharydowych (dekstryn), które stopniowo ulegają dalszemu rozkładowi do
trójcukrów, dwucukrów i glukozy. β-amylaza powoduje rozpad cząsteczki skrobi do dwucukru maltozy.
Maltoza jest dalej hydrolizowana do cukrów prostych.
Po dodaniu do skrobi płynu Lugola (jodu) amyloza absorbuje go i barwi się na niebiesko. Barwa niebieska
świadczy więc o nierozłożonej skrobi. Hydroliza skrobi do dekstryn daje zabarwienie brązowe, a dalszy
rozkład do maltozy i glukozy nie daje barwnej reakcji.
Izolacja i określenie liczby amylolitycznych bakterii z próbki wody.
a) wykonać rozcieńczenia badanej próby w postępie dziesiętnym (rozcieńczenia w 0,85% NaCl);
należy pamiętać o dokładnym wymieszaniu prób przed każdym pipetowaniem
b) nanieść po 0,1 ml próby z danego rozcieńczenia na 2 płytki z podłożem agarowym z dodatkiem
0,2 % skrobi i dokładnie rozprowadzić po powierzchni pożywki hokejówką.
c) próby inkubować w temperaturze 28°C przez 48 h
d) zalać płytki płynem Lugola i policzyć kolonie bakteryjne, wokół których widoczne są strefy
przejaśnionego podłoża
e) obliczyć liczbę bakterii amylolitycznych w 1ml próby, mnożąc średnią liczbę kolonii dodatnich z
danego rozcieńczenia (stosujemy szereg optymalny 10 – 300 kolonii) x 10 x odwrotność
rozcieńczenia
2. Bakterie lipolityczne
Lipidy dzielimy na następujące zasadnicze grupy związków: tłuszcze właściwe, fosfolipidy, glikolipidy,
woski, izoprenoidy, sterydy i in.
Wstępną fazą rozkładu tłuszczów właściwych jest hydroliza dająca w efekcie glicerol i wolny kwas tłuszczowy.
Glicerol podlega następnie rozkładowi podobnie jak inne alkohole. Kwas tłuszczowy jest utleniany w procesie
β-oksydacji.
