ZBIORY, FUNKCJE I ICH W LASNO´
SCI - LISTA ZADA ´
N NR 6
1. Sprawd´z, ˙ze podane liczby s¸a niewymierne (tzn. nie mo˙zna ich zapisa´c
w postaci
p
q
,
gdzie p, q ∈ Z i q 6= 0):
a)
√
2,
b) log
2
3.
2. Zbada´c, czy podane zbiory s¸a ograniczone z do lu:
a) zbi´
or liczb parzystych,
b) {2
p
| p ∈ Z},
c) (−∞, 3).
3. Zbada´c, czy podane zbiory s¸a ograniczone z g´ory:
a) {x ∈ R | sin(x) > 0},
b) {
n
√
5 | n ∈ N\{0}},
c) {n +
1
n
| n ∈ N\{0}}.
4. Znajd´z kresy dolne (inf) podanych zbior´ow:
a) (−
√
2,
√
5),
b) {2
−n
| n ∈ N},
c) {−1} ∪ (0, 1].
5. Znajd´z kresy g´
orne (sup) podanych zbior´ow:
a) (−∞, 0),
b)
(
n
X
k
=1
1
2
k
| n ∈ N\{0}
)
,
c) [
√
2, ∞) ∩ Q.
6. Zbadaj, czy funkcja jest parzysta lub nieparzysta, je´sli:
a) f (x) = x −
1
x
,
b) f (x) = x
2
−
1
x
2
,
c) f (x) = x + |x|,
d) f (x) = x
3
+ x|x|.
7. Uzasadnij, ˙ze podane funkcje s¸a okresowe i znajd´z ich okresy podsta-
wowe:
a) f (x) = cos(3x),
b) f (x) = | sin(2x)|.
1
8. Kt´
ora z podanych poni˙zej funkcji jest r´
o˙znowarto´sciowa:
a) f (x) = |2x − 3| − 2,
b) f (x) = x
2
+ 2x − 5,
c) f (x) = −x
3
.
9. Narysuj wykresy funkcji (min(a, b) (max(a, b)) to nie mniejsza (nie
wi¸eksza) z liczb a, b):
a) min(2x − 1, 7),
b) min(x
2
− 3, 2x),
c) max(−2, 3x + 1),
d) max(−x
2
+ 2, 3x − 2).
10. Wyka˙z, ˙ze:
a) funkcja f (x) = 3x − 6 jest rosn¸aca w ca lej swej dziedzinie,
b) funkcja f (x) = x
2
− 4x + 2 jest rosn¸aca w (2, ∞) i malej¸aca w
(−∞, 2),
c) funkcja f (x) = x
3
− 3 jest rosn¸aca w ca lej swej dziedzinie.
11. Wyznacz dziedziny podanych funkcji:
a) f (x) =
√
x
2
− 5x + 6,
b) f (x) = log
2
[log
3
(x − 1)],
c) f (x) =
log
2
(15−x)
log
3
(x+1)
.
12. Narysuj wykresy funkcji:
a)
√
x, x
2
, x
3
, x
1
3
,
b)
1
x
2
,
1
x
,
1
√
x
,
c) sin(x), sin(x +
π
3
),
d) cos(x), 2 cos(x), cos(−2x).
13. Napisz wz´
or okre´slaj¸acy funkcj¸e z lo˙zon¸a f (g(x) i g(f (x)) i wyznacz jej
dziedzin¸e, gdy:
a) f (x) = 3x − 2, g(x) =
√
x
− 1,
b) f (x) = log(2x + 1), g(x) =
x
−1
2
,
c) f (x) =
√
x
− 3, g(x) = x
2
+ 3,
d) f (x) = sin(
1
x
), g(x) =
1
π
+x
.
2
14. Wybierz (o ile zachodzi taka potrzeba) podzbi´or naturalnej dziedziny
danej funkcji tak, by w tym zbiorze istnia la funkcja do niej odwrotna.
Funkcj¸e odwrotn¸a zapisz wzorem. Narysuj wykresy funkcji i funkcji
do niej odwrotnej.
a) f (x) = (x − 2)
2
,
b) f (x) = x
2
+ 2x − 2,
c) f (x) =
√
x
2
+ 9,
d) f (x) = 1 − 2
|x|
,
e) f (x) = log(x + 5),
f) f (x) =
3
x
2
−1
.
15. Naszkicuj wpierw wykres funkcji f, a nast¸epnie przekszta l´c go tak, aby
otrzyma´c wykres funkcji g, gdy:
a) f (x) = 2
x
, g
(x) = (−2) · 2
|x|
+ 4,
b) f (x) = log
2
x, g
(x) = −3 + log
2
|3 − x|,
c) f (x) = log
2
x, g
(x) = |1 − log
2
|x||,
d) f (x) = 3
x
, g
(x) = −1 + 3
−x+2
.
16. Wyznacz ilorazy r´
o˙znicowe
f
(x)−f(x
0
)
x
−x
0
dla podanych funkcji i punkt´ow:
a) f (x) = x
2
, x
0
= 1,
b) f (x) = sin(x), x
0
= π,
c) f (x) =
1
x
, x
0
=
1
2
.
17. Zbada´c, czy podane funkcje s¸a ograniczone z do lu na podanych zbio-
rach:
a)
1
x
2
+1
, R,
b) tg(x), (−
π
2
,
π
2
),
c) 2
x
,
(0, ∞).
18. Zbada´c, czy podane funkcje s¸a ograniczone z g´ory na podanych zbio-
rach:
a) 1 − |x|, R,
b)
1
|x|−1
,
(−1, 1),
c) 2
x
,
(−∞, 0).
19. Zbada´c, czy podane funkcje s¸a ograniczone na podanych zbiorach:
a) 1 − |x|, R,
b)
x
2
−1
x
2
+1
, R,
c) log
2
x,
(0, 1).
3
20. Uzasadni´c, ˙ze podane funkcje s¸a rosn¸ace na podanych zbiorach:
a) x
2
,
[0, ∞),
b)
1
x
4
+1
,
(−∞, 0],
c) x sin
πx
2
,
{1, 5, 9, 13, . . .},
d)
3
√
x, x
≥ 0.
21. Uzasadni´c, ˙ze podane funkcje s¸a malej¸ace na podanych zbiorach:
a) 1 − 2x, R,
b) x
2
− 2x, (−∞, 1]
c)
1
x
2
+1
,
[0, ∞).
4