Projekty słodowni o wydajności rocznej 5000 ton, słód jasny typu
pilzneńskiego
Wstęp
Krótka charakterystyka zakładu
Zakład – słodownia zostanie wybudowany w pobliżu browaru. Będzie on zajmował
stosunkowo niewielką powierzchnię ze względu na niewielką skalę produkcji. Poszczególne
działy zakładu zostaną połączone ze sobą tak, aby zapewnić optymalną ciągłość produkcji i
bezkolizyjny transport międzydziałowy.
Dział oczyszczania i sortowania jęczmienia znajdować się będzie w budynku 3-
kondygnacyjnym obok magazynu jęczmienia (4 silosy). Dział zamaczania zajmować będzie
także budynek 3-piętrowy połączony bezpośrednio z działem kiełkowania. Słodownia
wyposażona zostanie w suszarnię. Obok 14-piętrowego budynku suszarni ustawione zostaną
silosy do magazynowania gotowego słodu.
Pomieszczenia biurowe, socjalne (szatnia, jadalnia), sanitarne oraz laboratoria
(techniczne i mikrobiologiczne) mieścić się będą w parterowym budynku połączonym z resztą
zakładu.
Części składowe zakładu
W skład zakładu wchodzą:
- dział oczyszczania i sortowania jęczmienia,
- magazyn
jęczmienia (4 silosy),
- dział zamaczania,
- dział kiełkowania,
- suszarnia,
- dział oczyszczania słodu,
- magazyn
słodu (2 silosy),
- laboratoria (techniczne i mikrobiologiczne),
- pomieszczenia socjalne (szatnia, jadalnia),
- pomieszczenia
biurowe,
- pomieszczenia
sanitarne.
Założenia techniczno - ekonomiczne dla zakładu o podanej zdolności produkcyjnej
Wielkość rocznej produkcji słodu: 5000 ton,
Asortyment: słód jasny typu pilzneńskiego,
Ilość surowca: 21,5 tony jęczmienia na dobę, bo przy wydajności słodowniczej - 78,5% i
kampanii słodowniczej - 300-dniowej przepustowość dobowa wynosi:
300
785
,
0
5000
×
t
= 21,5t
Wymagania jakościowe dla surowca:
- grubość ziaren: > 2,5mm,
- wilgotność: 12% - 15%,
- masa 1000 ziaren: > 40g,
- celność dla ziaren: 2,8mm > 90%,
2,5mm > 75%,
- charakter bielma: > 90% ziaren mączystych,
- zawartość białka:
≤ 9,5% - 11%
- ekstraktywność: > 80%,
- energia
kiełkowania: po 72h > 95%,
po 120h = 100%,
- brak
zanieczyszczeń.
Proces technologiczny
DOSTAWA SUROWCA
(koryto zsypowe, przenośnik czerpakowy, waga automatyczna)
↓
CZYSZCZENIE I SORTOWANIE
(wialnia, żubrownik, elektromagnesy, tryjer, odsiewacz płaski, waga automatyczna,
przenośnik pneumatyczny)
↓
MAGAZYN JĘCZMIENIA
(silosy, przenośnik pneumatyczny, waga automatyczna)
↓
MOCZENIE ZIARNA
(kadzie zalewne)
↓
KIEŁKOWANIE
(skrzynie Saladina, przenośnik mokrego ziarna)
↓
SUSZENIE ZIARNA
(suszarnia typu Mugera)
↓
CZYSZCZENIE SŁODU
(odkiełkownica, waga automatyczna, przenośnik pneumatyczny)
↓
MAGAZYNOWANIE SŁODU
(silosy)
↓
ODBIÓR PRODUKTU
(transportery, waga przeładunkowa)
2
Obliczenia technologiczne
Magazyn jęczmienia
Magazynowanie jęczmienia odbywać się będzie w 4 silosach. Sumaryczna pojemność
silosów powinna być taka, by zapewnić ciągłą produkcję słodu przez cały rok, a więc także w
okresie przerwy międzykampanijnej trwającej 3 miesiące.
cy
m
t
−
12
5000
= 416,7t /m-c
Założenia:
78,5% - wydajność słodowania
(
)
785
,
0
3
/
7
,
416
÷
×
− c
m
t
= 1592,5t /3 m-ce
Założenia:
0,7t /
- ciężar hektolitrowy jęczmienia
3
m
0,9 – współczynnik wypełnienia silosów
3
/
7
,
0
9
,
0
3
/
5
,
1592
m
t
ce
m
t
×
−
= 2527,5m
3
2527,5m
3
- całkowita objętość jęczmienia przy wypełnieniu 1 silosu w 90%
W zakładzie znajdują się 4 silosy, stąd pojemność jednego wynosi:
4
5
,
2527
3
m
= 631,8 650m
≈
3
Zamaczalnia
Planuje się zainstalowanie 6 kadzi zalewnych. Moczenie ziarna odbywać się będzie w
temperaturze 15 C przez 72h dla osiągnięcia 45% wilgotności ziarna systemem wodno -
powietrznym. Roczną produkcję słodu przewiduje się w ilości 5000 ton przy wydajności
słodowania 78,5% oraz 300 – dniowej kampanii słodowniczej. Przepustowość dobowa
wyniesie zatem:
0
P =
785
,
0
300
5000
×
t
= 21,2
≈ 21,5t/ dobę
Zamaczanie prowadzone będzie równocześnie w dwóch kadziach zalewnych. Na jedną
przypadnie więc:
2
5
,
21 t
=10,75t/ dobę/ kadz
3
Założenia:
1,4 – przyrost objętości ziarna
0,7t/ m - masa hektolitrowa jęczmienia
3
0,9 – współczynnik wypełnienia kadzi
10,75t/ dobę/ kadż – ilość moczonego ziarna w jednej kadzi
Pojemność 1 kadzi wyniesie więc:
9
,
0
7
,
0
4
,
1
75
,
10
×
×
= 23,8
≈ 24m
3
Całkowita pojemność wszystkich kadzi wynosi:
24 m
3
= 144m
3
6
×
Wielkość kadzi obliczono tak, aby ilość moczonego jęczmienia z 2 zamaczalników zapełniła
1 skrzynię Saladina.
Założenia:
85% - sucha substancja przed namoczeniem
55% - sucha substancja po namoczeniu
1% - straty podczas moczenia
Wartość wagowa jęczmienia po namoczeniu wynosi:
(
)
55
,
0
01
,
0
1
85
,
0
/
5
,
21
−
×
×
dobę
t
= 32,9
≈ 33 tony/ 2 kadzie
4.3. Dział kiełkowania
Przyjmując, że na jedną skrzynię Saladina przypadają 2 zamaczalniki, z których
otrzymuje się 33 tony jęczmienia mokrego przy nasypie 400 kg/ m siatki skrzyni Saladina,
powierzchnia skrzyni wynosi:
2
2
/
4
,
0
33
m
t
t
= 82,5m
2
Parametry skrzyni: szerokość – 4m,
długość – 20,5m , bo
m
m
4
5
,
82
2
= 20,5m
Cykl słodowania trwać będzie 6 dób, dzięki zastosowaniu kwasu giberelinowego, jako
stymulatora procesu kiełkowania. Aby utrzymać zakładaną wielkość i ciągłość produkcji
konieczne będzie zainstalowanie 6 skrzyń Saladina. Wielkość każdej z nich odpowiada
dobowej produkcji słodu.
Skrzynie wybudowane będą z betonu o wysokości 1,5m , grubości ścian 16 – 20cm. Sita
sporządzone zostaną z ocynkowanej blachy perforowanej o grubości 4mm, prześwicie 25%,
umocowanej, na wysokości 60cm nad dnem skrzyni.
4
Skład wyposażenia skrzyni:
- komora
natryskowo-chłodząca,
- wentylator,
- kanały powietrzne,
- sita
dna,
- urządzenie spulchniające,
- pompa wodna i dysze natryskowe,
- aparatura
kontrolno-pomiarowa,urządzenia załadunkowe i przeładunkowe.
Montaż wentylatorów przy skrzyniach zapewni wymaganą cyrkulację powietrza w kiełkowni.
Straty suchej substancji podczas kiełkowania wynoszą 5%-8%. Przy przerobie jęczmienia w
ilości 21,5t/ dobę straty wynoszą:
Założenia:
15% - wilgotność jęczmienia
%
100
%
15
5
,
21
×
t
= 3,2t
21,5t – 3,2t = 18,3t s.s.
%
100
%
8
3
,
18
×
t
= 1,5t
33t – 1,5t = 31,5t słodu zielonego
Słód zielony następnie poddany zostaje suszeniu.
4.4. Suszarnia
Zdolność przerobowa 1 suszarni dwusiatkowej wynosi:
G = f
× h
×
2
1
V
V
×
d
×
n
24
[t]
gdzie:
f – powierzchnia użytkowa siatek – 72m ,
2
h - wysokość warstwy słodu mokrego – 1m,
V
- objętość suchego słodu otrzymanego z 1 tony jęczmienia – 1,43m
3
,
1
V
- objętość mokrego słodu otrzymanego z 1 tony jęczmienia – 3,2m
3
,
2
n – czas przebywania słodu na siatkach – 24h,
d – ciężar właściwy słodu suchego – 0,55t/ m .
3
G = 72
24
24
55
,
0
2
,
3
43
,
1
1
×
×
×
×
= 17,7t suchego słodu/ dobę
5
Założenia:
4% - wilgotność słodu po wysuszeniu,
45% - wilgotność słodu zielonego.
Nałożenie na siatkę wynosi:
G
1
= 17,7t
45
100
4
100
−
−
×
= 30,8 31t/ dobę
≈
Dobowy załadunek wynosi tyle ile dzienna produkcja słodu zielonego z 1 skrzyni Saladina,
dlatego planuje się wybudowanie 1 suszarni.
Ilość wyprodukowanego słodu gotowego wynosi:
31,5
4
100
45
100
−
−
×
= 18t/ dobę
Straty w procesie odkiełkowania wynoszą średnio 4%, stąd:
18t/ dobę 0,96 = 17,3t/ dobę
×
Na rok:
17,3t/ dobę 300 = 5190t/ rok
×
Projektowana wydajność procesu słodowania wynosić będzie:
W =
%
5
,
21
/
3
,
17
%
100
dobę
t
×
= 80,5%
Wydajność procesu słodowania w przeliczeniu na suchą substancję wynosić będzie:
W
=
.
.
s
s
(
)
(
)
15
100
100
4
100
5
,
80
100
−
×
−
×
×
= 91%
Przyjmując, że na wyprodukowanie 1hl piwa jasnego pełnego powinno zużyć się 18,5kg
słodu roczna produkcja słodowni zapewnia produkcję piwa wynoszącą:
1hl
→
18,5kg
x
5190000kg
→
x =
5
,
18
5190000
= 280540,5 280600hl piwa/ rok
≈
6
Warunki klimatyczne w zakładzie
Dział czyszczenia
- temperatura 16-18 C,
0
- wilgotność względna 75%,
- wymiana powietrza 5 razy na godzinę.
Dział zamaczania
- temperatura
15 C,
0
- wilgotność względna 85%,
- obieg powietrza – naturalny.
Dział kiełkowania
- temperatura 7 C,
0
- wilgotność względna > 98%,
- wymiana powietrza 5 razy na godzinę.
Suszarnia
- temperatura
25 C,
0
- wilgotność względna 60%,
- wymiana powietrza 3 razy na godzinę.
Dział oczyszczania słodu
- temperatura
18 C,
0
- wilgotność względna 65%,
- wymiana powietrza 5 razy na godzinę.
Laboratorium
- temperatura
22 C,
0
- wilgotność względna 75%,
- wymiana powietrza 2 razy na godzinę.
7