Do rodziców małych dzieci z wad
ą
słuchu
opracowanie:
mgr Dorota Gabała-Pustoszkin
1. Najwa
ż
niejsze jest, aby Twoje dziecko nauczyło si
ę
POROZUMIEWA
Ć
.
2. Tzw. „
ć
wiczenia” odbywaj
ą
si
ę
:
- przez cały dzie
ń
, w trakcie ka
ż
dej czynno
ś
ci,
- w czasie zabawy dowolnej,
- w czasie zabawy kierowanej (przy stoliku).
3. Najpierw zawołaj dziecko - ewentualnie potem dotknij je. Wołaj po co
ś
, nie tylko,
ż
eby
sprawdzi
ć
reakcj
ę
.
4. Najpierw powiedz dwa razy, potem poka
ż
, o co Ci chodzi.
5. Mów dziecku, co si
ę
z nim dzieje i co Ty robisz.
6. Opowiadaj mu o tym, co je interesuje, na co patrzy, czym si
ę
bawi.
7.
Ś
piewaj piosenki z powtarzalnymi ruchami. Powtarzaj wierszyki–rymowanki
z ruchami. Ta
ń
czcie.
8. Wytwarzaj i wywołuj wszystkie mo
ż
liwe d
ź
wi
ę
ki w domu. Zwracaj uwag
ę
dziecka na
ró
ż
ne d
ź
wi
ę
ki. (Cz
ę
sto sama/sam pokazuj,
ż
e co
ś
słyszysz, potem poka
ż
ź
ródło
i powtórz d
ź
wi
ę
k). Wa
ż
ne d
ź
wi
ę
ki – w domu, na spacerze, głosy domowników,
zwierz
ą
t i inne (np. z kasety). Stwórz list
ę
d
ź
wi
ę
ków, które planujesz
ć
wiczy
ć
,
zaznaczaj, które dziecko ju
ż
słyszy, rozró
ż
nia, potem dopisuj nast
ę
pne.
9. Mów pełnymi, krótkimi, ale poprawnymi gramatycznie zdaniami.
10. Mów to, co Twoje dziecko chciałoby powiedzie
ć
, chocia
ż
jeszcze nie umie,
przetwarzaj w słowa i zdania jego komunikaty niewerbalne – „podchwytywanie”.
11. Mów - przy k
ą
pieli, myciu, ubieraniu, sprz
ą
taniu, przygotowywaniu jedzenia, jedzeniu,
zabawie, na spacerze, na zakupach – nazywaj osoby, sprz
ę
t, przedmioty, czynno
ś
ci,
cechy. Wykonujcie jak najwi
ę
cej czynno
ś
ci domowych razem.
12. Na pocz
ą
tku dziecko uczy si
ę
rozumienia mowy - słów i zda
ń
. Mo
ż
esz pyta
ć
o pokazanie lub przyniesienie czego
ś
.
13. Nie wymagaj powtarzania. Rozmawiaj, pytaj i odpowiadaj – „granie podwójnej roli” to
mówienie za siebie i za dziecko, które jeszcze tego nie potrafi.
14. Stosuj zabawy kształtuj
ą
ce uwag
ę
, spostrzegawczo
ść
, pami
ęć
, umiej
ę
tno
ś
ci
na
ś
ladowania – odpowiednie dla wieku dziecka.
15. Stosuj zabawy na
ś
ladowcze, ruchowe, rytmiczne (np. chodzimy jak pies, szczekamy
jak pies...)
16. Cz
ę
sto powtarzaj zabawy i
ć
wiczenia.
17. Ogl
ą
dajcie ksi
ąż
eczki z du
ż
ymi obrazkami, opowiadaj historyjk
ę
. Je
ś
li cz
ę
sto
powtarzasz t
ę
sam
ą
tre
ść
– zach
ę
caj do wypowiadania łatwiejszych wyrazów.
18. Opowiadaj dziecku bajk
ę
, któr
ą
ogl
ą
da (ogl
ą
dało) w TV.
19. Załó
ż
pami
ę
tnik - opisuj wa
ż
ne dla dziecka wydarzenia - wklej zdj
ę
cie, zrób rysunek,
podpisz go krótkim zdaniem. Cz
ę
sto ogl
ą
dajcie pami
ę
tnik i „opowiadajcie”, co si
ę
wydarzyło. Pokazujcie i „czytajcie” pami
ę
tnik ka
ż
demu go
ś
ciowi. To forma
przypominania, powtarzania. Mo
ż
na te
ż
zapowiada
ć
wydarzenia, przygotowywa
ć
do
tego, co si
ę
wydarzy (rysunek i podpis, co zdarzy si
ę
za kilka dni...).
20. Zrób kalendarz tygodniowy - łatwiejsze wtedy jest rozumienie stosunków czasowych,
zapowiadanie przyszłych wydarze
ń
, wspólne planowanie.
21. Bawcie si
ę
w teatrzyk - odgrywanie tego, co si
ę
zdarzyło, przypominanie, powtarzane
wypowiedzi, odgrywanie przed dzieckiem lub gra z podziałem na role.
22. Pierwsze wyrazy wypowiadane przez dziecko to wyrazy d
ź
wi
ę
kona
ś
ladowcze lub
fragmenty wyrazów - one wyra
ż
aj
ą
całe my
ś
li. Chwal za ka
ż
d
ą
wypowied
ź
. Akceptuj
i powtarzaj je, a potem rozwijaj.
23. Wcze
ś
nie wprowad
ź
tzw. etykiety - podpisy pod przedmiotami i obrazkami.
24. Zabawa na sygnał (przygotowanie do badania słuchu): dziecko ma w umówiony
sposób zareagowa
ć
, gdy usłyszy d
ź
wi
ę
k:
- z udziałem wzroku – Ty wytwarzasz d
ź
wi
ę
k tak, by dziecko to widziało, a dziecko
z pomoc
ą
dorosłego np. wrzuca klocek do pudełka,
- j.w. - dziecko samo próbuje wrzuci
ć
klocek,
- bez udziału wzroku – wytwarzasz d
ź
wi
ę
k zza pleców dziecka, a ono z pomoc
ą
dorosłego np. wrzuca klocek,
- j.w. - samo,
- wprowadzaj inne d
ź
wi
ę
ki.
25. Zbieraj – i wykorzystuj w zabawach (
ć
wiczeniach) – przedmioty, miniatury, zabawki,
obrazki.
26. Zaczynaj od
ć
wicze
ń
łatwych, znanych dziecku, potem wprowadzaj nowe,
trudniejsze.
27. Stosuj zasad
ę
„raz ty raz ja”,
ż
eby dziecko miało okazj
ę
si
ę
uczy
ć
.
28. Układaj obrazki czy zabawki przed dzieckiem od jego lewej strony do prawej, zgodnie
z kierunkiem czytania i pisania.
29. Pilnuj,
ż
eby aparaty (baterie, wkładki) były sprawne.
30. Sprawdzaj sprawno
ść
aparatów przynajmniej raz dziennie.