background image

PODSTAWY TELEKOMUNIKACJI

PODSTAWY TELEKOMUNIKACJI

PODSTAWY TELEKOMUNIKACJI

2.2.

2.2.

Wykład

Wykład

Dr Wojciech J. Krzysztofik

Dr Wojciech J. Krzysztofik

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2

2





Przy dwuwstęgowej modulacji amplitudy bez fali nośnej (

Przy dwuwstęgowej modulacji amplitudy bez fali nośnej (

DSB

DSB

-

-

SC

SC

-

-

Double 

Double 

Sideband

Sideband

-

-

Suppressed

Suppressed

Carrier

Carrier

) funkcja nośna 

) funkcja nośna 

-

-

podobnie jak przy AM 

podobnie jak przy AM 

-

-

ma 

ma 

postać fali harmonicznej    

postać fali harmonicznej    

c(t

c(t

) = A

) = A

0

0

cos 

cos 

ω

ω

0

0

t

t





Funkcjonał modulacji           

Funkcjonał modulacji           

m(t

m(t

) = 

) = 

f(t

f(t

)

)

jest wprost sygnałem modulującym. 

jest wprost sygnałem modulującym. 





Zgodnie z wyraŜeniem (2.1 ) sygnał zmodulowany jest iloczynem fa

Zgodnie z wyraŜeniem (2.1 ) sygnał zmodulowany jest iloczynem fa

li nośnej i 

li nośnej i 

sygnału modulującego

sygnału modulującego

s(t

s(t

) = f (t) 

) = f (t) 

Ao

Ao

cos 

cos 

ω

ω

0

0

t

t

.

.

(2.27)

(2.27)





W wyniku tej operacji widmo sygnału modulującego ulega przesunię

W wyniku tej operacji widmo sygnału modulującego ulega przesunię

ciu 

ciu 

(zachowując swój kształt) o ± 

(zachowując swój kształt) o ± 

ω

ω

0

0

wzdłuŜ osi częstotliwości (rys. 2.12)

wzdłuŜ osi częstotliwości (rys. 2.12)

f (

f (

t)Ao

t)Ao

cos 

cos 

ω

ω

0

0

t

t

½

½

Ao

Ao

[F

[F

(

(

ω

ω

-

-

ω

ω

0

0

)+F (

)+F (

ω

ω

+

+

ω

ω

0

0

)]

)]

.

.

(2.28)

(2.28)





Jak widać w sygnale zmodulowanym nie występuje fala nośna. Szero

Jak widać w sygnale zmodulowanym nie występuje fala nośna. Szero

kość 

kość 

pasma sygnału zmodulowanego, identycznie jak w przypadku modulac

pasma sygnału zmodulowanego, identycznie jak w przypadku modulac

ji AM, 

ji AM, 

jest równa podwojonej wartości maksymalnej częstotliwości w widm

jest równa podwojonej wartości maksymalnej częstotliwości w widm

ie 

ie 

sygnału modulującego.

sygnału modulującego.

2.2. 

2.2. 

2.2. 

2.2. 

2.2. 

2.2. 

2.2. 

2.2. 

DWUWSTĘGOWA MODULACJA AMPLITUDY 

DWUWSTĘGOWA MODULACJA AMPLITUDY 

BEZ FALI NOŚNEJ (

BEZ FALI NOŚNEJ (

DSB

DSB

-

-

SC

SC

)

)

2.2.1. 

2.2.1. 

SYGNAŁ 

SYGNAŁ 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

I JEGO WIDMO

I JEGO WIDMO

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

3

3

2.2.1. 

2.2.1. 

SYGNAŁ 

SYGNAŁ 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

I JEGO WIDMO

I JEGO WIDMO

Podobnie jak w przypadku 

Podobnie jak w przypadku 

modulacji AM, modulację 

modulacji AM, modulację 

dwuwstęgową bez fali nośnej 

dwuwstęgową bez fali nośnej 

moŜna zrealizować mnoŜąc 

moŜna zrealizować mnoŜąc 

sygnał 

sygnał 

f(t

f(t

) przez dowolny 

) przez dowolny 

przebieg okresowy o pulsacji 

przebieg okresowy o pulsacji 

ω

ω

0

0

.

.

Wówczas zasada przesunięcia 

Wówczas zasada przesunięcia 

widma sygnału modulującego 

widma sygnału modulującego 

obowiązuje w odniesieniu do 

obowiązuje w odniesieniu do 

kaŜdej ze składowych 

kaŜdej ze składowych 

harmonicznych sygnału 

harmonicznych sygnału 

nośnego.

nośnego.

Rys. 2.12

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

4

4

2.2.2. INTERPRETACJA WEKTOROWA MODULACJI 

2.2.2. INTERPRETACJA WEKTOROWA MODULACJI 

DSB

DSB

-

-

SC

SC





Jeśli sygnał modulujący ma postać fali harmonicznej  

Jeśli sygnał modulujący ma postać fali harmonicznej  

f(t

f(t

) = A

) = A

m

m

cos 

cos 

ω

ω

m

m

t

t

,

,

to funkcjonał modulacji

to funkcjonał modulacji

moŜna interpretować jako sumę dwóch wektorów o amplitudach      

moŜna interpretować jako sumę dwóch wektorów o amplitudach      

A

A

m

m

/2

/2

wirujących w przeciwnych kierunkach z prędkością kątową 

wirujących w przeciwnych kierunkach z prędkością kątową 

ω

ω

m

m

(rys. 2.13). 

(rys. 2.13). 





Podobnie jak w przypadku modulacji AM

Podobnie jak w przypadku modulacji AM

z faktu, Ŝe funkcjonał modulacji jest 

z faktu, Ŝe funkcjonał modulacji jest 

rzeczywisty wynika, iŜ wektor wypadkowy nie zmienia w procesie m

rzeczywisty wynika, iŜ wektor wypadkowy nie zmienia w procesie m

odulacji 

odulacji 

swego połoŜenia. 

swego połoŜenia. 





Zmienia się tylko amplituda chwilowa sygnału zmodulowanego, 

Zmienia się tylko amplituda chwilowa sygnału zmodulowanego, 

częstotliwość chwilowa natomiast pozostaje stała.

częstotliwość chwilowa natomiast pozostaje stała.

)

(

2

2

cos

)

(

t

A

e

A

e

A

t

A

t

m

t

j

m

t

j

m

m

m

m

m

=

+

=

=

ω

ω

ω

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

5

5

2.2.2. INTERPRETACJA WEKTOROWA MODULACJI 

2.2.2. INTERPRETACJA WEKTOROWA MODULACJI 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

Rys. 2.13

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

6

6





Sygnały 

Sygnały 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

otrzymuje się w MODULATORACH ZRÓWNOWAśONYCH,

otrzymuje się w MODULATORACH ZRÓWNOWAśONYCH,

na których wyjściu otrzymuje się tylko wstęgi boczne, a fala noś

na których wyjściu otrzymuje się tylko wstęgi boczne, a fala noś

na zostaje 

na zostaje 

stłumiona. 

stłumiona. 

Modulatory zrównowaŜone klasyfikuje się na dwie grupy: 

Modulatory zrównowaŜone klasyfikuje się na dwie grupy: 

-

-

MODULATORY KLUCZOWANE

MODULATORY KLUCZOWANE

-

-

MODULATORY Z ELEMENTAMI NIELINIOWYMI

MODULATORY Z ELEMENTAMI NIELINIOWYMI

.

.

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

DSB

DSB

-

-

SC

SC





Na rysunku 2.14a pokazano 

Na rysunku 2.14a pokazano 

układ modulacji oparty na kluczowaniu

układ modulacji oparty na kluczowaniu

.

.

Kluczowanie odpowiada mnoŜeniu sygnału modulującego 

Kluczowanie odpowiada mnoŜeniu sygnału modulującego 

f( t)

f( t)

przez falę 

przez falę 

prostokątną 

prostokątną 

q(t

q(t

)

)

o pulsacji 

o pulsacji 

ω

ω

0

0

, odpowiadającej częstotliwości przełączania. 

, odpowiadającej częstotliwości przełączania. 

Jak juŜ wiemy przebieg kluczowany zawiera widmo sygnału 

Jak juŜ wiemy przebieg kluczowany zawiera widmo sygnału 

F (

F (

ω

ω

)

)

przesunięte o

przesunięte o

ω

ω

=   ±

=   ±

ω

ω

0

0

,  ±3 

,  ±3 

ω

ω

0

0

, ...

, ...

tak Ŝe poŜądany sygnał zmodulowany 

tak Ŝe poŜądany sygnał zmodulowany 

f (t) cos 

f (t) cos 

ω

ω

0

0

t

t

moŜna wydzielić z sygnału 

moŜna wydzielić z sygnału 

skluczowanego

skluczowanego

przepuszczając go przez filtr 

przepuszczając go przez filtr 

pasmowy o paśmie przenoszenia 

pasmowy o paśmie przenoszenia 

(

(

ω

ω

0

0

-

-

ω

ω

m

m

), (

), (

ω

ω

0

0

ω

ω

m

m

)

)

przy czym 

przy czym 

ω

ω

m

m

jest maksymalną pulsacją w widmie sygnału modulującego.

jest maksymalną pulsacją w widmie sygnału modulującego.

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

7

7

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

DSB

DSB

-

-

SC

SC

Rozwiązanie praktyczne pokazano na rys. 

Rozwiązanie praktyczne pokazano na rys. 

2.14b, gdzie funkcję przełącznika spełniają 

2.14b, gdzie funkcję przełącznika spełniają 

diody. 

diody. 

Gdy sygnał cos 

Gdy sygnał cos 

ω

ω

0

0

t ma taką polaryzację,  

t ma taką polaryzację,  

Ŝe zacisk c ma potencjał wyŜszy względem 

Ŝe zacisk c ma potencjał wyŜszy względem 

zacisku d, to wszystkie diody przewodzą, przy 

zacisku d, to wszystkie diody przewodzą, przy 

załoŜeniu, Ŝe amplituda sygnału nośnego jest 

załoŜeniu, Ŝe amplituda sygnału nośnego jest 

znacznie większa niŜ sygnał modulujący. 

znacznie większa niŜ sygnał modulujący. 

Po zmianie polaryzacji sygnału nośnego 

Po zmianie polaryzacji sygnału nośnego 

wszystkie diody zostają spolaryzowane 

wszystkie diody zostają spolaryzowane 

zaporowo 

zaporowo 

-

-

sygnał modulujący jest 

sygnał modulujący jest 

doprowadzony do wyjścia układu, na filtr 

doprowadzony do wyjścia układu, na filtr 

pasmowy o częstotliwości środkowej f

pasmowy o częstotliwości środkowej f

0

0

i paśmie

i paśmie

B = 

B = 

±

±

ω

ω

m

m

= 2 

= 2 

ω

ω

m

m

Opisany modulator jest znamy jako 

Opisany modulator jest znamy jako 

MODULATOR PIERŚCIENIOWY

MODULATOR PIERŚCIENIOWY

Rys. 2.14.    

MODULATOR KLUCZOWANY

MODULATOR KLUCZOWANY

REALIZACJA

REALIZACJA

MODEL

MODEL

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

8

8

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

2.2.3.    GENERACJA SYGNAŁÓW

DSB

DSB

-

-

SC

SC

Modulację 

Modulację 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

moŜna zrealizować 

moŜna zrealizować 

równieŜ stosując 

równieŜ stosując 

elementy nieliniowe

elementy nieliniowe

np

np

diody półprzewodnikowe (

diody półprzewodnikowe (

np

np

.  rys. 2.16).

.  rys. 2.16).

Napięcia u

Napięcia u

1

1

i

i

u

u

2

2

są równe:

są równe:

u

u

1

1

cos

cos

ω

ω

0

0

t + f

t + f

(t),

(t),

u

u

2

2

cos

cos

ω

ω

0

0

f

f

(t).

(t).

Przy załoŜeniu, Ŝe charakterystyka 

Przy załoŜeniu, Ŝe charakterystyka 

elementów nieliniowych moŜe być 

elementów nieliniowych moŜe być 

aproksymowana szeregiem potęgowym, 

aproksymowana szeregiem potęgowym, 

prądy i

prądy i

1

1

oraz i

oraz i

2

2

są określone jako:

są określone jako:

i

i

1

1

= a

= a

1

1

u

u

1

1

+a

+a

2

2

u

u

2

2

1

1

a

a

1

1

[cos 

[cos 

ω

ω

0

0

t + f (t)] + a

t + f (t)] + a

2

2

[cos 

[cos 

ω

ω

0

0

t + f (t)]

t + f (t)]

2

2

(2.30a)

(2.30a)

i

i

2

2

= a

= a

1

1

u

u

2

2

+a

+a

2

2

u

u

2

2

2

2

= a

= a

1

1

[cos 

[cos 

ω

ω

0

0

-

-

f (t)] + a

f (t)] + a

2

2

[cos 

[cos 

ω

ω

0

0

-

-

f (t)]

f (t)]

2

2

(2.30b)

(2.30b)

Napięcie wyjściowe u

Napięcie wyjściowe u

0

0

wyraŜa się 

wyraŜa się 

zaleŜnością

zaleŜnością

u

u

o

o

= i

= i

1

1

i

i

2

2

R

R

(2.31)

(2.31)

2R [2 a

2R [2 a

2

2

f (t) cos 

f (t) cos 

ω

ω

0

0

t

t

+ a

+ a

1

1

f (t)].           

f (t)].           

Rys. 2.16.    

MODULATOR Z ELEMENTAMI 

MODULATOR Z ELEMENTAMI 

NIELINIOWYMI

NIELINIOWYMI

MODEL

MODEL

REALIZACJA

REALIZACJA

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

9

9

2.2.4.    DEMODULACJA SYGNAŁÓW

2.2.4.    DEMODULACJA SYGNAŁÓW

DSB

DSB

-

-

SC

SC

Bezpośrednia detekcja sygnału 

Bezpośrednia detekcja sygnału 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

za pomocą detektora liniowego lub 

za pomocą detektora liniowego lub 

kwadratowego 

kwadratowego 

nie jest moŜliwa

nie jest moŜliwa

Wynika to stąd, Ŝe obwiednia sygnału 

Wynika to stąd, Ŝe obwiednia sygnału 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

nie ma kształtu podobnego do 

nie ma kształtu podobnego do 

sygnału modulującego.

sygnału modulującego.

Powszechnie są stosowane dwa sposoby 

Powszechnie są stosowane dwa sposoby 

detekcji sygnałów dwuwstęgowych bez 

detekcji sygnałów dwuwstęgowych bez 

fali nośnej, tj. 

fali nośnej, tj. 

DETEKCJA SYNCHRONICZNA (koherentna) 

DETEKCJA SYNCHRONICZNA (koherentna) 

lub 

lub 

DETEKCJA LINIOWA ( kwadratowa) po 

DETEKCJA LINIOWA ( kwadratowa) po 

uprzednim dodaniu do sygnału 

uprzednim dodaniu do sygnału 

modulowanego fali nośnej o duŜym 

modulowanego fali nośnej o duŜym 

poziomie (rys. 2.17). 

poziomie (rys. 2.17). 

Obydwa sposoby detekcji 

Obydwa sposoby detekcji 

WYMAGAJĄ 

WYMAGAJĄ 

GENERACJI FALI NOŚNEJ

GENERACJI FALI NOŚNEJ

w urządzeniu 

w urządzeniu 

odbiorczym.

odbiorczym.

Detektor synchroniczny demoduluje 

Detektor synchroniczny demoduluje 

wszystkie rodzaje modulacji liniowej (AM, 

wszystkie rodzaje modulacji liniowej (AM, 

DSB, SSB, VSB)

DSB, SSB, VSB)

Rys. 2.17.    

REALIZACJA

REALIZACJA

B) DETEKTOR  LINIOWY  (KWADRATOWY)

B) DETEKTOR  LINIOWY  (KWADRATOWY)

A) DETEKTOR  SYNCHRONICZNY

A) DETEKTOR  SYNCHRONICZNY

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

10

10





Polega na przemnoŜeniu sygnału wejściowego przez przebieg nośny 

Polega na przemnoŜeniu sygnału wejściowego przez przebieg nośny 

u

u

WE

WE

=

=

f (t) cos 

f (t) cos 

ω

ω

0

0

—

—

cos 

cos 

ω

ω

0

0

t.

t.

Widmo sygnału na wyjściu mieszacza iloczynowego określa relacja

Widmo sygnału na wyjściu mieszacza iloczynowego określa relacja

f(t

f(t

) cos

) cos

2

2

ω

ω

0

0

t

t

½ F (

½ F (

ω

ω

) + ¼  [F (

) + ¼  [F (

ω

ω

-

-

ω

ω

0

0

) + F (

) + F (

ω

ω

+

+

ω

ω

0

0

)]

)]

,

,

(2.33)

(2.33)

z której wynika, Ŝe sygnał modulujący 

z której wynika, Ŝe sygnał modulujący 

f(t

f(t

) moŜna wydzielić z produktu 

) moŜna wydzielić z produktu 

mieszania za pomocą filtru dolnoprzepustowego. 

mieszania za pomocą filtru dolnoprzepustowego. 

Dokładność odtworzenia przebiegu nośnego po stronie odbiorczej  

Dokładność odtworzenia przebiegu nośnego po stronie odbiorczej  

ma zasadniczy wpływ na przebieg procesu detekcji koherentnej

ma zasadniczy wpływ na przebieg procesu detekcji koherentnej

JeŜeli występuje tylko błąd fazowy 

JeŜeli występuje tylko błąd fazowy 

(

(

∆ω

∆ω

0

0

= 0, 

= 0, 

∆ϕ

∆ϕ

0

0

0)

0)

, to

, to

u

u

d

d

(t

(t

) = ½  f (t) cos 

) = ½  f (t) cos 

∆ϕ

∆ϕ

0

0

-

-

niegroźne

(2.36 )

(2.36 )

JeŜeli przebieg nośny jest odtwarzany w urządzen

JeŜeli przebieg nośny jest odtwarzany w urządzen

iu odbiorczym tylko 

iu odbiorczym tylko 

błędem częstotliwościowym 

błędem częstotliwościowym 

(

(

∆ω

∆ω

0

0

0, 

0, 

∆ϕ

∆ϕ

0

0

= 0)

= 0)

, to sygnał małej 

, to sygnał małej 

częstotliwości na wyjściu detektora synchronicznego jest obarczo

częstotliwości na wyjściu detektora synchronicznego jest obarczo

ny 

ny 

pasoŜytniczą modulacją amplitudy

pasoŜytniczą modulacją amplitudy

-

-

trudne do wyeliminowania

u

u

d

d

(t

(t

) = ½  

) = ½  

f(t

f(t

) cos 

) cos 

∆ω

∆ω

0

0

t

t

.

.

(2.37)

(2.37)

2.2.4.1. 

2.2.4.1. 

Detekcja synchroniczna

Detekcja synchroniczna

DSB

DSB

-

-

SC

SC

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

11

11





JeŜeli sygnał 

JeŜeli sygnał 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

uprzednio zsumuje się z

uprzednio zsumuje się z

lokalnie generowanym 

lokalnie generowanym 

przebiegiem nośnym o względnie duŜej amplitudzie wówczas do dete

przebiegiem nośnym o względnie duŜej amplitudzie wówczas do dete

kcji  

kcji  

takiego sygnału moŜna uŜyć  detektorów liniowego i kwadratowego.

takiego sygnału moŜna uŜyć  detektorów liniowego i kwadratowego.

MoŜliwość tę zilustrujemy na przykładzie detekcji kwadratowej. 

MoŜliwość tę zilustrujemy na przykładzie detekcji kwadratowej. 

JeŜeli na wejściu detektora o charakterystyce kwadratowej doprow

JeŜeli na wejściu detektora o charakterystyce kwadratowej doprow

adzimy 

adzimy 

sumę sygnałów: 

sumę sygnałów: 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

s

s

DSB

DSB

-

-

SC

SC

(t

(t

) = 

) = 

f(t

f(t

) cos 

) cos 

ω

ω

0

0

t

t

i przebiegu nośnego           

i przebiegu nośnego           

c (t) 

c (t) 

= A

= A

0

0

cos 

cos 

ω

ω

0

0

t

t

to sygnał na wyjściu detektora będzie mieć kształt

to sygnał na wyjściu detektora będzie mieć kształt

2.2.4.2. 

2.2.4.2. 

DETEKCJA 

DETEKCJA 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

Z WPROWADZENIEM NOŚNEJ

Z WPROWADZENIEM NOŚNEJ

(REKONSTRUKCJA OBWIEDNI) 

(REKONSTRUKCJA OBWIEDNI) 

)

t

2

cos

1

(

]

A

)

t

(

f

A

)

t

(

f

2

1

[

2

aA

]

t

cos

A

t

cos

)

t

(

f

[

a

)

t

(

u

0

2

0

2

0

2
0

2

0

0

0

ω

+

+

+

=

ω

+

ω

=

JeŜeli ponadto dla kaŜdego t będzie spełniony warunek    

JeŜeli ponadto dla kaŜdego t będzie spełniony warunek    

If(t)I

If(t)I

< A

< A

0

0

, to na wyjściu 

, to na wyjściu 

filtru dolnoprzepustowego otrzyma się sygnał

filtru dolnoprzepustowego otrzyma się sygnał

),

t

(

f

A

a

2

A

a

)

t

(

u

0

2

0

d

+

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

12

12

2.3.  

2.3.  

MODULACJA JEDNOWSTĘGOWA

MODULACJA JEDNOWSTĘGOWA





Do przesłania pełnej informacji o sygnale modulującym wystarczy 

Do przesłania pełnej informacji o sygnale modulującym wystarczy 

tylko         

tylko         

jedna wstęga boczna

jedna wstęga boczna





Po raz pierwszy do tego wniosku doszedł J. R. 

Po raz pierwszy do tego wniosku doszedł J. R. 

Carson

Carson

w 1915 r. 

w 1915 r. 





Modulację jednowstęgową będziemy oznaczać literami 

Modulację jednowstęgową będziemy oznaczać literami 

SSB

SSB

(

(

S

S

ingle 

ingle 

S

S

ide

ide

B

B

and

and

)

)

.                                                   

.                                                   





MoŜliwe jest tworzenie sygnałów SSB z falą nośną i bez fali nośn

MoŜliwe jest tworzenie sygnałów SSB z falą nośną i bez fali nośn

ej.

ej.





Znaczenie praktyczne mają tylko sygnały 

Znaczenie praktyczne mają tylko sygnały 

SSB bez fali nośnej

SSB bez fali nośnej

i tylko do analizy 

i tylko do analizy 

tych sygnałów ograniczymy nasze zainteresowanie.

tych sygnałów ograniczymy nasze zainteresowanie.





Analizując modulację jednowstęgową będziemy posługiwali się poję

Analizując modulację jednowstęgową będziemy posługiwali się poję

ciem 

ciem 

sygnału analitycznego: 

sygnału analitycznego: 

)

(

ˆ

)

(

)

(

t

f

j

t

f

t

m

+

=

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

13

13

2.3.  

2.3.  

MODULACJA JEDNOWSTĘGOWA

MODULACJA JEDNOWSTĘGOWA

1.

1.

Transformaty Fouriera:

Transformaty Fouriera:

2.

2.

są związane ze sobą transformatą 

są związane ze sobą transformatą 

Hilberta

Hilberta

(2.40)

(2.40)

3.

3.

mają jednakowe funkcje autokorelacji

mają jednakowe funkcje autokorelacji

i widma energetyczne,

i widma energetyczne,

4.

|f (t)| i arg {f (t)}

definiują formalnie obwiednię i fazę fali rzeczywistej,        

definiują formalnie obwiednię i fazę fali rzeczywistej,        

mające sens fizyczny tylko dla sygnałów wąskopasmowych.

mające sens fizyczny tylko dla sygnałów wąskopasmowych.

5.

5.

Sygnał fizyczny moŜe reprezentować zarówno                      

Sygnał fizyczny moŜe reprezentować zarówno                      

.

.

SYGNAŁ   ANALITYCZNY 

SYGNAŁ   ANALITYCZNY 

-

-

WŁAŚCIWOŚCI

WŁAŚCIWOŚCI

τ

τ

τ

π

=

d

t

)

(

f

1

)

t

(

0

f

dla

0

)}

t

(

{

0

f

dla

0

)}

t

(

f

{

>

=

<

=

)

t

(

i

)

t

(

f

)

t

(

i

)

t

(

f

)

t

(

i

jak

)

t

(

f

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

14

14

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO





Zapiszmy analityczny funkcjonał modulacji w postaci

Zapiszmy analityczny funkcjonał modulacji w postaci

(2.41)

(2.41)

przy czym: 

przy czym: 

„ 

„ 

”  odpowiada 

”  odpowiada 

górnej wstędze bocznej 

górnej wstędze bocznej 

-

-

USB                          

USB                          

Upper

Upper

SideBand

SideBand

,    a                                                

,    a                                                

„ 

„ 

-

-

-

-

dolnej wstędze bocznej 

dolnej wstędze bocznej 

-

-

LSB

LSB

.                          

.                          

Lower

Lower

SideBand

SideBand





Przyjmijmy analityczną harmoniczną falę nośną

Przyjmijmy analityczną harmoniczną falę nośną

c (t) = e

j

ω

0

t

.

.

(2.42)

(2.42)





Analityczny sygnał zmodulowany 

Analityczny sygnał zmodulowany 

s(t

s(t

) = 

) = 

c(t

c(t

m(t

m(t

) ma postać:

) ma postać:

(2.43)

(2.43)

)

t

(

j

)

t

(

f

)

t

(

m

±

=

]

t

cos

)

t

(

t

sin

)

t

(

f

[j

]

t

sin

)

t

(

t

cos

)

t

(

f

[

e

)]

t

(

j

)

t

(

f

[

)

t

(

s

0

0

0

0

t

j

0

ω

+

ω

±

ω

ω

=

±

=

ω

m

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

15

15

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO





Jako fizyczny sygnał zmodulowany przyjmiemy część rze

Jako fizyczny sygnał zmodulowany przyjmiemy część rze

czywistą        

czywistą        

sygnału analitycznego s (t)

sygnału analitycznego s (t)

(2.44)

(2.44)





Biorąc pod uwagę, Ŝe widmo sygnału               ma po

Biorąc pod uwagę, Ŝe widmo sygnału               ma po

stać 

stać 

(2.45)

(2.45)





oraz korzystając z twierdzenia o splocie w dziedzinie 

oraz korzystając z twierdzenia o splocie w dziedzinie 

częstotliwości 

częstotliwości 

znajdujemy

znajdujemy

(2.46)

(2.46)

t

t

f

t

t

f

t

s

t

s

0

0

sin

)

(

ˆ

cos

)

(

)}

(

Re{

)

(

ω

ω

m

=

=

]

1

)

(

1

2

[

)

(

jF

)

sgn(

)

(

jF

)

t

(

ω

ω

=

ω

ω

)]

sgn(

)

(

F

)

sgn(

)

(

F

[

2

1

)]}

(

)

(

[

j

{

)}

sgn(

)

(

jF

{

2

1

t

sin

)

t

(

0

0

0

0

0

0

0

ω

+

ω

ω

+

ω

ω

ω

ω

ω

=

=

ω

ω

δ

ω

+

ω

δ

π

ω

ω

π

ω

)

t

(

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

16

16

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

)

t

(

)]}

sgn(

1

[

)

(

F

)]

sgn(

1

[

)

(

F

{

2

1

)

t

(

s

0

0

0

0

ω

+

ω

ω

+

ω

+

ω

ω

+

ω

ω





Widmo sygnału zmodulowanego otrzymamy sumując widma iloczynów

Widmo sygnału zmodulowanego otrzymamy sumując widma iloczynów

f

f

(t) 

(t) 

cos

cos

ω

ω

0

0

t

t

i

i

sin

sin

ω

ω

0

0

t

t

(2.47)

(2.47)



WyraŜenie (2.47) przedstawia sygnał jednowstęgowy odpowiadający górnej 
wstędze bocznej. 



Sygnał jednowstęgowy moŜna więc uwaŜać za sumę dwóch sygnałów 
dwuwstęgowych bez fali nośnej, przy czym jeden z tych sygnałów powstaje 
przez przemnoŜenie sygnału modulującego f(t) przez falę nośną cos 

ω

0

t, drugi 

natomiast - przez przemnoŜenie ortogonalnego (transformata Hilberta) sygnału 
modulującego f(t) przez ortogonalną falę nośną sin 

ω

0

t. 



Operację sumowania widm przedstawiono graficznie na rys. 2.18.

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

17

17

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

a)  Sygnał modulujący i jego widmo

b)  Sygnał ortogonalny i jego widmo

c)  Sygnał dwuwstęgowy [ f(t) cos

ω

0

t ] i jego widmo

Rys. 2.18.  Modulacja SSB 

Rys. 2.18.  Modulacja SSB 

-

-

SC

SC

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

18

18

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

e)  Sygnał jednowstęgowy i jego widmo  USB

d)  Sygnał dwuwstęgowy   [                          ]  i jego widmo

t

sin

)

t

(

0

ω

Rys. 2.18.  Modulacja SSB 

Rys. 2.18.  Modulacja SSB 

-

-

SC

SC

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

19

19

2.3.1.

2.3.1.

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO

SYGNAŁ ZMODULOWANY I JEGO WIDMO





Obwiednię sygnału zmodulowanego określa moduł wyraŜen

Obwiednię sygnału zmodulowanego określa moduł wyraŜen

ia (2.43)

ia (2.43)

(2.48)

(2.48)





JeŜeli sygnał modulujący ma postać grupy falowej

JeŜeli sygnał modulujący ma postać grupy falowej

(2.49)

(2.49)





Biorąc pod uwagę, Ŝe transformatą 

Biorąc pod uwagę, Ŝe transformatą 

Hilberta

Hilberta

funkcji cos (

funkcji cos (

ω

ω

m

m

+

+

ϕ

ϕ

m

m

) jest                       

) jest                       

funkcja sin (

funkcja sin (

ω

ω

m

m

+

+

ϕ

ϕ

m

m

), znajdujemy sygnał ortogonalny

), znajdujemy sygnał ortogonalny

(2.50)

(2.50)





oraz obwiednię sygnału zmodulowanego

oraz obwiednię sygnału zmodulowanego

(2.51)

(2.51)

)

t

(

)

t

(

f

)

t

(

s

2

2

+

=

=

ϕ

+

ω

=

M

1

m

m

m

m

)

t

(

cos

A

)

t

(

f

=

ϕ

+

ω

=

M

1

m

m

m

m

)

t

(

sin

A

)

t

(

2

M

1

m

m

m

m

2

M

1

m

m

m

m

]

)

t

(

sin

A

[

]

)

t

(

cos

A

[

)

t

(

s

=

=

ϕ

+

ω

+

ϕ

+

ω

=

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

20

20

2.3.2.    GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.    GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Są znane dwie podstawowe metody tworzenia sygnałów 

Są znane dwie podstawowe metody tworzenia sygnałów 

SSB

SSB

-

-

SC

SC

1)

1)

metoda filtracji

metoda filtracji

2)

2)

metoda fazowa

metoda fazowa





Jednoczesne zastosowanie metody 1) i 2) prowadzi do, 

Jednoczesne zastosowanie metody 1) i 2) prowadzi do, 

3)

3)

zmodyfikowanej metody fazowej

zmodyfikowanej metody fazowej

określanej równieŜ mianem 

określanej równieŜ mianem 

trzeciej metody generacji 

trzeciej metody generacji 

sygnałów 

sygnałów 

SSB

SSB

-

-

SC

SC

.

.

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

21

21

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Naturalną metodą tworzenia sygnałów jednowstęgowych jest wy

Naturalną metodą tworzenia sygnałów jednowstęgowych jest wy

dzielenie z 

dzielenie z 

sygnału 

sygnału 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

poŜądanej wstęgi bocznej za pomocą filtru pasmowego.

poŜądanej wstęgi bocznej za pomocą filtru pasmowego.





Podstawową trudnością techniczną związaną z praktyczną reali

Podstawową trudnością techniczną związaną z praktyczną reali

zacją metody 

zacją metody 

filtracji jest konieczność zapewnienia odpowiedniej charakteryst

filtracji jest konieczność zapewnienia odpowiedniej charakteryst

yki filtru 

yki filtru 

eliminującego niepoŜądaną wstęgę. Zwykle wymaga się, aby tłumien

eliminującego niepoŜądaną wstęgę. Zwykle wymaga się, aby tłumien

ie sygnałów 

ie sygnałów 

niepoŜądanych było nie mniejsze niŜ 40 

niepoŜądanych było nie mniejsze niŜ 40 

dB

dB

, przy czym fala nośna powinna być 

, przy czym fala nośna powinna być 

dodatkowo stłumiona o 10

dodatkowo stłumiona o 10

÷

÷

30 

30 

dB

dB

.

.

Rys. 2.19. Generacja sygnału SSB-SC metodą filtracji

Rys. 2.19. Generacja sygnału 

Rys. 2.19. Generacja sygnału 

SSB

SSB

-

-

SC

SC

metodą filtracji

metodą filtracji

-

-

METODA FILTRACJI

METODA FILTRACJI

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

22

22





Trudność tę moŜna ominąć stosując dwukrotną modulację i

Trudność tę moŜna ominąć stosując dwukrotną modulację i

filtrację.

filtrację.





Widmo sygnału 

Widmo sygnału 

f(t

f(t

) jest najpierw przesuwane do niezbyt wielkich  

) jest najpierw przesuwane do niezbyt wielkich  

częstotliwości za pomocą pomocniczej fali nośnej cos

częstotliwości za pomocą pomocniczej fali nośnej cos

ω

ω

01

01

t, następnie 

t, następnie 

odfiltrowuje się jedną wstęgę boczną; 

odfiltrowuje się jedną wstęgę boczną; 





Otrzymany w ten sposób sygnał jednowstęgowy jest następ

Otrzymany w ten sposób sygnał jednowstęgowy jest następ

nie przesuwany 

nie przesuwany 

do właściwego połoŜenia na osi częstotliwości w drugi

do właściwego połoŜenia na osi częstotliwości w drugi

m modulatorze 

m modulatorze 

zrównowaŜonym, do którego doprowadza się drugą falę n

zrównowaŜonym, do którego doprowadza się drugą falę n

ośną cos 

ośną cos 

ω

ω

02

02

t. 

t. 





ω

ω

01

01

ω

ω

02

02

=

=

ω

ω

0

0

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC

Rys. 2.20. Generacja sygnału SSB-SC metodą wielokrotnej modulacji i filtracji

Rys. 2.20. Generacja sygnału 

Rys. 2.20. Generacja sygnału 

SSB

SSB

-

-

SC

SC

metodą wielokrotnej modulacji i filtracji

metodą wielokrotnej modulacji i filtracji

FPP2

FPP2

FPP1

FPP1

MZ 1

MZ 1

MZ 2

MZ 2

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

23

23

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Właściwą wstęgę boczną wybiera się za pomocą odpowiednio 

Właściwą wstęgę boczną wybiera się za pomocą odpowiednio 

dostrojonego filtru 

dostrojonego filtru 

pasmowego (rys. 2.21 ). W razie potrzeby proces modulac

pasmowego (rys. 2.21 ). W razie potrzeby proces modulac

ji I filtracji moŜna powtarzać 

ji I filtracji moŜna powtarzać 

kilkakrotnie.

kilkakrotnie.

a)  Widmo sygnału modulującego

a)  Widmo sygnału modulującego

a)  Widmo sygnału modulującego

b)  Widmo na wyjściu MZ1

b)  Widmo na wyjściu MZ1

b)  Widmo na wyjściu MZ1

c)  Widmo na wyjściu FPP1

c)  Widmo na wyjściu FPP1

c)  Widmo na wyjściu FPP1

d)  Widmo na wyjściu MZ2

d)  Widmo na wyjściu MZ2

d)  Widmo na wyjściu MZ2

e)  Widmo na wyjściu FPP2

e)  Widmo na wyjściu FPP2

e)  Widmo na wyjściu FPP2

Rys. 2.21. 

Rys. 2.21. 

Rys. 2.21. 

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

24

24

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC

W modulatorach jednowstęgowych stosuje się filtry : 

W modulatorach jednowstęgowych stosuje się filtry : 





LC, 

LC, 





kwarcowe, 

kwarcowe, 





mechaniczne i 

mechaniczne i 





ceramiczne.

ceramiczne.





Jako  ciekawostkę  warto  podać,  Ŝe  pierwszą,  eksperymentalną  trans

Jako  ciekawostkę  warto  podać,  Ŝe  pierwszą,  eksperymentalną  trans

misję 

misję 

w  systemie  SSB  zrealizowano  opierając  się  na  filtracyjnej  metodz

w  systemie  SSB  zrealizowano  opierając  się  na  filtracyjnej  metodz

ie 

ie 

generacji 

sygnału 

jednowstęgowego. 

Sam 

sposób 

eliminacji 

generacji 

sygnału 

jednowstęgowego. 

Sam 

sposób 

eliminacji 

niepoŜądanej  wstęgi  bocznej  był  bardzo  pomysłowy  i  polegał  na 

niepoŜądanej  wstęgi  bocznej  był  bardzo  pomysłowy  i  polegał  na 

dostrojeniu  anteny,  współpracującej  z  konwencjonalnym  długofalow

dostrojeniu  anteny,  współpracującej  z  konwencjonalnym  długofalow

ym 

ym 

nadajnikiem AM, do poŜądanej wstęgi bocznej.

nadajnikiem AM, do poŜądanej wstęgi bocznej.

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

25

25

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Koncepcja  fazowej  metody  generacji 

Koncepcja  fazowej  metody  generacji 

sygnałów 

jednowstęgowych 

(znanej 

sygnałów 

jednowstęgowych 

(znanej 

równieŜ  jako  metoda  kompensacji  ) 

równieŜ  jako  metoda  kompensacji  ) 

opiera się na zaleŜności (2.44),                 z 

opiera się na zaleŜności (2.44),                 z 

której wynika, Ŝe 

której wynika, Ŝe 





Sygnał  SSB  moŜna  uzyskać  przez 

Sygnał  SSB  moŜna  uzyskać  przez 

sumowanie 

sygnałów 

dwóch 

sumowanie 

sygnałów 

dwóch 

modulatorów 

zrównowaŜonych, 

przy 

modulatorów 

zrównowaŜonych, 

przy 

czym :

czym :





Do jednego modulatora doprowadza się 

Do jednego modulatora doprowadza się 

sygnał  modulujący 

sygnał  modulujący 

f(t

f(t

)  i  falę  nośną 

)  i  falę  nośną 

cos

cos

ω

ω

0

0

t,  do  drugiego  natomiast 

t,  do  drugiego  natomiast 

-

-

sygnał 

sygnał 

ortogonalny        i ortogonalną falę nośną  

ortogonalny        i ortogonalną falę nośną  

sin 

sin 

ω

ω

0

0

t. 

t. 

-

-

METODA FAZOWA

METODA FAZOWA

)

t

(

a)   z przesuwnikiem w jednym torze 

a)   z przesuwnikiem w jednym torze 

Rys. 2.22. 

Rys. 2.22. 

b)   z przesuwnikami w obu torach 

b)   z przesuwnikami w obu torach 

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

26

26

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Poprawna  praca  modulatora  SSB,  działającego  na  zasadzie  kompen

Poprawna  praca  modulatora  SSB,  działającego  na  zasadzie  kompen

sacji,  wymaga 

sacji,  wymaga 

dokładnego  zachowania  właściwych  przesunięć  fazowych  zarówno  w  t

dokładnego  zachowania  właściwych  przesunięć  fazowych  zarówno  w  t

orze  sygnału 

orze  sygnału 

modulującego, jak i w torze fali nośnej. 

modulującego, jak i w torze fali nośnej. 





W celu dokładniejszej analizy wpływu błędów fazowych na przebieg

W celu dokładniejszej analizy wpływu błędów fazowych na przebieg

procesu 

procesu 

modulacji załóŜmy, Ŝe przesunięcie fazy w torze sygnału modulują

modulacji załóŜmy, Ŝe przesunięcie fazy w torze sygnału modulują

cego róŜni się o 

cego róŜni się o 

∆ϕ

∆ϕ

π

π

/2. 

/2. 





Przyjmijmy ponadto, Ŝe amplitudy sygnałów modulujących i fal noś

Przyjmijmy ponadto, Ŝe amplitudy sygnałów modulujących i fal noś

nych w obydwu 

nych w obydwu 

torach są jednakowe (w praktyce warunek ten jest stosunkowo łatw

torach są jednakowe (w praktyce warunek ten jest stosunkowo łatw

y do spełnienia). 

y do spełnienia). 





W celu uproszczenia rozwaŜań analizę przeprowadzimy dla przypadk

W celu uproszczenia rozwaŜań analizę przeprowadzimy dla przypadk

u modulacji 

u modulacji 

sygnałem harmonicznym  

sygnałem harmonicznym  

f(t

f(t

) = A

) = A

m

m

cos 

cos 

ω

ω

m

m

t

t





Sygnał na wyjściu modulatora MZ1 m a postać

Sygnał na wyjściu modulatora MZ1 m a postać

u

u

1

1

(t) = A

(t) = A

m

m

cos

cos

ω

ω

m

m

cos

cos

ω

ω

0

0

t =A

t =A

0

0

/2 [

/2 [

cos

cos

(

(

ω

ω

0

0

+

+

ω

ω

m

m

)t

)t

cos

cos

(

(

ω

ω

0

0

-

-

ω

ω

m

m

)t

)t

,

,

(

(

2.53)

2.53)





podczas gdy przebieg na wyjściu modulatora MZ2 wynosi

podczas gdy przebieg na wyjściu modulatora MZ2 wynosi

u

u

2

2

(t) = A

(t) = A

m

m

sin

sin

(

(

ω

ω

m

m

-

-

∆ϕ

∆ϕ

cos

cos

ω

ω

0

0

t =A

t =A

0

0

/2 {

/2 {

cos

cos

[(

[(

ω

ω

0

0

-

-

ω

ω

m

m

)t

)t

+

+

∆ϕ

∆ϕ

)] 

)] 

-

-

cos

cos

[(

[(

ω

ω

0

0

+

+

ω

ω

m

m

)

)

t

t

-

-

∆ϕ

∆ϕ

]

]

(2.54)

(2.54)

-

-

METODA FAZOWA 

METODA FAZOWA 

ANALIZA BŁĘDÓW

ANALIZA BŁĘDÓW

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

27

27

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Po  prostych  przekształceniach  trygonometrycznych,  otrzymujemy 

Po  prostych  przekształceniach  trygonometrycznych,  otrzymujemy 

następującą 

następującą 

zaleŜność opisującą sygnał na wyjściu modulatora jednowstęgowego

zaleŜność opisującą sygnał na wyjściu modulatora jednowstęgowego

(dla LSB):

(dla LSB):





Wynikiem występowania błędu fazowego w torze sygnału modulująceg

Wynikiem występowania błędu fazowego w torze sygnału modulująceg

o jest 

o jest 

niezupełne wytłumienie niepoŜądanej 

niezupełne wytłumienie niepoŜądanej 

-

-

w tym przypadku górnej 

w tym przypadku górnej 

-

-

wstęgi bocznej  USB. 

wstęgi bocznej  USB. 





Stopień tłumienia niepoŜądanej wstęgi bocznej wynosi

Stopień tłumienia niepoŜądanej wstęgi bocznej wynosi





Łatwo moŜna wykazać, Ŝe identyczny wpływ mają błędy fazowe w tor

Łatwo moŜna wykazać, Ŝe identyczny wpływ mają błędy fazowe w tor

ze fali nośnej.

ze fali nośnej.





Przy załoŜeniu, Ŝe tłumienie niepoŜądanej wstęgi bocznej powinno

Przy załoŜeniu, Ŝe tłumienie niepoŜądanej wstęgi bocznej powinno

być nie mniejsze 

być nie mniejsze 

niŜ 

niŜ 

40 

40 

dB

dB

, przesunięcie fazowe w obu torach moŜe się róŜnić     

, przesunięcie fazowe w obu torach moŜe się róŜnić     

∆ϕ

∆ϕ

90

90

0

0

±

±

1,15

1,15

0   

0   

w całym 

w całym 

paśmie częstotliwości sygnału modulującego. 

paśmie częstotliwości sygnału modulującego. 





Warunek ten jest na ogół trudny do spełnienia w praktyce.

Warunek ten jest na ogół trudny do spełnienia w praktyce.

-

-

METODA FAZOWA 

METODA FAZOWA 

ANALIZA BŁĘDÓW

ANALIZA BŁĘDÓW

]}

2

t

)

cos[(

cos

1

]

2

2

t

)

cos[(

cos

1

{

2

A

]}

t

)

cos[(

t

)

cos(

]

t

)

cos[(

t

)

{cos(

A

2

1

)

t

(

u

)

t

(

u

m

0

m

0

m

m

0

m

0

m

0

m

0

m

2

1

ϕ

+

ω

ω

ϕ

+

+

ω

π

+

ω

+

ω

ϕ

=

=

ϕ

+

ω

ω

+

ω

ω

+

ϕ

ω

+

ω

ω

+

ω

=

+

(2.5

(2.5

5

5

)

)

]

dB

[

2

ctg

log

20

cos

1

cos

1

lg

10

ϕ

=

ϕ

ϕ

+

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

28

28

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





RóŜni się od opisanej metody 

RóŜni się od opisanej metody 

kompensacji jedynie sposobem 

kompensacji jedynie sposobem 

tworzenia sygnałów ortogonalnych, 

tworzenia sygnałów ortogonalnych, 

modulujących dwa przebiegi nośne 

modulujących dwa przebiegi nośne 

wielkiej częstotliwości  i przesunięte 

wielkiej częstotliwości  i przesunięte 

w fazie o 90

w fazie o 90

0

0





RóŜnica ta polega na 

RóŜnica ta polega na 

zastosowaniu wstępnej modulacji 

zastosowaniu wstępnej modulacji 

amplitudy z jednoczesnym 

amplitudy z jednoczesnym 

odfiltrowaniem poŜądanego 

odfiltrowaniem poŜądanego 

produktu tej modulacji.

produktu tej modulacji.





W modulatorze 

W modulatorze 

zrównowaŜonym MZ1 następuje 

zrównowaŜonym MZ1 następuje 

modulacja fali nośnej cos 

modulacja fali nośnej cos 

ω

ω

01

01

sygnałem 

sygnałem 

f(t

f(t

). Pulsacja 

). Pulsacja 

ω

ω

01

01

pierwszej 

pierwszej 

fali nośnej jest równa średniej 

fali nośnej jest równa średniej 

arytmetycznej skrajnych pulsacji (

arytmetycznej skrajnych pulsacji (

ω

ω

d

d

ω

ω

m

m

) widma sygnału modulującego

) widma sygnału modulującego





Na wyjściu modulatora 

Na wyjściu modulatora 

otrzymuje się sygnał o widmie 

otrzymuje się sygnał o widmie 

przedstawianym na rys. 2.24. 

przedstawianym na rys. 2.24. 

-

-

ZMODYFIKOWANA  METODA  FAZOWA

ZMODYFIKOWANA  METODA  FAZOWA

Rys. 2.23. Zmodyfikowana fazowa metoda tworzenia SSB-SC

Rys. 2.23. Zmodyfikowana fazowa metoda

Rys. 2.23. Zmodyfikowana fazowa metoda tworzenia

SSB

SSB

-

-

SC

SC

- modulator Weaver’a

a)

b2)

b1)

c1)

c2)

d1)

d2)

e1)

e2)

f1)

f2)

g)

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

29

29

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

2.3.2.     GENERACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Z sygnału zmodulowanego wydziela się, 

Z sygnału zmodulowanego wydziela się, 

za pomocą filtru dolnoprzepustowego, sygnał 

za pomocą filtru dolnoprzepustowego, sygnał 

zawarty w paśmie od zera do (

zawarty w paśmie od zera do (

ω

ω

01

01

-

-

ω

ω

d

d

). 

). 





W tym sygnale, składowe harmoniczne 

W tym sygnale, składowe harmoniczne 

odpowiadające górnej (połoŜonej powyŜej 

odpowiadające górnej (połoŜonej powyŜej 

ω

ω

01

01

części widma sygnału modulującego są 

części widma sygnału modulującego są 

uszeregowane w porządku naturalnym, 

uszeregowane w porządku naturalnym, 

porządek składowych zaś odpowiadających 

porządek składowych zaś odpowiadających 

dolnej części widma ulega odwróceniu. 

dolnej części widma ulega odwróceniu. 





Jak widać, wprowadzone przez filtr 

Jak widać, wprowadzone przez filtr 

dolnoprzepustowy ograniczenie szerokości 

dolnoprzepustowy ograniczenie szerokości 

pasma częstotliwości przenoszonych sygnałów 

pasma częstotliwości przenoszonych sygnałów 

nie zmniejsza zawartości informacyjnej 

nie zmniejsza zawartości informacyjnej 

sygnału zmodulowanego

sygnału zmodulowanego

.

.





W analogiczny sposób przeprowadza się 

W analogiczny sposób przeprowadza się 

modulację w drugim torze, w którym sygnał 

modulację w drugim torze, w którym sygnał 

f(t

f(t

moduluje falę nośną sin 

moduluje falę nośną sin 

ω

ω

01

01

t.

t.





Podstawową zaletą zmodyfikowanej 

Podstawową zaletą zmodyfikowanej 

metody fazowej jest wyeliminowanie 

metody fazowej jest wyeliminowanie 

szerokopasmowych przesuwników fazy w 

szerokopasmowych przesuwników fazy w 

torach sygnału modulującego

torach sygnału modulującego

-

-

ZMODYFIKOWANA  METODA  FAZOWA

ZMODYFIKOWANA  METODA  FAZOWA

Rys. 2.24. 

Rys. 2.24. 

a)

b1)

b2)

c1)

c2)

d1)

d2)

e1)

e2)

f1)

f2)

g)

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

30

30

Sygnał modulujący moŜna odtworzyć z sygnału jednowstęgowego, pod

Sygnał modulujący moŜna odtworzyć z sygnału jednowstęgowego, pod

obnie jak 

obnie jak 

w przypadku sygnału 

w przypadku sygnału 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

, za pomocą 

, za pomocą 





detekcji synchronicznej lub 

detekcji synchronicznej lub 





detekcji liniowej (kwadratowej),

detekcji liniowej (kwadratowej),

po uprzednim dodaniu do sygnału jednowstęgowego fali nośnej o d

po uprzednim dodaniu do sygnału jednowstęgowego fali nośnej o d

uŜej 

uŜej 

amplitudzie.

amplitudzie.

DETEKCJA SYNCHRONICZNA

DETEKCJA SYNCHRONICZNA





W przypadku detekcji synchronicznej sygnał jednowstęgowy jest mn

W przypadku detekcji synchronicznej sygnał jednowstęgowy jest mn

oŜony przez 

oŜony przez 

odtworzoną w odbiorniku falę nośną cos 

odtworzoną w odbiorniku falę nośną cos 

ω

ω

0

0

t

t





Pierwszy składnik w wyraŜeniu (2.56) reprezentuje sygnał uŜytecz

Pierwszy składnik w wyraŜeniu (2.56) reprezentuje sygnał uŜytecz

ny, drugi zaś 

ny, drugi zaś 

sygnał jednowstęgowy o fali nośnej cos 2

sygnał jednowstęgowy o fali nośnej cos 2

ω

ω

0

0

t. 

t. 





Sygnał uŜyteczny moŜna zatem wyodrębnić za pomocą filtru 

Sygnał uŜyteczny moŜna zatem wyodrębnić za pomocą filtru 

dolnoprzepustowego. 

dolnoprzepustowego. 

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC

]

t

2

sin

)

t

(

t

2

cos

)

t

(

f

[

2

1

)

t

(

f

2

1

t

cos

]

t

sin

)

t

(

t

cos

)

t

(

f

[

t

cos

)

t

(

s

)

t

(

u

0

0

0

0

0

0

SSB

d

ω

±

ω

+

=

ω

ω

ω

=

ω

=

m

(2.56)

(2.56)

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

31

31

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





Koherentną detekcję sygnałów jednowstęgowych przeprowadza się wi

Koherentną detekcję sygnałów jednowstęgowych przeprowadza się wi

ęc w układzie 

ęc w układzie 

złoŜonym z: mieszacza iloczynowego, filtru dolnoprzepustowego i 

złoŜonym z: mieszacza iloczynowego, filtru dolnoprzepustowego i 

generatora fali nośnej (rys. 

generatora fali nośnej (rys. 

2.25). 

2.25). 

DETEKCJA SYNCHRONICZNA

DETEKCJA SYNCHRONICZNA

a)

a)

b)

b)

c)

c)

c)

c)

b)

b)

a)

a)

JeŜeli przebieg nośny jest 

reprodukowany w odbiorniku z błędem 
częstotliwościowym 

∆ω

0

i fazowym 

∆ϕ

to sygnał na wyjściu filtru 
dolnoprzepustowego będzie mieć 
postać  (2.58):

JeŜeli przebieg nośny jest odtworzony 

w odbiorniku poprawnie (

∆ω

0

=0 i 

∆ϕ

=0), 

to sygnał wyjściowy 

u

d

= ½ f (t)

)

t

sin(

)

t

(

)

t

cos(

)

t

(

f

[

2

1

)

t

(

u

0

0

d

ϕ

+

ω

ϕ

+

ω

=

m

Rys. 2.25. 

Rys. 2.25. 

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

32

32

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

2.3.3.     DEMODULACJA SYGNAŁÓW  

SSB

SSB

-

-

SC

SC





JeŜeli przebieg nośny jest odtwarzany tylko z błędem fazowym (

JeŜeli przebieg nośny jest odtwarzany tylko z błędem fazowym (

∆ω

∆ω

0

0

= 0, 

= 0, 

∆ϕ

∆ϕ

0), to

0), to

(2.59)

(2.59)





Na  wyjściu  mieszacza  iloczynowego  pojawia  się  więc  niepoŜądany  s

Na  wyjściu  mieszacza  iloczynowego  pojawia  się  więc  niepoŜądany  s

ygnał  , 

ygnał  , 

którego nie moŜna odfiltrować 

którego nie moŜna odfiltrować 

-

-

jest to zniekształcenie fazowe. 

jest to zniekształcenie fazowe. 





JeŜeli  występuje  tylko  błąd  częstotliwościowy  w  odtworzeniu  fali

JeŜeli  występuje  tylko  błąd  częstotliwościowy  w  odtworzeniu  fali

nośnej                      

nośnej                      

(

(

∆ω

∆ω

0, 

0, 

∆ϕ

∆ϕ

= 0), to sygnał na wyjściu detektora ma kształt

= 0), to sygnał na wyjściu detektora ma kształt

(2.60)

(2.60)





W przypadku małego błędu częstotliwościowego otrzymujemy

W przypadku małego błędu częstotliwościowego otrzymujemy

(2.61)

(2.61)





co oznacza, Ŝe sygnał uŜyteczny 

co oznacza, Ŝe sygnał uŜyteczny 

f(t

f(t

) jest obarczony szkodliwą modulacją 

) jest obarczony szkodliwą modulacją 

amplitudy (efekt podobny jak przy 

amplitudy (efekt podobny jak przy 

DSB

DSB

-

-

SC

SC

).

).

DETEKCJA SYNCHRONICZNA

DETEKCJA SYNCHRONICZNA

]

sin

)

t

(

cos

)

t

(

f

[

2

1

)

t

(

u

d

ϕ

ϕ

=

m

]

t

sin

)

t

(

t

cos

)

t

(

f

[

2

1

)

t

(

u

0

0

d

ω

ω

=

m

t

cos

)

t

(

f

2

1

)

t

(

u

0

d

ω

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

33

33

2.4.

2.4.

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 





Przy modulacji SSB szerokość pasma zajętego przez sygnał zmodulo

Przy modulacji SSB szerokość pasma zajętego przez sygnał zmodulo

wany jest 

wany jest 

najmniejsza, równa szerokości pasma sygnału modulującego. Jest t

najmniejsza, równa szerokości pasma sygnału modulującego. Jest t

o waŜna zaleta 

o waŜna zaleta 

modulacji jednowstęgowej, zwłaszcza gdy widmo sygnału modulujące

modulacji jednowstęgowej, zwłaszcza gdy widmo sygnału modulujące

go jest szerokie. 

go jest szerokie. 





Niestety, demodulacja sygnałów jednowstęgowych wymaga precyzyjne

Niestety, demodulacja sygnałów jednowstęgowych wymaga precyzyjne

go 

go 

odtworzenia w odbiorniku fali nośnej, co stwarza powaŜne kłopoty

odtworzenia w odbiorniku fali nośnej, co stwarza powaŜne kłopoty

układowe, zwłaszcza 

układowe, zwłaszcza 

w odbiornikach produkowanych masowo. 

w odbiornikach produkowanych masowo. 





Z tego względu stosuje się czasem (

Z tego względu stosuje się czasem (

np

np

. w telewizji) zawęŜenie pasma 

. w telewizji) zawęŜenie pasma 

zajmowanego przez sygnał zmodulowany metodą częściowego wytłumie

zajmowanego przez sygnał zmodulowany metodą częściowego wytłumie

nia jednej 

nia jednej 

wstęgi bocznej

wstęgi bocznej

VSB

VSB

V

V

estigial

estigial

S

S

ide

ide

B

B

and

and





Jeśli rozkład energii w widmie sygnału modulującego jest taki, Ŝ

Jeśli rozkład energii w widmie sygnału modulującego jest taki, Ŝ

e przewaŜająca 

e przewaŜająca 

część energii jest skupiona w dolnej części widma, to przekazują

część energii jest skupiona w dolnej części widma, to przekazują

c tę część widma 

c tę część widma 

dwuwstęgowo, a pozostałą jednowstęgowo wprowadzamy małe zniekszt

dwuwstęgowo, a pozostałą jednowstęgowo wprowadzamy małe zniekszt

ałcenia, 

ałcenia, 

zawęŜając jednocześnie znacznie pasmo sygnału zmodulowanego.

zawęŜając jednocześnie znacznie pasmo sygnału zmodulowanego.





W celu ograniczenia jednej wstęgi bocznej sygnał o modulowanej a

W celu ograniczenia jednej wstęgi bocznej sygnał o modulowanej a

mplitudzie 

mplitudzie 

(AM) przepuszczamy przez filtr pasmowy o transmitancji H(

(AM) przepuszczamy przez filtr pasmowy o transmitancji H(

ω

ω

)

)

(rys. 2.29). 

(rys. 2.29). 

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

34

34

2.4.

2.4.

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

Rys. 2.29. Tworzenie sygnału  VSB

Rys. 2.29. T

Rys. 2.29. Tworzenie sygnału 

VSB

VSB

Widmo sygnału na wyjściu ma postać

S

VSB

ω

) = { ½ kA

0

[ F(

ω

-

ω

0

)+ F (

ω

+

ω

0

)]+ 

π

A

0

[

δ

(

ω

-

ω

0

)+ 

δ

(

ω

+

ω

0

)]} H(

ω

)

(2.66)

Działanie filtru o charakterystyce H (

ω

) zilustrowano wykresami widmowymi 

przedstawionymi, na rys. 2.30.

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

35

35

2.4.

2.4.

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

Rys. 2.30.  Wykresy widmowe przy  transmisji  sygnału  VSB-LSB

Rys. 2.30.  Wykresy widmowe przy  transmisji 

Rys. 2.30.  Wykresy widmowe przy  transmisji  sygnału 

VSB

VSB

-

-

LSB

LSB

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

36

36

)

(

)]}

2

(

)

(

[

)]

2

(

)

(

[

2

{

)

(

)]}

2

(

)

(

[

)]

2

(

)

(

[

2

{

)

(

)]}

(

)

(

[

2

)]

(

)

(

[

4

{

)

(

)

(

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

ω

ω

ω

ω

δ

ω

δ

ω

ω

ω

π

ω

ω

ω

ω

δ

ω

δ

ω

ω

ω

π

ω

ω

ω

δ

ω

ω

δ

π

ω

ω

ω

ω

ω

ω

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

=

H

A

F

F

kA

H

A

F

F

kA

H

A

F

F

kA

Q

S

AM

2.4.

2.4.

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

)]

(

H

)

(

H

)][

(

)

(

F

2

k

[

A

)

t

(

u

0

0

0

d

ω

+

ω

+

ω

ω

ω

δ

+

ω

π

Jeśli ten sygnał poddamy detekcji w detektorze liniowym, to - jak wiadomo -

jest to równowaŜne pomnoŜeniu sygnału wejściowego przez falę prostokątną q(t) o 
widmie określonym zaleŜnością (2.18).

Widmo sygnału po detekcji jest określone przez splot widm (2.18) i (2.66). 

Ograniczając się do wyniku uzyskiwanego z uwzględnieniem tylko trzech prąŜków 
najniŜszych rzędów w widmie sygnału q(t) otrzymujemy

(2.67)

Uwzględniając następnie działanie filtru dolnoprzepustowego 

włączanego na wyjściu detektora, mamy

(2.68)

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

37

37

2.4.

2.4.

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

TRANSMISJA Z CZĘŚCIOWO OGRANICZONA 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

JEDNĄ WSTĘGĄ BOCZNĄ 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

Jak widać, w celu zapewnienia moŜliwości odtwarzania sygnału f(t) bez 

zniekształceń, 

funkcja przenoszenia filtru powinna spełniać warunek

(2.69)

PoniewaŜ widmo sygnału modulującego jest ograniczone F (

ω

)=0 dla 

|ω|

ω

m

więc równanie (2.69) musi być spełnione tylko dla 

|ω|

ω

m

Funkcje H (

ω

-

ω

0

) oraz H (

ω

+

ω

0

) reprezentują transmitancję filtru przesuniętą 

odpowiednio o (+

ω

0

) i (-

ω

0

) względem 

ω

= 0. Zilustrowano to na rys. 2.31b i 

2.31c. 

Suma tych dwóch funkcji powinna być stała dla 

|ω|

ω

m

.

MoŜna łatwo stwierdzić na podstawie rys. 2.31, Ŝe jest to moŜliwe tylko wówczas, 

gdy  opadająca część charakterystyki filtru (zbocze Nyquista) jest symetryczna 
względem  częstotliwości fali nośnej.

Ukształtowanie zbocza Nyquista moŜe odbywać się po stronie nadawczej (rys. 

2.32a) 

lub odbiorczej (rys. 2.32b). 

W praktyce zwykłe stosuje się kształtowanie zbocza  Nyquista po stronie 

odbiorczej.

.

const

)

(

H

)

(

H

0

0

=

ω

+

ω

+

ω

ω

background image

Dr W.J. Krzysztofik                                           

Dr W.J. Krzysztofik                                           

2.2. Podstawy Telekomunikacji

2.2. Podstawy Telekomunikacji

38

38

2.4.

2.4.

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

TRANSMISJA SYGNAŁU   

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

VSB 

Rys. 2.31. Optymalny kształt transmitancji filtru VSB

Rys. 2.31. Optymalny kształt transmitancji filtru

Rys. 2.31. Optymalny kształt transmitancji filtru

VSB

VSB

Rys. 2.32. Kształtowanie zbocza Nyquista:                     

a) w nadajniku, b) w odbiorniku

Rys. 2.32. Kształtowanie zbocza 

Rys. 2.32. Kształtowanie zbocza 

Nyquista

Nyquista

:                     

:                     

a) w nadajniku, b) w odbiorniku

a) w nadajniku, b) w odbiorniku

System  transmisji  z  ograniczoną  jedną  wstęgą  boczną 

System  transmisji  z  ograniczoną  jedną  wstęgą  boczną 

znalazł zastosowanie w telewizji programowej. Na przykład 

znalazł zastosowanie w telewizji programowej. Na przykład 

w  systemie  CCIR  górna  wstęga  boczna  (6  MHz)  jest 

w  systemie  CCIR  górna  wstęga  boczna  (6  MHz)  jest 

przesyłana  bez  tłumienia,  dolna  wstęga  boczna  natomiast 

przesyłana  bez  tłumienia,  dolna  wstęga  boczna  natomiast 

jest  stłumiona  począwszy    od  częstotliwości  0,75  MHz 

jest  stłumiona  począwszy    od  częstotliwości  0,75  MHz 

poniŜej częstotliwości fali nośnej. W ten sposób szerokość 

poniŜej częstotliwości fali nośnej. W ten sposób szerokość 

pasma sygnału zmodulowanego wynosi 6,75 MHz, wobec 12 

pasma sygnału zmodulowanego wynosi 6,75 MHz, wobec 12 

MHz jakle byłyby wymagane przy transmisji dwuwstęgowej.

MHz jakle byłyby wymagane przy transmisji dwuwstęgowej.