Filozofia

ARYSTOTELES ze Stagiry (384-322 p. n. e)

 krytyka teorii idei Platona – Arystoteles uważał, że nie ma świata idei

Argument trzeciego człowieka – człowiek używa pojęć które nie są ani ideą ani

nazwą własną.

Teoria zbioru:

A

B

 istnieje tylko jeden świat – świat empiryczny (rzeczy jednostkowych)

Zbiór

Zbiór

Idei

rzeczy skończonych



podział filozofii na

:

Teoretyczną (episteme) – wiedza dla samej wiedzy (nie istnieje praktyka)

Praktyczną ( fronesis) – roztropność; rozsądek – rodzaj intuicji  wiedza moralna

przekazana przez doświadczenia

 podstawowe kategorie metafizyki Arystotelesa:

Materia

Forma

każdą rzecz można zdefiniować, dzięki tym kategoriom

Energia
Entelechia (cel)



etyka Arystotelesa

– żyć i działać zgodnie z rozumem; dobry człowiek to moralny

człowiek; definiuje go jako istotę rozumną, dobry człowiek spełnia teorię cnót; etyka
nie jest kwestią teorii, bazuje na praktyce.



teoria cnót

(etyka w wymiarze indywidualnym) – Idea „słusznego środka” – złotego

środka; racjonalność wiąże się z odrzuceniem skrajności ( tzn. nie kierować się
emocjami). Cechy: męstwo, szczerość, odwaga, sprawiedliwość, godność, przyjaźń –
dla tych cech; Istnieją tzw. Środki Złote.

 polityka jako część etyki



idea zoon politikon

– oznacza, że człowiek nie jest zwierzęciem politycznym, a

jedynie zwierzęciem wspólnotowym. Człowiek jest z natury zwierzęciem
wspólnotowym – potrafi we wspólnocie ujawnić swoje pozytywne cechy.

 Arystoteles był twórcą

klasycznej definicji prawdy

– prawda to zgodność sądu z

rzeczywistością, faktami.

EPIKUR z Samos (ok. 341-270 p. n. e)

 polemika z Platonem, Arystotelesem – nie zaakceptował ideologii intelektualnych,

ponieważ uważał, że zaniedbują one ich empiryczną stronę. Ważna staje się
cielesność.

 od poznania rozumowego do zmysłowego
 twierdzi, że dyskusje zawsze mają swój koniec, słowa muszą przekładać się na

doświadczenie zmysłowe

 powrót do

atomizmu

– indeterminizm (wolna wola, dopuszczanie przypadku).



etyka Epikura-

hedonizm

Przyjemność

podstawową kategorią etyki – doznawanie przyjemności staje się

fundamentem szczęścia człowieka. Należy więc dać zmysłom to co się im się z natury
należy – nie ma szczęścia bez przyjemności. Odczuwanie przyjemności wiąże się z
brakiem bólu, niepokoju duszy.

 epikurejski

ideał mędrca

– przyjemność nie jest ślepą pogonią. Po to mamy duszę aby

decydować (rozsądek –działania które kontrolujemy).

 gloryfikacja „życia ukrytego” .

Idea ogrodu

(przeciwieństwo wspólnoty, państwa). Do

osiągnięcia szczęścia człowiek potrzebuje tylko samego siebie. Nie potrzebni są więc
ludzie do szczęścia. Ważna jest pielęgnacja duszy („ogródka”).