Udary

Co to jest udar?

Jak dzielimy udary?

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udar

• Nagłe wystąpienie objawów neurologicznych

pochodzenia naczyniowego.

• Podział:

– Niedokrwienne
– Krwotoczne

• Trzecia przyczyna największej śmiertelności

• Objawy guzów mózgu o udarowym początku

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udary niedokrwienne

• TIA – objawy ustępują do 24 godzin od

pojawienia się (ale w MRI widoczne
zmiany, jeśli objawy trwały kilka godzin)

• Udar

– Objawy wycofują się, ale trwają dłużej niż 24

godziny

– Objawy utrzymują się

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udary niedokrwienne

• Zatory (przede wszystkim pochodzenia sercowego)

– Skrzepliny z lewego przedsionka/lewej komory

– Uwapnione fragmenty zmienionych płatków zastawki
– Fragmenty guza (śluzak)

– Bakterii (bakteryjne zapalenie wsierdzia)
– Tłuszczu (pourazowe)

– Powietrza (pourazowe, po operacjach kardiochirurgicznych)

• Zakrzep

– Miażdżyca
– Zmiany przerostowe ścian drobnych naczyń (HA,DM)

lipohialinoza

– Pourazowy

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Objawy udaru niedokrwiennego

• Objawy

– Zależą od tego jaka tętnica jest zamknięta

– Drobne naczynie- małe ognisko- okolica nie

dająca ewidentnych zaburzeń – bezobjawowo

– Niedowłady – porażenia/ niedowidzenie/

afazja/ zaburzenia równowagi

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udar niedokrwienny

• Co jest przyczyną udaru niedokrwiennego?

• Zamknięcie tętnicy

– Powoduje zmniejszenie lub zatrzymanie dopływu

krwi do danego obszaru mózgu

– Powodem zakrzep lub zator

– Niedokrwienie – niedotlenienie – upośledzenie

funkcji neuronów – objawy neurologiczne

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Jakie zaburzenia pola widzenia

dominują w udarach?

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Uszkodzenia

drogi

wzrokowej

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Czynniki ryzyka wystąpienia udaru

• Zwiększające ryzyko chorób tętnic

– Wiek, HA, DM, hipercholesterolemia,

hiperfibrynogemia, palenie papierosów

• Choroby świadczące o uszkodzeniu tętnic

– MIC, TIA, choroby innych naczyń obwoowych

• Zator pochodzenia sercowego

– FA, „świeży” zawał

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Przyczyny zwężenia tętnic

• Miażdżyca dużych naczyń
• Zwyrodnienie tłuszczowo-szkliste małych naczyń
• Zapalne choroby tętnic

– SLE, ch. Behceta, vasculitis,

• Urazy

– Otwarty uraz szyi, żebro szyjne

• Rozwarstwienie ściany naczynia

– Uraz, zesp. Marfana, zesp. Ehlersa-Danlosa

• Mitochondripatie
• Migrena (Notch3)

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Hematologiczne przyczyny

udarów

• Niedokrwistoćść sierpowatokrwinkowa

• Policytemia

• Pierwotna nadłytkowość

• Białaczki

• DIC

• Wzrost lepkości krwi (makroglobulinemia

Waldenstroma, szpiczak mnogi)

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

„Rodzinne” udary

• rodzinna hipercholesterolemia

• Dziedziczne przyczyny nadkrzepliwości

(białko S i C)

• mitochondripatie

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Badanie przedmiotowe

• Temp., RR, EKG (FA, zawał),

• Bad. Neurologiczne – ocena gdzie ognisko

udarowe i która tętnica.

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Tętnice a udar

• Tętnica środkowa mózgu (MCA) porażenie skojarzonego

spojrzenia, niedowład połowiczy, połowicze zaburzenia
czucia, niedowidzenie połowicze jednoimienne (afazja, jeśli
półkula dominująca) (lub niektóre objawy, w zależności od
zajęcia gałęzi MCA)

• Tętnica przednia mózgu (ACA) niedowład kończyny dolnej

i zaburzenia czucia na niej.

• Tętnica tylna mózgu niedowidzenie połowicze lub

kwadrantowe jednoimienne, zaburzenia pamięci (płat
skroniowy) aleksja bez agrafii (kora wzrokowa i ciało
modzelowate), agnozja (kora skroniowo-potyliczna)

• Tętnica podstawna:

– dyzartria, diplopia, zawroty głowy, zab. móżdżkowe, (most)

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Stan lakunarny

• Stan lakunarny- uszkodzenie drobnych

naczyń – „czyste” objawy ruchowe lub
czuciowe, bez zaburzeń korowych (np..
Afazji), dyzartria

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Diagnostyka udaru

• CT głowy (czas pojawienia się zmian)

• Angio-CT

• CT perfuzyjne

• MRI

• Angio-MRI

• Angiografia

• USGD

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Diagnostyka- CT,MRI

ACA

Tętnica górna móżdżku

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Diagnostyka- CT,MRI

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

CT

zatorowanie

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Diagnostyka- CT,MRI

ACA

Tętnica górna móżdżku

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udar z obrzękim

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Inne badania

• EKG

• Rtg klatki piersiowej

• Glukoza, mocznik, kreatynina, morfologia

z płytkami, koagulogram

, lipidogram

• USG serca

• toksykologia

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Leczenie

• rTPA

– Do 3h iv (0,9mg/kg mc , max. 90 mg, 10% dawki bolus

w 2min, reszta w pompie prze 1 h)

– Do 6h dotętniczo

• Wykluczenie udaru krwotocznego, zab.

Krzepnięcia, stabilizacja RR (>185/110 mmHg)

• Bez innego leczenia przeciwkrzepliwego przez

24h

• Kontrola RR co 15 min przez 2h, co 1/2h przez

6h, a potem co 1h do 24h

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Przeciwwskazania do rTPA

• Bezwzględne

– Krwotok (CT)
– dobrze ograniczony udar niedokrwienny
– Guz, ropień (różnicowanie)
– Malformacja naczyniowa Guz mózgu ( w wywiadzie)
– Poprawa stanu neurologicznego

• Względne

– Zapalenie bakteryjne wsierdzia
– Poważny uraz w ciągu 3 miesięcy
– Udar w ciągu 3 miesięcy
– W wywiadzie: krwotok lub SAH
– Operacja w ciągu 14 dni
– Nakłucie tętnicy w ciągu 7 dni (w miejscu nie pozwalającym na ucisk)
– Krwotoki wewnętrzne w ciągu 21 dni (żołądek, płuca, ukł.moczowy)
– Hemodializa, zaburzenia krzepnięcia
– PLT, 100tys/mm3, INR>1,5, PTT> 40s
– Glukoza<50 lub >400
– RR_S>185, RR_R> 110,
– Drgawki na początku wystąpienia objawów

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Powikłania

trombolizy

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

MERCI

• Usunięcie zakrzepu cewnikiem

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Leczenie profilaktyczne

• Aspiryna 75-325mg/dz

• Klopidogrel 75mg/dz

• Przyczynowe

– FA (synkumar, warfaryna)

– Stenoza tętnicy >70% i <100% –

endarterektomia, lub stentowanie

– Hipercholeserolemia - statyny

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Zakrzepica żylna

• Udar może wystąpić w wyniku zakrzepu

zatok żylnych wewnątrzczaszkowych

• Występuje głównie w zespołach

nadkrzepliwości, pourazowo, w zapaleniu,
w guzach

• Pierwotnie niedokrwienne wtórnie

ukrwotocznione

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Zakrzep zatoki strzałkowej

górnej

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Udary krwotoczne

• 15% udarów to udary krwotoczne
• Krwotok podpajęczynówkowy SAH

– Samoistny (Tętniak, malformacja tętniczo-żylna)
– pourazowy

• Udar krwotoczny (HA – gł. Jądra podkorowe,

wzgórze, most, móżdżek)

• Wtórne ukrwotocznienie udaru niedokrwiennego
• Koagulopatie
• Krwawienia do guza (GBM)
• Po narkotykach (amfetamina)

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

SAH

• Nagły silny ból głowy

• Objawy oponowe do 4-6 h od początku bólu

głowy

• Nudności wymioty

• Objawy neurologiczne

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Skala Hunta Hessa

• I- minimalny ból głowy, zaznaczone objawy

oponowe

• II- średniociężki ból głowy, objawy oponowe,

uszkodzone nn czaszkowe

• III- niewielkie zaburzenia świadomości,

niewielkie objawy ogniskowe

• IV- nieprzytomny, niedowład połowiczy,

zaburzenia wegetatywne

• V- głęboko nieprzytomny, sztywność

odmóżdżeniowa

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Diagnostyka

• CT głowy ( do 24-48h)

• PL

• Angio-CT

• Angio-MRI

• angiografia

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Tętniaki

ACACo

ACACo

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Tętniak

MCA

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Krwiaki

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Krwiak z obrzękiem

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Malformacja tętniczo-żylna

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Malformacja tętniczo-żylna

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m

Click here to buy

A

B

B

Y

Y

PD

F Transfo

rm

er

2

.0

w

w

w .A

B B Y Y.

c o

m