Zasady ergonomii w
projektowaniu struktury
przestrzennej stanowisk pracy
Pojęcie stanowiska pracy:
Stanowisko pracy jest to elementarna cz
ęść
ka
ż
dej struktury organizacyjnej wszelkich
podmiotów gospodarczych. Tworzy je
(posiadaj
ą
cy wymagane kwalifikacje) pracownik
wraz z odpowiednim wyposa
ż
eniem. Stanowiska
pracy charakteryzuj
ą
si
ę
okre
ś
lonym stopniem
trudno
ś
ci pracy. Mog
ą
by
ć
ł
ą
czone w komórki i
wi
ę
ksze jednostki organizacyjne.
Pozycja ciała
człowieka przy pracy
Wraz ze zmian
ą
pozycji ciała zmienia si
ę
geometria człowieka i jego mo
ż
liwo
ś
ci
dynamiczne. Istnieje wiele pozycji w jakich
ciało człowieka musi pozostawa
ć
podczas
wykonywania czynno
ś
ci zawodowych.
Jako zasadnicze przyjmuje si
ę
pozycje:
- stoj
ą
c
ą
- siedz
ą
c
ą
- le
żą
c
ą
Istniej
ą
te
ż
formy po
ś
rednie takie jak:
- kl
ę
cz
ą
ca
- kuczna
Pozycja ciała
człowieka przy pracy
Za najlepsz
ą
pozycj
ę
do pracy została uznana
pozycja siedz
ą
ca charakteryzuj
ą
ca si
ę
:
• du
żą
stabilizacj
ą
tułowia (ograniczenie ruchów pozornych,
pozwalaj
ą
cych utrzyma
ć
ciało w danej pozycji),
• najlepsz
ą
koordynacj
ą
ruchow
ą
ko
ń
czyn,
• odci
ąż
eniem ko
ń
czyn dolnych, a nieraz i górnych (oparcia
przy siedziskach),
• odci
ąż
enie układu krwiono
ś
nego.
• w pozycji siedz
ą
cej organizm zu
ż
ywa tylko ok. 4,0%
energii wi
ę
cej ni
ż
w pozycji le
żą
cej
Pozycja ciała człowieka
przy pracy
Nale
ż
y jednak zaznaczy
ć
,
ż
e długotrwałe
zajmowanie nawet najwygodniejszej pozycji, mo
ż
e
by
ć
dla pracownika uci
ąż
liwe, a nawet powodowa
ć
wiele dolegliwo
ś
ci. Pot
ę
guje to konieczno
ść
utrzymania sylwetki w pozycji wymuszonej
(nienaturalnej). Dlatego te
ż
zalecana jest zmiana
zajmowanej pozycji na inn
ą
(chocia
ż
chwilowa).
Podczas pracy w pozycji siedz
ą
cej obci
ąż
one s
ą
mi
ęś
nie: grzbietu, brzucha i ud. Spotykanymi
dolegliwo
ś
ciami s
ą
bolesne zmiany w kr
ę
gosłupie
szyjnym.
Pozycja ciała człowieka
przy pracy
Z punktu widzenia fizjologii pracy, ka
ż
dej z
zajmowanych pozycji przez ciało stawia si
ę
warunek swobody i naturalno
ś
ci.
Za racjonaln
ą
przyjmuje si
ę
pozycj
ę
wymagaj
ą
c
ą
najmniejszego wydatku
energetycznego, czyli tak
ą
, która w
minimalnym stopniu anga
ż
uje układ
mi
ęś
niowy i nerwowy.
Jest ni
ą
pozycja przemienna z przewag
ą
siedz
ą
cej.
Pozycja ciała człowieka
przy pracy
Strefa pracy
Wykonanie przez człowieka ruchu dokonuje si
ę
w
obszarze zwanym stref
ą
pracy. Wielko
ść
i kształt
strefy zale
żą
od:
• pozycji ciała jak
ą
przyjmuje człowiek w czasie
wykonywania pracy,
• cz
ęś
ci ciała u
ż
ytej do ruchu: jedna z ko
ń
czyn, obie, palce,
• rodzaju wykonywanego ruchu,
• cechy ruchu: szybko
ś
ci, precyzji i kierunku,
• rodzaju wykonywanej pracy,
• warto
ś
ci u
ż
ytej siły i cz
ę
sto
ś
ci manipulacji,
• płaszczyzny pracy i jej poło
ż
enia.
Wyznaczenie strefy oparte jest na zasi
ę
gu i
rozpi
ę
to
ś
ci całych ko
ń
czyn i ich cz
ęś
ci.
Rozró
ż
nia si
ę
zasi
ę
gi:
• normalny - zakre
ś
lony przez przedramiona przy
nieruchomym tułowiu,
• maksymalny - zakre
ś
lony przez wyci
ą
gni
ę
t
ą
r
ę
k
ę
i palce przy nieruchomym tułowiu.
• wymuszony – kiedy wykonanie danej czynno
ś
ci
zmusza nas do przemieszczenia całego ciała
Strefa pracy
Kształtowanie
stanowiska pracy
Struktura przestrzenna stanowisk pracy powinna:
• zapewni
ć
bezpieczn
ą
i wygodn
ą
prac
ę
dla 90% populacji
u
ż
ytkowników,
• by
ć
dostosowana do ich ekstremalnych cech wymiarowych,
• umo
ż
liwia
ć
dopasowanie niektórych parametrów
przestrzennych stanowiska do indywidualnych potrzeb
u
ż
ytkowników, wprowadzaj
ą
c mo
ż
liwo
ść
regulacji,
• uniemo
ż
liwia
ć
powstawanie zagro
ż
e
ń
wypadkowych i
szkodliwych dla zdrowia
• zapewnia
ć
swobod
ę
ruchów,- zapewni
ć
minimalny koszt
biologiczny podczas wysiłku pracownika,
• zapewnia
ć
dobre warunki widoczno
ś
ci procesu pracy i
otoczenia.
Praca przy komputerze
Obecnie praca w biurze jest najcz
ęś
ciej prac
ą
na
stanowisku, na którym naczelne miejsce zajmuje
komputer.
Ocenia si
ę
,
ż
e około 60% populacji zawodowo
czynnej sp
ę
dza swój czas pracy w pozycji siedz
ą
cej,
najcz
ęś
ciej przy komputerze.
Dlatego tak wa
ż
ne jest zadbanie o wła
ś
ciw
ą
pozycj
ę
oraz rozplanowanie stanowiska pracy.
Wa
ż
nym dla wszystkich pracowników
wykonuj
ą
cych prac
ę
w takich warunkach, jest
zapoznanie si
ę
z koniecznymi do spełnienia
warunkami, aby praca powodowała mo
ż
liwie
najmniejsze szkody i negatywne komplikacje
zdrowotne oraz poznanie prostych sposobów
zapobiegania komplikacjom. Czynnikami
wpływaj
ą
cymi na warunki pracy, wydajno
ść
i
samopoczucie pracowników s
ą
:
Praca przy komputerze
- Mikroklimat pomieszczenia, temperatura
- Wilgotno
ść
powietrza
- Pomieszczenia
- O
ś
wietlenie
Praca przy komputerze
Mikroklimat pomieszczenia, temperatura - wywiera
bezpo
ś
redni wpływ na samopoczucie oraz wydajno
ść
pracy pracowników.
• W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach
pracy powinna wynosi
ć
od 20 do 24`C a latem od 23 do
26`C.
• Jest wskazanym, aby pomieszczenia posiadały
klimatyzacj
ę
.
• Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny by
ć
cz
ę
sto, co 3 - 4 godziny wietrzone, zwłaszcza w okresie
grzewczym.
• W czasie wietrzenia nale
ż
y unika
ć
powstawania
przeci
ą
gów. Ruch powietrza nie powinien przekracza
ć
od
0,1 do 0,15 m/sek.
Praca przy komputerze
Wilgotno
ść
powietrza - wilgotno
ść
powietrza w
pomieszczeniu wynosz
ą
ca powy
ż
ej 50% jest
wilgotno
ś
ci
ą
bardzo po
żą
dan
ą
, poniewa
ż
zapobiega
wytwarzaniu si
ę
nadmiernego nat
ęż
enia pola
elektrostatycznego w pobli
ż
u komputera.
• W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym
ogrzewaniem wilgotno
ść
spada do 30% i potencjał
elektrostatyczny ekranu monitora mo
ż
e by
ć
szczególnie
wysoki.
• Nale
ż
y zadba
ć
o zwi
ę
kszenie wilgotno
ś
ci powietrza w
pomieszczeniach zakładaj
ą
c odpowiednie parowniki.
Praca przy komputerze
Pomieszczenia - najbardziej przydatne pomieszczenia
dla stanowisk komputerowych powinny posiada
ć
okna
skierowane w stron
ę
północn
ą
.
• W pomieszczeniach, których okna skierowane s
ą
w
innych kierunkach jest wskazane instalowanie
ż
aluzji na
oknach.
• Za pomoc
ą ż
aluzji lub pionowych zasłon zapobiegamy
nadmiernemu nagrzewaniu si
ę
pomieszcze
ń
i urz
ą
dze
ń
pod wpływem
ś
wiatła słonecznego, a jednocze
ś
nie
eliminujemy ol
ś
nienia i odbicia pochodz
ą
ce od
jaskrawych płaszczyzn okien.
Praca przy komputerze
O
ś
wietlenie
• Najkorzystniejszym jest o
ś
wietlenie w
przedziale od 300lx do 700lx. Bardzo
wa
ż
nym jest, aby na klawiaturze
komputera
ś
rednie nat
ęż
enie o
ś
wietlenia
wynosiło 500 lx.
• Z pola widzenia pracuj
ą
cego powinny by
ć
usuni
ę
te wszelkie
ź
ródła
ś
wiatła emituj
ą
ce
o
ś
wietlenie silniejsze od monitora.
Praca przy komputerze
• Zalecane jest stosowanie o
ś
wietlenia ogólnego, bez
do
ś
wietlania o
ś
wietleniem miejscowym z wzgl
ę
du na
powstawanie zjawiska ol
ś
nienia. Du
ż
e znaczenie ma
dostosowanie wła
ś
ciwo
ś
ci monitora komputera, a
zwłaszcza odpowiednie nasycenie barwy i kontrastu.
Czarne pismo na jasnym tle działa na oczy
najłagodniej. Z uwagi na ró
ż
n
ą
długo
ść
fal
ś
wietlnych, kolorowe barwy niejednakowo załamuj
ą
si
ę
na soczewce oka i oko musi si
ę
dostosowywa
ć
.
Zalecane jest pisanie ciemnych liter na jasnym tle.
Zmiany kontrastu powoduj
ą
szybkie zm
ę
czenie si
ę
oczu.
Praca przy komputerze
Ustawodawstwo polskie zalicza prac
ę
przy monitorach ekranowych do prac
uci
ąż
liwych.
Praca przy komputerze
• Na 1 stanowisko pracy przy monitorze ekranowym
powinno przypada
ć
6 m2 powierzchni pokoju o
wysoko
ś
ci najmniej 3,3 m.
• Je
ś
li w pomieszczeniu znajduje si
ę
wi
ę
cej ni
ż
jeden
komputer, poszczególne stanowiska pracy nale
ż
y
rozmie
ś
ci
ć
tak, aby minimalna odległo
ść
pomi
ę
dzy
s
ą
siednimi, równoległymi monitorami wynosiła 60 cm a
odległo
ść
pomi
ę
dzy tyłem monitora a głow
ą
s
ą
siedniego
operatora wynosiła, co najmniej 80 cm.
• Podłoga w pomieszczeniu z komputerami powinna by
ć
gładka, bez szczelin, pokryta wykładzin
ą
antyelektrostatyczn
ą
. Stanowiska pracy musz
ą
by
ć
tak
usytuowane, aby zapewniały ka
ż
demu pracownikowi
swobodny dost
ę
p do stanowiska pracy.
Praca przy komputerze
Stanowisko pracy
Biurko
powinno mie
ć
jasny, matowy blat o szeroko
ś
ci
minimalnej od 80 do 90 cm a długo
ś
ci minimum od
120 do 160 cm. Szeroko
ść
blatu powinna by
ć
na tyle
du
ż
a, by swobodnie zmie
ś
ciły si
ę
na nim klawiatura,
myszka, podstawka na dokumenty i monitor.
Pomi
ę
dzy przedni
ą
kraw
ę
dzi
ą
blatu biurka a
klawiatur
ą
musi pozosta
ć
od 5 do 10 cm wolnej
przestrzeni na swobodne oparcie dłoni. Wysoko
ść
biurka powinna by
ć
dopasowana do naszego
wzrostu i powinna posiada
ć
mo
ż
liwo
ść
regulacji
wysoko
ś
ci biurka w zakresie od 65 do 75 cm.
Pole optymalnego widzenia
polem optymalnego widzenia jest obszar przestrzeni,
w której umieszczamy elementy najcz
ęś
ciej w czasie
pracy obserwowane jak dokumenty czy ekran
monitora. Pole widzenia tworzy sto
ż
ek o k
ą
cie
wierzchołkowym około 30`, którego osi
ą
jest
symetryczna, centralna linia pola widzenia na wprost
oczu, pod k
ą
tem 15` w dół od poziomej linii oczu
pracownika. Pomiary wykonujemy przy
wyprostowanej pozycji głowy oraz tułowia. W polu
optymalnego widzenia powinien by
ć
umieszczonym
ekran monitora i uchwyt na dokumenty. Biurko
powinno zapewnia
ć
woln
ą
przestrze
ń
dla nóg.
Stanowisko pracy
Organizacja stanowiska pracy z
monitorem ekranowym / lcd
• Monitor, ustawienie - monitory ustawiamy
w takich miejscach, aby nie odbijało si
ę
w
nich
ś
wiatło naturalne ani
ś
wiatło sztuczne.
• Nie ustawiamy monitora na tle okna,
naprzeciw okna ani na tle innych
jaskrawych obiektów. Najlepiej, je
ś
li s
ą
ustawione bokiem do okna w odległo
ś
ci,
co najmniej 1m od okna.
Stanowisko pracy
Na rysunku pokazano przykład wła
ś
ciwego
umieszczenia monitora oraz podstawowe
parametry rozmieszczenia poszczególnych
urz
ą
dze
ń
na stanowisku pracy. Poniewa
ż
przed
monitorem sp
ę
dzamy wiele godzin i od jego
jako
ś
ci zale
ż
y stan naszych oczu, zdrowia i
samopoczucia, pami
ę
tajmy,
ż
e obok klawiatury i
myszy, monitor najbardziej wpływa na wygod
ę
i
wydajno
ść
pracy pracownika. Powinien by
ć
ustawiony w linii wzroku patrz
ą
cego, na wprost
operatora, w sposób pozwalaj
ą
cy unikn
ąć
odblasków, refleksów
ś
wietlnych pogarszaj
ą
cych
widoczno
ść
obrazu.
Stanowisko pracy
• Odległo
ść
u
ż
ytkownika od ekranu powinna wynosi
ć
około
70 cm (minimalna odległo
ść
wynosi od 40 do 50cm).
• Górny brzeg ekranu monitora powinien by
ć
nieco ni
ż
ej od
poziomu oczu pracownika, ale nie powy
ż
ej tego poziomu.
• Odległo
ść
pomi
ę
dzy s
ą
siednimi monitorami powinna
wynosi
ć
minimum 60 cm.
• Osoba pracuj
ą
ca z tyłu monitora powinna znajdowa
ć
si
ę
w odległo
ś
ci, co najmniej 80 cm, ale zalecana odległo
ść
wynosi 130cm.
• Najlepszym rozwi
ą
zaniem jest ustawienie monitorów
tyłem jeden wzgl
ę
dem drugiego. Sam monitor musi mie
ć
mo
ż
liwo
ść
łatwego obracania, przekr
ę
cania i
przechylania, co umo
ż
liwia osi
ą
gni
ę
cie odpowiedniego i
najlepszego dla danego operatora k
ą
ta widzenia.
Stanowisko pracy
Krzesło
Musi by
ć
stabilne. Powinno posiada
ć
podstaw
ę
pi
ę
cioramienn
ą
wyposa
ż
on
ą
w kółka. Powinno
posiada
ć
mo
ż
liwo
ść
regulacji wysoko
ś
ci
siedziska oraz k
ą
ta ustawienia oparcia.
Siedzisko obrotowe o wymiarach płyty
siedzeniowej 42 x 42 cm. Płyta siedzeniowa
powinna by
ć
pokryta grub
ą
warstw
ą
mi
ę
kkiego,
spr
ęż
ystego, najlepiej naturalnego materiału.
Krzesło musi zapewnia
ć
maksymaln
ą
swobod
ę
ruchów.
Stanowisko pracy
• Krzesło powinno posiada
ć
por
ę
cze, podpórki, aby mo
ż
na
było opiera
ć
wygodnie łokcie odci
ąż
aj
ą
c kr
ę
gosłup oraz
mi
ęś
nie ramion i karku. Powinno mie
ć
regulowane
oparcie i podpiera
ć
kr
ę
gosłup w odcinku l
ę
d
ź
wiowym.
• Oparcie winno mie
ć
850mm wysoko
ś
ci i 300 mm
szeroko
ś
ci a k
ą
t oparcia krzesła nie mo
ż
e ulega
ć
zmianie
pod wpływem ci
ęż
aru ciała.
• Zakres ruchomo
ś
ci powinien wynosi
ć
5` do przodu i do
30` do tyłu.
• Zalecana gł
ę
boko
ść
siedziska od 380 do 400mm.
• Za płytkie krzesło stwarza Dyskomfort ludziom wysokim
natomiast krzesło za gł
ę
bokie stwarza problemy ze
wstawaniem i siadaniem.
Stanowisko pracy
• Dobre krzesło zapewnia dobr
ą
i prawidłow
ą
postaw
ę
przy pracy, zwłaszcza krzesło z
podpórk
ą
dla cz
ęś
ci l
ę
d
ź
wiowej kr
ę
gosłupa.
Nale
ż
y pami
ę
ta
ć
,
ż
e wa
ż
nym i istotnym
elementem wpływaj
ą
cym na wła
ś
ciw
ą
postaw
ę
w
czasie pracy jest zapewnienie nieograniczonego
szafkami czy szufladami miejsca dla nóg.
• Wolna przestrze
ń
pod biurkiem zapewniaj
ą
ca
swobodne miejsce dla nóg o szeroko
ś
ci
minimum 70cm i gł
ę
boko
ś
ci minimum 60cm.
Stanowisko pracy
Myszka
Osoby cz
ę
sto korzystaj
ą
ce z myszki mog
ą
nadwer
ęż
y
ć
dło
ń
. Skutkiem nadwer
ęż
enia
jest zm
ę
czenie lub schorzenia dłoni,
ramienia i barku. Długie, jednorodne
obci
ąż
enie mechaniczne wywołuje
podra
ż
nienie oraz ból przedramienia i
nadgarstka.
Stanowisko pracy
Cała dło
ń
od kciuka po ko
ń
ce palców
powinna le
ż
e
ć
wygodnie na myszy. Cz
ęść
myszki, na której le
ż
y r
ę
ka winna by
ć
wypukła, a przednia cz
ęść
musi by
ć
ni
ż
sza
od tylnej. Osoby redaguj
ą
ce teksty oraz
internauci winni kupowa
ć
myszki z rolk
ą
przewijaj
ą
c
ą
tekst.
Stanowisko pracy
Klawiatura
Ma bezpo
ś
redni wpływ na wydajno
ść
i
komfort pracy. Wpływa tak
ż
e na
zapobieganie dolegliwo
ś
ciom układu
mi
ęś
niowo-szkieletowego. Klawiatura
powinna by
ć
usytuowan
ą
w linii
ś
rodkowej
ciała operatora. Poprawne ustawienie dłoni
i przedramion podczas pracy przy
komputerze mo
ż
e uchroni
ć
pracownika
przed przewlekłymi schorzeniami.
Stanowisko pracy
W zachowaniu wła
ś
ciwej pozycji pracy
mog
ą
pomaga
ć
wyprofilowane tak, aby
dłonie le
ż
ały na klawiaturze w sposób
naturalny, klawiatury ergonomiczne.
Posługiwanie si
ę
t
ą
klawiatur
ą
jest
zalecane zwłaszcza dla osób, które
opanowały pisanie 10 palcami. Przed
zakupem klawiatur
ę
nale
ż
y jednak
wypróbowa
ć
, czy dany model jest dla nas
modelem odpowiednim.
Stanowisko pracy
Ułożenie dłoni na
klawiaturze
POSTAWA PRZY PRACY
Zachowanie prawidłowego ustawienia ciała
jest kluczowym elementem wpływaj
ą
cym
na zdrowie. Pomagaj
ą
w tym dobrze
zaprojektowane meble, ale wiele zale
ż
y od
samych u
ż
ytkowników. Prawidłowa
technika pisania, wła
ś
ciwa prawidłowa
pozycja przy pracy, prawidłowe ustawienie
mebli i poprawne przyzwyczajenia
pracownika s
ą
najwa
ż
niejsze.
PODSTAWOWE ZASADY
WŁAŚCIWEJ POSTAWY W
CZASIE PRACY
• Trzyma
ć
głow
ę
prosto, tak, aby szyja nie była wygi
ę
ta i
nie powodowało to zniekształce
ń
odcinaka szyjnego
kr
ę
gosłupa.
• Opiera
ć
si
ę
plecami o oparcie krzesła, co zmniejszy
zm
ę
czenia kr
ę
gosłupa w odcinku szyjnym. Ramiona
powinny zwisa
ć
swobodnie. Trzyma
ć
łokcie przy sobie
lub oparte na por
ę
czach fotela gdy
ż
nie obci
ąż
a to
dodatkowo pleców.
• Siedzie
ć
ergonomicznie - regulowa
ć
oparcie i wysoko
ść
fotela. Klawiatur
ę
ustawi
ć
nisko, aby nie powodowa
ć
zgi
ę
cia r
ą
k w nadgarstkach.
• Regulowa
ć
wysoko
ść
fotela, pami
ę
taj
ą
c, aby stopy
swobodnie opierały si
ę
o podłog
ę
. Nogi powinny by
ć
zgi
ę
te w kolanach pod k
ą
tem prostym.
• Stopy trzyma
ć
ustawione swobodnie i płasko na
podłodze lub na odpowiedniej podstawce -
podnó
ż
ku.
• Stale przysuwa
ć
si
ę
jak najbli
ż
ej do oparcia
krzesła, rozwieraj
ą
c jak najszerzej kolana i
opieraj
ą
c si
ę
o podłog
ę
cała powierzchnia stóp.
• Klawiatura powinna by
ć
ustawion
ą
na
nie
ś
lizgaj
ą
cej si
ę
powierzchni i w przypadku
wysoko
ś
ci klawiatury wi
ę
kszej ni
ż
3 cm, nale
ż
y
wyposa
ż
y
ć
j
ą
w odpowiednie podkładki pod
nadgarstki.
PODSTAWOWE ZASADY
WŁAŚCIWEJ POSTAWY W
CZASIE PRACY
• Głowa prosta, mi
ęś
nie karku rozlu
ź
nione, broda
lekko przygi
ę
ta do klatki piersiowej. Siedzisko
krzesła powinno zapewni
ć
oparcie do połowy
łopatek siedz
ą
cego oraz podpórk
ą
l
ę
d
ź
wiow
ą
.
• Po ka
ż
dej godzinie pracy z komputerem, jego
u
ż
ytkownik powinien robi
ć
przerw
ę
, w czasie,
której powinien wykonywa
ć ć
wiczenia
oddechowe, masa
ż
palców r
ą
k, rozlu
ź
nia
ć
mi
ęś
nie tułowia oraz masowa
ć
skór
ę
głowy
PODSTAWOWE ZASADY
WŁAŚCIWEJ POSTAWY W
CZASIE PRACY
Negatywne skutki zdrowotne
nieprzestrzegania zasad bhp w trakcie
długotrwałej pracy w pozycji siedz
ą
cej
przy komputerze:
Nieprzestrzeganie zasad bhp przy komputerze
mo
ż
e by
ć
powodem powstawania wielu
niekorzystnych objawów chorobowych.
Niektóre z nich to:
- RSI (Repetitive Strain Injury), Zespół Cie
ś
ni
Nadgarstka
- dolegliwo
ś
ci kr
ę
gosłupa i pleców
- impotencja, dolegliwo
ś
ci menstruacyjne i poronienia
- podra
ż
nienia skóry i alergie
- podra
ż
nienia błony
ś
luzowej
- zawroty głowy
- elektrosmog i działanie ozonu
- nara
ż
enie narz
ą
du wzroku
- promieniowanie ekranu
- pole elektromagnetyczne
- promieniowanie rentgenowskie
- promieniowanie jonizuj
ą
ce
- ruch powietrza
- szkodliwe gazy
Komputer jest uciążliwy
czy szkodliwy?
Zgodnie z Pani
ą
prof. Konarsk
ą
z Zakładu
Ergonomii CIOP, komputery s
ą
uci
ąż
liwe, ale nie s
ą
szkodliwe i przy zachowaniu odpowiednich
ś
rodków
ostro
ż
no
ś
ci, zdrowie u
ż
ytkownika komputera nie jest
nara
ż
one na szwank.
Dotychczas nie ma schorze
ń
rozpoznanych jako choroby
zawodowe wynikaj
ą
ce z pracy na komputerze, ale s
ą
choroby wywoływane prac
ą
na klawiaturze. Tak
ą
chorob
ą
nadgarstka jest zespół cie
ś
ni nadgarstka, który
dotychczas był chorob
ą
zawodow
ą
malarzy, pianistów i
maszynistek. Choroby te ujawniaj
ą
si
ę
po 10 do 12 latach
pracy przy komputerze. Bior
ą
c pod uwag
ę
,
ż
e komputery
na szersz
ą
skal
ę
w Polsce s
ą
stosowane od 1989 roku,
to najbli
ż
sze lata poka
żą
jak rzeczywi
ś
cie w Polsce
wygl
ą
da rozwój sytuacji w tym zakresie.
W literaturze zgodnie podkre
ś
la si
ę
,
ż
e praca przy
komputerze jest bardzo wyczerpuj
ą
cym i
wymagaj
ą
cym wytrzymało
ś
ci zaj
ę
ciem:
- po sze
ś
ciu godzinach aktywno
ś
ci lewego palca
wskazuj
ą
cego, zwi
ą
zane z tym obci
ąż
enia s
ą
porównywalne do obci
ąż
enia nóg podczas 40 km
marszu,
- podczas 8 godzin pracy nasze oczy wykonuj
ą
około 30
tys. ruchów i s
ą
tak przeci
ąż
one,
ż
e nie potrafi
ą
przystosowa
ć
si
ę
do kolejnych wymaga
ń
,
- je
ż
eli siedzimy przez długi czas to poszczególne
elementy kr
ę
gosłupa ulegaj
ą ś
ci
ś
nieniu a w niewła
ś
ciwej
pozycji przyci
ą
ganie ziemskie dodatkowo obci
ąż
a
kr
ę
gosłup tak,
ż
e po czasie odczuwamy ból pleców,
Komputer jest uciążliwy
czy szkodliwy?
- uszkodzenia dysku s
ą
nie tylko skutkiem wypadku.
Najcz
ęś
ciej przyczyn
ą
jest brak ruchu lub długie
unieruchomienie ciała. Najwi
ę
cej przypadków wysuni
ę
cia
dysków (95%) przytrafia si
ę
pomi
ę
dzy najni
ż
szym
kr
ę
giem l
ę
d
ź
wiowym a ko
ś
ci
ą
krzy
ż
ow
ą
i dotyka
najcz
ęś
ciej ludzi w wieku 30 do 40 lat,
- schorzenia kr
ę
gosłupa, zwyrodnienia stawów głównie
dłoni i nadgarstków, zaburzenia bł
ę
dnika, bóle głowy,
utrata wzroku i słuchu to tylko cz
ęść
spraw
nieprzyjemnych, które spotka
ć
mog
ą
nieomal ka
ż
dego,
- na podstawie przeprowadzonych bada
ń
stwierdza si
ę
,
ż
e
1 do 4% wszystkich u
ż
ytkowników internetu to ludzie w
wi
ę
kszym lub mniejszym stopniu uzale
ż
nieni,
Komputer jest uciążliwy
czy szkodliwy?
Badania przeprowadzone w USA na grupie
osób korzystaj
ą
cych z komputera powy
ż
ej
trzech godzin dziennie wykazały,
ż
e blisko
80% z nich ma nabyte wady wzroku, a
praktycznie 100% cierpi na inne
dolegliwo
ś
ci wynikaj
ą
ce bezpo
ś
rednio z
faktu u
ż
ytkowania komputera.
Tak, wi
ę
c, je
ś
li chcemy, aby
eksploatowane mi
ęś
nie i stawy słu
ż
yły
nam dobrze i je
ś
li chcemy maksymalnie
ograniczy
ć
mo
ż
liwe negatywne skutki, to
poza przyjmowaniem w pracy wła
ś
ciwej
pozycji ciała, powinni
ś
my, co godzin
ę
wychodzi
ć
na
ś
wie
ż
e powietrze lub na
przerw
ę
z dala od stanowiska pracy i
komputera.