Projektant systemów komputerowych

Kod klasyfikacji: 213105

Rozdział klasyfikacji: Administracja, zarządzanie, business, praca urzędnicza

Klasa klasyfikacji: Informatycy i obsługa komputerów

Zadania i czynności

Trudno dzisiaj wyobrazić sobie funkcjonowanie instytucji i zakładów pracy nie korzystających z nowoczesnych technologii informatycznych. Osobą która zajmuje się wykorzystaniem komputerów i programów komputerowych w praktyce jest projektant systemów komputerowych. Jest on specjalistą w zakresie budowy i oprogramowania komputerów oraz ich zastosowań. System komputerowy to platforma sprzętowo-programowa - czyli komputery oraz programy użytkowe. System umożliwia zainstalowanie aplikacji użytkowych - systemów informatycznych. Przykładowe zastosowania systemów komputerowych : wspomaganie w zarządzaniu i podejmowaniu decyzji , obsługa klientów (np. Zakład ubezpieczeń społecznych), bezpieczeństwo budynków, oraz osiedli (tzw. Monitoring), bezpieczeństwo danych w sieciach komputerowych , sterowanie procesem produkcyjnym , zapewnienie zasilania awaryjnego, przekaz telewizyjny (tzw. Platformy cyfrowe), organizowanie sprzedaży (tzw. Systemy fiskalne). Wspomaganie diagnostyki w medycynie. W ramach swoich zadań projektant wykonuje i nadzoruje prace koncepcyjno-projektowe systemów komputerowych różnych konfiguracji dla zastosowań ogólnych i specjalistycznych (takich jak wymienione powyżej), oraz opracowuje zasady współpracy urządzeń w systemie, posługując się wymaganiami poszczególnych dziedzin zastosowań oraz dokumentacją, parametrami i właściwościami produkowanego sprzętu komputerowego, w celu uzyskania wymaganych efektów pracy systemu, dużej niezawodności, łatwej i bezpiecznej obsługi systemu. Szczegółowe zadania projektanta systemów komputerowych obejmują: - opracowywanie koncepcji systemów komputerowych o różnych konfiguracjach dla zastosowań ogólnych i specjalistycznych; - analizowanie i dobór dla danej konfiguracji odpowiedniego sprzętu komputerowego i oprogramowania, w celu uzyskania kompatybilności tych składników i właściwych efektów ich współpracy; - projektowanie sposobów komunikacji i przesyłania informacji między urządzeniami w systemie komputerowym; - projektowanie interfejsów i opracowywanie ich standardów pod względem technicznym (złącza i parametry elektryczne) i programowym w celu uzyskania właściwej współpracy urządzeń w systemie; - wykonywanie i nadzorowanie prac instalacyjno-uruchomieniowych i wdrożeniowych pilotowych systemów komputerowych w celu badań i prób przyjętej koncepcji systemu; - wykonywanie i nadzorowanie testów diagnostycznych i pomiarów na wdrażanym systemie komputerowym oraz analizowanie otrzymanych wyników metodami komputerowego przetwarzania; - opracowywanie koncepcji i projektowanie systemów operacyjnych i zarządzających dla poszczególnych komputerów w systemie, jak również dla komputerów nadrzędnych w systemach hierarchicznych; - projektowanie systemów zwartych oraz pracujących w sieciach lokalnych i wielopłaszczyznowych; - projektowanie oprogramowania zarządzającego współpracą komputerów w sieciach lokalnych i wielopłaszczyznowych; - opracowywanie koncepcji i projektowanie oprogramowania zarządzającego poszczególnymi zasobami w systemie komputerowym lub sieci komputerowej, np. zrządzającego pamięcią, kolejnością pracy urządzeń peryferyjnych itp.; - kierowanie i nadzorowanie pracy podległego personelu w zakresie projektowania i wdrażania systemów komputerowych. Może: wykonywać zadania inżyniera budowy systemów komputerowych; - pełnić funkcje specjalisty ds. Informatyki po uzyskaniu odpowiedniego doświadczenia praktycznego. Projektant systemów komputerowych projektuje użytkowe systemy informatyczne, składające się ze sprzętu i oprogramowania. Najczęściej współpracuje on z analitykiem systemów, który przygotowuje dla niego założenia dla systemu użytkowego. Na podstawie tych założeń projektant określa zapotrzebowanie na sprzęt oraz tworzy założenia dla mających powstać programów użytkowych. W niektórych przypadkach przygotowuje też szczegółowe założenia techniczne dla poszczególnych programów wchodzących w skład projektowanego systemu. Często projektant systemu pełni też rolę szefa danego projektu - kieruje grupą programistów i nadzoruje wdrażanie systemu (dzieje się tak najczęściej w mniejszych firmach informatycznych). W firmach dysponujących nowoczesnymi narzędziami projektowymi, swoją pracę projektant systemów wykonuje często przy użyciu specjalnego oprogramowania, tworząc prototypy projektowanego systemu. Dzięki temu w bardzo krótkim czasie może otrzymać pracujący model systemu i przedstawić go klientowi do oceny i wypróbowania. Przy większych przedsięwzięciach często korzysta także z oprogramowania do harmonogramowania projektów. W pracy projektanta ważna jest dobra współpraca zarówno z zamawiającym, jak i z analitykiem systemu oraz programistami bezpośrednio tworzącymi oprogramowanie użytkowe. W mniejszych firmach do jego obowiązków należeć może też nadzór nad tworzeniem lub samo tworzenie dokumentacji systemu.

Środowisko pracy

materialne środowisko pracy

Projektant pracuje w standardowych warunkach skomputeryzowanego biura. Zagrożenia i obciążenia związane z tymi warunkami, to wielogodzinna praca przy monitorze, w pozycji siedzącej. W tym przypadku obciążenie wzroku jest mniejsze, niż na stanowiskach programistów, czy administratorów systemu, bowiem projektant posługuje się w swojej pracy nie tylko komputerem, ale i tradycyjnymi dokumentami i schematami rysowanymi i drukowanymi (jednak część z nich przygotowuje sam, przy użyciu komputera). Z wyjątkiem zwiększonych obciążeń na finiszu prac, projektant działa zazwyczaj w dość komfortowej, niestresującej sytuacji.

warunki społeczne

Przy wykonywaniu swych zadań zarówno z analitykami systemu, jak i z programistami tworzącymi oprogramowanie. Oprócz tego, wraz z analitykiem często uczestniczy w konsultacjach z przedstawicielami zamawiającego projekt informatyczny, uzgadniając z nimi założenia projektu oraz sprawdzając ich zgodność z wyobrażeniami klienta. Zazwyczaj współdziała też, albo z zamawiającym (np. jao kierownik projektu, nadzorujący jego wdrożenie), albo też z zespołem wdrożeniowym. Dzięki temu może na bieżąco wprowadzać do projektów poprawki, wynikające z doświadczeń zdobytych przy wdrożeniu.

warunki organizacyjne

Ruchomy czas pracy oraz sposób kontroli realizacji zadań wynika przede wszystkim z nieformalnego stylu panującego w firmach informatycznych. Projektant sam wyznacza tempo pracy - zarówno sobie, jak i współpracującym z nim programistom. Ma dużą swobodę decydowania o kształcie tworzonego projektu (zwłaszcza o jego fazach pośrednich). Zwykle jego zwierzchnikiem jest tylko dyrektor działu oprogramowania lub projektów, rzadziej - przy większych projektach - oddzielny kierownik projektu. Często natomiast projektant systemu kieruje pracą zespołu realizującego projekt.

Wymagania psychologiczne

Do cech bardzo przydatnych w tym zawodzie należą dokładność, cierpliwość, zdolność logicznego rozumowania, dobra pamięć. Nieodzowna jest natomiast umiejętność współpracy z różnymi ludźmi i przekonywania innych do swych racji. Ponieważ często projektant kieruje zespołami realizującymi projekty informatyczne, mogą mu się przydać umiejętności kierownicze oraz samodzielność. Z uwagi na konieczność częstego przedstawiania założeń projektowych oraz wyników swej pracy, powinien jasno i swobodnie wypowiadać się oraz klarownie formułować myśli w formie pisemnej. Bardzo ważna jest wyobraźnia, kreatywność i pomysłowość. Projektant poszukuje nowych rozwiązań, dlatego ważą cechą jest gotowość do podejmowania trudnych wyzwań. W zawodzie przydatne są uzdolnienia negocjacyjne i zdolność przekonywania.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Nie odbiegają od wymagań stawianych w innych zawodach tego typu - bez przeszkód zawód projektanta uprawiać mogą osoby niepełnosprawne ruchowo, a także niedosłyszące czy niedowidzące. Natomiast z uwagi na konieczność częstych uzgodnień z innymi członkami zespołów realizujących projekty oraz z zamawiającymi, istnieje wyraźna bariera zatrudnienia dla osób głuchoniemych. Z kolei duża ilość dokumentów tradycyjnych (opracowania analityków, schematy organizacyjne, dokumenty kontraktów itp.). Bardzo utrudniałaby wykonywanie tego zawodu osobom niewidomym. W pewnych przypadkach można dostosować stanowisko pracy do potrzeb i wymagań osoby niepełnosprawnej np: przy zaburzeniach słuchu i wzroku pewne treści mogą być przekazywane wzrokowo - przy wykorzystaniu komputera. W przypadku zaburzeń mowy, można wyeliminować zadania i czynności wymagające kontaktowania się z innymi za pomocą mowy.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Podobnie jak analityk systemowy, projektant nie musi być informatykiem, choć powinien mieć dobre rozeznanie na temat cech, parametrów i możliwości sprzętu informatycznego oraz dostępnego na rynku oprogramowania. Do wykonywania zawodu wymagane jest wykształcenie wyższe, najlepiej w specjalnościach informatycznych lub zbliżonych do dziedzin, których dotyczą tworzone projekty. Wykształcenie wyższe konieczne jest do tworzenia specjalistycznych projektów np. systemów technicznych (sterowanie procesami, systemy teleinformatyczne, produkcja oprogramowania). Oprócz wykształcenia, warunkiem wykonywania zawodu jest znajomość języka angielskiego, która umożliwia samokształcenie (literatura fachowa w języku angielskim) oraz pozwala na korzystanie z programów komputerowych w tym języku.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

Możliwości awansu są duże - od wykonywania coraz bardziej rozbudowanych projektów informatycznych, przez kierowanie całymi projektami, aż po kierowanie działami wykonującymi projekty czy wreszcie firmami specjalizującymi się w kompleksowych projektach informatycznych. Awans w zawodzie oznacza zazwyczaj podjęcie czynności związanych z kierowaniem ludźmi i zarządzaniem firmą. Wymaga to uzdolnień organizacyjnych oraz zdobywania wiedzy w takich dziedzinach jak ekonomia, marketing, prawo, psychologia. Awans wiąże się z reprezentowaniem firmy na zewnątrz i zdobywaniem zamówień na usługi projektowe i instalacyjne.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

Przekwalifikowanie się do zawodu projektanta możliwe jest także dla osób w średnim wieku. Ułatwia je praktyka w dziedzinach, na których potrzeby wykonywane są projekty informatyczne - np. w bankowości, w rachunkowości, w produkcji itp. Przekwalifikowanie umożliwiają liczne obecnie publiczne i prywatne szkoły wyższe. Pamiętać należy, że jest to zawód dla osób o zainteresowaniach technicznych - pasjonatów NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII.

Polecana literatura

Czasopisma: Computerworld, IDG Polska, Warszawa Informatyka, Sigma NOT, Warszawa Netforum, Lupus, Warszawa Networld, IDG Polska, Warszawa Pckurier, Lupus, Warszawa PC Magazine Po Polsku, PWN, Warszawa Unixforum, Lupus, Warszawa

Badzmirowski K. - Układy i systemy mikroprocesorowe (WNT, 1990)

Kolan Z. - Urządzenia techniki komputerowej (CWK, 1996)

Mulawka J.J. - Systemy ekspertowe, WNT, Warszawa, 1996

Niederliński A. - Mikroprocesory, mikrokomputery, mikrosystemy (WSiP, 1997)

Niederliński A., - Regułowe systemy ekspertowe, Plik PDF dostępny na serwerze Instytutu Automatyki Politechniki ¦ląskiej

Nikolopoulos C. Expert Systems, Marcel Dekker, New York, 1997

Praca zbiorowa - Modułowe systemy mikrokomputerowe (WNT, 1990)

A. Silberschatz, H. Korth, S. Sudarshan, - Database System Concepts, McGraw-Hill 1996

Czasopisma: Computerworld, IDG Polska, Warszawa Informatyka, Sigma NOT, WarszawaNetforum, Lupus, Warszawa Networld, IDG Polska, Warszawa Pckurier, Lupus, Warszawa PC Magazine Po Polsku, PWN, Warszawa Unixforum, Lupus, Warszawa

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---