22

Zadanie 41.5

Tab. 41.1. Języki w wybranych krajach

Języki

Kraj

Bengalski

Angielski

Bangladesz

Hiszpański

Keczua

Ajmara

Boliwia

Portugalski

Hiszpański

Angielski

Francuski

Brazylia

Angielski

Irlandzki

Irlandia

Angielski

Francuski

Kanada

Kazaski

Rosyjski

Kazachstan

Hiszpański

Mayan

Nahuatl

Meksyk

Niemiecki

Francuski

Włoski

Serbo-Chorwacki

Szwajcaria

Angielski

Chiński

Włoski

Inne

Australia

Francuski

Lingala

Kingwana

Kikongo

Demokratyczna Republika Konga

Zadanie 43.1

Tab. 43.1.

Termin

Objaśnienie

Współczynnik dzietności

średnia liczba dzieci, jaką urodziłaby kobieta w ciągu okresu rozrodczego

(przy założeniu utrzymywania się poziomu płodności z danego roku)

Ruch naturalny ludności

zmiany w stanie cywilnym ludności (wstępowanie w związki małżeńskie, rozwodzenie się,

poddawanie się separacji) oraz zmiany w stanie liczebnym na skutek urodzeń i zgonów

Współczynnik urodzeń

liczba urodzeń żywych na 1 000 osób w ciągu roku

Współczynnik zgonów

liczba zgonów na 1 000 osób w ciągu roku

Przyrost naturalny

różnica między liczbą urodzeń (żywych) i liczbą zgonów w danym okresie

Przyrost rzeczywisty ludności

przyrost naturalny powiększony (lub pomniejszony) o saldo migracji

Współczynnik feminizacji

stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn

Saldo migracji

różnica między liczbą osób emigrujących i imigrujących

33

Zadanie 45.4

Tab. 45.2.

Wpływ migracji na kraje emigracyjne

Wpływ migracji na kraje imigracyjne

Skutki pozytywne

Skutki negatywne

Skutki pozytywne

Skutki negatywne

Drenaż mózgów – w krajach

emigracyjnych pozostają

osoby słabiej wykształcone i o

mniejszych umiejętnościach, co

utrudnia osiągnięcie wyższego

poziomu wzrostu gospodarczego.

Pozyskanie wysoko

wykwalifikowanej kadry

pracowniczej.

Utrata potencjału intelektualnego

kraju poprzez wyjazd wysoko

wykwalifikowanych pracowników,

osłabienie produktywności tych,

którzy pozostali.

Napływ wysoko

wykwalifikowanych pracowników

ma pozytywny wpływ na

produktywność innych

zatrudnionych.

Wiedza, w którą wyposażona jest

jednostka, ma pozytywny wpływ

na produktywność innych osób.

Wiedza, w którą wyposażona jest

jednostka ma pozytywny wpływ

na produktywność innych osób.

Spowolnienie wzrostu

gospodarczego.

Przyspieszenie wzrostu

gospodarczego.

Wyjazd obywateli danego

kraju pociąga za sobą utratę

wcześniejszych inwestycji

(nakładów) poniesionych na ich

wykształcenie oraz na ochronę

zdrowia.
Utrata wpływów z tytułu

płacenia podatków przez osoby

opuszczające kraj.

Chęć podniesienia wykształcenia

i kwalifikacji.
Wzrost poziomu życia.

Napływ imigrantów na rynek pracy

powoduje obniżenie dochodów

rdzennych mieszkańców.
Wzrost nakładów na opiekę socjalną,

na edukację i opiekę medyczną dla

emigrantów i ich dzieci.
Wyborcy domagają się zaostrzenia

polityki imigracyjnej.

Zadanie 45.5

Tab. 45.3. Saldo migracji w wybranych regionach (2002 r.)

Region

Saldo migracji w tys. osób

Ameryka Łacińska

– 804

Afryka

– 455

Azja

– 1 297

Europa

+ 1 083

Ameryka Północna

+1 370

Australia i Oceania

+103

Kraje rozwijające się*

– 2 622

Kraje rozwinięte gospodarczo*

+2 622

*Uwzględniono migracje pomiędzy krajami należącymi do tej samej kategorii
Źródło: World Population Prospects 2004

44

Zadanie 46.6

Tab. 46.3. Cechy trzech typów jednostek osadniczych

Jednostka osadnicza

Cechy

Przykłady

1

2

3

Megalopolis

Skupisko powiązanych ze sobą wielu aglomeracji.

1) Megalopolis japońskie rozciągające się wzdłuż

południowych wybrzeży wyspy Honsiu.

2) Megalopolis na wschodnim wybrzeżu Stanów

Zjednoczonych, między wybrzeżem Atlantyku

a przedgórzem Apallachów, od Waszyngtonu

po Boston.

Aglomeracja monocentryczna

Zgrupowanie miast z wyraźnie zaznaczonym centrum.

1) Aglomeracja Warszawy.

2) Aglomeracja Lodynu.

Aglomeracja policentryczna

Skupisko miast bez wyraźnie zaznaczonego centrum.

1) Aglomeracja katowicka.

2) Aglomeracja reńsko-ruhrska.

Zadanie 50.2

Tab. 50.1. Regiony rolnicze

Krainy

Kraje

Wyżyna Wołyńska

Ukraina

Wyżyna Naddnieprzańska

Ukraina

Nizina Naddnieprzańska

Ukraina

Wyżyna Nadwołżańska

Rosja

Ural Południowy

Rosja

Nizina Węgierska

Węgry

Nizina Padańska

Włochy

Nizina Francuska

Francja

Mezopotamia

Irak

Nizina Indusu

Pakistan, Indie

Nizina Gangesu

Indie, Bangladesz

Delta Nilu

Egipt

Nizina Chińska

Chiny

Mandżuria

Chiny

Wielkie Równiny

Stany Zjednoczone, Kanada

Pampa

Argentyna

Nowa Południowa Walia

Australia

Australia Zachodnia

Australia

Zadanie 52.8

Tab. 52.3. Elektrownie wodne

Lp.

Elektrownia

Rzeka

Kraj

1.

Guri

Caroni

Wenezuela

2.

Itaipu

Parana

Brazylia, Paragwaj

3.

Tucurui

Tocantins

Brazylia

4.

Urubupunga

Parana

Brazylia

5.

Glen Canyon

Kolorado

Stany Zjednoczone

6.

Hoover

Kolorado

Stany Zjednoczone

7.

Grand Coulee

Kolumbia

Stany Zjednoczone

8.

Kariba

Zambezi

Zambia, Zimbabwe

9.

Cabora Bassa

Zambezi

Mozambik

10.

Inga

Kongo

Demokratyczna Republika Konga

11.

Saratowska

Wołga

Rosja

12.

Wołżańska

Wołga

Rosja

13.

Krasnojarska

Jenisej

Rosja

14.

Bracka

Angara

Rosja

15.

Wilujska

Wiluj

Rosja

16.

Ust-Ilimska

Angara

Rosja

17.

Trzech Przełomów

Jangcy

Chiny

55

Zadanie 54.1

Tab. 54.1. Porównanie krajobrazów przemysłowych: tradycyjnego i nowoczesnego

Zadanie 59.2

Tab. 59.1. Integracja europejska

Zadanie 59.7

Tab. 59.2

Kraj ten graniczy z Estonią, Rosją, Litwą i Białorusią.

Gerlach (2655 m n.p.m.)

.

.

.

.

.

.

.

.