background image

1) „Specustawa” drogowa w gospodarce nieruchomościami: 
- ustawa z dnia 10 kwietnia 2003r. „Szczególne zasady przygotowywania i 
realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych 
- do 16.12.2006r. ustawa dotyczyła jedynie dróg krajowych 
- ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Przepisy 
rozdziałów 1-5 tracą moc z dniem 31 grudnia 2020r. (pierwotnie koniec w 
2007r. następnie w 2013r.) 
 
- wojewoda w odniesienie do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta 
w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydaje decyzję o 
zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego 
zarządcy drogi. 
- wojewoda w odniesienie do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta 
w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wysyłają zawiadomienie o 
wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na 
realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy, właścicielom lub 
użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie 
tej decyzji na adres  wskazany w katastrze nieruchomości. 

 

- Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w 
szczególności: 

- wymagania dotyczące powiązania drogi z innymi drogami 
publicznymi, z określeniem ich kategorii; 
- określenie linii rozgraniczających teren; 
- warunki wynikające z potrzeb ochrony środowiska, ochrony 
zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz potrzeb obronności 
paostwa; 
- wymagania dotyczące ochrony uzasadnionych interesów osób 
trzecich; 
- zatwierdzenie podziału nieruchomości; 
- oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru 
nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Paostwa lub 
właściwej jednostki samorządu terytorialnego; 
- zatwierdzenie projektu budowlanego; 

 

- wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta 
w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych doręczają decyzję o 
zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy oraz 
zawiadamiają o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczeo, 
odpowiednio w urzędzie wojewódzkim lub starostwie powiatowym oraz w 
urzędach gmin właściwych ze względu na przebieg drogi, na stronach 
internetowych tych gmin, a także w prasie lokalnej. Ponadto wysyłają 
zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji 
drogowej dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu 
na adres wskazany w katastrze nieruchomości. 

 

- decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę 
do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości. 

- W sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji 
drogowej nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu 
przestrzennym. 
- Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzjami o zezwoleniu na 
realizację inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów o ochronie 
gruntów rolnych i leśnych. 

2) „Specustawa” kolejowa w gospodarce nieruchomościami: 
ustawa z dnia 28 marca 2003r. o transporcie kolejowym; 
- od 2 listopada 2007 roku ustawa określa m.in. „szczególne zasady i 
warunki przygotowania inwestycji dotyczących linii kolejowych o znaczeniu 
paostwowym, w tym warunki lokalizacji i nabywania nieruchomości na ten 
cel oraz organy właściwe w tych sprawach” – rozdział 2b.; 
- rozdział 2b ustawy traci moc z dniem 31 grudnia 2020 r. (pierwotnie był 
koniec 2015r.) 
 
- Decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej wydaje wojewoda, na 
wniosek PKP Polskich Linii Kolejowych Spółki Akcyjnej, zwanych dalej "PLK 
S.A.” 
 
- Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej zawiera w 
szczególności: 

- mapę w skali co najmniej 1:5.000, przedstawiającą istniejące 
uzbrojenie terenu, proponowany przebieg linii kolejowej, z 
zaznaczeniem terenu niezbędnego dla planowanych obiektów 
budowlanych, opracowaną na kopii mapy zasadniczej …; 
- określenie zmian w dotychczasowym przeznaczeniu, 
zagospodarowaniu i uzbrojeniu terenu; 
- mapy z projektami podziału nieruchomości, w przypadku 
konieczności dokonania podziału nieruchomości, sporządzone 
zgodnie z odrębnymi przepisami; 

 

background image

- Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej zawiera w szczególności: 

- linie rozgraniczające teren; 
- warunki techniczne realizacji inwestycji; 
- warunki wynikające z prawnie chronionych potrzeb ochrony 
środowiska, ochrony zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz 
potrzeb obronności paostwa; 
- wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich; 
- zatwierdzenie podziału nieruchomości 

 

- Nieruchomości wydzielone liniami rozgraniczającymi teren linii kolejowej 
stają się z mocy prawa własnością Skarbu Paostwa z dniem, w którym 
decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna. 
- Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stanowi podstawę do 
dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości. 
- W sprawach dotyczących lokalizacji linii kolejowych przepisów o 
zagospodarowaniu przestrzennym nie stosuje się. 

3) „Specustawa” EURO 2012 w gospodarce nieruchomościami: 
 
- Decyzję o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięd Euro 2012, na wniosek spółki 
celowej lub innego właściwego podmiotu, wydaje wojewoda w terminie 1 
miesiąca od złożenia wniosku. 

 

- Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 
2012 zawiera w szczególności: 

- mapę w skali odpowiedniej dla przedstawienia danego 
przedsięwzięcia Euro 2012, w tym istniejącego uzbrojenia terenu, z 
zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych i 
ustanowienia stref ochronnych, o ile mają one zastosowanie; 
- określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze 
zagospodarowania terenu; 
- mapy zawierające projekty podziału nieruchomości, w przypadku 
konieczności dokonania podziału nieruchomości, sporządzone 
zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami i przepisami 
prawa geodezyjnego i kartograficznego; 
- oznaczenie nieruchomości lub ich części według katastru 
nieruchomości, które staną się własnością Skarbu Paostwa lub 
właściwej jednostki samorządu terytorialnego; 
- decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach; 

 

- Decyzja o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012 zawiera w 
szczególności: 

- linie rozgraniczające teren; 
- warunki techniczne realizacji przedsięwzięcia Euro 2012; 
- warunki wynikające z prawnie chronionych potrzeb ochrony 
środowiska, ochrony zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz 
potrzeb obronności paostwa; 
- wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich; 
- zatwierdzenie podziału nieruchomości; 
- oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru 
nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Paostwa lub 
właściwej jednostki samorządu terytorialnego; 
- określenie terminu wydania nieruchomości lub opróżnienia lokali i 
innych pomieszczeo. 

 

- Nieruchomości w liniach rozgraniczających lokalizacji przedsięwzięcia 
EURO 2012, stają się z mocy prawa własnością odpowiednio Skarbu 
Paostwa albo jednostki samorządu terytorialnego z dniem, w którym 
decyzja o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012 stała się 
ostateczna. 
- Decyzja o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012 stanowi 
podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze 
nieruchomości. 
 
4) „Specustawa” lotnicza w gospodarce nieruchomościami: 
 
- Ustawa z dnia 12 lutego 2009r. o szczególnych zasadach przygotowania i 
realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku  
- Art.3. Właściwy wojewoda wydaje decyzję o zezwoleniu na realizację 
inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego nie później niż w 
terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez zakładającego lotnisko, 
zarządzającego lotniskiem lub Polską Agencję Żeglugi Powietrznej. 
- Art. 4.Wniosek, o którym mowa w art. 3, można złożyd nie później niż do 
dnia 31 grudnia 2015 r. 
 
- Do wniosku załącza się: 

- mapę w skali co najmniej 1:5.000 przedstawiającą projektowany 
obszar lotniska, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów 
budowlanych, oraz istniejące uzbrojenie terenu; 
- mapy zawierające projekty podziału nieruchomości; 
- oznaczenie nieruchomości podlegających wykupieniu przez Skarb 
Paostwa albo jednostkę samorządu terytorialnego; 
- określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze 
zagospodarowania terenu; 
- cztery egzemplarze projektu budowlanego 

background image

- Z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji w 
zakresie lotniska użytku publicznego stała się ostateczna, za 
odszkodowaniem ustalonym w odrębnej decyzji, nieruchomości w liniach 
rozgraniczających inwestycji, stają się z mocy prawa własnością SP albo 
właściwej JST - w przypadku, gdy zakładającym lotnisko albo zarządzającym 
lotniskiem jest organ tej JST albo jej samorządowa jednostka 
organizacyjna. 
- Decyzję ustalającą wysokośd odszkodowania wydaje właściwy wojewoda 
w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację 
inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego stała się ostateczna. 
 
- Do usuwania drzew i krzewów znajdujących się na nieruchomościach 
objętych decyzją o zezwoleniu wydaną na rzecz zakładającego lotnisko, nie 
stosuje się przepisów ustawy o ochronie przyrody w zakresie obowiązku 
uzyskiwania zezwoleo na ich usunięcie oraz opłat z tym związanych. 
- Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o zezwoleniu nie stosuje 
się przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. 
- W sprawach dotyczących decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w 
zakresie lotniska użytku publicznego nie stosuje się przepisów ustawy o 
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 
 
5) „Specustawa” przeciwpowodziowa w gospodarce nieruchomościami: 
- USTAWA z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do 
realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych 
- Decyzję o pozwoleniu na realizację inwestycji wydaje wojewoda na 
wniosek inwestora 
 
- Wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji zawiera: 

- charakterystykę inwestycji określającą rodzaj budowli 
przeciwpowodziowej oraz jej lokalizację i parametry techniczne; 
- mapę w skali co najmniej 1:10 000, przedstawiającą projektowany 
obszar inwestycji z zaznaczeniem podziału geodezyjnego 
nieruchomości oraz terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych, 
oraz istniejące uzbrojenie terenu, a także wskazanie części 
nieruchomości będących częścią inwestycji, na której nie będą 
prowadzone roboty budowlane; 
- analizę powiązania inwestycji z mapami zagrożenia powodziowego, 
mapami ryzyka powodziowego, z planami zarządzania ryzykiem 
powodziowym, o ile zostały opracowane; 
- mapy zawierające projekty podziału nieruchomości, sporządzone 
zgodnie z odrębnymi przepisami; 
- określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze 
zagospodarowania terenu; 
- cztery egzemplarze projektu budowlanego; 

 

- Decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji zawiera: 

- określenie linii rozgraniczających teren; 
- warunki wynikające z potrzeb ochrony środowiska, ochrony 
zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz potrzeb obronności 
paostwa; 
- wymagania dotyczące ochrony uzasadnionych interesów osób 
trzecich; 
- zatwierdzenie podziału nieruchomości; 
- oznaczenie według katastru nieruchomości: 

a) nieruchomości lub ich części, będących częścią inwestycji, 
niezbędnych do jej realizacji, które stają się własnością Skarbu 
Paostwa albo jednostki samorządu terytorialnego, 
b) nieruchomości lub ich części będących częścią inwestycji, 
niezbędnych do jej funkcjonowania, które nie stają się 
własnością Skarbu Paostwa albo jednostki samorządu 
terytorialnego, ale wobec których trwale ogranicza się sposób 
korzystania; 

- zatwierdzenie projektu budowlanego; 
- warunki określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; 
- w razie potrzeby inne ustalenia dotyczące określenia: 

a) szczególnych warunków zabezpieczenia terenu budowy i 
prowadzenia robót budowlanych,  
b) czasu użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych, 
c) terminów rozbiórki istniejących obiektów budowlanych 
nieprzewidzianych do dalszego użytkowania oraz tymczasowych 
obiektów budowlanych, 
d) szczegółowych wymagao dotyczących nadzoru na budowie, 
e) obowiązku dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia 
terenu, 
f) ograniczeo w korzystaniu z nieruchomości, z uwzględnieniem 
obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią oraz obszarów 
potencjalnego zagrożenia powodzią, lub szczególnego 
zagrożenia powodzią, o ile zostały wyznaczone. 

 
- W sprawach o wydanie decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji nie 
stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 
- Do nieruchomości stanowiących rodzinne ogrody działkowe objętych 
decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji nie stosuje się art. 17-22 
ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych 
- Decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji zatwierdza się podział 
nieruchomości.  
- Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o pozwoleniu na realizację 
inwestycji stanowią linie podziału nieruchomości. 

background image

- Decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stanowi podstawę do 
dokonania wpisów w księdze wieczystej oraz w katastrze nieruchomości. 
- Nieruchomości lub ich części, objęte decyzją, stają się z mocy prawa 
własnością Skarbu Paostwa albo jednostki samorządu terytorialnego z 
dniem, w którym decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stała się 
ostateczna. 
- Decyzja ta stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej oraz katastru 
nieruchomości. 
- Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o pozwoleniu na realizację 
inwestycji nie stosuje się przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych. 
- Do usuwania drzew i krzewów znajdujących się na nieruchomościach 
objętych decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji, z wyłączeniem 
drzew i krzewów usuwanych z nieruchomości wpisanej do rejestru 
zabytków, nie stosuje się przepisów o ochronie przyrody w zakresie 
obowiązku uzyskiwania zezwoleo na ich usunięcie oraz opłat z tym 
związanych. 
 
6) „Specustawa” gazowa w gospodarce nieruchomościami: 
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu 
regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu 
- Nieruchomości znajdujące się w liniach rozgraniczających teren inwestycji 
stają się z mocy prawa własnością Skarbu Paostwa z dniem, w którym 
decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stała się 
ostateczna, za odszkodowaniem. 
 
7) UGN – granice nieruchomości 
- Art. 26. 1. Granice między nieruchomościami nabywanymi na własnośd 
Skarbu Paostwa lub   na własnośd jednostki samorządu terytorialnego 
przyjmuje się według istniejącego stanu prawnego, a jeżeli stanu takiego 
nie można stwierdzid, według stanu uwidocznionego w katastrze 
nieruchomości. 
- Art. 26. 2. W razie sporu co do przebiegu linii granicznych, o których 
mowa w ust. 1, nie wstrzymuje się czynności związanych z nabyciem 
nieruchomości, co nie wyłącza roszczeo pomiędzy właścicielami 
nieruchomości, których granice zostały ustalone w sposób, o którym mowa 
w ust. 1. 
 
8) Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Paostwa 
- Podstawa prawna: 

1. Ustawa z 19.10.1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami 
rolnymi Skarbu   

Paostwa  

2. Rozporządzenie Ministra RiRW 17.02.2010r. w sprawie 
szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości ZWRSP i ich części 
składowych, warunków rozkładania ceny sprzedaży na raty oraz 
stawek szacunkowych gruntów 
3. Rozporządzenie Ministra RiRW z 14.01.2009r. w sprawie 
szczegółowego trybu 
przeprowadzania przetargów na dzierżawę nieruchomości ZWRSP  
4. Rozporządzenie Ministra RiRW z 21.05.2009r. W sprawie sposobu 
ustalania wysokości czynszu dzierżawnego w umowach zawieranych 
ze spółkami w trybie 
bezprzetargowym  
5. Rozporządzenie Ministra RiRW z 2.03.2009r. w sprawie warunków i 
trybu dokonywania zamiany nieruchomości  
6. Ustawa z 15.11.1984r. o podatku rolnym  

 
- Skarb Paostwa powierza Agencji Nieruchomości Rolnych wykonywanie 
prawa własności i innych praw rzeczowych na jego rzecz w stosunku do 
nieruchomości ZWRSP. 
 
- ZWRSP tworzą nieruchomości SP: 

- nieruchomości rolne w rozumieniu KC z wyłączeniem gruntów 
będących w zarządzie Lasów Paostwowych i parków narodowych, 
- inne nieruchomości i składniki mienia po zlikwidowanych PPGR, 
- lasy niewydzielone geodezyjnie z nieruchomości ww. 

 

Zadania ANR: 

1. Tworzenie oraz poprawa struktury obszarowej gospodarstw 
rolnych; 
2. Tworzenie warunków sprzyjających racjonalnemu wykorzystaniu 
ZWRSP; 
3. Restrukturyzacja oraz prywatyzacja mienia SP użytkowanego na 
cele rolnicze; 
4. Obrót nieruchomościami i innymi składnikami majątku SP 
użytkowanymi na cele rolnicze; 
5. Administrowanie ZWRSP; 
6. Zabezpieczanie majątku SP; 
7. Inicjowanie prac urządzeniowo-rolnych na gruntach SP oraz 
popieranie organizowania na gruntach SP prywatnych gospodarstw 
rolnych. 
*Ponadto ANR realizuje zadania wynikające z ustawy o kształtowaniu 
ustroju rolnego oraz ustawy o realizacji prawa do rekompensaty za 
tzw. „mienie zabużaoskie”. 

 

 
 
-Użytkowanie wieczyste nieruchomości rolnych SP. Opłaty roczne: 

- na cele obronności paostwa – 0.1%; 

background image

- na cele rolne – 1%; 
- na cele mieszkaniowe – 1%; 
- na inne cele – 3%. 

 
- Nieruchomośd będąca przedmiotem u.w. może byd sprzedana jej u.w. 
- Na poczet ceny zalicza się kwotę równą wartości prawa u.w. określoną w 
sposób przewidziany w ugn według stanu na dzieo sprzedaży 
nieruchomości. 
- Cenę nieruchomości ZWRSP ustala się w wysokości nie niższej niż jej 
wartośd określona zgodnie z ugn – opinia rzeczoznawcy majątkowego. 
- Cenę nieruchomości rolnej można również ustalid w wysokości nie niższej 
niż suma wartości gruntu określonej z uwzględnieniem stawek 
szacunkowych jednego hektara oraz ceny 1dt żyta, ustalonej stosownie do 
przepisów o podatku rolnym, i wartości części składowych tego gruntu 
(grunt - bez opinii rzeczoznawcy majątkowego, naniesienia - na podstawie 
opinii rzeczoznawcy majątkowego). 
- Cenę sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków obniża się 
o 50%. 
- Określenie wartości gruntu bez udziału rzeczoznawcy majątkowego 
można dokonad w celu ustalenia: 

- odpłatności, w związku z przejęciem gruntu na własnośd SP w trybie 
przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo 
- ceny gruntu niezabudowanego o powierzchni nieprzekraczającej 1 
ha, albo  ceny gruntu stanowiącej podstawę obliczenia opłat z tytułu 
wykonywania trwałego zarządu 

 
ANR gospodaruje ZWRSP w drodze: 

- Sprzedaży mienia w całości lub jego części; 
- Oddania na czas oznaczony do odpłatnego korzystania osobom 
prawnym lub fizycznym (dzierżawa, najem); 
- Wniesienia mienia do spółki; 
- Oddania na czas oznaczony administratorowi; 
- Przekazania w zarząd; 
- Zamiany nieruchomości. 

 
- Na wniosek ANR starosta przekazuje nieodpłatnie w drodze decyzji LP 
wydzielone geodezyjnie grunty ZWRSP przeznaczone do zalesienia w mpzp 
albo w dwz. 
- Nieruchomości ZWRSP zajęte pod drogi gminne, powiatowe i 
wojewódzkie oraz grunty przeznaczone na te cele w mpzp lub studium, 
ANR może, w drodze umowy, nieodpłatnie przekazad na własnośd JST. 
 
- ANR może nieodpłatnie przekazad w drodze umowy nieruchomości 
ZWRSP: 

- jednostkom samorządu terytorialnego 
- na cele związane z inwestycjami infrastrukturalnymi; 
- na cele związane z realizacją inwestycji w zakresie budowli 
przeciwpowodziowych („specustawa” przeciwpowodziowa); 
- w celu umożliwienia realizacji miejscowego planu odbudowy 
(ustawa z 11.08.2010r. ); 
- osobom bezrobotnym bez prawa do zasiłku, które przez okres co 
najmniej 5 lat były 
pracownikami ppgr – do 2 ha na cele związane z zalesieniem. 

 
- Nieruchomości przeznaczone na drogi krajowe, stanowiące własnośd SP, 
wchodzące w skład ZWRSP, stają się nieodpłatnie z mocy prawa 
przedmiotem trwałego zarządu ustanowionego na rzecz GDDKiA z dniem w 
którym „decyzja lokalizacyjna” stała się ostateczna. Decyzję wydaje 
wojewoda, stanowi ona też podstawę wpisu w KW. 

 

9) Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Paostwa – 
sprzedaż 
- Sprzedaż nieruchomości ZWRSP: 
- Dla nieruchomości przewidzianych do sprzedaży przed ogłoszeniem 
przetargu należy sporządzid wykaz zawierający m.in.: 

- oznaczenie i powierzchnię nieruchomości według egib; 
- rodzaje użytków i ich klasy; 
- oznaczenie KW; 
- opis budynków i innych składników majątkowych przeznaczonych 
do sprzedaży. 

 

- Sprzedaż nieruchomości rolnej przez ANR może nastąpid jeżeli w wyniku 
tej sprzedaży łączna powierzchnia użytków rolnych będących własnością 
nabywcy nie przekroczy 500 ha. 
- Powierzchnię użytków rolnych nabywcy, ustala się na podstawie 
oświadczenia złożonego przez nabywcę nieruchomości rolnej. 
 
- Sprzedaż w trybie bezprzetargowym: 

1. Osobie fizycznej lub prawnej, która w dniu wejścia nieruchomości 
rolnej do Zasobu włada nią na podstawie umowy (do 1 roku); 
2. Użytkownikowi wieczystemu; 
3. Najemcy domu, lokalu mieszkalnego i budynku gospodarczego 
wraz z niezbędnymi gruntami, osobie korzystającej z garażu i ogródka 
przydomowego (bonifikata max. 95%); 
4. Kandydatowi ustalonemu przed 1.01.1992r. 

 
- Pierwszeostwo w nabyciu nieruchomości rolnej: 

background image

1. Były właściciel lub jego spadkobiercy, jeżeli nieruchomośd została 
przejęta na rzecz SP przed 1.01.1992r. 
2. SPR władająca nieruchomością, do której użytkowanie 
ustanowione na rzecz tej spółdzielni wygasło z dniem 31.12.1993r. 
3. Dzierżawca zbywanej nieruchomości, jeżeli dzierżawa trwała 
faktycznie co najmniej 3 lata. 
4. Zarządzający specjalną strefą ekonomiczną 

 
Przetargi: 

1. Ustne nieograniczone (licytacja) 
2. Ustne ograniczone (art. 29 ust. 3b) 
3. Pisemny nieograniczony (przetarg ofert) 
4. Pisemny ograniczony (art. 29 ust. 3b) 

 
- Przetargi ograniczone: 

1. Udział mogą brad osoby fizyczne spełniające warunki określone w 
ustawie o kur zamierzające utworzyd lub powiększyd gospodarstwo 
rodzinne, które są: 

-rolnikami posiadającymi gospodarstwo rolne w danej 
gminie; 
-pracownikami zlikwidowanego ppgr zamierzającymi 
utworzyd gospodarstwo; 

-rolnikami, którzy po 31.12.1991r. sprzedali SP 

nieruchomości na cele publiczne; 
-członkami RSP postawionych w stan likwidacji. 

2. Osoby spełniające warunki do objęcia programem osadnictwa 
rolniczego; 
3. Repatrianci – przybyli do Polski nie wcześnie niż 6 lat przed dniem 
przetargu; 
4. Spółki utworzone przez pracowników zlikwidowanych ppgr. 

 
10) Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Paostwa – 
dzierżawa i najem 
- Mienie ZWRSP może byd wydzierżawiane lub wynajmowane osobom 
fizycznym lub prawnym na zasadach KC.  
- Mienie ZWRSP może byd wydzierżawiane lub wynajmowane osobom 
fizycznym lub prawnym z zapewnieniem dzierżawcy lub najemcy prawa 
kupna przedmiotu dzierżawy lub najmu najpóźniej z upływem okresu na 
jaki została zawarta umowa. 
 
- Umowę dzierżawy lub najmu zawiera się po przeprowadzeniu przetargu 
ustnego lub pisemnego, nieograniczonego lub ograniczonego.  
- Czynsz dzierżawny w wysokości równej sumie wartości przedmiotu 
dzierżawy lub najmu podzielonej przez liczbę lat, na którą została zawarta 
umowa (wylicytowany lub ustalony w najkorzystniejszej ofercie jako suma 
pieniężna albo jako równowartośd odpowiedniej ilości pszenicy). 

 

11) Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi SP – zamiana 
- Zamianą mogą byd objęte wyłącznie nieruchomości wolne od wszelkich 
obciążeo, z wyjątkiem służebności gruntowych. 
- Dla nieruchomości przeznaczonych do zamiany ANR sporządza wykaz i 
ogłasza go w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. 
- Po upływie 14 dni ANR ogłasza w sposób zwyczajowo przyjęty zamiar 
zamiany nieruchomości. 
 
-ANR może dokonad zamiany: 

- jeżeli w jej wyniku ulegnie likwidacji gospodarstwo rolne stanowiące 
własnośd rolnika co najmniej przez 5 lat, położone na terenie 
województw, w których średnia powierzchnia indywidualnego 
gospodarstwa rolnego jest mniejsza niż 5 ha, i zostanie utworzone 
przez tego rolnika gospodarstwo rolne na terenie innych województw 
oraz nastąpi odpowiednia zmiana stałego miejsca zamieszkania 
rolnika; 
- na wniosek rolnika, jeżeli w jej wyniku zapobiegnie się zmniejszeniu 
powierzchni gospodarstwa rolnego w związku z przeznaczeniem 
części gospodarstwa na cele publiczne. 

 
- Powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego w wyniku zamiany (1) 
nie może byd mniejsza niż średnia powierzchnia indywidualnego 
gospodarstwa rolnego w danym województwie i nie większa niż 10-
krotnośd tej średniej. 

 

- Zamianę (1) uważa się za ekwiwalentną, jeżeli w zamian za przeniesienie 
własności 1 ha przeliczeniowego gruntu rolnego na SP ANR przenosi 10 ha 
przeliczeniowych gruntu rolnego na własnośd rolnika. 
 
- W pozostałych przypadkach (2) zamianę uważa się za ekwiwalentną, 
jeżeli wartośd zamienianych nieruchomości jest równa. 
- Różnica wartości zamienianych nieruchomości podlega dopłacie. 
 
12) Gospodarowanie mieniem SP przez AMW i WAM 
- Ustawa z 30.05.1996r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia 
SP oraz o AMW  
- Ustawa z 22.06.1995r. O zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej 
Polskiej  
 
- Nieruchomości Skarbu Paostwa stanowiące lotniska wojskowe lub ich 
części, właściwy wojewoda przekazuje w drodze darowizny następującym 

background image

jednostkom samorządu terytorialnego właściwym ze względu na położenie 
lotniska wojskowego lub jego części: 

1) gminie - w celu założenia albo rozbudowy lokalnego lotniska 
cywilnego użytku publicznego; 
2) powiatowi - w celu założenia albo rozbudowy powiatowego 
lotniska cywilnego użytku publicznego; 
3) województwu - w celu założenia albo rozbudowy regionalnego 
albo krajowego lotniska cywilnego użytku publicznego. 

 
- Dla nieruchomości zajętych pod byłe lotniska wojskowe, przekazanych 
właściwym jednostkom samorządu terytorialnego, sporządzenie 
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe, 
z uwzględnieniem przepisów dotyczących terenów zamkniętych. 
- Jednostka samorządu terytorialnego przekazuje 30 % dochodów 
uzyskanych z  gospodarowania darowaną jej nieruchomością na zasilenie 
Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych. 
 
- Nieruchomości Skarbu Paostwa stanowiące lotniska wojskowe lub ich 
części, właściwy wojewoda, na wniosek JST właściwych ze względu na 
położenie lotniska wojskowego lub jego części albo instytucji 
zapewniających służby ruchu lotniczego, przekazuje w drodze użyczenia co 
najmniej na lat 30: 

1) gminie - w celu założenia albo rozbudowy lokalnego lotniska 
cywilnego użytku publicznego; 
2) powiatowi - w celu założenia albo rozbudowy powiatowego 
lotniska cywilnego użytku publicznego; 
3) województwu - w celu założenia albo rozbudowy regionalnego 
albo krajowego lotniska cywilnego użytku publicznego; 
4) instytucjom zapewniającym służby ruchu lotniczego - na potrzeby 
realizacji ich zadao. 

 

- Gospodarowanie mieniem SP przez AMW odbywa się zgodnie z 
wymogami  racjonalnej gospodarki i polega, w szczególności na: 

1) sprzedaży lub zamianie mienia albo oddaniu gruntów w 
użytkowanie wieczyste; 
2) oddaniu mienia w użytkowanie, najem, dzierżawę, użyczenie, 
trwały zarząd lub do korzystania na podstawie innego stosunku 
prawnego; 
3) oddaniu mienia w administrowanie, na podstawie umowy na czas 
oznaczony, za wynagrodzeniem; 
4) wnoszeniu mienia do spółek, a także nabywaniu i obejmowaniu 
udziałów w spółkach. 

 
- Nieruchomości Skarbu Paostwa mogą byd przekazane przez Agencję, w 
drodze umowy, na własnośd jednostce samorządu terytorialnego na cele 
związane z inwestycjami infrastrukturalnymi służącymi wykonywaniu 
zadao własnych. 
- Nieruchomości Skarbu Paostwa mogą byd przekazywane przez Agencję 
do zasobów nieruchomości Skarbu Paostwa, którym gospodaruje starosta 
wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej lub agencje 
paostwowe w zamian za przekazanie Agencji innych nieruchomości z tych 
zasobów.  
- Nieruchomości SP przeznaczone w mpzp pod budownictwo 
mieszkaniowe lub które mogą byd przeznaczone na ten cel, AMW może 
przekazywad WAM, a WAM może przekazywad AMW nieruchomości, które 
nie będą przez nią zagospodarowane na ten cel. 
- Nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi, nieruchomości 
lokalowe i nieruchomości, które są lub mogą byd w mpzp przeznaczone 
pod budownictwo mieszkaniowe, AMW może przekazad WAM 
nieodpłatnie lub w zamian za przekazanie jej przez WAM środków 
finansowych w wysokości określonej w umowie przekazania, nie więcej 
jednak niż wartośd przekazanych nieruchomości. 
 
13) Gospodarowanie nieruchomościami lokalowymi 

1. Ustawa o własności lokali z 24.06.1994r. 
2. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych z 15.12.2000r. 
3. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy 
i o zmianie Kodeksu cywilnego z 21.06.2001r. 
4. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych z 12.01.1991r. 
5. Ustawa o podatku od spadków i darowizn z 28.07.1983r. 
6. Ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne. 

 
- Samodzielny lokal mieszkalny – wydzielona trwałymi ścianami w obrębie 
budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które 
wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu potrzeb 
mieszkaniowych. Kryteria te stosuje się odpowiednio do samodzielnych 
lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż 
mieszkaniowe. „Samodzielnośd” lokalu stwierdza starosta w formie 
zaświadczenia. 
 
- Pomieszczenia przynależne – części składowe lokalu, chodby nawet do 
niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach 
nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany 
lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż. 
 
- Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na 
rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia 

background image

pomieszczeo przynależnych poza budynkiem mieszkalnym – także na 
wyrysie z operatu ewidencyjnego. 

 

- Wyodrębnienie własności lokalu wiąże się z ustanowieniem prawa do 
nieruchomości wspólnej (grunt, częśd budynku, urządzenia). 
 
- Udział właściciela lokalu w nieruchomości wspólnej odpowiada 
stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią 
pomieszczeo przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich 
lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi. 
 
- Przy oddawaniu w u.w. ułamkowej części gruntu, jako prawa związanego 
z odrębną własnością lokali, stosuje się następujące zasady: 

- nie oddaje się gruntu we współużytkowanie wieczyste, jeżeli 
stanowi on przedmiot współwłasności związanej z własnością 
uprzednio wyodrębnionych lokali; 
- nie sprzedaje się udziału we współwłasności gruntu, jeżeli grunt ten 
stanowi przedmiot współużytkowania wieczystego związanego z 
własnością uprzednio 
wyodrębnionych lokali, 
- ustala się jeden termin trwania prawa u.w. w odniesieniu do 
wszystkich udziałów we współużytkowaniu wieczystym, niezależnie 
od daty wyodrębnienia lokalu, z którym jest związany udział w tym 
prawie. 

 
- Jeżeli powierzchnia nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem, 
w którym wyodrębniono własnośd lokali, jest większa niż powierzchnia 
niezbędna do korzystania z niego, współwłaściciele mogą dokonad podziału 
tej nieruchomości. 
 
- Wspólnota mieszkaniowa – ogół właścicieli, których lokale wchodzą w 
skład określonej nieruchomości. 
 
- Powierzchnia użytkowa lokalu (budynku): 

1. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych 
2. Ustawa o podatku od spadków i darowizn 

 
- Powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian na wszystkich 
kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów 
dźwigowych; za kondygnację uważa się również garaże podziemne, 
piwnice, sutereny i poddasza użytkowe. 
- Powierzchnię pomieszczeo lub ich części oraz kondygnacji o wysokości w 
świetle od 1.40m do 2.20m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku 
w 50%, a jeżeli wysokośd jest mniejsza niż 1.40m, powierzchnię tę pomija 
się. 

 

3. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy 
i zmianie KC Art.1. Ustawa reguluje zasady i formy ochrony praw 
lokatorów oraz zasady gospodarowania mieszkaniowym zasobem 
gminy. 

 
Art.39. Traci moc ustawa z dnia 2 lipca 1994r. o najmie lokali mieszkalnych 
i dodatkach mieszkaniowych (od 10 lipca 2001r.). 
 
- Rozporządzenie w sprawie egib – powierzchnię użytkową lokalu ustala się 
zgodnie z zasadami określonymi w przepisach ustawy z 2 lipca 1994r. o 
najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. 
 
- Przez powierzchnię użytkową lokalu należy rozumied powierzchnię 
wszystkich pomieszczeo znajdujących się w lokalu, a w szczególności pokoi, 
kuchni, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy, łazienek oraz innych 
pomieszczeo służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom lokatora, 
bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania;   

 

- Za powierzchnię użytkową lokalu nie uważa się powierzchni balkonów, 
tarasów i loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, 
wózkowni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych do 
przechowywania opału. 
 
- Obmiaru powierzchni użytkowej lokalu dokonuje się w świetle 
wyprawionych ścian. Powierzchnię pomieszczeo lub ich części o wysokości 
w świetle równej lub mniejszej od 2.20m należy zaliczyd w 100%, o 
wysokości od 1.40m do 2.20m – w 50%, a jeżeli wysokośd jest mniejsza niż 
1.40m, powierzchnię tę pomija się. 
 
- Pozostałe zasady obliczania powierzchni należy przyjmowad zgodnie z PN 
odpowiednią do określania i obliczania wskaźników powierzchniowych i 
kubaturowych w budownictwie. 
 
 
- Polska Norma PN-ISO 9836:1997 Właściwości użytkowe w budownictwie. 
Określenia i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych. 
 
- Powierzchnia użytkowa – częśd powierzchni kondygnacji netto 
(powierzchni ograniczonej przez elementy zamykające obliczonej dla 
wymiarów budynku w stanie wykooczonym, na poziomie podłogi, nie 
wliczając listew przypodłogowych, progów, itp., bez powierzchni otworów 
na drzwi i okna w elementach zamykających, za to z powierzchnią 

background image

elementów nadających się do demontażu, takich jak ścianki działowe, rury, 
kanały), która odpowiada celom i przeznaczeniu budynku. 
 
- Zasady obmiaru: 

- wymiary liniowe z dokładnością do 0.01m; 
- powierzchnia z dokładnością do 0.01 m2; 
- pomiar na poziomie podłogi. 

 
- Przepisy dotyczące normalizacji: 

- Ustawa o normalizacji z 3 kwietnia 1993r. – obowiązywała do 31 
grudnia 2002r. – upoważniała właściwych ministrów do 
wprowadzenia w drodze rozporządzenia obowiązku stosowania PN. 
- Rozporządzenie. MSWiA (z 1999r.) w sprawie wprowadzenia 
obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm wprowadziło do 
stosowania PN-ISO 9836:1997 jedynie w zakresie kubatury budynku 
nie wycofując wcześniejszej normy PN-70/B-02365. 

 
- Od dnia 1 stycznia 2003r. Obowiązuje nowa ustawa o normalizacji z 
12.09.2002r. Ustawa ta nie daje uprawnieo właściwym ministrom do 
wprowadzenia obowiązku stosowania PN. Obowiązek taki może wynikad 
jedynie z przepisu ustawowego. 
 
14) Gospodarowanie nieruchomościami w spółdzielniach 
mieszkaniowych 
Ustawa z 15.12.2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych  
- Ustawa z 16.09.1982r. Prawo spółdzielcze  
 
- Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, 
o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które 
w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalnośd gospodarczą. 
- Majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków. 
- Spółdzielnia podlega obowiązkowi wpisu do KRS, nabywa osobowośd 
prawną z chwilą wpisu do KRS. 
 
- Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego: 

- przez umowę o ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu 
mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddad członkowi lokal 
mieszkalny do używania, a członek zobowiązuje się wnieśd wkład 
mieszkaniowy oraz uiszczad opłaty określone w ustawie i w statucie 
spółdzielni; 
- prawo to może byd ustanowione w budynku stanowiącym własnośd 
lub współwłasnośd spółdzielni; 
- spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest 
niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega 
egzekucji. 

 
- Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu: 

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem 
zbywalnym, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Jest 
ono ograniczonym prawem rzeczowym. 
- spółdzielnia nie może odmówid przyjęcia w poczet członków 
nabywcy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, jeżeli 
odpowiada on wymaganiom statutu. 
- spółdzielnia mieszkaniowa prowadzi rejestr lokali, dla których 
zostały założone oddzielne księgi wieczyste. 

 
- Prawo odrębnej własności lokalu w SM 
Spółdzielnia zawiera umowę z członkiem ubiegającym się o ustanowienie 
odrębnej własności lokalu, zawierającą m.in.: 

- zobowiązania członka spółdzielni do pokrycia kosztów zadania 
inwestycyjnego w części przypadającej na jego lokal; 
- zakres rzeczowy prac realizowanego zadania inwestycyjnego; 
- zasady ustalania wysokości kosztów budowy lokalu; 
- rodzaj, położenie i powierzchnię lokalu wraz z pomieszczeniami 
przynależnymi; 
- Inne postanowienia. 

 
- Czynności prawno-geodezyjne SM 

- wystąpienie z wnioskiem do właściwego organu w sprawie scalenia 
lub podziału nieruchomości; 
- podjęcie czynności związanych z rozgraniczeniem oraz połączeniem 
nieruchomości, a także egib, jeżeli bez tych czynności oznaczenie 
przedmiotu odrębnej własności lokali położonych w obrębie 
nieruchomości byłoby niemożliwe albo działka wydzielona pod 
budynkiem nie spełniałaby wymogów przewidzianych dla działek 
budowlanych. 

- Ustanowienie odrębnej własności lokali może nastąpid po nabyciu przez 
SM własności lub prawa u.w. działek budowlanych, na których 
wybudowano budynki. 
 
- Podział nieruchomości SM może nastąpid niezależnie od ustaleo mpzp.  

 

- Podział nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki 
gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej. 
 
- Koszty związane z podziałem nieruchomości oraz z czynnościami 
związanymi z rozgraniczaniem nieruchomości oraz egib, w tym koszty 
uzasadnionych prac geodezyjnych, refunduje SP (wniosek do wojewody). 

background image

 
- W okresie 24 miesięcy od dnia złożenia 1-go wniosku o wyodrębnienie 
własności lokalu w danej nieruchomości SM określi przedmiot odrębnej 
własności wszystkich lokali mieszkalnych i lokali o innym przeznaczeniu, 
podając: 

- oznaczenie nieruchomości obejmującej budynek wraz z gruntem 
przynależnym do tego budynku (art.42.1); 
- rodzaj, położenie i powierzchnię lokali oraz pomieszczeo 
przynależnych; 
- wielkośd udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej; 
- oznaczenie osób, którym przysługuje prawo żądania przeniesienia 
na nich własności poszczególnych lokali; 
- przypadający na każdy lokal stan zadłużenia. 

 
- Decyzję o przyjęciu metody określania powierzchni użytkowej lokali oraz 
pomieszczeo do nich przynależnych podejmuje zarząd SM. Metoda ta ma 
zastosowanie do wszystkich lokali w danej nieruchomości.