IS – LM

IS – rynek dóbr i usług
LM – rynek pieniądza (Hicks)
Md=M

Równowaga LM  R: LM: (R,Y); Md=M v Md=MS
Równowaga IS  Y: IS: (R,Y); AD=Y

Równania krzywych:
IS:

R = Co+e+G+g/d+n – 1-ksk(1-tn)+m/d+n * Y
LM:
R = kY/h – M/ph

Schemat rozwiązywania zadań:

1. Który rynek? (f?)
2. AD?
3. Co się stanie na drugim rynku? (R?)

Przykłady zadań:

1. Optymizm rośnie:

•

I+  AD+  Y+

•

Y+  MD+  R+

•

IS w PRAWO, nowe E, Y+ i R+

2. Spadek nominalnej podaży pieniądza

•

M-  MS-  R+  Co,I,X-  AD-  Y-

•

LM w GÓRĘ, nowe E, R + i Y-

3. Wydatki rządowe spadają:

•

G-  AD-  Y-  MD-  R-

•

IS w LEWO, nowe E, R- i Y-

4. Państwo ograniczy wydatki na dobra i usługi, przeznaczając

zaoszczędzone środki na wypłatę zasiłków dla najbiedniejszych:

•

G-

B+

T-

•

B+  Yd+  C+

•

Brak zmian na wykresie, zakładając, że KSK=1  ΔAD = 0

5. Jednorazowo i trwale spadnie ogólny poziom cen:

•

LM: P-  M/P-  MS+  R-  Co, I, X +  AD+  Y+

•

IS: P-  C, I, X+  AD+  Y+  MD+  R+

•

LM w PRAWO, IS w GÓRĘ

6. Państwo obniży podatki, finansując deficyt emisją obligacji:

•

T-  IS: Yd+  C+  AD+

•

LM: bez zmian, bo nie rozpatrujemy emisji, bo to sposób kompensacji
spadku dochodów rządu

•

IS w PRAWO

7. Zwiększenie konsumpcji autonomicznej:

•

Co+  AD+  Y+  MD+  R+

•

IS w PRAWO, R+ i Y+, nowe E

Skuteczność polityki pieniężnej i fiskalnej:

1. Najbardziej istotne kwestie:

•

Wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu netto na stopy procentowe

•

Wrażliwość popytu na pieniądz na stopy procentowe

2. Nieskuteczność

polityki fiskalnej:

•

Jeżeli wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu netto na stopy
procentowe jest bardzo duża, to wzrost stóp procentowych znacznie
zmniejszy inwestycje i eksport netto

•

Jeśli wrażliwość popytu na pieniądz na stopy procentowe jest bardzo
mała, to jego wzrost wskutek zwiększonych wydatków państwa
spowoduje duży wzrost stóp procentowych (mała wrażliwość na stopę
oznacza konieczność znacznego jej wzrostu)

•

Niski mnożnik wydatków wskazuje na mniej skuteczną politykę fiskalną

3. Skuteczność

polityki fiskalnej

•

Względnie silny wpływ na popyt, jeśli stopy procentowe niewiele
wzrastają lub mają nikły wpływ na inwestycję i eksport netto.

•

Warunki przeciwne do nieskuteczności

4. Nieskuteczność

polityki pieniężnej

•

Jeżeli wrażliwość popytu inwestycyjnego i eksportu na stopy procentowe
jest bardzo mała, to inwestycje nie są stymulowane przez obniżkę stóp
procentowych

•

Jeśli wrażliwość popytu na pieniądz na stopy procentowe jest bardzo
duża, to wzrost podaży pieniądza nie powoduje znacznego obniżenia się
stóp procentowych (mała obniżka stóp procentowych jest wystarczająca,
aby dostosować popyt na pieniądz do wyższej podaży)

5. Skuteczność

polityki pieniężnej:

•

Stopy procentowe obniżą się istotnie i będą pobudzać wyraźnie
inwestycje i eksport netto.

•

Warunki przeciwne do nieskuteczności

Skuteczność:

•

Fiskalna: zależy od płaskości LM, h musi być duże, bądź k małe

•

Pieniężna: zależy od płaskości IS, d+n musi być duże, bądź m małe

•

h i k określają jak zmiany Y i R wpływają na popyt na pieniądz

•

d dotyczy wrażliwości inwestycji na zmiany R

•

n dotyczy wrażliwości X na zmiany R

•

m dotyczy wrażliwości Z na zmiany V [KSI]

Polityka pieniężna

Zatrudnienie

Długi okres:

•

Doskonale elastyczne ceny (bez opóźnień)

•

Brak wolnych zasobów

•

Y nie zależy od AD

•

Y zależy od zasobów

•

N – Praca

•

K – Kapitał

•

A – Technologia

Zasób siły roboczej: LF
Podaż pracy: AJ – pracownicy
Popyt na pracę: LD
Cena: płace  W
Przestrzeń między AJ i LF: Bezrobocie
Efekt substytucyjny: AJ+
Efekt dochodowy: AJ-
N1 = pełne zatrudnienie
|EF| = bezrobocie naturalne (frykcyjne +
osoby niezadowolone z płac)

Zadania:

1. zasób siły roboczej rośnie

•

LF+  AJ+ W/P -  bezrobocie
rośnie

2. wzrost płac nominalnych

•

W/P+  nowe punkty: A na LD, B na AJ i C na LF

•

|AC| bezrobocie klasyczne, |BC| bezrobocie naturalne

Wpływ państwa na popyt na pracę:

1. Zwiększenie miejsc pracy poprzez:

•

Wprowadzenie ulg
podatkowych

•

Uproszczenie formalności

•

Dotacje rządowe

•

Rozbudowa infrastruktury

•

Zatrudnienie w sektorze
publicznym

•

Prace interwencyjne/roboty
publiczne

•

Obniżka zasiłków dla
bezrobotnych

•

Obniżka pozapłacowych
kosztów pracy

Wpływ państwa na podaż pracy:

•

Asymilacja
niepełnosprawnych

•

Zniesienie wcześniejszych
emerytur
Wydłużenie wieku
emerytalnego

•

Polityka przyrost naturalny+

•

Zmniejszenie zasiłków
socjalnych

•

Żłobki, przedszkola

F

unkcja popytu makroekonomicznego

–

krzywa MDS

Równowaga na rynku dóbr i usług w długim okresie.

•

Model klasyczny

•

Yp - produkcja potencjalna

Weźmy model IS-LM, wzrost P na obu krzywych
stworzy dwa nowe punkty, które po przeniesieniu na
nową krzywą dadzą krzywą MDS.
Efekt realnych zasobów pieniądza:
ceny rosną  siła nabywcza spada  C- I- X- 
AD-

Zadania:

1. Wzrost cen surowców

•

P+

•

Po krzywej do góry, nowe pkty A i B

•

|AD1| < |AD0|

•

|AD| -  P-

•

Ceny się dostosują

2. Optymizm rośnie

•

I+ C+ AD+  P+  |AD|-

•

Krzywa MDS w górę, nowe E = |AD|-

3. Spadek nominalnej podaży pieniądza

•

M-  MS-  R+ (E.R.Z.P.) Co, I, X -  AD-  P-  MS+  R-  Co,
I, X  |AD| +

•

Krzywa MDS w dół, nowe E

4. dochody dla biedaków +

•

T+ B+  C+ S-  AD+  P+  |AD|-

•

MDS w górę, nowe E

5. zapotrzebowanie na czas wolny +

•

działamy najpierw na krzywej zatrudnienia

•

AJ-  Yp-  P+  MS-  R+ ORAZ E.R.Z.P.  Co, I, X -  |AD| -

•

Nowa produkcja potencjalna w LEWO, nowe E

Wpływ państwa na zmianę zasobu kapitału

•

Obniżenie stóp procentowych
(krótki okres)

•

Kredyty

preferencyjne

(korzystniejsze)

•

Gwarancje kredytowe (zwrot
od państwa)

•

Dotacje

•

Ulgi podatkowe

•

Zmniejszenie biurokracji

•

Stabilność otoczenia (zapew)

•

Wspieranie oszczędności

Wpływ państwa na zmianę technologii/automatyzację

•

Edukacja na wszystkich
poziomach

•

Zwiększenie dotacji na
badania naukowe

•

Wyższe zarobki naukowców

•

Narzędzia kredytowe

•

Promowanie

kierunków

produkcji

•

Stypendia

•

Transfer technologii

•

Ulgi podatkowe

•

Prawo patentowe

Skuteczność polityki ekonomicznej (POPYTOWEJ) – fiskalnej

1. Krótki okres – efekt wypierania częściowego: polega na ograniczeniu

popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego sektora prywatnego pod
wpływem wzrostu wydatków państwa, który powoduje zwiększenie popytu
globalnego i w konsekwencji wzrost stopy procentowej.

•

G+  AD+  Y+  MD+  R+  Co, I, X –  |AD|-

•

Może być skuteczna, zależy od d,n,m,h,k

2. Długi okres:

•

G+  AD+  P+  MS-  R+  Co, I, X -  |AD|-

•

G+  AD+  P+  E.R.Z.P.  Co, I, X  |AD|-

•

NIESKUTECZNA

•

Wypieranie całkowite – AD+ = |AD| -

Skuteczność polityki ekonomicznej (POPYTOWEJ) – pieniężna

1. Krótki okres:

•

M+  MS+  R-  Co, I, X+  AD+  Y+

•

Może być skuteczna, zależy od d,n,m

2. Długi okres:

•

M+  MS+  R-  Co, I, X+  AD+  P+

•

P+  MS-  R+  Co, I, X-  |AD|-

•

ΔM = ΔP, spadek R = wzrost R, wzrost AD = spadek AD

•

NIESKUTECZNA

•

Spowodowana neutralnością pieniądza - gdy zmiany jego podaży

prowadzą wyłącznie do proporcjonalnego dostosowania się wielkości
nominalnych i nie wpływają na realne zmienne ekonomiczne, jak produkcja,
bezrobocie, czy realny kurs walutowy

Model kompletny

Długi okres: Yp=const, MDS
Krótki okres: P=const, MDS

Zadania:
1. Wzrost konsumpcji autonomicznej

•

Co+  AD+  Y+

•

W+  P+

•

MDS w górę, nowe punkty A i B

Dostosowanie cen:

•

W+  P+  MS-  R+  Co, I, X -  |AD|-  Y-

•

W+  P+  E.R.Z.P.  Co, I, X -  |AD|-  Y-

•

Do skutku, aż P osiągnie równowagę.

2. Wzrost cen ropy naftowej

•

Szok cenowy - istota szoku cenowego, czyli nagłej zmiany ogólnego
poziomu cen, wiąże się z faktem, iż zmiana jednego, ale za to bardzo
istotnego składnika – kosztotwórczego, pociąga za sobą znaczącą
zmianę innych komponentów konstytuujących koszty w całej gospodarce,
w następstwie czego rośnie ogólny poziom kosztów, a tym samym i ceny.
Przykładem takiego szoku może być nagły i wysoki wzrost cen
kosztotwórczych składników : surowców energetycznych (paliw, ropy
naftowej, energii elektrycznej), zbóż a także płac. Ya < Yp szok ujemny

•

P+  |AD|-  Y-

•

MDS silnie w górę, P++, Y--

Dostosowanie cen:

•

Stopniowe zmniejszanie płac W-  P-  |AD|-  Y-

•

Kilka razy, do skutku

3. Wzrost świadczeń państwa na korzyść biedaków

•

T- B+  C+  AD+  P+  E.R.Z.P.  Co, I, X +  |AD|+



M+  R-  Co, I, X + 

4. Zwiększenie zapotrzebowania na czas wolny

•

AJ-  Yp-  P+ E.R.Z.P  Co,I, X-  |AD|-

 M-  R+  Co I X-  |AD|-

•

Wzrost bezrobocia

Rodzaje bezrobocia

1. Bezrobocie naturalne - jest to wielkość bezrobocia w warunkach równowagi

na rynku pracy. Jest to odsetek siły roboczej obejmujący tych, którzy nie chcą
podjąć pracy przy płacy realnej zapewniającej równowagę i są dobrowolnie
bezrobotni. W modelu wzrostu naturalna stopa bezrobocia stanowi granicę
dla wielkości dostępnej siły roboczej jako nakładu w procesie produkcji.

2. Bezrobocie klasyczne (naturalne)- jako przyczynę podaję się zbyt wysokie

płace oraz niedoskonałe funkcjonowanie rynku pracy. oznacza rodzaj
bezrobocia pojawiający się wtedy, kiedy płaca jest utrzymywana powyżej
poziomu, przy którym krzywe podaży pracy i popytu na pracę się przecinają.
Wynika więc z niedostatecznie elastycznego mechanizmu cenowego rynku
pracy. Bezrobocie naturalne może być spowodowane m.in. zbyt wysokim
poziomem płac minimalnych, przepłacaniem pracowników (model efficiency
wages, model insider-outsider), nie zależy od cyklu koniunkturalnego.

3. Bezrobocie neoklasyczne - rodzaj bezrobocia, którego przyczyną jest

nieelastyczny rynek, który powoduje, że płace są nieelastyczne w długim
okresie. Niska elastyczność oznacza, że płace nie dostosowują się do zmian
warunków rynkowych i w ten sposób nie zapewniają równowagi popytu i
podaży. Bezrobocie to występuje także w przypadku, gdy proponowana płaca
jest zbliżona do płacy minimalnej.

4. Bezrobocie keynesowskie - jest to bezrobocie wynikające z

niedostatecznego popytu globalnego. Nazywane jest również bezrobociem
cyklicznym, ponieważ jego wielkość zmienia się wraz z cyklem
koniunkturalnym (bezrobocie koniunkturalne). Pojawia się w sytuacji, kiedy
gospodarka wchodzi w okres recesji, której jedną z oznak są na przykład
problemy przedsiębiorstwa ze sprzedażą wyprodukowanych towarów,
skutkuje to spadkiem produkcji oraz redukcją zatrudnienia. Wraz ze spadkiem
popytu na pracę spadają jej ceny, jednak wiele osób chętnych podjąć
zatrudnienie za oferowaną stawkę płacy realnej nie będzie mogło jej znaleźć
(bezrobocie przymusowe).

5. Bezrobocie frykcyjne - bezrobocie związane z przerwami w zatrudnieniu z

powodu poszukiwania innej pracy lub zmianą miejsca zamieszkania. Stan
bezrobocia na poziomie frykcyjnym oznacza w praktyce występowanie pełnej
równowagi na rynku pracy. Bezrobocie frykcyjne może pełnić pozytywną rolę
jako czynnik elastyczności rynku pracy, hamowania nadmiernego wzrostu
płac i umacniania dyscypliny pracy. Powody powstania bezrobocia
frykcyjnego:

•

Niedoskonała informacja - informacja o potencjalnych pracodawcach i/lub
pracownikach jest kosztowna oraz często trudna do uzyskania;

•

Poszukiwanie pracy - przeprowadzane zarówno przez pracodawców jak i
pracowników - obydwie strony poszukują dla siebie najlepszej dostępnej
oferty i będą kontynuować te poszukiwania aż koszty poszukiwań i
korzyści płynące z poszukiwania nie wyrównają się.

5. Bezrobocie przymusowe - jest to niemożliwość znalezienia pracy

(bezrobocie) pomimo akceptacji rynkowego poziomu wynagrodzeń za pracę.

Bezrobocie przymusowe jest zatem wielkością bezrobocia występującego
ponad poziomem bezrobocia naturalnego. Będzie ono zawierało w sobie
bezrobocie strukturalne, sezonowe, technologiczne a także częściowo
bezrobocie ukryte. Niewystępowanie bezrobocia przymusowego oznacza
istnienie ogólnej równowagi na rynku pracy przy przewadze popytu nad
podażą siły roboczej. Przyczyny:

•

Bezrobocie przymusowe jest spowodowane względną sztywnością
(niezmiennością) płac w stosunku do produkcyjności pracy. Gdyby płace
były elastyczne, dostosowujące się do zmiennego poziomu
produkcyjnego pracy w zależności od rozmiarów zatrudnienia, wówczas
zniknęłoby bezrobocie przymusowe i pozostałoby bezrobocie
dobrowolne oraz bezrobocie naturalne.

6. Bezrobocie strukturalne - to takie bezrobocie, które powstaje na tle

strukturalnych rozbieżności między podażą pracy i popytem na pracę. Jest
ono konsekwencją zmian technologicznych i ewolucji struktury produkcji,
zachodzących w danej gospodarce. W przeciwieństwie jednak do bezrobocia
frykcyjnego ma ono charakter trwały. Wahania w gustach konsumentów lub
zmiana lokalizacji pewnych przedsiębiorstw mogą spowodować bezrobocie
strukturalne, i to nawet wśród pracowników dobrze wykwalifikowanych.
Bezrobocie tego typu stanowi szczególny problem w regionach, gdzie
dominuje jedna gałąź przemysłu, np. górnictwo, hutnictwo, czy przemysł
stoczniowy.

Histereza – zjawisko występujące w gospodarce i polegające na tym, że
długookresowa równowaga w gospodarce jest uzależniona od zjawisk, które
pojawiły się w krótkim okresie. Bardzo dobrze zjawisko histerezy można
wyjaśnić obserwując rynek pracy i pojawiające się na nim bezrobocie.
W gospodarce występuje histereza, gdy jej równowaga długookresowa
zależy od ścieżki zmian zachodzących w niej w krótkim okresie.
Skutki:

•

Zwiększanie popytu globalnego może doprowadzić do dużej inflacji

. Jest

to tym bardziej niebezpieczne, im dłuższy okres późniejszych
dostosowań, a zmiany popytu globalnego takich wymagają.

•

Tylko dzięki rozsądnej gospodarce popytowej gospodarka ma szansę
wrócić do równowagi

Koszty bezrobocia:
1. Społeczne

•

strata dóbr i usług, które nie zostały wytworzone ze względu na brak
miejsc pracy

•

środki przeznaczone na zasiłki dla bezrobotnych i pomoc socjalną
mogłyby zostać wykorzystanie efektywniej

•

patologie społeczne

•

2. Prywatne

•

depresja i frustracja

•

objawy izolacji społecznej

•

zanik kwalifikacji

•

obniżenie standardu życia

•

spadek kondycji intelektualne

•

stres w całej rodzinie

Modele:

1. Model wzrostu Solowa

– makroekonomiczny egzogeniczny model wzrostu,

posługujący się funkcją produkcji uzależniającą wielkość produkcji od ilości
zużywanych czynników produkcji (pracy, kapitału i stanu technologii). Według
założeń modelu coraz większa ilość kapitału, jaka przypada na pojedynczego
pracownika, wywołuje coraz mniejszy przyrost przypadającej na niego porcji
produkcji. Autor poszukuje takiej ilości kapitału przypadającego na jednego
zatrudnionego, w której gospodarka osiąga stan równowagi. Praca i kapitał
będą rosły w tym samym stopniu, co spowoduje stabilny wzrost gospodarczy i
ograniczy efekty prawa malejących przychodów.

2. Model Romera

– w odróżnieniu od modelu Solowa, model endogeniczny.

Teoria wzrostu endogenicznego koncentruje się na wyjaśnieniu roli trzech
czynników – technologii, pracy i kapitału. Teoria ta rzuciła nowe światło na
myślenie dotyczące wpływu alokacji zasobów na doskonalenie technologii i
kapitału ludzkiego. Badania Romera były poświęcone wzrostowi technologii i
jego związkowi z inwestycjami w badania i oświatę oraz z polityką
oddziaływania państwa na ten czynnik.

3. Realny cykl koniunkturalny

– zakłada, ze wahania produkcji i zatrudnienia są

wynikiem zmian realnych czynników w gospodarce przy rynkach
dostosowujących się szybko i zawsze pozostających w stanie równowagi.
Teoria realnego cyklu koniunkturalnego postrzega zmiany PKB jako zmiany
potencjalnego PKB, a nie odchylenia. Recesja w tym wypadku zakłada
przesunięcie krzywych popytu lub podaży pracy w kierunku początku układu
współrzędnych. Kładzie nacisk na przesunięcia krzywej popytu na pracę z
niesprzyjających zmian w technologii. Teoria realnego cyklu koniunkturalnego
ściśle wiąże analizę mikro i makroekonomiczną. W teorii realnego cyklu
koniunkturalnego pomijane są czynniki monetarne i uznaje się, że źródła
zjawiska cyklu koniunkturalnego tkwią po podażowej stronie gospodarki

4. Konwergencja

– Sugeruje ona, że względne zacofanie może wbrew pozorom

ułatwiać rozwój gospodarczy kraju. Jak pokazują dane empiryczne, mimo
znacznie niższej produktywności pracy w krajach słabo rozwiniętych często
osiągają one wyższe wskaźniki wzrostu gospodarczego niż kraje wysoko
uprzemysłowione. Niektórzy zwolennicy tej teorii biorą pod uwagę możliwość
zrównaniu się krajów z tych dwóch grup pod względem poziomu rozwoju
gospodarczego w przyszłości. Sytuacja taka nazywana jest efektem
doganiania (catch – up effect). Argumenty za:

•

Ta sama ilość kapitału zainwestowana w biednym kraju przyniesie
większą korzyść niż w bogatym (prawo malejących przychodów

•

Techniczne uzbrojenie biednych krajów jest bardzo niskie i dlatego
wymaga bardzo niskich nakładów pieniężnych. Oprócz tego odpadają
koszty utrzymywania zaawansowanej technologii.

•

Możliwość wykorzystania technologii, które w bogatych krajach są już
przestarzałe

5. Hipoteza F

ishera –

sformułowana przez Irwinga Fischera, jest prostym

twierdzeniem, które mówi o tym ze wzrostowi inflacji o 1% towarzyszy wzrost
stopy procentowej także o 1%. Hipoteza ta implikuje, że realna stopa
procentowa nie ulega dużym zmianom. W innym przypadku
zaobserwowalibyśmy wielką nadwyżkę po stronie podaży lub popytu na
pożyczki. Wyższa inflacja musi być skompensowana wyższą nominalna stopa
procentowa, aby utrzymać niezmieniony poziom realnej stopy procentowej
odpowiadającej stanowi równowagi. Zwiększanie ilości pieniądza zawsze
prowadzi nie tylko do wzrostu tempa inflacji, ale i do wzrostu nominalnej stopy
procentowej. Skutkiem tego jest spadek popytu na realne zasoby pieniędzy,
który wywołuje z kolei pojawienie się różnicy w tempie wzrostu ilości
pieniądza i cen. Utrzymuje się ona tak długo, aż realna podaż pieniądza
dostosuje się do zmiany realnego popytu na pieniądz.

Inflacja

Inflacja w pełni oczekiwana Inflacja nieoczekiwana
– koszty związane z systemem – nieplanowana redystrybucja
podatkowym, który opiera się dochodów (12h. od wierzycieli
na niedoskonałych do dłużników)
mechanizmach indeksacji – koszty związane z dodatkową
– koszty „zdzieranych niepewnością, co wpływa na
zelówek” decyzje o inwestycjach,
– koszty zmian karty dań konsumpcji i zaciąganiu
– koszty modyfikowania nie w kredytów
pełni indeksowanych umów – zniekształcone relacje cen
finansowych dóbr, co zaburza proces
efektywnej alokacji zasobów

Koszt zdzieranych zelówek: w warunkach wysokiej inflacji ludzie dążą do
utrzymywania mniejszych zasobów gotówki, co związane jest z pewnymi
kosztami, jak 12h. koszty dojazdu do bankomatu.
Koszty zmienianych jadłospisów – są to koszty związane z tym, że w
warunkach wysokiej inflacji firmy częściej muszą zmieniać ceny, co wiąże się z
dodatkowymi kosztami – przykładowo restauracje muszą częściej zmieniać
jadłospisy.

Krzywa

13

hilipsa

to przedstawiony graficznie związek między tempem wzrostu

płac a poziomem bezrobocia. Im niższa stopa bezrobocia, tym większa dynamika
wzrostu płac. W warunkach niskiego bezrobocia, aby znaleźć i zatrudnić nowych
pracowników, pracodawcy muszą oferować wyższy poziom płac niż w sytuacji,
gdy bezrobocie jest wysokie i wiele osób poszukuje pracy. Niskie bezrobocie
dodatkowo zachęca już pracujących do formułowania wyższych żądań
płacowych:

•

Krótkookresowa - Z ogólnego kształtu krzywej 13hilipsa wynika, że
przesunięcie z punktu A do B może spowodować pewien spadek
bezrobocia, ale tylko za cenę silniejszego wzrostu inflacji. Krzywa ta
sugeruje, że w polityce makroekonomicznej można wybierać między
wyższą stopą inflacji a niższym bezrobociem lub odwrotnie.

•

Długookresowa – Długookresowa krzywa 13hilipsa musi być określona
w postaci linii pionowej wznoszącej się w górę w punkcie
odpowiadającym naturalnej stopie bezrobocia. Wynika to z tego, że w
długim okresie jedynym poziomem bezrobocia mogącym współistnieć ze
stabilną stopą inflacji jest jego stopa naturalna.

Szoki cenowe dzia

ł ajace

na gospodarke

Szoki działające na zagregowany popyt: przesunięcie krzywych do wnętrza
układu współrzędnych:

•

Obniżenie eksportu netto: poziom cen zaczyna się obniżać, firmy
stwierdzają, że popyt spada, więc obniżają ceny. Niższe ceny = spadek
stopy procentowej. Inwestycje i eksport netto zwiększają się. Proces
będzie trwać dopóki Yr < Yp. W długim okresie w czasie dostosowywania
cen gospodarka przejdzie przez recesje i wyższe bezrobocie.

•

Zmniejszenie popytu na pieniądz: stopa procentowa spada, inwestycje,
eksport i konsumpcja rosną. Wyższy PKB = wzrost cen, a to doprowadzi
do wzrostu stopy procentowej. W czasie dostosowania będzie inflacja i
wzrost aktywności gospodarczej.

Szoki działające na poziom cen: przesunięcie poziomu cen:

•

Wzrost ceny czynnika produkcji = wzrost cen produktów zależnych od
tego surowca.

•

Duże podwyżki płac = podwyżki cen produktów

•

Podniesienie cen w wyniku błędnego przewidywania inflacji