Łańcuch dostaw

Wprowadzenie

Dynamiczny rozwój rynku końca XX w skłania
coraz więcej firm do osiągania przewagi
konkurencyjnej poprzez wdrażanie
nowoczesnych technik zarządzania.

nowoczesnych technik zarządzania.
Poszukiwania w zakresie oszczędności kosztów,
poprawy jakości i skrócenia czasu procesów
tworzących ostatecznie łączną wartość dla
klienta doprowadziły do koncentracji działań w
ramach Zarządzania Łańcuchem Dostaw.

Koncepcja łańcucha dostaw uwzględnia źródła pozyskania
surowców, miejsca ich przetwarzania, dostawców materiałów i
podzespołów, montaż i produkcję wyrobów gotowych oraz ich
dystrybucję i sprzedaż.

Łańcuch dostaw rozumiany jest zatem jako przepływ surowców,

materiałów, podzespołów i wyrobów gotowych od momentu
pozyskania tych pierwszych, do momentu konsumpcji wyrobu
finalnego przez użytkownika końcowego.

Zasadniczymi procesami pozwalającymi na realizację dostaw w

takim układzie są transport i magazynowanie. A więc łańcuch
dostaw stanowi połączenie poszczególnych przedsiębiorstw
uczestniczących w procesie dostarczania danego produktu na

rynek.

Logistykę najkrócej definiuje się jako zarządzanie łańcuchem
dostaw.

Zarządzanie łańcuchem dostaw nie ogranicza się do określonej
firmy, ale uwzględnia także jej dostawców i odbiorców. Ostatnio
mówi się o zintegrowanych łańcuchach dostaw, które są swego
rodzaju ,,rozszerzonym przedsiębiorstwem’’, a o ich wydzieleniu
z sieci kooperujących przedsiębiorstw decyduje pogłębiony
charakter partnerstwa.

Pomiędzy uczestnikami łańcucha dostaw następuje przepływ
produktów, informacji oraz pieniędzy:

Podstawową rolę w zarządzaniu łańcuchem dostaw odgrywa
przejrzystość w zakresie zapasów utrzymywanych w całym łańcuchu.
Celem jest tu koordynacja poziomu zapasów w całym łańcuchu, nie zaś
ich przesuwanie między współpracującymi przedsiębiorstwami .

Przepływ rzetelnych i dokładnych informacji pomiędzy uczestnikami
łańcucha zapewnia, że plany produkcyjne, planowanie zakupów oraz
zapasów mogą być obniżane do minimum co w konsekwencji prowadzi
do obniżania poziomu kosztów.

Taki system gwarantuje możliwość opracowywania wieloletnich
planów strategicznych opartych na wzajemnym partnerstwie
zaangażowanych firm.

Rolę koordynatora działań w łańcuchu dostaw tworzy firma
będąca liderem łańcucha. Decyduje o tym głównie jej pozycja w
łańcuchu, siła ekonomiczna oraz wielkość i autorytet. Lider
winien dbać o to aby spełniane były wszystkie cele stawiane
przed łańcuchem. Przykładowy schemat działania lidera
przedstawia rysunek

Kwintesencją liderowania jest dopilnowanie, aby funkcje
niezbędne do logistycznej integracji łańcucha dostaw mogły być
należycie wypełnione przez odpowiednie ogniwa łańcucha przy
jednoczesnym utrzymaniu nadrzędnych racji całego łańcucha.
Stworzenie wizji potencjalnych korzyści włączenia się w
łańcuch dostaw, akceptowalnych przez jego członków, należy
do krytycznych zadań jego architekta .

Klasycznym liderem łańcucha dostaw jest sieć Marks &
Spencer. Nie posiada ona swoich własnych fabryk, lecz
ogromny zespół ludzi, którzy spotykają się z producentami i
dostawcami. Wypracowują oni wspólne metody w zakresie
skracania ogniw w ich łańcuchach zaopatrzenia od
poszczególnych poddostawców .

Jedną z głównych przyczyn integracji łańcucha dostaw jest świadomość
tego, że sprawny system logistyki jest kluczowym warunkiem
właściwego reagowania na zmieniającą się sytuację na rynku.
Przemieszczanie towarów pomiędzy uczestnikami zintegrowanego
łańcucha dostaw stało się istotnym elementem przewijającym się przez
cały łańcuch. Tę rolę najczęściej spełniają przedsiębiorstwa
transportowo-spedycyjne. Tworzą one wartość dodaną produktu
poprzez umieszczanie go coraz bliżej ostatecznego odbiorcy.

Oddanie na zewnątrz obsługi logistycznej podyktowane jest
głównie

obniżaniem

kosztów

poprzez

optymalizację

zaopatrzenia i dystrybucji (rys.3.). Objawia się to tendencją do
przekazywania magazynów i przewozów z przedsiębiorstw

produkcyjnych do wyspecjalizowanych firm.

Jak wynika z badań przeprowadzonych w 5 państwach
północnoeuropejskich na 70 przedsiębiorstwach przez P.van
Laarhovena i G.Sharmana największe zapotrzebowanie na usługi

logistyczne jest w dziedzinie dystrybucji

Do niedawna uważano, że magazyn dystrybucyjny winien znajdować się
w danym regionie lub na terenie danego kraju. Doświadczenia
Europejskie sugerują, że jeden magazyn obecnie wystarczy do obsługi
dystrybucyjnej kilku krajów. Przykładem może być dystrybucja
komputerów Compaq, obsługiwana z magazynu w (Holandia) przez
BTL w Europie i w dystrybucji w Polsce poprzez sieć transportową
Spedpolu. W niedalekiej przyszłości kiedy Polska stanie się członkiem
Unii Europejskiej i nastąpi swobodny przepływ informacji, towarów i
kapitałów, schemat taki upowszechni się i coraz częściej powstawać będą
Międzynarodowe Centra Logistyczne obsługiwane przez logistycznych
operatorów łańcuchów dostaw.

Operator logistyczny poza częścią dystrybucyjną w łańcuchu realizuje
często również zaopatrzenie producenta zarówno w surowce jak i
półprodukty. Globalizacja gospodarki światowej stwarza dziś nowe

możliwości swobodnej realizacji zamówień.

Zarządzanie łańcuchem dostaw stało się szeroko
uznawaną koncepcją, mimo że nie we wszystkich
branżach udało się wprowadzić ją w życie. Pomysł
integracji procesów w ramach firm i pomiędzy nimi
stanowi znaczne odejście od konwencjonalnych
praktyk. Przedsiębiorstwa, które zarządzają sieciami w

praktyk. Przedsiębiorstwa, które zarządzają sieciami w
sposób pozwalający na wytworzenie większej wartości
dla klienta, przy równoczesnym zwiększeniu zysków
własnych i swoich partnerów w łańcuchu dostaw
niewątpliwie staną się liderami na rynku .

Znaczenie rozwiązania

Firma IBM może być najlepszym przykładem korzyści
konkurencyjnych i finansowych związanych z doskonałym
zarządzaniem łańcuchem dostaw. IBM jest centrum największych
łańcuchów dostaw na świecie. Kilka lat temu łańcuch ten stwarzał
poważne problemy:
słaba terminowość dostaw, mała wrażliwość na potrzeby klientów,
niski współczynnik obrotu zapasami. Rezultatem byli niezadowoleni
klienci i rozczarowani akcjonariusze. Sprzedawcy i partnerzy handlowi

klienci i rozczarowani akcjonariusze. Sprzedawcy i partnerzy handlowi
uważali, że trudno jest pracować z IBM, a firma traciła rynek na rzecz
konkurencji.

W roku 1993 IBM rozpoczął całkowitą przebudowę swojego łańcucha
dostaw. Proces ten obejmował przekształcenia w działalności firmy i
jej technologii informatycznej, które w rezultacie dały zintegrowany
model łańcucha dostaw, odpowiedzialny po części za dramatyczny

zwrot efektywności procesów logistycznych.

Znaczenie rozwiązania 2

Obecne rezultaty w porównaniu z danymi z roku 1993 są

znaczące:

oszczędności w wysokości 3,6 mld dolarów na kosztach pozyskania
materiałów

ogólne koszty logistyczne obniżone o 24%

roczne koszty informatyczne zredukowane o 45%

terminowość dostaw polepszona do 90-98%

terminowość dostaw polepszona do 90-98%

cykl dostaw skrócony o 55%

obrót zapasów polepszony o 44%

cykl planowania popytu/podaży skrócony z 60 do 20 dni.

Oprogramowanie

Oprogramowanie do zarządzania łańcuchem dostaw dzieli się zwykle na

następujące komponenty:

Rozwój produktu: Rozwój produktu obejmuje wymagania dotyczące
produktu, projekt i testowanie produktu oraz opracowanie cyklu

produktu, projekt i testowanie produktu oraz opracowanie cyklu
produkcyjnego. Rozwiązania z tej dziedziny pozwalają firmom szybciej
projektować lepsze produkty i usługi, udostępniając konstruktorom w trakcie
produkcji bezpośrednie dane wejściowe dotyczące bieżących oczekiwań
klientów oraz możliwości dostawców w zakresie pomocy. Narzędzia te
skracają czas wprowadzania nowych towarów na rynek, obniżają koszty
produktu i eliminują nieporozumienia w komunikacji między grupami
konstruktorów.

Oprogramowanie 2

Planowanie: Systemy planowania obejmują prognozowanie poziomu
sprzedaży i zamówień oraz dopasowują przyszłe potrzeby klientów do
dostępnych surowców. Procesy te mogą usprawnić operacje związane
z produkcją i dostawą towaru, umożliwiając terminową realizację zleceń przy
niższych kosztach.

Dystrybucja i logistyka: Systemy dystrybucyjne i logistyczne obejmują
zarządzanie zapasami i stanami magazynowymi, transport wewnętrzny i

zarządzanie zapasami i stanami magazynowymi, transport wewnętrzny i
zewnętrzny, zarządzanie zleceniami, fizyczną dystrybucję towarów oraz
zarządzanie informacjami o niezależnych partnerach. Systemy te pozwalają
zagwarantować, że firma w łańcuchu dostaw ma odpowiednią liczbę
produktów we właściwej lokalizacji i po najniższym możliwym koszcie.
Poprawiają one efektywność transportu i przechowywania towarów oraz
zapewniają odpowiedni przepływ środków pieniężnych od początku do końca
łańcucha dostaw. W systemach tych można śledzić klientów, dostawy i
zamówienia, można także monitorować firmowe zakupy, transport i potrzeby
klientów.

Oprogramowanie 3

Zakupy: Systemy obsługi zakupów obejmują kwestie zaopatrzenia w
podzespoły, surowce i indywidualne materiały niezbędne do wytworzenia
produktu końcowego. Dzięki zastosowaniu technologii internetowych, można
usprawnić proces zaopatrzenia oraz obniżyć wydatki i skrócić czas związany
z czynnościami zakupu.

Produkcja: Systemy produkcyjne obsługują automatyzację produkcji,
montaż i podzlecenia. Systemy te gromadzą i analizują informacje

montaż i podzlecenia. Systemy te gromadzą i analizują informacje
produkcyjne w czasie rzeczywistym oraz sporządzają na ich podstawie
raporty - od warsztatu produkcyjnego po terenowe punkty serwisowe.
Pozwalają łatwo wskazać i wyeliminować obszary nadprodukcji,
przesunięć materiałowych, nadmiernego przetwarzania, zbyt dużych
zapasów czy wreszcie wąskich gardeł.

Oprogramowanie 4

Integracja partnerów biznesowych: Systemy integracji partnerów
biznesowych pozwalają skoncentrować się na tym, co się robi najlepiej, oraz
wykorzystać kompetencje swoich partnerów. Systemy tego rodzaju pomagają
opracować strategie partnerskie poprzez identyfikację korzyści płynących
z relacji między partnerami i dostawcami; pozwalają definiować procesy

z relacji między partnerami i dostawcami; pozwalają definiować procesy
związane z tymi relacjami, a także wykorzystywać technologie sieciowe do
wymiany informacji i do rozbudowy sieci partnerów i dostawców.