mechanik pojazdow samochodowych 723[04] z2 03 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Marcin Łukasiewicz

Wykonywanie naprawy układów kierowniczych
723[04].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Ireneusz Kulczyk
mgr Leszek Ludwikowski

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Marcin Łukasiewicz

Konsultacja:
mgr inż. Gabriela Poloczek

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 723[04].Z2.03,
Wykonywanie naprawy układów kierowniczych, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu mechanik pojazdów samochodowych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Budowa i zadania mechanizmów kierowniczych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Sprawdzanie zużycia elementów układu kierowniczego

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Sposoby naprawy elementów układu kierowniczego

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Regulacja kół kierowanych

5.4.1. Ćwiczenia

6. Sprawdzian osiągnięć

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazuje Państwu poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych
723 [04].

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed
rozpoczęciem tej jednostki modułowej, tak by bez problemów mógł przyswoić sobie
wiedzę zawartą w poradniku,

–

cele kształcenia tj. wykaz umiejętności jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

wiczenia, które pomogą zweryfikować wiedzę teoretyczną ucznia oraz wykształcić

umiejętności praktyczne,

–

literaturę dodatkową.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań i uczenia się,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.
Jednostka modułowa: Wykonywanie napraw układu kierowniczego zawarta jest

w module 723[04]Z2 i zaznaczona na schemacie na stronie 4.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

723[04].Z2.01

Wykonywanie naprawy silników

samochodowych

723[04].Z2.02

Wykonywanie naprawy zespołów

napędowych

723[04].Z2

Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych

723[04].Z2.03

Wykonywanie naprawy układów

kierowniczych

23[04].Z2.07

Wykonywanie pomiarów

diagnostycznych silnika

723[04].Z2.04

Wykonywanie naprawy układów

hamulcowych

723[04].Z2.06

Wykonywanie naprawy układów

chłodzenia, ogrzewania

i klimatyzacji

723[04].Z2.05

Wykonywanie naprawy podzespołów

układu nośnego samochodów

723[04].Z2.08

Wykonywanie naprawy elementów

nadwozi pojazdów samochodowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

rozróżniać metalowe i niemetalowe materiały konstrukcyjne oraz materiały
eksploatacyjne,

−

dobierać przyrządy pomiarowe,

−

dokonywać pomiarów podstawowych wielkości fizycznych i geometrycznych oraz
interpretować ich wyniki,

−

rozróżniać części maszyn,

−

stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych,

−

charakteryzować podstawowe procesy starzenia się i zużycia materiałów oraz części
maszyn,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną i serwisową, Dokumentacją Techniczno-
Ruchową, Polskimi Normami i katalogami,

−

rozróżniać pojazdy samochodowe ze względu na ich przeznaczenie i rozwiązania
konstrukcyjne,

−

charakteryzować właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w budowie
pojazdów samochodowych,

−

kontrolować jakość wykonywanych prac,

−

rozpoznawać zagrożenia występujące podczas użytkowania narzędzi, maszyn i urządzeń
zasilanych energią elektryczną, sprężonym powietrzem oraz działaniem spalin i wysokich
temperatur, organizować stanowisko do wykonywanej pracy,

−

stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
ś

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić funkcje układu kierowniczego i jego części,

−

wyjaśnić budowę układu kierowniczego: przekładni kierowniczych, zwrotnic, drążków
kierowniczych,

−

zdemontować i zweryfikować elementy układu kierowniczego,

−

naprawić i zamontować układ kierowniczy,

−

dokonać regulacji kół kierowanych,

−

ocenić jakość wykonywanych prac,

−

skorzystać z instrukcji serwisowej i dokumentacji technicznej,

−

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
obowiązujące na stanowisku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

SCENARIUSZ ZAJĘĆ 1

Osoba prowadząca:

..............................................................................................

Modułowy program nauczania:

Mechanik pojazdów samochodowych 723[04]

Moduł:

723[04] Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych

Jednostka modułowa:

723[04].Z2.03

Wykonywanie

naprawy

układów

kierowniczych

Temat: Obsługa układu kierowniczego.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykrywania usterek układu kierowniczego.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

zaplanować kolejność operacji,

–

zgromadzić niezbędne narzędzia i urządzenia,

–

przygotować stanowisko pracy,

–

przeprowadzić pomiar luzów w układzie kierowniczym i zinterpretować jego wynik,

–

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pokaz z instruktażem,

−

wiczenia praktyczne,

−

tekst przewodni.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2–3 osobowych.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

pojazd ćwiczebny lub model układu kierowniczego,

−

podnośnik najazdowy z przyrządem do kontroli luzów

(

szarpak) lub podnośnik

dwukolumnowy

(

sprawdzenie ręczne),

−

przyrząd do kontroli luzu na kole kierowniczym LUZ-1.

−

zestaw kluczy płaskich,

−

zestaw kluczy nasadowych,

−

łyżka do sprawdzania elementów metalowo-gumowych,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Sprawdź zamocowanie do nadwozia elementów układu kierowniczego i ich połączenia
przegubowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, wyjaśnienie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów
z pracą metodą przewodniego tekstu.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1. Czy potrafisz przygotować stanowisko do sprawdzenia układu kierowniczego?
2. Czy potrafisz zabezpieczyć stanowisko kontrolne?
3. Za pomocą, jakich urządzeń można sprawdzić luzy w układzie kierowniczym?
4. Czy można sprawdzić luzy w układzie kierowniczym bez użycia przyrządów?
5. Czy potrafisz zgromadzić odpowiednie narzędzia do sprawdzenia układu kierowniczego?
6. Czy potrafisz samodzielnie sprawdzić sprawność układu kierowniczego?

PLANOWANIE
1. Określ sposób wykonania ćwiczenia.
2. Ustal elementy podlegające kontroli.
3. Zaplanuj kolejność wykonywania czynności.
4. Zaplanuj narzędzia do wykonania ćwiczenia.
5. Zaplanuj zabezpieczenie stanowiska pracy pod kątem BHP.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Przygotowanie stanowiska pracy.
2. Zabezpieczenie pojazdu przed przemieszczeniem.
3. Sprawdź bez urządzeń luz na kole kierowniczym i oceń stan układu.
4. Sprawdź za pomocą urządzenia LUZ-1 luz na kole kierowniczym i oceń stan układu.
5. Podnieś sprawdzany pojazd na odpowiednią wysokość.
6. Sprawdź zamocowanie do nadwozia elementów układu kierowniczego i ich połączenia

przegubowe nie używając przyrządów.

7. Sprawdź zamocowanie do nadwozia elementów układu kierowniczego i ich połączenia

przegubowe używając detektora luzów

(

szarpaka).

8. Zanotuj wykryte niedomagania.
9. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zostało przygotowane stanowisko pracy i odpowiednio zabezpieczone?
2. Czy poprawnie został sprawdzony luz na kole kierownicy bez przyrządu?
3. Czy poprawnie został sprawdzony luz na kole kierownicy z przyrządem?
4. Czy poprawnie zostały sprawdzone: zamocowanie do nadwozia elementów układu

kierowniczego i ich połączenia przegubowe bez przyrządów?

5. Czy poprawnie zostały sprawdzone: zamocowanie do nadwozia elementów układu

kierowniczego i ich połączenia przegubowe z użyciem detektora luzów?

ANALIZA
Uczniowie wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej trudności. Nauczyciel
podsumowuje całe ćwiczenie, określa, jakie nowe umiejętności zostały ukształtowane, jakie
wystąpiły nieprawidłowości i sposoby ich unikania w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości dotyczące sprawdzenia układu kierowniczego
w warunkach dynamicznych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SCENARIUSZ ZAJĘĆ 2

Osoba prowadząca:

..............................................................................................

Modułowy program nauczania:

Mechanik pojazdów samochodowych 723[04]

Moduł:

723[04] Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych

Jednostka modułowa:

723[04].Z2.03

Wykonywanie

naprawy

układów

kierowniczych

Temat: Przeprowadzenie regulacji kół kierowanych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętność wykonywania regulacji kół kierowanych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zaplanować kolejność operacji podczas regulacji kół kierowanych,

−

dobrać narzędzia i przyrządy do przygotowania i pomiarów,

−

posłużyć się narzędziami i urządzeniami do przygotowania i pomiarów geometrii kół,

−

zorganizować stanowisko do pomiarów geometrii kół,

−

posłużyć się urządzeniami pomiarowymi do kontroli geometrii kół,

−

dokonać pomiarów geometrii kół,

−

dokonać regulacji geometrii kół,

−

zaprezentować wykonaną pracę.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

model lub pojazd ćwiczebny,

−

stanowisko pomiarowe,

−

instrukcja stanowiskowa,

−

dane regulacyjne,

−

zestaw kluczy płaskich,

−

zestaw kluczy nasadowych,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

przyrządy pomiarowe,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

karta pomiarowa,

−

przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów i przebiegu zajęć.
3. Omówienie zasad przeprowadzania pomiarów i regulacji.
4. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
5. Realizacja tematu:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

uczeń ma do dyspozycji pojazd ćwiczebny lub model, zestaw narzędzi i przyrządy
pomiarowe do wykonywania geometrii koł,

−

uczeń po przeczytaniu instrukcji przystępuje do założenia na koła: uchwytów, głowic
pomiarowych,

−

następnie dokonuje kompensacji bicia koła,

−

sprawdzenia wartości na przyrządach pomiarowych,

−

dokonuje regulacji kół kierowanych (w razie trudności korzysta z pomocy
nauczyciela),

−

na przygotowanym druku – karcie pomiarowej uczeń notuje wyniki pomiarów,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w poprawnym wypełnieniu druku.

6. Po wykonaniu pracy uczeń analizuje wykonane ćwiczenie.
7. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
8. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy została poprawnie wykonana.
9. Uczniowie prezentują pracę w kolejności wykonywania.
10. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
1. Na podstawie ćwiczenia wykonanego w pracowni sporządź spis wykonywanych

czynności.

2. Odszukaj w literaturze wiadomości dotyczące sprawdzenia i regulacji układu

kierowniczego na innych przyrządach.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Ćwiczenia

5.1. Budowa i zadania mechanizmów kierowniczych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wskaż i nazwij na modelu poszczególne elementy układu kierowniczego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać materiał nauczania zawarty w poradniku dla ucznia,
2) wskazać elementy budowy układu kierowniczego,
3) wykonać opis elementów w zeszycie przedmiotowym,
4) zaprezentować wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

model układu kierowniczego lub pojazd ćwiczebny

−

podnośnik stanowiskowy

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Wskaż rodzaj zastosowanej przekładni kierowniczej w pojeździe i opisz różnicę

w budowie całego układu w zależności od zastosowanej przekładni.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać materiał nauczania zawarty w poradniku dla ucznia,
2) zgromadzić narzędzia i urządzenia niezbędne do wykonania ćwiczenia,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wykonać ćwiczenie zgodnie z sporządzonym planem działania,
5) uporządkować stanowisko pracy,
6) zapisać wnioski i spostrzeżenia z wykonanego ćwiczenia,
7) zaprezentować efekt wykonanego zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

−

instrukcje stanowiskowe dla urządzeń i narzędzi,

−

pojazd samochodowy lub makieta,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

kliny samochodowe,

−

rodki ochrony osobistej,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Wykonaj demontaż/montaż przekładni układu kierowniczego z pojazdu samochodowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

stanowisko do wykonania ćwiczenia,

−

instrukcje stanowiskowe dla urządzeń i narzędzi,

−

pojazd samochodowy lub makieta,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

kliny samochodowe,

−

rodki ochrony osobistej,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Sprawdzanie zużycia elementów układu kierowniczego

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wymień punkty w układzie kierowniczym, w których może powstawać luz między

współpracującymi elementami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać materiał nauczania zawarty w poradniku dla ucznia,
2) przeanalizować instrukcje, poznać przyrządy i wyposażenie stanowiska,
3) wymienić punkty połączeń w układzie kierowniczym i odnotować je w zeszycie,
4) zaprezentować przebieg ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

instrukcje stanowiskowe dla urządzeń i przyrządów,

−

instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy i przeciwpożarowe,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Sprawdź luz sumaryczny układu kierowniczego na kole kierowniczym za pomocą

przyrządu LUZ-1.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) przeczytać instrukcje przyrządów,
3) wykonać pomiary i wyniki odnotować w zeszycie ćwiczeniowym,
4) zaprezentować wykonanie ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

–

tablice poglądowe,

–

instrukcje stanowiskowe dla urządzeń i przyrządów,

–

narzędzia i przyrządy pomiarowe,

–

przybory do pisania, zeszyt ćwiczeń.

–

model układu kierowniczego lub pojazd ćwiczebny

–

podnośnik stanowiskowy

–

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Oceń stan sprawności układu kierowniczego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) przeanalizować instrukcje, poznać przyrządy i wyposażenie stanowiska,
3) wykonać sprawdzenie sprawności układu kierowniczego wyniki odnotować w zeszycie,
4) zaprezentować przebieg ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

instrukcje stanowiskowe dla urządzeń i przyrządów,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Sposoby naprawy elementów układu kierowniczego

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj regulację luzu międzyzębnego w przekładni kierowniczej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) wykonać demontaż przekładni kierowniczej,
3) dobrać odpowiednie narzędzia i przyrządy pomiarowe,
4) zapisać w zeszycie ćwiczeń sposób pomiarów i swoje wnioski,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

przekładnie przeznaczone do demontażu,

−

instrukcja stanowiskowa,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

przyrządy pomiarowe,

−

dane techniczne naprawianej przekładni,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Wykonaj wymianę sworznia kulistego drążka kierowniczego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) dobrać odpowiednie narzędzia,
3) wykonać demontaż sworznia kulistego,
4) zapisać w zeszycie ćwiczeń swoje wnioski,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

model lub pojazd ćwiczebny

−

nowe drążki kierownicze,

−

ciągacze drążków kierowniczych

−

instrukcja stanowiskowa,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Wykonaj wymianę wspornika drążków kierowniczych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

model lub pojazd ćwiczebny

−

nowy wspornik drążków kierowniczych,

−

ciągacze drążków kierowniczych

−

instrukcja stanowiskowa,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

przyrządy pomiarowe,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Regulacja zbieżności kół kierowanych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź kontrolę luzów w układzie kierowniczym, i uzupełnij ciśnienie

w ogumieniu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) zabezpieczyć pojazd przed przetoczeniem,
3) podnieść oś przednią pojazdu ,
4) sprawdzić luzy w kładzie kierowniczym i zawieszenia,
5) sprawdzić ciśnienie w ogumieniu,
6) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

pojazd ćwiczebny,

−

podnośnik stanowiskowy,

−

przyrząd do pomiaru ciśnienia w kołach,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Wykonaj regulację zbieżności.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać informacje zawarte w poradniku dla ucznia,
2) dobrać odpowiednie narzędzia i przyrządy pomiarowe,
3) dokonać pomiaru zbieżności kół,
4) zapisać w zeszycie ćwiczeń lub protokole badań wyniki pomiarów i swoje wnioski,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

model lub pojazd ćwiczebny

−

instrukcja stanowiskowa,

−

dane regulacyjne

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

przyrządy pomiarowe,

−

zeszyt do ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie naprawy
układów kierowniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–17 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 18–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. c, 4. d, 5. b, 6. d, 7. c, 8. b, 9. c, 10. b, 11. c,

12. c, 13. b, 14. b, 15. d, 16. c, 17. b, 18. a, 19. c, 20. d.

Plan testu

zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozpoznać podzespoły układu kierowniczego

Porównać sprawność przekładni kierowniczej

Rozróżnić zadania elementów i ich obciążenia

Rozpoznać parametry prowadzenia pojazdu

Określić podstawowe funkcje układu
kierowniczego

Określić funkcję podzespołów i ich zależności

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić zastosowanie współpracujących
podzespołów

Określić podstawowe parametry regulacyjne
pojazdu samochodowego

Określić dobór narzędzia do naprawy
elementów układu kierowniczego

Określić funkcje podzespołów układu
kierowniczego

Rozróżnia elementy budowy mechanizmu
zwrotniczego

Rozróżnić sposób naprawy elementów układu
kierowniczego

Określić

sposób

obsługi

układu

kierowniczego

Określić sposób wykrywania niedomagań

Określić sposób sprawdzenia układu
kierowniczego

Scharakteryzować

rozumieć

sposób

działania układu kierowniczego

Określić parametry wpływające na pracę
układu

Określić złożone parametry wpływające na
pracę układu

Rozróżnić elementy budowy układów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
9. dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna;
wybierz ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Elementem układu kierowniczego jest

a) wahacz.
b) drążek stabilizacyjny.
c) zwrotnica.
d) drążek skrętny.

2. Najmniejszą sprawność ma przekładnia

a) śrubowa.
b) śrubowo-kulowa.
c) globoidalna.
d) zębatkowa.

3. Podaj element układu kierowniczego zużywający się najszybciej

a) przekładnia kierownicza.
b) wał kierowniczy.
c) sworznie kuliste.
d) kolumna kierownicza.

4. Charakterystyka sterowności najbardziej optymalna z punktu prowadzenia pojazdu jest

a) nadsterowna.
b) podsterowna.
c) prostoliniowa.
d) neutralna.

5. Układ kierowniczy spełnia zadanie

a) prowadzenie kół.
b) kierowanie kół
c) pochylenie kół.
d) wyważenie kół.

6. Zwrotnice kół są konstruowane zależnie od

a) przekładni głównej.
b) mechanizmu wspomagania układu kierowniczego.
c) koła kierownicy.
d) elementów przedniego zawieszenia.

7. Układ wspomagający układu kierowniczego ma za zadanie

a) korygowanie jazdy przy dużych prędkościach.
b) zmianę kierunku jazdy na zakrętach.
c) podniesienie komfortu jazdy i zmniejszenie siły potrzebnej do skręcania kół.
d) łatwiejsze pokonywanie wzniesień.

8. Ugięcie prawidłowo naciągniętego paska klinowego napędu pompy wspomagania wynosi

a) około 5 mm.
b) około 10 mm.
c) około 20 mm.
d) około 30 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Przedstawiony na rysunku przyrząd służy do

a) odłączania wału kierowniczego od przekładni.
b) zdejmowania kierownicy.
c) zdejmowania sworzni kulistych.
d) demontażu przekładni kierowniczej.

10. Mechanizm zwrotniczy służy do

a) obrotu drążków kierowniczych.
b) jednoczesnego skręcania kół kierowanych.
c) samoczynnego powrotu kół kierowanych.
d) obrotu wału kierowniczego.

11. Mechanizm kierowniczy słuzy do

a) przeniesienia ruchu kątowego ze zwrotnicy na koła.
b) zmiany położenia końcówki drążka.
c) do przekazywania ruchów koła kierownicy na mechanizm zwrotniczy.
d) do zmiany pochylenia koła.

12. Elementem mechanizmu zwrotniczego jest

a) kolumna kierownicza.
b) przeguby krzyżakowe.
c) zwrotnice wraz z ramionami.
d) przekładnia kierownicza.

13. Naprawę sworznia kulistego wykonuje się

a) poprzez regenerację.
b) poprzez wymianę sprężyny.
c) poprzez wymianę na nowy.
d) poprzez wymianę wkładek ciernych.

14. Obsługa układu kierowniczego polega na

a) sprawdzenie kąta wychylenia.
b) sprawdzenie połączeń przegubowych i śrub mocujących elementy układu kierowniczego.
c) sprawdzenie połączeń gumowych.
d) naprawę zużytych elementów.

15. Niedomagania układu kierowniczego podczas jazdy objawiają się

a) stukami pochodzącymi z tyłu samochodu.
b) stukami pochodzącymi z przedniej części podwozia samochodu podczas jazdy po

nierównościach.

c) przestawieniem koła kierownicy.
d) kołysaniem wzdłużnym pojazdu.

16. Najszybciej możemy sprawdzić sprawność układu kierowniczego

a) poprzez obserwację pojazdu na postoju.
b) poprzez obracanie kołem kierownicy.
c) poprzez poruszanie kołem kierownicy w prawo i lewo w zakresie luzu

i obserwowanie reakcji kół.

d) poprzez podniesienie pojazdu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Pożądany sposób zwracania kół kierowanych zapewnia

a) odpowiednia średnica koła kierownicy.
b) trapezowy mechanizm zwrotniczy
c) odpowiednie przełożenie przekładni.
d) odpowiednia długość drążka środkowego.

18. Kierowalność i stabilność pojazdu podczas jazdy jest uwarunkowana

a) prawidłowością ustawienia kół.
b) prawidłowym doborem opon samochodowych.
c) właściwym obciążeniem pojazdu.
d) prawidłowym doborem zawieszenia.

19. Zastosowanie zasady Acermana polega na

a) odpowiednim doborze drążków kierowniczych do przekładni.
b) odpowiednim doborze układu kierowniczego do układu zawieszenia.
c) odpowiednim doborze parametrów trapezu kierowniczego.
d) odpowiednim przełożeniu przekładni kierowniczej.

20. Przekładnię ramieniową przedstawia schemat

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie naprawy układów kierowniczych

Zgodnie z instrukcją zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie naprawy
układów kierowniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. c, 4. a, 5. c, 6. b, 7. c, 8. a, 9. b, 10. b, 11. b,

12. c, 13. c, 14. b, 15. c, 16. d, 17. a, 18. c, 19. c, 20. a.

Plan testu

zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić parametry ruchu pojazdu

Rozróżnić przekroje przekładni na rysunku

Określić budowę układu kierowniczego

Ustalić wielkość przełożeń w przekładniach
kierowniczych

Scharakteryzować zastosowanie podzespołów

Rozróżnić funkcje podzespołów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić kolejność wykonywanych prac

Ustalić sposób pomiaru w zależności od
wyposażenia pojazdu

Określić parametry wpływające na pracę
układu kierowniczego

Określić funkcje poszczególnych parametrów

Rozróżnić zastosowanie podzespołów

Określić funkcję układu kierowniczego

Rozpoznać parametry działania układu

Określić parametry wpływające na pracę
układu

Rozróżniać i rozumieć sposób działania
układu

Określić funkcję przyrządów

Scharakteryzować sposób działania układu
kierowniczego

Rozróżnić funkcje podzespołów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna;
wybierz ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Stateczność kierunkowa pojazdu to

a) samoczynne dążenie pojazdu do jazdy na wprost.
b) ułatwianie zmiany kierunku ruchu.
c) dążenie do samoczynnego skrętu.
d) Kontrolowana zmiana kierunku.

2. Kierowalnością pojazdu nazywa się

a) zdolność samoczynnej zmiany kierunku jazdy.
b) zdolność do utrzymania żądanego kierunku jazdy i jego zmiany wedle życzenia

kierowcy.

c) łatwość zmiany kierunku jazdy.
d) łatwość zawracania.

3. Zwrotnością pojazdu nazywamy

a) swobodę skręcania.
b) możliwość zawracania.
c) możliwość manewrowania nim na ograniczonej przestrzeni i łatwość wykonywania

skrętów o małym promieniu.

d) łagodne pokonywanie zakrętów.

4. Przekładnia pokazana na rysunku jest przekładnią

a) śrubową z obiegiem kulek.
b) zębatkową.
c) ślimakową z palcem wodzącym.
d) ślimakowo-rolkową.

5. Wał kierowniczy jest osadzony

a) w przegubach krzyżakowych.
b) w drążkach kierowniczych.
c) w kolumnie kierownicy.
d) w przegubach kulistych.

6. Przekładnie kierownicze w samochodach osobowych mają przełożenie

a) 6:1–10:1.
b) 12:1–24:1
c) 23:1–30:1.
d) 31:1–40:1.

7. W zębatkowej przekładni kierowniczej jest zastosowany

a) ślimak.
b) listwa zębata.
c) wał kierowniczy.
d) wałek napędowy.

8. Zadaniem trapezu układu kierowniczego jest

a) umożliwienie skręcania kół pojazdu z różnymi kątami
b) zmniejszenie siły potrzebnej do skręcania kół.
c) zapewnienie odpowiedniego pochylenia kół.
d) zapewnienie odpowiedniego wyprzedzenia sworznia zwrotnicy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Podczas obsługi klasycznego układu kierowniczego jest dokonywana regulacja kąta

wyprzedzenia sworznia zwrotnicy i zbieżność kół, kolejność czynności jest
a) obojętna.
b) najpierw reguluje się kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy, a następnie zbieżność.
c) najpierw reguluje się zbieżność, a następnie kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy.
d) oba parametry reguluje się razem.

10. W pojeździe ze wspomaganiem układu kierowniczego pomiar luzu na kole kierownicy

powinien odbywać się
a) przy włączonym silniku.
b) przy wyłączonym silniku.
c) jest to obojętne.
d) przy przetaczaniu pojazdu.

11. Pojazd nadsterowny to taki, który

a) zwiększa promień zakrętu w stosunku do promienia wynikającego z kąta skrętu

kierownicy.

b) zmniejsza promień zakrętu w stosunku do promienia wynikającego z kąta skrętu

kierownicy.

c) porusza się po łuku wynikającym z kąta skrętu kół.
d) dąży do jazdy na wprost.

12. Samoczynne powracanie kół do położenia jazdy na wprost uzyskuje się przez

a) odpowiedni kąt pochylenia sworzni zwrotnic.
b) odpowiedni kąt pochylenia koła.
c) odpowiedni kąt wyprzedzenia sworzni zwrotnic.
d) właściwą oś geometryczną pojazdu.

13. Najczęściej stosowaną przekładnią w samochodach osobowych jest przekładnia

a) globoidalna.
b) śrubowo-kulowa.
c) zębatkowa.
d) śrubowa.

14. Układ trapezowy służy do

a) utrzymania prostoliniowego kierunku jazdy.
b) zróżnicowaniu kątów skrętu kół przednich podczas jazdy po łuku.
c) zmniejszenia oporów toczenia kół przednich.
d) wyrównania kątów skrętu kół przednich podczas jazdy po łuku

15. W trapezowym układzie kierowniczym wewnętrzne koło kierowane jest skręcone o kąt

20° w stosunku do płaszczyzny symetrii pojazdu, koło zewnętrzne będzie skręcone o
a) ten sam kąt.
b) kąt większy.
c) kąt mniejszy.
d) kąt zbliżony do 20°.

16. Kąt pochylenia koła to kąt zawarty pomiędzy

a) płaszczyzną symetrii koła i płaszczyzną równoległą do nawierzchni.
b) płaszczyzną symetrii koła i prostą prostopadłą do osi piasty koła.
c) płaszczyzną symetrii koła i osią piasty koła.
d) płaszczyzną symetrii koła i płaszczyzną prostopadłą do nawierzchni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Zbieżność kół

a) zapewnia samosterowność pojazdu.
b) ogranicza zużycie bieżnika.
c) ułatwia pokonywanie zakrętów.
d) ułatwia powrót kół do jazdy na wprost.

18. Szarpaki służą do

a) sprawdzania luzu w przekładni głównej
b) sprawdzania luzu przekładni w przekładni kierowniczej.
c) sprawdzania luzów zawieszenia i układu kierowniczego.
d) sprawdzania równoległości osi.

19. Poprawę kierowania samochodu kosztem zmniejszeniem siły potrzebnej do skręcania kół

jest wartość
a) wyprzedzenia sworznia zwrotnicy.
b) pochylenia sworznia zwrotnicy.
c) pochylenia koła.
d) zbieżności połówkowej.

20. Przełożenie układu kierowniczego 15:1 oznacza

a) przy obrocie kierownicą o 15

zwrotnica z kołem skręca o 1

b) przy obrocie kierownicą o 1

zwrotnica skręca o15

c) że do skręcania kół o 1

potrzebna jest siła 15N.

d) że do skręcania kół o 15

potrzebna jest siła 1N.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie obsługi i konserwacji elementów i podzespołów obwodu
zasilania

Zgodnie z instrukcją zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Grzybek S. (red.): Budowa pojazdów samochodowych. Część II. REA, Warszawa 2003.
2. Kozłowski M. (red.): Mechanik pojazdów samochodowych. Budowa i eksploatacja

pojazdów. Część I. Vogel, Wrocław 2003.

3. Kozłowski M. (red.): Mechanik pojazdów samochodowych. Budowa i eksploatacja

pojazdów. Część II. Vogel, Wrocław 2003.

4. Reński A, Układy hamulcowe i kierownicze oraz zawieszenia. OWPW, Warszawa 1997.
5. Rychter T. Mechanik pojazdów samochodowych. WSiP, Warszawa 1996.
6. Sikorski J.: Układy kierownicze. WKŁ, Warszawa 1974.
7. Sitek K.: Diagnostyka samochodowa. Auto, Warszawa 1999.
8. Trzeciak K. Diagnostyka samochodów osobowych. WKŁ Wyd. 6 uaktualnione. WKiŁ,

Warszawa 2005.

Literatura metodyczna
1. Niemierko B.: Ocenianie szkolne bez tajemnic. WSiP, Warszawa 2002
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
3. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995