Patelnie, rondle, brytfanny

Dania przyrządzane na patelniach, w rondlach i brytfannach należą do
najsmakowitszych i najbardziej lubianych. Aby służyły naszemu zdrowiu, powinniśmy
stosować naczynia wysokiej jakości.
Do takich można zaliczyć naczynia teflonowe, stalowe i z żaroodpornego szkła.
Wróciła też moda na żeliwne rondle i brytfanny oraz kamionkowe lub ceramiczne
formy do zapiekanek.

Teflon teflonowi nierówny

To zapobiegające przywieraniu tworzywo wynaleziono już
kilkadziesiąt lat temu, ale wciąż jest ulepszane. Niestety, nie
wszystkie firmy pokrywają naczynia najnowocześniejszym,
udoskonalonym teflonem, bardziej odpornym na ścieranie i
wolniej zmieniającym barwę wskutek ogrzewania. Najwyższą
jakość tej powłoki gwarantuje umieszczony na wyrobie
niebieski znaczek z napisem "Teflon". Zgodę na jego
umieszczenie wydaje firma Du Pont (wynalazca teflonu) po
przeprowadzeniu wielu badań kontrolnych. Niektóre firmy
umieszczają w dnie specjalne wkładki, zapobiegające
przegrzewaniu się teflonu i przypalaniu potraw. Praktyczne są
także patelnie podzielone na dwa i więcej segmentów, w
których równocześnie można przygotowywać różne dania: w
jednym segmencie stek, w drugim omlet, a w trzecim np. kotlet
mielony.
W sprzedaży są także patelnie pokryte teflonem (lub innym
tworzywem zapobiegającym przywieraniu potraw), z niskim
brzegiem, przeznaczone specjalnie do smażenia naleśników.
Warto na nie zwrócić uwagę, ponieważ naleśniki udają się w
takich naczyniach znacznie lepiej niż w stalowych.
Tańsze od zachodnich i coraz lepszej jakości są teflonowe
patelnie olkuskiej Emalii. Ze szklaną przykrywką prezentują się bardzo ładnie.
Podobne do teflonu właściwości mają powłoki żywicowe. Zarówno kupujący, jak i
sprzedawcy często nie odróżniają naczyń teflonowych od pokrytych innym tworzywem,
bo z wyglądu są dość podobne. W czasie ich użytkowania, jeszcze bardziej niż w
przypadku patelni teflonowych, należy uważać, aby nie porysować powierzchni, gdyż
wówczas powłoka traci swoje właściwości.
Mięso, które samo w sobie zawiera trochę tłuszczu, możemy smażyć w naczyniach

1

teflonowych, nie natłuszczając ich. Placki, jarzyny i naleśniki smażymy z niewielkim
dodatkiem oleju.

Naczynia teflonowe nie powinny być rozgrzewane do temperatury powyżej 250°C. Nie
wolno pozostawić ich pustych na ogniu, ponieważ z przegrzanego teflonu mogą się
wydzielać substancje szkodliwe dla zdrowia. Do przewracania i wyjmowania potraw
używamy tylko drewnianych lub plastikowych łopatek.

Szlachetna stal

Stalowe naczynia znakomicie nadają się zarówno do pieczenia, duszenia, smażenia, jak
i do gotowania. Patelnie maja grube, wielowarstwowe dno
(stopkę), możemy więc smażyć na nich bez tłuszczu mięsa nie
panierowane, a do smażenia potraw panierowanych, placków,
naleśników i jarzyn wystarczy dodać tylko odrobinę tłuszczu.
Przed włożeniem produktu trzeba jednak naczynie odpowiednio
rozgrzać; zapobiega to przywieraniu.

Jeżeli mięso podczas smażenia na stalowej patelni lekko przywrze do dna, nie należy go
odrywać ani podlewać wodą, lecz poczekać aż samo odejdzie. Przywieranie może być
spowodowane przegrzaniem dna patelni, o czym świadczy także pojawienie się
tęczowego zabarwienia na jej wewnętrznych ściankach. Należy wtedy zmniejszyć dopływ
ciepła.

Naczynia ze szkła

Żaroodporne formy do pieczenia i zapiekania potraw już znamy i bardzo je sobie cenimy.
Obecnie niektóre większe sklepy oferują także szklane patelnie i rondle. Są one dość
drogie, ale potrawy prezentują się w nich wyjątkowo apetycznie. W naczyniach tych nie
da się jednak smażyć ani dusić bez tłuszczu. Nie możemy więc przygotować w nich
potraw dietetycznych.

2