Montaż popychaczy hydraulicznych - wskazówki

Zwracam uwagę na przypis w którym autor podaje że opiera się na materiałach INA .
Poniższe wskazówki warsztatowe dotyczą zasadniczo wszystkich prac związanych z
montażem i regulacją hydraulicznych popychaczy zaworów.

1. Wymiana po 100 000 km.

W silnikach o przebiegu 100 000 km zaleca się wymianę hydraulicznych elementów
kasujących luz zaworów. Elementom tym stawiane są bardzo wysokie wymogi dotyczące
tolerancji. Po tak znacznym przebiegu na skutek zużycia powyższe tolerancje przeważnie nie
są zachowane lub znacznie przekroczone.

2. Wymiana tylko całego kompletu.

Przy uszkodzeniu jednego bądź kilku elementów hydraulicznych należy wymienić zawsze
cały komplet popychaczy. W przypadku wymiany tylko części kompletu na skutek różnej
grubości filmu olejowego nie jest zagwarantowany jednakowy skok wszystkich zaworów.
Wymiana całego kompletu eliminuje również częstą awarię - wypalenia gniazda zaworu.

3. Nowy wałek rozrządu - nowe popychacze zaworów.

Wymiana kompletu popychaczy zaworów pociąga za sobą konieczność wymiany wałka
rozrządu i na odwrót. Zużycie powierzchni popychaczy zaworów i bieżni krzywki wałka jest
powodem tego, że współpraca nowych elementów ze zużytymi skróci żywotność nowo
wymienionych części.

4. Wybór elementów hydraulicznych.

Głównymi kryteriami doboru popychaczy hydraulicznych są zawsze ich efektywna długość
(nie odpowiada ona całkowitej długości elementu), wymiary zewnętrzne takie jak średnica i
rozmieszczenie rowków olejowych.

Uwaga: należy zwrócić uwagę, że nie należy montować popychaczy hydraulicznych o
standardowych wymiarach w otworach głowicy z luzem ujemnym.

5. Napełnianie elementów hydraulicznych.

Popychacze hydrauliczne oferowane na rynku części zamiennych już w momencie wysyłki z
fabryki są częściowo napełnione odpowiednią ilością oleju. Ilość ta wystarcza jednakże tylko
na czas rozruchu i wstępnej pracy popychacza. Dzięki temu zagwarantowane jest, że
wysokość tłoczka hydraulicznego przy pierwszym rozruchu remontowanego silnika ustawia
się automatycznie na zadaną wartość.
"Na sucho" dostarczone popychacze przed zamontowaniem muszą zostać napełnione
olejem silnikowym w celu zapewnienia poprawnej pracy w fazie rozruchu silnika. W tym
czasie następuje samoczynne odpowietrzenie popychaczy. Wiąże się to jednak z ich głośną
pracą (stukaniem w obrębie głowicy) do momentu pełnego smarowania układu rozrządu.
Zjawisko głośnej pracy w fazie rozruchu nie występuje przy popychaczach fabrycznie
napełnionych olejem. W przypadku napełnienia elementów hydraulicznych przed
montażem zbyt dużą ilością oleju istnieje niebezpieczeństwo, że przy pierwszym obrocie
wałka rozrządu przepompowanie oleju przez kanały smarujące trwa zbyt długo i zawory
mogą uderzyć w powierzchnię czołową tłoka. Również może spowodować to niecałkowite
zamkniecie zaworów co spowoduje utrudniony rozruch silnika.

6. Ogólna instrukcja montażu.

a) Spuścić olej silnikowy

b) Oczyścić system olejowy, przede wszystkim sprawdzić kanały doprowadzające olej do
elementów hydraulicznych. W razie potrzeby zdemontować i oczyścić miskę olejową i filtr
sitkowy (smok).

c) Zamontować nowy filtr oleju

d) Napełnić silnik olejem i skontrolować układ smarowania.

7. Odpowietrzanie elementów kasujących luzy zaworów silnikowych.

W zależności od warunków pracy silnika (częste uruchamianie, rozruch zimnego silnika,
rozruch po remoncie silnika) może wystąpić głośna praca układu sterującego pracą
zaworów. Jako szybką metodę odpowietrzenia układu hydraulicznego zaleca się:

1. Jeżeli po pierwszym uruchomieniu silnika (np. montaż po remoncie), po ponownym
uruchomieniu silnika lub przy pracy na wolnych obrotach przy rozgrzanym silniku występują
hałasy, należy zwiększyć obroty silnika do ok. 2500 obr/min i utrzymywać je przez ok. 4

minuty lub płynnie zmieniać obroty silnika w przedziale 2000 - 3000 obr/min. przez okres 4
minut.

2. Pozostawić silnik pracujący na wolnych obrotach i przez 30 sek. kontrolować czy stuki
ustały.

3. Jeżeli po wykonaniu czynności 1 i 2 nie słychać stuków, świadczy to o odpowietrzeniu
popychaczy. Jeżeli w dalszym ciągu słychać stuki należy ponownie powtórzyć czynności 1 i 2.

4. W większości przypadków (90%) stuki popychaczy można wyeliminować już za pierwszym
razem.

5. W wyjątkowych przypadkach może stać się niezbędnym, ażeby czynności 1 i 2 powtórzyć
5 - 6 krotnie.

6. Jeżeli mimo to stuków nie da się wyeliminować zaleca się wymienić popychacze na inne.

DIAGNOZOWANIE

Stuki dochodzące z okolic głowicy mogą świadczyć o nieprawidłowej pracy elementów
hydraulicznych kasujących luz zaworów. Ażeby to jednoznacznie stwierdzić należy wiedzieć
w jakich warunkach pracy występują stuki.

1. Hałasy w czasie rozruchu (wolne obroty) ciepłego silnika.

Hałasy w czasie rozruchu (wolne obroty) ciepłego silnika generalnie nie są powodem do
niepokoju. Przy wyłączonym silniku niektóre zawory mogą znajdować się w położeniu
otwartym i dociskać hydrauliczne elementy poprzez sprężyny zaworów. Na skutek tego
zostaje wyciśnięty olej z kanałów olejowych, gdzie jest on niezbędny w fazie rozruchu.
W czasie rozruchu powstaje w kanalikach ściśliwa poduszka powietrzna czego następstwem
są szybko ustające stukania.

2. Hałasy podczas pracy rozgrzanego silnika.

Przyczyną tych hałasów często jest niedostateczne smarowanie układu. Przyczyny:

a) blokowanie się (zacieranie) tłoków hydraulicznych z powodu zanieczyszczonego oleju.

b) Pienienie się oleju z powodu zbyt niskiego lub zbyt wysokiego poziomu

c) Nieszczelności po stronie ssącej pompy olejowej

d) Zbyt niskie ciśnienie oleju wynikające z nieszczelności przewodów.

3. Hałasy na skutek pompowania.

Jeżeli diagnozy z pkt. 1 i 2 są niepoprawne, wtedy przyczyną stukania może być również
tzw. efekt pompowania elementu hydraulicznego

Przyczynami tej usterki mogą być:

a) uszkodzone, źle dobrane sprężyny, zmęczenie materiału sprężyny

b) uszkodzone prowadnice zaworów lub trzpienie zaworów

c) nadmierna prędkość obrotowa silnika

Na skutek powyżej opisanych przypadków powierzchnie współpracujących ze sobą
elementów napędu zaworów nie posiadają właściwego styku. Z tego powodu dochodzi do
ponad proporcjonalnego skoku tłoka i możliwe jest niedostateczne zasilenie olejem
elementów hydraulicznych w tak krótkim czasie. Następstwem jest niepełne zamknięcie
zaworu co wpływa na zmniejszenie mocy, a w efekcie końcowym doprowadzić może do
wypalenia zaworu.

Zetknięcie się zaworu z powierzchnią tłoka powoduje znaczne uszkodzenie silnika.

Zanieczyszczony olej silnikowy w znacznym stopniu może wpłynąć na niepoprawną pracę
popychaczy hydraulicznych. Na skutek bardzo niskich tolerancji wykonania popychacze są
niezwykle wrażliwe na wszelkie zanieczyszczenia. Mając na uwadze, że współpracujące ze
sobą ruchome elementy poddane są wyjątkowemu zużyciu, zabrudzone elementy układu
kasującego luz zaworowy dają się poznać poprzez charakterystyczny stukot.

KONTROLA ELEMENTÓW HYDRAULICZNYCH

Kontrolę uszkodzonych elementów hydraulicznych należy przeprowadzać zgodnie z
wytycznymi producenta części. Poniżej opisane metody powinny być przeprowadzone w
przypadku wszystkich typów popychaczy.

1. Kontrola optyczna.

Elementy hydrauliczne, które jednoznacznie wykazują uszkodzenia takie jak: wady odlewu,
rysy lub wżery należy wymienić na nowe. Należy kontrolować luz zaworów. Szczególnie w
przypadku korpusów popychaczy hydraulicznych współpracujące z krzywkami wałka -
należy kontrolować ich powierzchnię. Powierzchnia ta jest najbardziej obciążoną częścią
silnika. Fabrycznie nowa powierzchnia fosforowanego korpusu popychacza hydraulicznego
do VW wykazuje baryłkowaty kształt. Warstwa ta zostaje samoczynnie usunięta w czasie
pierwszego okresu pracy silnika. Kryterium oceny zużycia popychacza hydraulicznego nie
może być stopień zużycia powierzchni współpracującej, ale kształt profilu tej powierzchni.
Jeżeli powierzchnia popychacza ma wklęsły profil, cały komplet popychaczy wraz z wałkiem
rozrządu kwalifikuje się do wymiany.

2. Kontrola manualna.

Jedną z najprostszych, a zarazem dającą satysfakcjonujący efekt kontroli popychacza
hydraulicznego, którą można wykonać bez dodatkowych narzędzi jest próba ściśnięcia
popychacza ręką. Napełniony element hydrauliczny daje się ścisnąć z dużym wysiłkiem. Przy
próbie tej należy zwrócić wyjątkową uwagę na olej, który może wytrysnąć przez kanały
olejowe. Jeżeli napełniony element hydrauliczny daje się ścisnąć ręcznie przy użyciu
relatywnie małej siły, kwalifikuje się on do wymiany. Dokładna kontrola działania
popychaczy hydraulicznych możliwa jest jedynie przy użyciu specjalistycznych urządzeń
kontrolno-pomiarowych u producenta.

Na podstawie informatora firmy INA



--------------------------------------------------------------------------------
Opracowanie materiału
mgr inż. Ireneusz Kulczyk "