„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Maria Kęska

Zarządzanie jednostką gospodarczą
321[04].Z5.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

dr inż. Grzegorz Borsuk

dr n. wet. Marek W. Chmielewski

Opracowanie redakcyjne:

mgr Edyta Kozieł

Konsultacja:

dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 321[04].Z5.02,

„Zarz

ą

dzanie jednostk

ą

gospodarcz

ą

,” zawartego w modułowym programie nauczania dla

zawodu technik pszczelarz.
























Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Materiał nauczania

11

5.1. Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Rachunek ekonomiczny

12

5.2.1. Ćwiczenia

12

5.3. Działalność podmiotu gospodarczego

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

5.4. Biznesplan

18

5.4.1. Ćwiczenia

18

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

21

7. Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik pszczelarz.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które uczeń
powinien mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem.

−

ć

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluacja osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem następujących metod nauczania, np.: tekstu przewodniego,
ć

wiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np.: samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schematu układu jednostek modułowych

321[04].Z5.02

Zarządzanie

jednostką

gospodarczą

321[04].Z5
Ekonomika

i zarządzanie

w agrobiznesie

321[04].Z5.03

Prowadzenie

marketingu

w agrobiznesie

321[04].Z5.01

Funkcjonowanie

rolnictwa

w systemie

agrobiznesu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z dziedziny ekonomii, takimi jak:
przedsiębiorstwo, rynek, podaż, popyt, równowaga rynkowa, osoba fizyczna, osoba
prawna,

−

obserwować zmiany w zasadach organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstwa,

−

analizować teksty źródłowe aktów prawnych dotyczących funkcjonowania jednostki
gospodarczej,

−

korzystać z komputera w zakresie obsługi Internetu,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić cele i funkcje przedsiębiorstwa w agrobiznesie,

−

określić istotę i znaczenie rachunkowości,

−

rozróżnić rodzaje, funkcje i zasady rachunkowości,

−

skorzystać z programów komputerowych stosowanych do prowadzenia rachunkowości,

−

obliczyć koszty i opłacalność działalności rolniczej, pszczelarskiej,

−

sporządzić kalkulację kosztów przy podejmowaniu decyzji gospodarczych,

−

wymienić, sklasyfikować i scharakteryzować składniki majątkowe podmiotów
gospodarczych,

−

odróżnić majątek podmiotu gospodarczego od majątku prywatnego,

−

sklasyfikować i scharakteryzować kapitały własne i obce,

−

ustalić wysokość kapitału własnego,

−

sporządzić bilans majątkowy podmiotu gospodarczego,

−

przeprowadzić spis z natury w gospodarstwie rolnym, w tym pasiecznym,

−

obliczyć amortyzację środków trwałych,

−

wycenić typowe składniki majątkowe,

−

rozróżnić rodzaje działalności w gospodarstwie,

−

rozróżnić wpłaty i wypłaty gotówkowe, wpłaty na rachunek bankowy oraz w formie
rozliczeń barterowych,

−

dokonać ewidencji stanu początkowego oraz stanów miesięcznych inwentarza żywego,
zasiewów i zbiorów,

−

określić sposób obliczania dochodu rolniczego na podstawie dokonywanych zapisów,

−

rozróżnić uproszczone formy ewidencji gospodarczej w zależności od form
opodatkowania,

−

wykorzystać dane z rachunkowości do zarządzania gospodarstwem rolnym, w tym
pasiecznym,

−

określić próg rentowności,

−

ocenić działalność firmy na podstawie danych uzyskanych z rachunkowości,

−

określić różnice w zarządzaniu małym i dużym przedsiębiorstwem,

−

określić cele i strukturę oraz zasady konstruowania biznesplanu,

−

opracować biznesplan gospodarstwa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Ekonomika i zarządzanie w agrobiznesie 321[04].Z5

Jednostka modułowa:

Zarządzanie jednostką gospodarczą 321[04].Z5.02

Temat

:

Majątek przedsiębiorstwa i jego składniki.

Cel ogólny: Określenie majątku przedsiębiorstwa i jego składników.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić pojęcie majątku przedsiębiorstwa,

−

wymienić składniki majątku przedsiębiorstwa,

−

rozróżnić kapitały własne i obce,

−

rozróżnić pasywa i aktywa,

−

zrozumieć konieczność istnienia równowagi bilansowej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

Uczniowie pracują w 2–3-osobowych grupach

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

podręcznik,

−

opis przykładowego majątku przedsiębiorstwa.

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie pojęcia majątku i składników przedsiębiorstwa.

Faza właściwa
Praca z wykorzystaniem tekstu przewodniego.
Zagadnienia ukierunkowujące:
1. Źródła finansowania przedsiębiorstwa.
2. Wyjaśnienie pojęć aktywa i pasywa.
3. Analiza tabel w podręczniku przedstawiających przykładowe składniki majątku.
4. Wyjaśnienie zjawiska równowagi bilansowej.
5. Wykonanie następującego ćwiczenia: podaj kilka przykładów składników aktywów

i pasywów występujących w gospodarstwie rolnym.

Utrwalenie
Uczniowie omawiają poszczególne zagadnienia i wykonują ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Sprawdzenie
Uczniowie w prezentują ćwiczenia. Nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

Zakończenie zajęć
Nauczyciel podsumowuje temat, wskazując najważniejsze zagadnienia.

Praca domowa
Wyjaśnij, dlaczego suma aktywów w bilansie jest równa sumie pasywów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

analiza wykonania pracy domowej,

−

pogadanka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Ekonomika i zarządzanie w agrobiznesie 321[04].Z5

Jednostka modułowa:

Zarządzanie jednostką gospodarczą 321[04].Z5.02

Temat

:

Zasady tworzenia biznesplanu.

Cel ogólny: Poznanie struktury biznesplanu.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymienić elementy biznesplanu,

−

przygotować projekt biznesplanu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda samokształcenia kierowanego,

−

dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupy 2–3-osobowe.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

literatura przedmiotu,

−

schemat przedstawiający strukturę biznesplanu.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą samokształcenia kierowanego.
4. Wprowadzenie uczniów w zagadnienie planowania przedsięwzięć na przykładzie

realizacji pomysłu gospodarstwa agroturystycznego.

Faza właściwa
Praca metodą samokształcenia kierowanego.
Pytania prowadzące:
1. Co to jest biznesplan?
2. Jaka jest struktura biznesplanu?
3. Co powinny zawierać poszczególne elementy biznesplanu?
4. W jakich sytuacjach sporządza się biznesplan?
Uczniowie pracując w zespołach przygotowują przykładową strukturę biznesplanu dla
gospodarstwa agroturystycznego.

Sprawdzenie
Uczniowie prezentują przygotowane struktury biznesplanu. Uczniowie konsultują
z nauczycielem przyjęte założenia, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych
z planem finansowym. Nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Utrwalenie
Uczniowie omawiają cel tworzenia biznesplanu i wymieniają jego elementy. Nauczyciel
zwraca uwagę na najważniejsze elementy biznesplanu.

Zakończenie zajęć
Nauczyciel ocenia aktywność i poprawność działań poszczególnych grup.

Praca domowa
Opracuj plan działalności gospodarstwa pasiecznego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

analiza wykonania pracy domowej,

−

pogadanka sprawdzająca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1.

Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź wniosek o rejestrację przedsiębiorstwa prowadzonego przez osobę fizyczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) pobrać odpowiedni wniosek z urzędu,
2) zapoznać się z wytycznymi jego wypełnienia,
3) wypełnić wniosek wprowadzając niezbędne dane.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

wzory dokumentów.

Ćwiczenie 2

Sporządź projekt umowy spółki jawnej, prowadzącej działalność w zakresie zaopatrzenia

rolnictwa w środki do produkcji rolnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wzorem umowy spółki jawnej,

2) wprowadzić wszystkie wymagane dane spółki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

wzór umowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.2. Rachunek ekonomiczny

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj klasyfikacji poniższych składników na aktywa trwałe i obrotowe

przedsiębiorstwa rolniczego:

−

magazyn zbożowy,

−

ś

rodki pieniężne na rachunku bankowym,

−

stado podstawowe krów mlecznych,

−

ciągniki rolnicze,

−

gotówka w kasie,

−

garaże,

−

hala udojowa w budowie,

−

należności za sprzedane mleko,

−

wełna owcza przeznaczona na sprzedaż,

−

wypłacona zaliczka na koszty podróży służbowej,

−

pasze dla bydła i owiec,

−

ziarno siewne,

−

obligacje półroczne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z klasyfikacją majątku trwałego i obrotowego jednostki gospodarczej,
2) przyporządkować poszczególne składniki majątku do poszczególnych grup.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Oblicz wartość kapitałów własnych i kapitałów obcych w spółce S.A., w której

stwierdzono następujący stan kapitałów:

−

kredyt bankowy 6-cio miesięczny

32 000 zł,

−

zobowiązania wobec dostawców

10 500 zł,

−

kapitał rezerwowy

12200 zł,

−

akcje własne według wartości nominalnej

84300 zł,

−

weksle własne

8 400 zł,

−

kapitał zapasowy

25 100 zł,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

−

zaległe wynagrodzenia pracowników

30 080 zł,

−

niezapłacony rachunek za energię elektryczną

630 zł,

−

niezapłacone składki do ZUS z tytułu ubezpieczenia społecznego 1 890 zł.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z źródłami pochodzenia środków w jednostce gospodarczej,
2) przyporządkować poszczególne składniki do poszczególnych grup,
3) dokonać obliczenia kapitałów własnych i obcych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

kalkulator.

Ćwiczenie 3

Sporządź bilans na podstawie następujących danych:

−

rachunek bankowy

62 320 zł,

−

produkcja w toku

83 280 zł,

−

towary

126 400 zł,

−

ś

rodki trwałe

360 800 zł,

−

produkty gotowe

80 000 zł,

−

akcje 6-cio miesięczne

23 600 zł,

−

kredyt bankowy

30 000 zł,

−

kapitał akcyjny

700 000 zł,

−

zobowiązania wobec pracowników

26 750 zł,

−

udziały w obcych firmach

60 400 zł,

−

zobowiązania wekslowe

2 150 zł,

−

kapitał zapasowy

50 000 zł,

−

kasa

3 000 zł,

−

zobowiązania wobec dostawców

27 000 zł,

−

kapitał rezerwowy

20 000 zł,

−

należności od odbiorców

20 700 zł,

−

zobowiązania publiczno-prawne

1 500 zł,

−

wartości niematerialne i prawne

36 900 zł.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z zasadą sporządzania bilansu,
2) dokonać podziału poszczególnych składników na aktywa i pasywa,
3) przyporządkować poszczególne składniki do poszczególnych grup aktywów i pasywów,
4) wykonać obliczeń,
5) sprawdzić czy suma aktywów jest równa sumie pasywów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

kalkulator.

Ćwiczenie 4

Oblicz wartość ziemi w gospodarstwie położonym w III okręgu podatkowym stosując

cenę żyta przyjmowaną do wymiaru podatku rolnego, jeżeli gospodarstwo posiada:

−

grunty orne: 5 ha kI. II; 14 ha kI. III a; 42 ha kI. IV a,

−

użytki zielone: 20 ha łąk kL III; 5 ha pastwisk kI. IV.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odczytać stawkę szacunkową gruntu wyrażoną w decytonach (kwintalach) żyta,
2) obliczyć wartość gruntu uwzględniając powierzchnię danej klasy oraz odpowiednią

stawkę szacunkową.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

kalkulator.

Ćwiczenie 5

Dokonaj wpisu do książki obrotów i zaszłości informacji dotyczących zasobów

i nakładów pracy w gospodarstwie rolnym, opierając się na danych z wybranego
gospodarstwa rolnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z tabelami, z których składa się książka obrotów i zaszłości,
2) dokonać odpowiedniego zaszeregowania informacji,
3) dokonać wpisu do odpowiedniej tabeli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

książka obrotów i zaszłości.

Ćwiczenie 6

Dokonaj wpisu do księgi wpłat i wypłat następujących operacji, które wystąpiły

w miesiącu maju 2006 r.:

−

sprzedaż mleka do OSM za 1860 zł (bezgotówkowa),

−

sprzedaż 5 tuczników o łącznej wadze 465 kg i cenie 4,30 zł za l kg (gotówka),

−

sprzedaż 2 t pszenicy po 545 zł za 1 t (bezgotówkowa),

−

sprzedaż 1,5 t ziemniaków jadalnych po 50 gr za 1 kg (gotówka),

−

opłata za energię elektryczną 240 zł (zapłacono przelewem),

−

zapłata za usługi weterynaryjne 95 zł, (gotówka),

−

opłacenie turnusu obozu językowego dla dzieci 800 zł (zapłacono przelewem).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z rodzajami działalności zapisywanymi w księdze wpłat i wypłat,
2) dokonać klasyfikacji wyżej wymienionych operacji do poszczególnych rodzajów

działalności,

3) dokonać odpowiednich zapisów w księdze.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

książka wpłat i wypłat.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Działalność podmiotu gospodarczego

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj ofertę banków znajdujących w najbliższej okolicy, skierowaną do małych firm.

Wybierz ofertę najkorzystniejszą.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odwiedzić siedziby banków znajdujących się najbliższej okolicy,
2) zapoznać się z ofertą banków skierowaną do małych firm,
3) dowiedzieć się jakie wymagania powinna spełnić firma,
4) przeanalizować poszczególne oferty i wybrać najkorzystniejszą.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

oferty banków.

Ćwiczenie 2

Przygotuj projekt planu strategicznego i operacyjnego dla gospodarstwa zajmującego się

prowadzeniem pasieki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić cele i kierunki rozwoju gospodarstwa, niezbędne do przygotowania planu

strategicznego,

2) przygotować zadania i konkretne decyzje do opracowania planu operacyjnego,
3) określić przedział czasowy wykonania poszczególnych planów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

kalkulator.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.4 Biznesplan

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj biznesplan dla przedsięwzięcia na okres wakacyjny: „Mała gastronomia

w miejscowości turystycznej”.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować strukturę biznesplanu,
2) dokonać wyboru miejsca i formy prowadzenia przedsięwzięcia,
3) wykonać biznesplan uwzględniając wszystkie poznane elementy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

przykładowy biznesplan.

Ćwiczenie 2

Przygotuj analizę rynku lokalnego w zakresie możliwości sprzedaży owoców jagodowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować ilość skupów owoców w najbliższej okolicy,
2) poznać ilość i strukturę lokalnych zakładów przetwórstwa owocowo-warzywnego,
3) zapoznać się z możliwościami sprzedaży jagód na giełdach, targach, w sklepach,

lodziarniach, cukierniach,

4) opracować zebrane informacje i zastanowić się nad najkorzystniejszą ofertą.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

informacje na temat rynku owoców,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Ćwiczenie 3

Przygotuj analizę konkurencji dla firmy produkującej wyroby wędliniarskie na twoim

terenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować ilość zakładów wędliniarskich na twoim terenie,
2) poznać ich wielkość, strukturę, asortyment, możliwości produkcyjne, zasięg działania,

sposób dostaw, oferowane odroczenia terminów płatności dla odbiorców,

3) dowiedzieć się z jakimi spotykają się trudnościami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda projektów,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

informacje na temat rynku wyrobów wędliniarskich.

Ćwiczenie 4

Sporządź analizę SWOT dla wybranego gospodarstwa rolnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wybrać odpowiednie gospodarstwo rolne przeanalizować jego działalność,
2) dokonać oceny działalności gospodarstwa i określić jego mocne i słabe strony oraz

szanse i zagrożenia,

3) dokonać oceny gospodarstwa.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

samokształcenia kierowanego,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

informacje na temat wybranego gospodarstwa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Ćwiczenie 5

Przygotuj charakterystykę klienta-odbiorcy na produkty pochodzące:

1) z zakładu przetwórstwa owoców i warzyw,
2) szkoły jazdy konnej,
3) sklepu spożywczego w twojej okolicy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i wyjaśnić sposób wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić, jakie produkty czy usługi mają do zaoferowania poszczególne jednostki,
2) określić czy są konkurencyjni na rynku,
3) określić czy są otwarci na wprowadzanie zmian w swojej działalności,
4) określić, w jakich godzinach oferują swoje usługi,
5) określić do jakich grup wiekowych kierują swoją ofertę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda projektów,

–

samokształcenia kierowanego,

–

pogadanka.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

informacje na temat rynku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Zarządzanie jednostką

gospodarczą”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1 ,2, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 5, 9, 13, 14, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. b, 4. b, 5. b, 6. b, 7. d, 8. a, 9. b, 10. a, 11. b,

12. d, 13. c, 14. b, 15. b, 16. c, 17. d, 18. c, 19. b, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać charakterystykę spółek

A

P

c

2

Rozpoznać rodzaje spółek

A

P

a

3

Określić kapitał zakładowy spółek

C

PP

b

4

Rozpoznać

formy

organizacyjno-prawne

przedsiębiorstw

C

P

b

5

Określić odpowiedzialność akcjonariuszy

C

PP

b

6

Rozpoznać pojęcie bilansu

A

P

b

7

Określić warunek poprawności bilansu

B

P

d

8

Określić pojęcie pasywów

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

9

Określić zasady w księgowości

C

PP

b

10 Rozpoznać pojęcie inwentury

A

P

a

11 Rozpoznać rachunkowość gospodarstw rolnych

A

P

b

12 Rozpoznać zasady ZSRGR

A

P

d

13 Dokonać wyceny gruntów

C

PP

c

14 Rozpoznać pojęcie laesingu

C

PP

b

15 Określić małe przedsiębiorstwo

B

P

b

16 Określić składniki majątku trwałego

B

P

c

17

Określić

składniki

wartości

niematerialnych

i prawnych

B

P

d

18 Rozróżniać podstawowe pojęcia ekonomiczne

C

PP

c

19 Rozróżniac rodzaje planów

B

P

b

20 Rozróżniać podstawowe pojęcia ekonomiczne

A

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przewidzianego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Niektóre zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez
uzasadnienia, nie będzie uznawane.

7. Pracuj samodzielnie, bo wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Spółki partnerskiej nie mogą założyć

a) architekci.
b) doradcy podatkowi.
c) dziennikarze.
d) weterynarze.

2. Która z niżej wymienionych spółek nie jest spółką osobową

a) spółka z o.o.
b) spółka komandytowa.
c) spółka cywilna.
d) jawna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

3. Kapitał zakładowy spółki z o.o. nie może być niższy niż

a) 100 000 zł.
b) 50 000 zł.
c) 50 zł.
d) 500 000 zł.

4. Właścicielem przedsiębiorstwa państwowego jest

a) rada pracownicza.
b) skarb państwa.
c) lokalna społeczność miasta lub gminy.
d) jednostka samorządu terytorialnego.

5. W spółce akcyjnej akcjonariusze za zobowiązania spółki odpowiadają

a) całym swoim majątkiem.
b) do wysokości wniesionych wkładów.
c) spółka akcyjna nie może generować zobowiązań.
d) kolegialnie.

6. Bilans przedsiębiorstwa odzwierciedla

a) wszystkie koszty poniesione przez przedsiębiorstwo.
b) majątek przedsiębiorstwa oraz źródła jego finansowania w danej chwili.
c) straty i zyski w poszczególnych latach.
d) przychody i koszty w poszczególnych latach.

7. Bilans przedsiębiorstw jest poprawnie skonstruowany, jeżeli spełniony jest następujący

warunek
a) pasywa + aktywa = wartość przedsiębiorstwa.
b) aktywa > pasywa.
c) pasywa > aktywa.
d) pasywa = aktywa.

8. Pasywa w bilansie przedsiębiorstwa

a) są równe wysokości aktywów.
b) oznaczają wysokość kredytów.
c) stanowią podstawę naliczenia podatku.
d) stanowią informację o płatnościach.

9. Reguła podwójnego zapisu w księgowości oznacza

a) konieczność sporządzania kopii każdego dokumentu finansowego.
b) zasadę podwójnego księgowania zdarzeń gospodarczych.
c) obowiązuje przy przeprowadzaniu inwentaryzacji.
d) umożliwia odtworzenie dokumentacji finansowej w wyniku zaistnienia zdarzeń

losowych.

10. Inwentura to

a) dokumentacja, która powstała w wyniku przeprowadzenia inwentaryzacji.
b) dokumentacja zdarzeń gospodarczych.
c) dokumentacja obrotu środkami trwałymi.
d) dokumentacja obrotu inwentarzem żywym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

11. Gospodarstwa rodzinne prowadzą rachunkowość, ponieważ

a) jest to wymagane zgodnie z obowiązującą ustawą.
b) chcą skorzystać z kredytów preferencyjnych.
c) jest to niezbędne do ustalenia wysokości dopłat finansowanych przez państwo.
d) zapewnia odtworzenie stanu majątkowego rolników.

12. Do zasad obowiązujących w ZSRGR nie należy

a) zasada dobrowolności.
b) zasada tajności danych.
c) standaryzacja metodyczna.
d) zasada obowiązkowości.

13. Dokonując wyceny gruntów położonych w III okręgu podatkowym i stosując cenę żyta

przyjmowaną do obliczania wymiaru podatku rolnego, gospodarstwo rolne posiadające
następujące grunty orne: 5 ha kl I, 4 ha kl IIIa, 14 ha kl IVa, ma wycenę gruntów
w wysokości
a) 1440.
b) 1670.
c) 1750.
d) 1780.

14. Leasing jest to

a) finansowanie działalności gospodarczej, polegającej na wykupie przez inną instytucję

faktur.

b) dzierżawienie środków trwałych.
c) udzielenie pożyczki bez konieczności określenia przeznaczenia uzyskanych środków.
d) możliwość pomnażania kapitału.

15. Które z określeń nie definiuje w Polsce małego przedsiębiorstwa

a) małe przedsiębiorstwo zatrudnia poniżej 50 pracowników.
b) małe przedsiębiorstwo płaci poniżej 1 mln euro podatku dochodowego rocznie.
c) małe przedsiębiorstwo cechuje bezpośrednie zarządzanie firmą przez właściciela lub

właścicieli.

d) małe przedsiębiorstwo osiąga przychód netto ze sprzedaży w roku obrotowym nie

przekraczający 7 mln euro.

16. Rzeczowy majątek trwały podmiotu gospodarczego

a) obejmuje składniki zużywające się całkowicie w jednym cyklu gospodarczym.
b) składa się tylko ze środków trwałych i wartości firmy.
c) obejmuje środki trwałe i inwestycje rozpoczęte.
d) zużywa się w niewielkim stopniu w jednym cyklu gospodarczym.

17. Do wartości niematerialnych i prawnych stanowiących element majątku trwałego zalicza

się
a) środki transportu.
b) środki pieniężne na rachunku bankowym.
c) akcje własne spółki akcyjnej przeznaczone do sprzedaży.
d) prawo do korzystania z patentu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

18. Strategia dywersyfikacji polega na

a) rozszerzaniu asortymentu i podwyższaniu jakości.
b) ograniczaniu asortymentu i stosowaniu standartowej jakości.
c) wprowadzaniu nowych wyrobów, które zbliżone są do dotychczasowych pod

względem technologicznym.

d) wprowadzaniu nowoczesnej technologii i zmniejszaniu zatrudnienia.

19. Plany opracowywane na najwyższym szczeblu zarządzania, wytyczające kierunek

działania firmy to
a) plany operacyjne.
b) plany strategiczne.
c) plany sektorowe.
d) plany branżowe.

20. Instrument planowania, zawierający program finansowo-marketingowy nowych

zamierzeń lub przedsięwzięć przedsiębiorstwa nazywamy
a) planem marketingowym.
b) planowaniem długookresowym.
c) biznesplanem.
d) planowaniem operacyjnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Zarządzanie jednostką gospodarczą

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Funkcjonowanie rolnictwa

w systemie agrobiznesu”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1 ,2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 13, 15, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 6, 7, 12, 14, 16, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. a, 4. b, 5. c, 6. c, 7. d, 8. d, 9. b, 10. b, 11. a,

12. a, 13. d, 14. c, 15. a, 16. c, 17. d, 18. a, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać rodzaje spółek

A

P

c

2

Określić charakterystykę spółek

B

P

a

3

Określić charakterystykę spółki z o.o.

B

P

a

4

Określić charakterystykę spółki komandytowej

B

P

b

5

Rozpoznać formy prawno-organizacyjne

A

P

c

6

Określić kapitał założycielski spółek

C

PP

c

7

Określić pozycje przedsiębiorstwa na rynku

C

PP

d

8

Określić pojęcie majątku przedsiębiorstwa

B

P

d

9

Określić rachunek zysków i strat

B

P

b

10 Rozpoznać pojęcie inwentaryzacji

A

P

b

11 Określić rodzaje kredytów

B

P

a

12 Określić zasady rachunkowości

C

PP

a

13 Rozpoznać ZSRGR

A

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

14 Określić elementy ZSRGR

C

PP

c

15 Rozpoznać pojęcie planowania

A

P

a

16 Określić zadanie analizy SWOT

C

PP

c

17 Określić rodzaje strategii

B

P

d

18 Określić zadania strategii

C

PP

a

19 Rozpoznać pojęcie planowania

A

P

d

20 Rozpoznać pojęcie kontroli

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przewidzianego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Niektóre zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez
uzasadnienia, nie będzie uznawane.

7. Pracuj samodzielnie, bo wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Osobowość prawną posiadają

a) spółki osobowe.
b) przedsiębiorstwa indywidualnych właścicieli.
c) spółki kapitałowe.
d) spółki cywilne.

2. Spółka osobowa utworzona przez wspólników w celu wykonywania wolnego zawodu to

a) spółka partnerska.
b) spółka komandytowa.
c) spółka komandytowo-akcyjna.
d) jawna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

3. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest

a) spółką kapitałową.
b) spółką osobową.
c) spółką partnerską.
d) spółką nie posiadająca osobowości prawnej.

4. Komplementariusz to jeden ze wspólników spółki

a) jawnej.
b) komandytowej.
c) partnerskiej.
d) akcyjnej.

5. Przedsiębiorstwo spółdzielcze należy do

a) państwa.
b) władz publicznych.
c) członków spółdzielni.
d) akcjonariuszy.

6. Minimalny kapitał założycielski w spółce akcyjnej wynosi

a) 100 tysięcy złotych.
b) 200 tysięcy złotych.
c) 500 tysięcy złotych.
d) 1 mln złotych.

7. Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstwa to

a) zdolność przedsiębiorstwa do skutecznego funkcjonowania i rozwoju w warunkach

oligopolu.

b) zakres rynku, na którym przedsiębiorstwo wykorzystuje swoje przewagi

konkurencyjne.

c) atuty przedsiębiorstwa doceniane przez rynek, dzięki którym przedsiębiorstwo może

w długim okresie utrzymać lub poprawić efektywność i zapewnić sobie harmonijny
rozwój.

d) ilościowa i jakościowa ocena siły przedsiębiorstwa w stosunku do jego konkurentów.

8. Majątek podmiotu gospodarczego

a) nie obejmuje dóbr użytkowanych, np.: na podstawie umowy leasingowej.
b) dzieli się na majątek trwały i majątek nietrwały.
c) obejmuje tylko dobra rzeczowe, jak np.: budynki, maszyny, surowce, materiały.
d) składa się z dóbr rzeczowych oraz z innych dóbr, jak np.: wartości niematerialne

i prawne, papiery wartościowe, należności, środki pieniężne

9. Rachunek zysków i strat jest

a) rachunkowym odzwierciedleniem bilansu przedsiębiorstwa.
b) zestawieniem przychodów ze sprzedaży i kosztów prowadzonej działalności.
c) rachunkiem inwestycji przedsięwzięcia.
d) zestawieniem wpływów i wydatków przedsiębiorstwa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

10. Inwentaryzacja w przedsiębiorstwie

a) jest specjalnym funduszem „amortyzującym” niespodziewane zdarzenia losowe.
b) polega na przeprowadzeniu spisu z natury pieniężnych i rzeczowych składników

majątku oraz na ustaleniu ich wartości.

c) umożliwia zmniejszenie stawek podatkowych.
d) nie jest wliczana w ciężar kosztów.

11. Kredytów kupieckich udzielają

a) kontrahenci.
b) banki.
c) firmy pośrednictwa finansowego.
d) lombardy.

12. Konta księgowe służą do

a) wprowadzania zmian w stanie ewidencji środków gospodarczych.
b) ilościowej rejestracji zjawisk gospodarczych.
c) informowania o stanie majątku i sytuacji finansowej firmy.
d) ustalania źródeł finansowania majątku.

13. Skrót ZSRGR, oznacza

a) Zunifikowany System Rolniczych Gospodarstw Rynkowych.
b) Zakładany System Rachunkowości Gospodarstw Rolnych.
c) Zakładany System Rolnictwa Gospodarki Rynkowej.
d) Zunifikowany System Rachunkowości Gospodarstw Rolnych.

14. Która z książek nie wchodzi w skład ZSRGR

a) książka inwentarzowa.
b) książka wpłat i wypłat.
c) książka przychodów i rozchodów.
d) książka obrotów i zaszłości.

15. Proces ustalania celów i wybierania najkorzystniejszych sposobów ich realizacji nazywamy

a) planowaniem.
b) kontrolą.
c) finansowaniem.
d) misją firmy.

16. Analiza SWOT służy do

a) oceny aktualności atrakcyjności otoczenia.
b) oceny konkurencyjności przedsiębiorstwa.
c) oceny pozycji firmy na tle otoczenia.
d) oceny zaplecza technicznego firmy.

17. Strategia ustabilizowanego rozwoju przedsiębiorstwa to

a) pomysł, jak rozpocząć i prowadzić działalność.
b) prognoza zmian w otoczeniu konkurencyjnym.
c) prognoza zmian w makrootoczeniu.
d) kontynuacja dotychczasowych kierunków rozwoju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

18. Strategia koncentracji polega na

a) wyborze jednego rodzaju produktów (usług), określonego segmentu rynku lub

danego obszaru geograficznego.

b) zwiększaniu skali działania i wprowadzeniu oszczędnych technologii.
c) podnoszeniu jakości i promowaniu marek.
d) ograniczaniu asortymentu i podwyższaniu jakości.

19. Do procesu planowania nie zalicza się

a) identyfikacja problemu.
b) tworzenie alternatywnych rozwiązań.
c) wdrażanie planu.
d) przygotowanie bilansu.

20. Proces zapewniający zgodność rzeczywistych działań z planowanymi, mający na celu

wykrywanie odchyleń przez porównanie stanu faktycznego ze stanem pożądanym
nazywamy
a) planowaniem taktycznym.
b) kontrolą.
c) wyciąganiem wniosków.
d) ustalaniem norm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Zarządzanie jednostką gospodarczą

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1. Bryś J., Bryś R.: Zarządzanie firmą. Format-AB, Warszawa 2002
2. Jabłonka K., Kałuża H., Marcysiak A., Nawrocki T., Szarek S.: Ekonomika w rolnictwie.

REA, Warszawa 2006

3. Niedzielski E., Łapińska A.: Zarządzanie firmą. WSiP, Warszawa 1999
4. Klepacki B.: Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej. Format-AB, Warszawa 1999
5. Kowalski W.: Ekonomika i organizacja gospodarstw rolniczych. Format-AB, Warszawa

1998

6. www.minrol.gov.pl – strona Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
7. www.mf.gov.pl – strona Ministerstwa Finansów
8. www.arimr.gov.pl – strona Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
9. www.arr.gov.pl – strona Agencji Rynku Rolnego