1
dr Beata Woźniak-Jęchorek
Katedra Makroekonomii i Badań nad Gospodarką Narodową
tel. 061 854.37.16
Makroekonomia
Związki inflacji i bezrobocia
Hipoteza krzywej Phillipsa
Alban William Phillips,
1914-1975
nowozelandzki ekonomista (wykładający w Anglii)
Twórca Krzywej Phillipsa (Phillips Curve)
Krzywa Phillipsa powstała w
1958 r.,
kiedy A.W.
Phillips odkrył empiryczny związek między
wielkością
bezrobocia
a tempem wzrostu
płac
nominalnych
(potem zmienionych na
inflację
)
dla lat 1861-1957 w Wielkiej Brytanii
Związki inflacji i bezrobocia
Krzywa Phillipsa
Związki inflacji i bezrobocia
Krzywa Phillipsa
ZAŁOŻENIA MIKROEKONOMICZNE
1. nadwyżka popytu na pracę ze strony przedsiębiorstw prowadzi do
dość gwałtownego wzrostu oferowanych stawek płac
dlaczego?
aby przyciągnąć najatrakcyjniejszą część siły roboczej
2. nadwyżka podaży pracy prowadzi do o wiele wolniejszego spadku
stawek płac
dlaczego?
pracownicy niechętnie przyjmują wynagrodzenia niższe,
niż poprzednio
Związki inflacji i bezrobocia
Krzywa Phillipsa
ZAŁOŻENIA MIKROEKONOMICZNE
3. Z dwóch
pierwszych założeń wynika, iż zależność pomiędzy bezrobociem a
stopą zmian stawek płac jest wysoce nieliniowa
dlaczego?
aby przyciągnąć najatrakcyjniejszą część siły roboczej
4. na stopę zmian płac nominalnych wpływa stopa zmian popytu na pracę
(zmian bezrobocia)
dlaczego?
wzrost popytu na pracę i spadek bezrobocia wywołuje konieczność podnoszenia
płac
Związki inflacji i bezrobocia
Mechanizm krzywej Phillipsa
Egzogeniczny wzrost popytu na produkcję
zwiększenie podaży dóbr i zwiększenie zatrudnienia
bariera wykwalifikowanej siły roboczej
nowe żądania płacowe wysuwane przez związki zawodowe
wzrost kosztów płac
wzrost cen
W miarę jak gospodarka osiąga pełne zatrudnienie,
presja na wzrost płac i cen nasila się.
Wzrastającemu zatrudnieniu towarzyszy stopa inflacji.
Przeciwnie się dzieje, gdy popyt na produkcję spada.
Związki inflacji i bezrobocia
Hipoteza naturalnej stopy bezrobocia
drugi etap badań nad
zależnością wymienną
między inflacją a
bezrobociem
Milton Friedman
Edmund S.Phelps
Czynnikiem
odpowiedzialnym za
brak wymienności
inflacji i bezrobocia są
oczekiwania
inflacyjne.
Związki inflacji i bezrobocia
Hipoteza naturalnej stopy bezrobocia
Bezrobocie występujące
w równowadze
(gdzie popyt
równy jest podaży)
określane mianem
naturalnego
odzwierciedla sytuację, w
której oczekiwania inflacyjne (tzw.
oczekiwania
adaptacyjne
), formułowane na podstawie znajomości
inflacji z przeszłości są zgodne z rzeczywistą inflacją.
Bezrobocie naturalne
to suma bezrobocia frykcyjnego,
strukturalnego i instytucjonalnego.
"To co sprawia, że jest ona [ekonomia] najbardziej fascynującą jest to, że jej
fundamentalne zasady są tak proste, że każdy jest w stanie je zrozumieć, jednak
niewielu je rozumie.” Milton Friedman
Związki inflacji i bezrobocia
Hipoteza naturalnej stopy bezrobocia
U
o
U
1
Πe
W
1
W
2
A
D
B
C
Związki inflacji i bezrobocia
A - punkt początkowy - gospodarka w stanie równowagi:
1. Następuje wzrost popytu na rynkach dóbr i siły roboczej (na skutek działań
władz);
2. Wzrost cen materiałowych i płac nominalnych, ale ceny materiałowe rosną
szybciej niż płace nominalne, zatem tak naprawdę płace realne maleją.
Pracownicy ulegają „iluzji pieniężnej”:
wzrost płac nominalnych → wzrost podaży siły roboczej
Spadek bezrobocia (Uo U1) i wzrost płac nominalnych ( Wo W1). Ruch: A
B.
Pracownicy zdążyli się jednak zorientować, że na (A B) stracili:
ich płace realne się obniżyły
Żądają dalszego wzrostu płac nominalnych, tak by realnie nie stracić.
Przy (W2) - punkt C na nowej krzywej Phillipsa.
Płace nominalne będą rosły o oczekiwaną wartość inflacji (Πe).
Wzrost płac realnych →przedsiębiorstwa zwalniają pracowników → wzrost
bezrobocia → płace maleją aż do W1.
Ruch (C D)
powrót do
naturalnej stopy bezrobocia
Związki inflacji i bezrobocia
W długim okresie zostaje wyeliminowana iluzja pieniądza i
bezrobocie wraca do poziomu naturalnego przy wyższej inflacji
(długookresowa krzywa Phillipsa przy naturalnej stopie
bezrobocia - Uo).
Hipoteza naturalnej stopy bezrobocia
W krótkim okresie ze względu na iluzję
pieniężną istnieje zależność
rosnąca inflacja - niższe bezrobocie.
Związki inflacji i bezrobocia
Hipoteza naturalnej stopy bezrobocia -
wniosek dla polityki gospodarczej:
Nie należy prowadzić polityki pobudzającej
popyt, bo efektem może być tylko wzrost
cen a w sferze realnej (produkcja i
zatrudnienie) nie ma żadnych efektów w
długim okresie.
Naturalna stopa bezrobocia jest
niewrażliwa na zmiany agregatowego
popytu
i jej zmniejszanie możliwe jest tylko przez
reformy instytucji rynku pracy i zmiany
jego struktur.
Związki inflacji i bezrobocia
Dziękuję za uwagę!
13
Związki inflacji i bezrobocia