BUDOWANIE I POMIAR
SATYSFAKCJI
PRACOWNIKÓW
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer
2
XVIII w.
Ekonomia:
klasyczna teoria
firmy – cel
nadrzędny:
maksymalizacja
zysku
Lata 50.
Zarządzanie
marketingowe:
nacisk na
satysfakcję
klientów
Lata 80.
Zarządzanie
jakością:
TQM, ISO 9001:
podejście
procesowe
Lata 90.
Zarządzanie
strategiczne –
teoria zasobowa:
nacisk na
satysfakcję
pracowników
Wyniki
dotyczące
pracowników
Wyniki
uzyskiwane
w procesach
Wartość
dla klienta
Wyniki
dotyczące
klientów
Wyniki
finansowe
Społeczeństwo
Właściciele
kapitału
Konkurenci
Klienci
Dostawcy
Systemy i technologie
wspierające
Zaangażowane
przywództwo
Struktura
organizacyjna
Kultura
organizacyjna
Przedsiębiorstwo
Otoczenie
Większość średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce
?
UPROSZCZONY MODEL SYSTEMU BIZNESOWEGO
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
3
SYSTEMY POMIARU WYNIKÓW DZIAŁALNOŚCI
ZRÓWNOWAŻONA KARTA WYNIKÓW (BALANCED SCORECARD – BSC)
Jak powinni nas postrzegać
udziałowcy, aby uznano, że
odnieśliśmy sukces finansowy?
Jak zachować zdolność do zmian
i poprawy wyników działalności,
aby zrealizować naszą wizję?
Jakie procesy wewnętrzne
musimy doskonalić, aby właściciele
i klienci firmy byli zadowoleni?
Wizja
i
strategia
Cele
ogólne
Mierniki
Cele
szcze-
gółowe
Inicja-
tywy
Perspektywa klientów
Cele
ogólne
Mierniki
Cele
szcze-
gółowe
Inicja-
tywy
Perspektywa finansowa
Cele
ogólne
Mierniki
Cele
szcze-
gółowe
Inicja-
tywy
Perspektywa procesów
wewnętrznych
Cele
ogólne
Mierniki
Cele
szcze-
gółowe
Inicja-
tywy
Perspektywa rozwoju
Jak powinni nas postrzegać
klienci, abyśmy zrealizowali
swoją wizję?
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
4
MODEL EUROPEJSKIEJ NAGRODY JAKOŚCI – MODEL DOSKONAŁOŚCI EFQM
Pracownicy 10%
(
)
People
Przywództwo 10%
(
)
Leadership
Kluczowe wyniki
15%
(
)
Key Results
Procesy, wyroby
i usługi 10%
(
)
Processes,
Products
& Services
Partnerstwo
i zasoby 10%
(
)
Partnership
& Resources
Pracownicy - wyniki
10%
(
)
People Results
Strategia 10%
(
)
Strategy
Klienci - wyniki
15%
(
)
Customer Results
Społeczeństwo -
- wyniki 10%
(
)
Society Results
Potencjał
50%
(
)
Enablers
Wyniki
50%
(
)
Results
Uczenie się, kreatywność i innowacje
(
)
Learning, creativity and innovation
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
5
SAMOOCENA PRZEDSIĘBIORSTWA
MODEL OCENY POLSKIEJ NAGRODY JAKOŚCI
Zarządzanie
ludźmi 8%
Przywództwo 15%
Efekt
końcowy 15%
Procesy 12%
Zasoby 5%
Satysfakcja
klientów 20%
Polityka
i strategia 10%
Satysfakcja
zatrudnionych 9%
Współpraca
z otoczeniem 6%
Potencjał organizacji 50%
Efekty organizacji 50%
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
6
Niezadowolenie
pracownika
Satysfakcja
pracownika
Spełnienie
Oddanie
Zaangażowanie
Czynniki prowadzące do niezadowolenia:
• Słaba płaca
• Słabe kompensaty
• Złe warunki pracy
• Brak możliwości awansu
• Słabe bonusy
• Brak bezpieczeństwa na stanowisku pracy
Kiedy czynnikom tym zostanie nadany
optymalny poziom, niezadowolenie z
pracy zostanie wyeliminowane. Jednakże,
te czynniki nie zwiększą zadowolenia z
pracy.
Czynniki prowadzące do zadowolenia:
• Dobre praktyki przywódcze
• Dobre relacje z przełożonymi
• Uznanie
• Awans
• Rozwój osobisty
• Informacja zwrotna i wsparcie
• Jasno wyznaczony kierunek i cele
Kiedy czynnikom tym zostanie nadany
optymalny poziom, zadowolenie z pracy
zostanie zwiększone.
MODEL SATYSFAKCJI Z PRACY (FIELD, 2008)
(NA PODSTAWIE DWUCZYNNIKOWEJ TEORII MOTYWACJI HERZBERGA, 1968)
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
7
Satysfakcja
z pracy
Autono-
mia
Treść
pracy
Samoist-
ność
pracy
Znacze-
nie
pracy
Warunki
pracy
Nadzór
Możli-
wości
awansu
Odpo-
wiedniość
pracy
Relacje
społeczne
Różnorod-
ność umie-
jętności
Wynagro-
dzenie
Relacje ze
współpra-
cownikami
CZYNNIKI DETERMINUJĄCE SATYSFAKCJĘ Z PRACY
Obciąże-
nie pracą
Stres
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
0,22
0,17
-0,25
-0,24
-0,3
-0,2
-0,1
0
0,1
0,2
0,3
Zaangażowanie
Produktywność
Absencja
Fluktuacja
8
KORELACJE SATYSFAKCJI Z PRACY
uwzględniająca
postawy obywatelskie
0,3
0,17
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
9
Delegowanie uprawnień – chodzi o przekazanie
uprawnień ludziom znajdującym się na pierwszej linii:
pracownikom produkcyjnym, sprzedawcom,
przedstawicielom do spraw obsługi klienta, serwisantom
pracownicy montowni Chryslera Belvidere, produkującej model
Dodge Neon, zmieniają swoje stanowiska, przekazują sugestie co
do poprawy jakości pracy, planują własne szkolenia i
współpracują z inżynierami w sprawach związanych z samą
konstrukcją linii
zrzeszeni w związkach pracownicy produkcyjni stalowni LTV
decydują o zatrudnieniu nowych osób, odbywają wizyty
handlowe, odwiedzają klientów, aby pomóc im w rozwiązywaniu
ich problemów i pomagają w wybieraniu dostawców
BUDOWANIE SATYSFAKCJI Z PRACY
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
10
Otwarta komunikacja – badania najlepszych miejsc pracy
niezmiennie dają taki sam wynik – panuje w nich wysoki
poziom zaufania; zarząd jest wiarygodny; podobnie
zwykli pracownicy – jeśli mówią, że coś trzeba naprawić lub
rozwiązać jakiś problem, zarząd im wierzy
dobra komunikacja to przekazywanie pracownikom nie tylko
tego, co zarząd chce, by usłyszeli (i myśleli), ale też tego, co
naprawdę się dzieje – informacji o zawartych kontraktach,
sukcesach, problemach i porażkach
pomocne może być ustalenie procedur zgłaszania przez
pracowników propozycji usprawnień oraz wykorzystywanie poczty
elektronicznej
komunikacja musi jednak przede wszystkim opierać się na osobistych
spotkaniach i regularnych zebraniach, na których ludzie mogą
zadawać pytania
BUDOWANIE SATYSFAKCJI Z PRACY
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW
11
Mierzenie jakości pracy oraz wartości materialnych i
niematerialnych – znaczenie wartości niematerialnych
(np. satysfakcja klientów, satysfakcja pracowników)
polega na tym, że często są one wskaźnikami
wyprzedzającymi – bardziej efektywnie
przewidującymi przyszłość firmy, czy to w aspekcie
kierunku rozwoju rynku czy też potencjału rozwojowego
firmy
trudno zarządzać czymś, czego nie mierzymy – lepiej
będziemy zarządzać satysfakcją pracowników, jeżeli
będziemy ją mierzyć, pod warunkiem, że wyniki pomiarów
będą uruchamiać działania doskonalące
BUDOWANIE SATYSFAKCJI Z PRACY
Prof. UMK, dr hab. Rafał Haffer, BUDOWANIE I POMIAR SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW