W prak ty ce ozna cza to, że moż na skie -

ro wać wy rób na ba da nia nie tyl ko bez we -

ry fi ka cji do ku men tów ta kich jak do ku men -

ta cja tech nicz na, in struk cja użyt ko wa nia,

czy cer ty fi kat oce ny ty pu (dla środ ków

ochro ny in dy wi du al nej kat. II i III.), ale rów -

nież w sy tu acji, gdy kon tro la do ku men tów

wy pad nie po zy tyw nie. Po dej mo wa nie ta -

kich de cy zji le ży w ge stii tyl ko i wy łącz nie

or ga nu wy spe cja li zo wa ne go. Mo że on

pod jąć ta kie dzia ła nia na pod sta wie otrzy -

ma nej skar gi, ana li zy wy pad ków przy pra -

cy, in for ma cji uzy ska nych od użyt kow ni ków

w trak cie kon tro li świad czą cych, że da ny

wy rób nie speł nia za sad ni czych wy ma gań;

tak że na pod sta wie wy ni ków kon tro li in -

nych or ga nów wy spe cja li zo wa nych, w tym

z po zo sta łych państw Unii i oglę dzin wy -

ro bu, któ re wska zu ją na je go wa dę (np. rę -

ka wi ce wi bro izo la cyj ne nie po sia da ją ce pal -

ców). Ba da nie pró bek wy ro bów mo że być

rów nież prze pro wa dzo ne w ra mach re ali -

za cji rocz nych i ru ty no wych za dań kon tro -

l nych do ty czą cych nad zo ru ryn ku okre ślo -

nych w pro gra mie dzia ła nia PIP. Pro wa dze -

nie dzia łań w ob sza rze nad zo ru ryn ku nie

po le ga tyl ko na pro stym po rów ny wa niu sta -

nu fak tycz ne go z obo wią zu ją cym sta nem

praw nym, lecz nie kie dy przy po mi na po stę -

po wa nie śled cze. Dla te go wie dza i za an ga -

żo wa nie in spek to ra pra cy są naj waż niej -

szym czyn ni kiem wa run ku ją cym sku tecz -

ność kon tro li w nad zo rze ryn ku.

Jak zdo być do wo dy

Waż ną kwe stią jest zdo by cie wia ry god -

nych do wo dów nie speł nia nia przez wy rób

wy ma gań za sad ni czych. Nie ma lep sze go

spo so bu ich uzy ska nia niż pod da nie wy ro -

bu ba da niom. Jest to w za sa dzie je dy ny spo -

sób nad zo ru nad wy ma ga nia mi ma te ria ło -

wy mi wy ro bów. Po za tym wy ni ki kon tro li

in spek to ra pra cy (jak na przy kład ozna ko -

wa nia wy ro bu) mo gą być ma ło prze ko nu -

ją ce dla po zo sta łych stron, bio rą cych

udział w spra wie; np. stwier dze nie przez

in spek to ra pra cy, iż ozna ko wa nie jest

nie trwa łe mo że nie prze ko nać okrę go we -

go in spek to ra pra cy do za sto so wa nia bę -

dą cych w je go kom pe ten cji środ ków praw -

nych. Ponadto obro na ta kie go za rzu tu

w są dzie wy da je się wąt pli wa. O wie le ła -

twiej jest pro wa dzić okrę go we mu in spek -

to ro wi pra cy po stę po wa nie po sia da jąc

wy nik ba dań po twier dza ją cy na sze po dej -

rze nia. Wy ni ki ba dań mo gą też sta no wić

pod sta wę do wy da nia przez okrę go we go

in spek to ra pra cy de cy zji ad mi ni stra cyj nej

ogra ni cza ją cej lub za ka zu ją cej dal sze prze -

ka zy wa nie wy ro bu, a tak że na ka zu ją cej je -

go wy co fa nie z ob ro tu lub znisz cze nie.

O każ dej ta kiej de cy zji, wy da nej na mo cy

art. 41 c ust. 3 pkt 1-3 oraz ust. 5 usta wy

o sys te mie oce ny zgod no ści Pre zes Urzę -

du Ochro ny Kon ku ren cji i Kon su men tów

po wia da mia Ko mi sję Eu ro pej ską, któ ra po -

dej mu je dzia ła nia w ce lu usta le nia, czy by -

ła ona słusz na (tzw. pro ce du ry klau zu li bez -

pie czeń stwa). Spra woz da nie z ba dań po -

twier dza ją ce, że wy rób nie speł nia za sad -

ni czych wy ma gań jest istot nym do wo dem

uza sad nia ją cym de cy zję okrę go we go in -

spek to ra pra cy.

Kie ru jąc wy ro by na ba da nia, mu si my

sto so wać się do za rzą dze nia nr 11/2004

Głów ne go In spek to ra Pra cy z dnia 26

kwiet nia 2004 r. w spra wie usta le nia

szcze gó ło wych za sad prze pro wa dza nia

przez or ga ny Pań stwo wej In spek cji Pra cy,

bę dą ce or ga na mi wy spe cja li zo wa ny mi

w ro zu mie niu usta wy o sys te mie oce ny

zgod no ści, kon tro li wy ro bów wpro wa dzo -

nych do ob ro tu, z póź niej szy mi zmia na mi.

Naj waż niej szą kwe stią w nim za war tą jest

po wie rze nie okrę go we mu in spek to ro wi

pra cy kom pe ten cji de cy zyj nych w za kre -

sie skie ro wa nia da ne go wy ro bu na ba da -

nia oraz usta le nie za sad po no sze nia kosz -

tów ba dań przez okrę go we in spek to ra ty

pra cy.

W po znań skim

in spek to ra cie

Na le ży wy pra co wać spo sób po stę po wa -

nia w przy pad ku pod da wa nia wy ro bów ba -

da niom. Ni niej szy ar ty kuł opi su je za sa dy

sto so wa ne w Okrę go wym In spek to ra cie

Pra cy w Po zna niu dla środ ków ochro ny in -

dy wi du al nej.

Pierw szym pro ble mem, przed ja kim sta -

je in spek tor pra cy, jest do bór za kre su ba -

dań. W okrę gu po znań skim za kres ten za -

wsze obej mu je oce nę ozna ko wa nia wy ro -

bu oraz oce nę in struk cji użyt ko wa nia.

Na wet gdy bra ku je wy ma ga nej in struk cji

za kres ba dań po zo sta je bez zmian, gdyż

brak in struk cji użyt ko wa nia jest bar dzo po -

moc nym do wo dem w spra wie. Trud niej

jest okre ślić ro dzaj ba dań ma te ria ło wych.

W za sa dzie nie zbęd na jest zna jo mość po -

sta no wień norm zhar mo ni zo wa nych ma ją -

cych za sto so wa nie w przy pad ku da ne go

środ ka ochro ny in dy wi du al nej. Po nie waż

jed nak wie dzę ta ką po sia da nie wie le osób,

po moc ne mo gą być wy tycz ne do te ma -

tów. I tak w za kre sie kon tro li te ma tu 74B

na rok 2008 r. znaj dzie my in for ma cję

o zmia nach wy ma gań w za kre sie pro ce dur

ba dań pe ne tra cji fil tru ae ro zo la mi chlor -

ku so du i mgła mi ole ju pa ra fi no we go

zgod nie z nor mą EN 143/2000/A1 (pol ska

trans po zy cja PN -EN 143: 2004/A1). Ba da -

jąc środ ki ochro ny in dy wi du al nej ukła du

od de cho we go na pew no na le ży uwzględ -

nić wska za ny po wy żej za kres ba dań. Mo -

że my kie ro wać się rów nież ozna ko wa -

niem ochron in dy wi du al nych, np. pik to -

21

4/2008 I P

Po no we li za cji prze pi sów

Nad zór ryn ku
środ ków ochro ny in dy wi du al nej

Jed na z naj waż niej szych zmian po ostat niej no we li za cji usta wy z dnia 30 sierp nia 2002 ro ku
o sys te mie oce ny zgod no ści do ty czy ła za sad pod da wa nia wy ro bów ba da niom przez or ga ny wy -
spe cja li zo wa ne. Po sta no wie nia art. 40h., któ re we szły w ży cie 7 stycz nia 2007 ro ku zmia ną usta -
wy z dnia 15 grud nia 2006 ro ku (Dz. U. 06.249.1834), po zwa la ją or ga nom wy spe cja li zo wa nym
skie ro wać wy rób na ba da nia bez we ry fi ko wa nia do ku men tów zwią za nych z oce ną zgod no ści.

Ja ro sław Ny zio

gram zwią za ny z za gro że nia mi me cha nicz -

ny mi za miesz cza ny na rę ka wi cach ochron -

nych wska zu je kla sy ochro ny, któ re moż -

na zwe ry fi ko wać w trak cie ba dań. Jed nak

w więk szo ści przy pad ków po win ni śmy

współ pra co wać z jed nost ka mi no ty fi ko wa -

ny mi czy la bo ra to ria mi akre dy to wa ny mi.

OIP w Po zna niu wszyst kie ba da nia zle cił

jak do tąd CIOP -PIB. Wy ko nu jąc te le fon

do wła ści wej pra cow ni in sty tu tu, ła two

moż na usta lić, ja ki za kres ba dań

la bo ra to ryj nych jest prze wi dzia -

ny dla da nej ochro ny in dy wi du -

al nej, do wie dzieć się, o ich kosz -

ty, a co naj waż niej sze po zy skać

in for ma cję o mi ni mal nej ilo ści

pró bek wy ro bu, ja kie na le ży

skie ro wać na ba da nia, aby by ły

one wia

ry

god

ne. Jest to nie

-

zmier nie waż na kwe stia i na le -

ży ją usta lić przed za koń cze niem

kon tro li, gdyż mo że się oka zać,

że np. po bra li śmy za ma łą ilość

sztuk da ne go środ ka ochro ny in -

dy wi du al nej lub kon tro lo wa ny

pod miot nie po sia da wy star cza -

ją cej je go ilo ści.

Tryb

prze pro wa dze nia

ba dań

Ko lej nym kro kiem jest uzy -

ska nie zgo dy okrę go we go in -

spek to ra pra cy na ba da nia.

W okrę gu au to ra ar ty ku łu wy pra -

co wa no me to dę po le ga ją cą

na skła da niu wnio sku – w for mie

e -ma ilo wej do okrę go we go in -

spek to ra pra cy – za wie ra ją ce go

na zwę kon tro lo wa ne go pod mio -

tu i nu mer re ali zo wa ne go te ma -

tu, za

kres ba

dań oraz ich sza

cun

ko

wy

koszt. Wnio sek ta ki po sia da rów nież krót -

kie uza sad nie nie. Waż ne jest, aby uzy skać

zgo dę na ba da nia przed za koń cze niem kon -

tro li, aby nie po trzeb nie nie po bie rać wy -

ro bów od kon tro lo wa ne go pod mio tu. Ich

koszt cza sa mi jest znacz ny i mu si my brać

pod uwa gę kwe stie fi nan so we. Po sia da jąc

zgo dę okrę go we go in spek to ra pra cy i prób -

ki środ ków ochro ny in dy wi du al nej, przy -

stę pu je my do przy go to wa nia zle ce nia ba -

dań. W przy pad ku CIOP -PIB mo że my li -

czyć na znacz ne uprosz cze nia w tej ma te -

rii, gdyż po uzgod nie niu np. te le fo nicz nym,

otrzy ma my na skrzyn kę e -ma ilo wą go to we

zle ce nie ba dań. Nie ste ty po wyż sze uła twie -

nie nie do ty czy przy pad ku, gdy na sze ba -

da nia obej mu ją tyl ko ozna ko wa nie wy ro -

bu i in struk cję użyt kow ni ka. Za gad nie nia

te nie obej mu ją za kre su akre dy ta cji CIOP -

-PIB i pro ce du ry in sty tu tu nie prze wi du -

ją wzo ru zle ce nia ba dań. W ta kiej sy tu acji

in spek tor pra cy sam przy go to wu je krót kie

zle ce nie ba dań, któ re obej mu je: stro ny

umo wy (okrę go wy in spek to rat pra cy

i CIOP -PIB) za kres zle ce nia (usta lo ny

przed miot ba dań) oraz ter min waż no ści

zle ce nia (w prak ty ce 1 mie siąc). Zle ce nie

ba dań wy ro bu spo rzą dza się w co naj -

mniej 4 eg zem pla rzach. Dwa z nich są wy -

sy ła ne do CIOP -PIB, je den otrzy mu je in -

spek tor pra cy i je den głów ny księ go wy

okrę gu. Po wia do mie nie księ go wo ści jest

waż ne, gdyż CIOP -PIB naj pierw wy sy ła

do okrę gu fak tu rę i do pie ro po jej za pła -

ce niu otrzy ma my pro to ko ły z ba dań. Księ -

go wość po win na wie dzieć o wy dat kach

zwią za nych z ba da nia mi i po sia dać zle ce -

nie ja ko do wód do uisz cze nia płat no ści.

Cza sa mi mo że się zda rzyć, że nie ma jed -

nost ki no ty fi ko wa nej czy la bo ra to rium

ba daw cze go, któ re po sia da akre dy ta cję

na ca łość ba dań, ja kie chce my wy ko nać. Ist -

nie je wte dy moż li wość do ko na nia po dzle -

ce nia ba dań przez jed ną jed nost kę na rzecz

in nej. Jest to bar dzo wy god ne gdyż dla

okrę gu jest tyl ko je den zle ce nio bior ca, co

ozna cza mniej do ku men tów i ła twiej szą

pro ce du rę. Cza so okres od po bra nia wy ro -

bu do pod da nia go ba da niom wy no si

w prak ty ce śred nio 2 mie sią ce.

Po otrzy ma niu pro to ko łów z ba dań in -

spek tor pra cy po dej mu je de cy zję o za kre -

sie dal szych dzia łań, w tym np. o prze ka -

za niu kon tro li do in ne go okrę gu. W przy -

pad ku stwier dze nia, że wy rób nie speł nia

za sad ni czych wy ma gań, opła ty

zwią za ne z ba da nia mi po no si oso -

ba, któ ra wy rób wpro wa dzi ła

do ob ro tu lub od da ła do użyt ku

zgod nie z art. 40j usta wy o sys te -

mie oce nie zgod no ści. Usta le nie

ta kiej oso by (w prak ty ce pro du -

cen ta, je go upo waż nio ne go przed -

sta wi cie la czy im por te ra) le ży

po stro nie in spek to ra pra cy. Naj -

lep szym źró dłem in for ma cji jest

de kla ra cja zgod no ści WE. Gdy już

zo stał usta lo ny pod miot, któ ry

wpro wa dził do ob ro tu wy rób nie -

zgod ny z wy ma ga nia mi za sad ni -

czy mi, na le ży po in for mo wać

o tym głów ne go księ go we go okrę -

gu w ce lu wy sta wie nia no ty księ -

go wej. W OIP w Po zna niu in -

spek tor pra cy prze ka zu je pi sem -

ną in for ma cją z da ny mi pod mio -

tu, któ ry na le ży ob cią żyć kosz ta -

mi ba dań wraz z ko pią pro to ko łów

z ba dań i pro to ko łu z kon tro li. Zda -

rzyć się mo że, iż nie zo sta nie zi -

den ty fi ko wa ny wpro wa dza ją cy da -

ny wy rób do ob ro tu lub sie dzi ba

wpro wa dza ją ce go do ob ro tu le ży

po za gra ni ca mi na sze go kra ju

czy też de kla ra cja zgod no ści by -

ła fał szy wa i wska za ny w niej

pod miot nie ist nie je. W ta kim

przy pad ku kosz ty po no si Skarb Pań stwa.

Każ dy in spek tor pra cy kie ru ją cy wy ro by

na ba da nia mu si li czyć się z ich kosz ta mi,

gdyż okrę gi po sia da ją sta łą pu lę prze zna -

czo ną na po kry cie kosz tów ba dań. W prak -

ty ce OIP w Po zna niu kosz ty do tych czas

prze pro wa dzo nych ba dań po szcze gól nych

środ ków ochro ny in dy wi du al nej nie prze -

kro czy ły ni gdy pu ła pu 2000zł.

Sys tem oce ny zgod no ści jest tak zło żo -

ny, że nikt nie jest w sta nie prze wi dzieć

wszyst kich pro ble mów, któ re mo gą po ja -

wić się pod czas ba dań wy ro bów. Bę dą one

wy stę po wać w trak cie pro wa dze nia po -

szcze gól nych spraw.

Ja ro sław Ny zio

OIP Po znań

22

I P 4/2008