psychologia eksperymentalna

○

Stachowski: psychologia historyczno-kulturowa



psychologia nieeksperymentalna - Volkerpsychologie

○

EXP - dane z lab. badań exp.

□

nie-EXP - wytwory ludzkiej psychiki, funkcjonujące w różnych warunkach kulturowych;

□

"historia naturalna społeczeństw ludzkich", do której należą wszystkie wytwory "wyższych
procesów psychicznych: język (mowa?), mity, obyczaje, wierzenia religijne"
różna metodologia



prowokuje bieg wydarzeń; uruchamia przyczyny ---> skutki

◊

sprawca zdarzeń

◊

tworzy

◊

badacz aktywny



poszukiwanie wyjaśnien



dedukcja



EXP

□

jest obserwatorem skutków wydarzeń nieznanych

◊

rekonstruuje

◊

skutki bliżej mu nieznanych przyczyn

◊

badacz bierny



interpretacja



indukcja?



nie-EXP

□

różny przedmiot



2 części psychologii

○

ostatnie dwudziestolecie swojego życia



10-tomowe dzieło



szereg mniejszych prac



nie interesowało go łączenie w całość EXP i nie-EXP; nie było to konieczne (autorytet)



Wundt a Volkerpsychologie

○

Wundt

(1863)

Moritz Lazarus
Hajim Steinthal

filozof, psycholog



Uniwersytet w Brnie; rektor: dla niego pierwsza w Europie Katedra Psychologii



Uniwersytet w Berlinie - wpływ na Sterna (w tym temat pracy doktorskiej)



Lazarus

○

filozof, językoznawca



Steinthal

○

wytwory ludzkiej psyche



empiryczny i historycznie zmienny

□

niepotrzebne uzasadnienia filozoficzne



zadanie: ustalanie faktów, opisywanie ich

□

psychologia - jak nauki przyrodnicze - posiada swój odrębny przedmiot



wpólnie wydają Zeitschrift fur Volkenpsychologie und Sprachwissenschaft - czasopismo

○

LAZARUS i STEINTHAL

MAR

Odrębność metodologiczna psychologii historyczno-kulturowej

Metodologia - zagadnienia do egzaminu