P o d s ta w y z a c h o w a n ia
je d n o s tk i w o r g a n iz a c ji …
P io t r K a lin o w s k i
W o jc ie c h R z a d k o w s k i
Z a o e n ia :
ł ż
• d o m in u j c e w a rto c i w s p ó c z e s n y c h
ą
ś
ł
p r a c o w n ik ó w w U S A
• z a le n o p o m i d z y z a d o w o le n ie m a
ż ść
ę
w y d a jn o c i
ś ą
• te o ria d y s o n a n s u p o z n a w c z e g o
• p o s ta w y v s . z a c h o w a n ie (c h a ra k te ry s ty k a
z a le n o c i)
ż ś
• p e rc e p c ja
• te o ria a try b u c ji
• p ro c e s u c z e n ia s i … ;P
ę
D o m in u j c e w a r to c i
ą
ś
w s p ó c z e s n y c h p r a c o w n ik ó w
ł
• D e f
.:
– w a rto
ść
(
t o p r z e d m io ty i p r z e k o n a n ia , d e te r m in u j c e w z g l d n ie p o d o b n e
ą
ę
p r z e y c ia p s y c h ic z n e i d z ia a n ia je d n o s t e k
ż
ł
)
– s y s te m w a rto c i
ś
(
t o z e s p ó w a r to c i u p o r z d k o w a n y w e d u g s t o p n ia w a n o c i
ł
ś
ą
ł
ż ś
)
• S k a la w a rto c i w g . M . R o k e a c h ’a
ś
• W a rto o s ta te c z n a (a u to te lic z n a ) –
ść
o d n o s i
s i d o p o
d a n y c h , o s ta te c z n y c h c e ló w e g z y s te n c ji,
ę
żą
• W a rto in s tru m e n ta ln a –
ść
o d n o s i s i d o
ę
p r e fe r o w a n y c h s p o s o b ó w z a c h o w a n ia , lu b r o d k ó w
ś
s u
c y c h d o o s i g a n ia w a r t o c i o s ta t e c z n y c h ..
ł żą
ą
ś
G r u p y p o k o le n io w e w s p ó c z e s n y c h
ł
p r a c o w n ik ó w …
… c z te r o s to p n io w y m o d e l, k tó r y je s t p r ó b u j c ia
ą ę
s p e c y fic z n y c h w a r to c i r ó n y c h k o h o r t, c z y li tz w .
ś
ż
g r u p p o k o le n io w y c h p r a c o w n ik ó w w S ta n a c h
Z je d n o c z o n y c h
W a r to
, lo ja ln o
i z a c h o w a n ie
ść
ść
e ty c z n e .
R ó n e k u ltu r y c e n i s o b ie o d m ie n n e w a r to c i i s t d
ż
ą
ś
ą
m o n a z r o z u m ie i p r z e w id z ie z a c h o w a n ia lu d z i z
ż
ć
ć
r ó n y c h k r a jó w . T e n w a n ie p k t . w id z e n ia m o n a
ż
ł ś
ż
z o b r a z o w a n a p r z y k a d z ie p o r o w n a n ia k u lt u r y
ć
ł
A m e r y k a s k ie j i J a p o s k ie j…
ń
ń
• D z ie c i A m e ry k a s k ie o d n a jm o d s z y c h la t u c z s i c e n i
ń
ł
ą ę
ć
in d y w id u a liz m i n ie p o w ta r z a ln o
, d u o c z a s u p o w i c a s i
ść
ż
ś ę
ę
n a n a u k a n a liz o w a n ia , m y le n ia , s ta w ia n ia p y ta ,
ę
ś
ń
• D z ie c io m J a p o s k im n a to m ia s t w p a ja s i z a s a d y g ry
ń
ę
z e s p o o w e j, p r a c y w g r u p ie i k o m p r o m is ó w , lic z y s i g o w n ie
ł
ę ł
o d tw a r z a n ie fa k tó w .
T a k ie r ó n ic e k u ltu r o w e k s z ta tu j r o n e ty p y
ż
ł ą ż
p r a c o w n ik ó w . P r z e z to w a n ie ta k i p r z e c i tn y , a m e r y k a s k i
ł ś
ę
ń
p r a c o w n ik je s t b a r d z ie j s a m o d z ie ln y i n a s ta w io n y n a
r y w a liz a c j . Z k o le i J a p o s k i p r a c o w n ik p r e fe r u je i w y k o n u je
ę
ń
le p ie j z a d a n ia r u ty n o w e i w o li p r a c w z e s p o le z g r u p o w y m
ę
p o d e jm o w a n ie m d e c y z ji i p o d z ia e m n a g r ó d .
ł
S c h e m a t G e e r ta H o fs te d e ’a
Z b a d a w a r to c i z w i z a n e z p r a c u p o n a d 1 1 6 ty s .
ł
ś
ą
ą
p r a c o w n ik ó w k o n c e r n u IB M w 4 0 ’s tu k r a ja c h . S tw ie r d z i o n ,
ł
z e m e n e d e r o w ie i ic h p o d w a d n i r ó n i s i w
ż
ł
ż ą ę
n a s t p u j c y c h , 5 ’c iu w y m ia r a c h k u ltu r y n a r o d o w e j:
ę
ą
– D y s ta n s w a d z y – s to p ie a k c e p ta c ji n ie ró w n o m ie rn e g o p o d z ia u w a d z y w
ł
ń
ł
ł
o r g a n iz a c ja c h i in s ty tu c ja c h w d a n y m k r a ju ,
– In d y w id u a liz m a k o le k ty w iz m – in d y w id u a liz m o k re la w ja k im s to p n iu lu d z ie w d a n y m
ś
k r a ju w o l d z ia a ja k o je d n o s tk i, a n ie ja k o c z o n k o w ie g r . K o le k ty w iz m je s t p o j c ie m
ą
ł ć
ł
ę
o z n a c z e n iu p r z e c iw n y m . O z n a c z a n ie w ie lk i s to p ie in d y w id u a liz m u ,
ń
– Ilo c io w e lu b ja k o c io w e p o d e j c ie d o y c ia – ilo c io w e p o d e j c ie d o y c ia o k re la w
ś
ś
ś
ż
ś
ś
ż
ś
ja k im s to p n iu p r z e w a a j ta k ie w a r to c i ja k a s e r ty w n o
, z d o b y w a n ie p ie n i d z y i d ó b r
ż ą
ś
ść
ę
m a te r ia ln y c h , r y w a liz a c ja . P o d e j c ie ja k o c io w e w ia d c z y o ty m , w ja k ie j m ie r z e
ś
ś
ś
lu d z ie c e n i w i z i, o k a z u j w r a liw o
i tr o s k o d o b r o in n y c h ,
ą
ę
ą
ż
ść
ę
– U n ik a n ie n ie p e w n o c i – s to p ie w ja k im lu d z ie w d a n y m k ra ju w o l s y tu a c je p e w n e o d
ś
ń
ą
n ie p e w n y c h . W k r a ja c h g d z ie u n ik a s i n ie p e w n o c i, lu d z i c e c h u je d u y p o z io m l k u ,
ę
ś
ż
ę
k tó r y p r z e ja w ia s i n e r w o w o c i, s tr e s e m i a g r e s j ,
ę
ś
ą
– O rie n ta c ja d u g o . i k ró tk o d y s ta n s o w a – w k ra ja c h o o rie n ta c ji d u g o d y s ta n s o w e j lu d z ie
ł
ł
p a tr z w p r z y s z o
, c e n i s o b ie z a p o b ie g liw o
i w y tr w a o
. O r ie n ta c ja
ą
ł ść
ą
ść
ł ść
k r ó tk o d y s ta n s o w a c n i p r z e s z o
i te r a n ie js z o
, p o d k r e la s z a c u n e k d la tr a d y c ji i
ł ść
ź
ść
ś
z o b o w i z a s p o e c z n y c h .
ą ń
ł
Z a d o w o le n ie z p r a c y
– O z n a c z a o g ó ln p o s ta w je d n o s tk i w o b e c
ą
ę
w y k o n y w a n e j p r a c y . C z o w ie k z a d o w o lo n y z
ł
p r a c y m a w o b e c n ie j p o s ta w p o z y ty w n , a
ę
ą
n ie z a d o w o lo n y p o s ta w n e g a ty w n .
ę
ą
C o w p y w a n a z a d o w o le n ie z
ł
p r a c y ?
J a k ie z m ie n n e z w i z a n e z p r a c s p r z y ja j
ą
ą
ą
z a d o w o le n iu ? N a jw a n ie js z e c z y n n ik i
ż
p r z e s d z a j c e z p r a c y , to :
ą
ą
–
P r a c a w y m a g a j c a w y s i k u u m y s o w e g o
ą
ł
ł
–
S p r a w ie d liw a z a p a ta i in n e n a g r o d y
ł
–
W a r u n k i p r a c y
–
y c z liw i k o le d z y
Ż
P r a c o w n ic y w o l z a j c ia , k tó r e
ą
ę
u m o liw ia j w y k o r z y s ta n ie ic h u z d o ln ie i
ż
ą
ń
u m ie j tn o c i o r a z z a p e w n ia j z r ó n ic o w a n ie
ę
ś
ą
ż
z a d a , s w o b o d i in fo r m a c j z w r o tn
ń
ę
ę
ą
o c e n ia j c ic h p r a c . Z a j c ia m a o
ą ą
ę
ę
ł
w y m a g a j c e s ta j s i n u d n e , z k o le i z a d a n ia
ą
ą ę
z b y t a m b itn e p o w o d u j z n ie c h c e n ie i
ą
ę
p o c z u c ie n ie p o w o d z e n ia .
P r a c o w n ic y c h c a b y s y s te m p a c i
ą
ł
p o lity k a a w a n s ó w b y y s p r a w ie d liw e o r a z
ł
z g o d n e z o c z e k iw a n ia m i, w te d y p r z y n o s z
ą
o n e z a d o w o le n ie . N a z a d o w o le n ie n ie ty lk o
w p y w a w /w a le p o tr z e b a k o n ta k tó w
ł
s p o e c z n y c h (p r z y c z y n ia j s ie d o te g o
ł
ą
y c z liw i i s y m p a ty c z n i k o le d z y ).
ż
Z a d o w o le n ie a w y d a jn o ść
C z y z a d o w o le n i p r a c o w n ic y s b a r d z ie j
ą
w y d a jn i, n i p r a c o w n ic y n ie z a d o w o le n i?
ż
Z r o n y c h a n a liz w y n ik a , e z a d o w o le n ie w n ie z n a c z n y m ty lk o
ż
ż
s to p n iu s p r z y ja w y d a jn o c i p r a c y . Z a le n o
t m o n a z w i k s z y
ś
ż ść ę
ż
ę
ć
m o d y fik u j c p e w n e z m ie n n e . Z w i k s z a s i o n a m i d z y in n y m i
ą
ę
ę
ę
w te d y , g d y z a c h o w a n ie p r a c o w n ik a n ie je s t o g r a n ic z a n e a n i
s te r o w a n e p r z e z c z y n n ik i z e w n tr z n e . W y d a jn o
r o b o tn ik a p r z y
ę
ść
ta m ie z a le y n p . o w ie le b a r d z ie j o d p r d k o c i ta m y n i o d
ś
ż
ę
ś
ś
ż
p o z io m u z a d o w o le n ia z p r a c y .
O b e c n ie , n a p o d s ta w ie lic z n y c h d a n y c h p r z y jm u je s i , e to
ę ż
w y d a jn o
p o b u d z a z a d o w o le n ie z p r a c y a n ie o d w r o tn ie . J a k
ść
d o b r z e w y k o n u je s z s w o j p r a c , c z u je s z w e w n tr z n e
ą
ę
ę
z a d o w o le n ie . P o n a d to , z a k a d a j c e o r g a n iz a c ja n a g r a d z a
ł
ą ż
w y d a jn o
, je j w z r o s t p o w in ie n w y w o y w a s o w a u z n a n ia ,
ść
ł
ć ł
p o d w y k p a c y i m o liw o
a w a n s u , te g o r o d z a ju n a g r o d y
ż ę ł
ż
ść
p o d w y s z a j p o z io m z a d o w o le n ia z p r a c y .
ż
ą
T e o r ia d y s o n a n s u p o z n a w c z e g o
– s ta n n ie p rz y je m n e g o n a p i c ia p s y c h ic z n e g o ,
ę
p o ja w ia j c y s i w te d y , g d y d a n a o s o b a p o s ia d a
ą
ę
je d n o c z e n ie d w a e le m e n ty p o z n a w c z e (n p .
ś
m y li lu b s d y ), k tó r e s n ie z g o d n e z e s o b .
ś
ą
ą
ą
D y s o n a n s m o e p o ja w i s i ta k e w te d y , g d y
ż
ć ę
ż
z a c h o w a n ia n ie s z g o d n e z p o s ta w a m i. S ta n
ą
d y s o n a n s u w y w o u je n a p i c ie m o ty w a c y jn e i
ł
ę
z w i z a n e z n im z a b ie g i, m a j c e n a c e lu
ą
ą
z r e d u k o w a n ie lu b z a g o d z e n ie n a p i c ia
ł
ę
(w p y w a j n a g r o d y – n a p i c ie z s iln y m
ł
ą
ę
d y s o n a n s e m je s t z w y k le m n ie js z e , g d y
to w a r z y s z y m u w y s o k a n a g r o d a ).
N a g r o d a a g o d z i d y s o n a n s , g d y p r z y s p a r z a
ł
ż
k o r z y c i, c z y n i c b a r d z ie j s p ó jn y m i p r y w a tn y
ś
ą
b ila n s je d n o s tk i.
P o s ta w y v s . z a c h o w a n ie
(c h a r a k te r y s ty k a z a le n o c i)
ż ś
M e n e d e r o w ie p o w in n i in te r e s o w a s i p o s ta w a m i
ż
ć ę
s w o ic h p r a c o w n ik ó w , p o n ie w a p o s ta w y m a ja w p y w
ż
ł
n a z a c h o w a n ie . Z a d o w o le n i p r a c o w n ic y r z a d z ie j
z m ie n ia j p r a c i m a j m n ie j n ie o b e c n o c i. C h c c
ą
ę
ą
ś
ą
o b n i y p o z io m a b s e n c ji i flu k tu a c ji p r a c o w n ik ó w ,
ż ć
m e n e d e r o w ie p o w in n i s ta r a s i a b y ic h p o d w a d n i
ż
ć ę
ł
m ie li p o z y ty w n e p o d s ta w y w o b e c p r a c y .
L e p s z e w y n ik i m o n a u z y s k a k o n c e n tr u j c s i n a
ż
ć
ą
ę
c z y n n ik a c h , d z i k i k tó r y m p r a c o w n ic y s ta j s i
ę
ą ę
w y d a jn ie js i. D o b r e w y n ik i w p r a c y z a o w o c u j
ą
p o c z u c ie m s p e n ie n ia z a w o d o w e g o , p o d w y k
ł
ż ą
z a r o b k ó w , a w a n s e m i in n y m i n a g r o d a m i. P o z w o l
ą
z a te m u z y s k a p o
d a n e e fe k ty , c o p r z y c z y n i s i d o
ć
żą
ę
w z r o s tu z a d o w o le n ia .
P e r c e p c ja
P r a c o w n ic y r e a g u j n a s w o je s p o s tr z e e n ia a n ie n a
ą
ż
r z e c z y w is to
. T o , c z y o c e n a p r a c o d a w c y je s t r z e c z y w i c ie
ść
ś
o b ie k ty w n a i p o z b a w io n a u p r z e d z e lu b c z y p o z io m z a r o b k ó w
ń
w z a k a d z ie r z e c z y w i c ie n a le y d o n a jw y s z y c h w d a n y m
ł
ś
ż
ż
s e k to r z e , n ie je s t ta k is to tn e ja k s p o s tr z e e n ia p r a c o w n ik ó w .
ż
O s o b y , k tó r e p o s tr z e g a j p o c h w a y ja k o s tr o n n ic z e , a p o z io m
ą
ł
z a r o b k ó w ja k o n is k i b d z a c h o w y w a s i z g o d n ie z ty m c o
ę ą
ć ę
im s i w y d a je . P r a c o w n ic y o r g a n iz u j i in te r p r e tu j to c o
ę
ą
ą
w id z , a n a tu r a ln k o n s e k w e n c j te g o p r o c e s u je s t m o liw o
ą
ą
ą
ż
ść
z n ie k s z ta c e n ia p e r c e p c ji.
ł
P r z e s a n ie d la m e n e d e r ó w p o w in n o b y ja s n e : tr z e b a
ł
ż
ć
z w r a c a u w a g ja k p o d w a d n ie p o s tr z e g a j z a r ó w n o s w o j
ć
ę
ł
ą
ą
p r a c ja k i p r a k ty k i z a r z d z a n ia , k o m p e te n tn y p r a c o w n ik ,
ę
ą
k tó r y o d c h o d z i b e z u z a s a d n io n e g o p o w o d u je s t d la n a s
s tr a c o n y , ta k s a m o ja k te n , k tó r y m a u z a s a d n io n y p o w ó d d o
r e z y g n a c ji.
T e o r ia a tr y b u c ji
w y ja n i, d la c z e g o r ó n ie o c e n ia m y lu d z i w z a le n o c i o d z n a c z e n ia
ś
ż
ż ś
ja k ie p r z y p is u je m y d a n e m u z a c h o w a n iu . D o ty c z y te g o w ja k i s p o s ó b
c z o w ie k s ta r a s i d o s z u k iw a z w i z k ó w p r z y c z y n o w o -s k u tk o w y c h
ł
ę
ć
ą
z w i z a n y c h z e s w o im z a c h o w a n ie m lu b z a c h o w a n ie m in n y c h o s ó b .
ą
Is tn ie j d w ie d r o g i p o s z u k iw a n ia p r z y c z y n . P ie r w s z a z n ic h o d b y w a
ą
s i p o p r z e z d o k o n a n ie a tr y b u c ji w e w n tr z n e j z w a n e j te
ę
ę
ż
d y s p o z y c y jn . P o le g a n a s z y b k im i n ie r z a d k o b d n y m w y c i g a n iu
ą
łę
ą
w n io s k ó w o o s o b ie i p r z y p is y w a n iu je j o d p o w ie d n ic h c e c h
c h a r a k te r u . Z b y t p o c h o p n a o c e n a w y n ik a j c a ty lk o z a tr y b u c ji
ą
w e w n tr z n e j je s t n a z y w a n a "p o d s ta w o w y m b d e m a tr y b u c ji".
ę
łę
D r u g a d r o g a to a tr y b u c ja z e w n tr z n a , in a c z e j s y tu a c y jn a i z w i z a n a
ę
ą
je s t z w y d a r z e n ia m i, k tó r e m o g y m ie w p y w n a d z ia a ln o
ł
ć
ł
ł
ść
je d n o s tk i. C z s to u y w a m y tu ta j p y ta : w ja k i s p o s ó b ..., d la c z e g o ,
ę
ż
ń
c o s i s ta o , e ... . A tr y b u c ja z e w n tr z n a je s t p r z e ja w e m p e w n e g o
ę
ł ż
ę
r o d z a ju w y tr w a o c i w d o s z u k iw a n iu s i p r z y c z y n , w e w n tr z n a
ł ś
ę
ę
o g r a n ic z a s i n ie k ie d y ty lk o d o n a d a n ia e ty k ie ty o s o b ie n p . le n iw y ,
ę
g u p i, a g r e s y w n y itp .
ł
U c z e n ie s ię
D z i k u je m y z a u w a g …
ę
ę