wego ods³aniania lub wygaszania obrazu.

Wszystkie modele projektorów Sony maj¹

do³¹czone oprogramowanie, które po zain-

stalowaniu na laptopie umo¿liwia kontrolê

prezentacji i jej prowadzenie bez pod-

chodzenia do laptopa lub komputera.

W projektorach profesjonalnych do insta-

lacji sta³ej VPL-FX50 i VPL-FE110 firmy

Sony jest mo¿liwoœæ pod³¹czenia do sieci

LAN i przesy³anie plików ze zwyk³ych kom-

puterów PC do projektora i dokonywanie

prezentacji jak równie¿ korzystanie z Inter-

netu.

Firma Toshiba po³¹czy³a projektor z wizua-

lizerem. Mo¿na wtedy prezentowaæ zapis na

papierze.

Projektory w kinie domowym

Projektor jest doskona³y do wyœwietlenia

obrazu o przek¹tnej wiêkszej ni¿ 50 cali

w domu, ma³ych salach kawiarnianych i klu-

bowych. Najtañsze s¹ najmniejsze projek-

tory, które powoli zaczynaj¹ konkurowaæ

cenowo z telewizorami projekcyjnymi. Zaj-

muj¹ mniej miejsca i daj¹ znacznie wiêkszy

obraz. W 2000 roku projektor Sony VPL-

VW10HT zdoby³ nagrodê EISA najlepszego

wideoprojektora do kina domowego. Ma on

wbudowane matryce LCD w formacie 16:9,

co nie wymaga stosowania konwersji przy

wyœwietlaniu filmów w formacie 16:9.

Niektóre modele maj¹ wbudowany tuner

telewizyjny, projektor MP7730 firmy 3M mo-

¿e byæ z tunerem telewizji kablowej, tak sa-

mo model firmy ASK M3, tyle ¿e tuner jest

od³¹czalny, przez co projektor jest l¿ejszy.

Najtañsze projektory nie maj¹ uk³adów po-

40

PROJEKTORY - MNIEJSZE,

L¯EJSZE i JAŒNIEJSZE

(2)

Funkcje przydatne przy

prezentacjach

Bardzo wa¿ne jest szybkie dostosowanie

projektora do warunków prezentacji. Po do-

³¹czeniu komputera lub urz¹dzenia wideo

nale¿y wyregulowaæ obraz. Za pomoc¹

funkcji Auto Setup, w wiêkszoœci modeli,

dokonuje siê to automatycznie. Najpierw

jest ustawiana rozdzielczoϾ obrazu zgodnie

z rozdzielczoœci¹ obrazu komputerowego.

Nastêpnie wbudowany czujnik po³o¿enia

projektora ustawia obraz tak, aby nie by³

on kszta³tu trapezu (efekt Keystona) (rys.

5a). Automatycznie jest ustawiana tak¿e

ostroϾ.

W przenoœnych projektorach rêcznie regu-

luje siê ogniskow¹ obiektywu (zoom)

i ostroœæ obrazu (specjalne pokrêt³a),

w stacjonarnych – za pomoc¹ silnika sprzê-

¿onego z obiektywem. W niektórych projek-

torach jest funkcja Shift (rys. 5b) umo¿li-

wiaj¹ca zmianê po³o¿enia obrazu w pionie

z zachowaniem jego geometrii. W modelach

ze szczelin¹ na karty pamiêciowe PCMCIA

i SD do prezentacji wystarcza zapis na kar-

cie _ komputer nie jest potrzebny. Jest wte-

dy tak¿e mo¿liwoœæ zapisania na karcie

stop-klatki z prezentacji odtwarzanej, np.

z magnetowidu.

Prezentacjê u³atwia pilot ze wskaŸnikiem

laserowym oraz funkcja Mysz. Funkcja

Obraz w obrazie umo¿liwia jednoczesn¹

prezentacjê obrazów z komputera i magne-

towidu. Obraz mo¿na zatrzymaæ (stop-klat-

ka), a wybrany szczegó³ powiêkszyæ (zoom

cyfrowy). Wykorzystaæ mo¿na efekt stopnio-

Rys. 6. Poprawa jakoœci obrazu w wyniku zastosowania uk³adu podwajania (LIDO) i czterokrotnego zwiêkszenia linii (LIMO)

Rys. 5. Eliminowanie efektu Keystona (a), dzia³a-

nie funkcji Shift (b)

prawy jakoœci obrazu, o które warto zadbaæ

przy odtwarzaniu z DVD lub magnetowidu

i przek¹tnej obrazu wiêkszej ni¿ 50 cali.

Szczególnie ma to znaczenie przy odtwarza-

niu filmów. Obraz wideo VHS ma tylko 240

linii, S-VHS – 400, DVD – 500. Im wiêksza

przek¹tna obrazu, tym obraz ma mniejsz¹

rozdzielczoϾ i widoczna jest struktura li-

niowa.

Specjaliœci firmy Barco uwa¿aj¹, ¿e ju¿ dla

obrazów o przek¹tnej 50 cali jest potrzebny

podwajacz linii (Lido-Barco – rys. 6, Cine

View-Mitsubishi LVP-X400U), aby nie by³a

widoczna struktura liniowa obrazu. Dla bar-

dzo du¿ych formatów ekranu, w celu osi¹-

gniêcia jakoœci obrazu projekcji kinowej,

mo¿na zastosowaæ uk³ad zwielokrotniaj¹cy

liczbê linii przez interpolacjê czterokrotn¹

Line LiMo-Barco. StabilnoϾ obrazu popra-

wia zwiêkszenie czêstotliwoœci ramki do

100 Hz. Innym rozwi¹zaniem jest zastoso-

wanie techniki Progresive scan (Sanyo,

ASK). Oba pó³obrazy s¹ wprowadzane do

pamiêci, a do rzutnika kierowany jest obraz

z³o¿ony.

Projektory wy¿szej klasy maj¹ uk³ady popra-

wy jakoœæ barw. S¹ nimi zazwyczaj uk³ady

korekcji gamma, temperatury barwowej

(ch³odniejsze albo zimniejsze odcienie ko-

lorów). Sygna³y luminancji i chrominancji

s¹ rozdzielane przez filtr grzebieniowy i pod-

dawane obróbce usuwaj¹cej szumy.

W wiêkszoœci projektorów rêcznie mo¿na re-

gulowaæ jaskrawoœæ, kontrast, nasycenie

kolorów oraz zmieniaæ temperaturê barwo-

w¹. W modelach najdro¿szych projektorów

a)

b)

41

NA
R

YNKU

AV

Radioelektronik Audio-HiFi-V

ideo 6/2001

Wybrane parametry projektorów

Cena zale¿na od obiektywu

42

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 6/2001

SI Im. Prezentacja dla 300 do 375 osób wy-

maga zastosowania projektora stacjonar-

nego (masa 5

÷

6 kg) o strumieniu œwietlnym

od 1400 do 1700 ANSI Im. Projektor o stru-

mieniu œwietlnym od 1800 do 2300 ANSI

Im zapewnia dobr¹ jakoœæ prezentacji dla wi-

downi ma³ej sali kinowej (400

÷

500 osób). Do

szkó³ firma 3M poleca projektor stacjonarny

o strumieniu œwietlnym 500 ANSI, który jest

dobry do prezentacji dla ok. 75 osób.

Drugi podzia³ wynika z masy projektora _ s¹

tutaj projektory przenoœne ultralekkie do ok.

2,5 kg, lekkie od 2,25 do 5 kg, a nawet ciê¿-

sze od 4,5 do 9 kg. Projektory o masie 9

÷

15

kg to ju¿ stacjonarne, a powy¿ej – do insta-

lacji sta³ej i zabudowy.

Uwagi dla kupuj¹cych

1. Nale¿y ustaliæ zastosowanie projektora

i warunki prezentacji: prezentacje w terenie,

stacjonarne, liczba osób na prezentacjach,

wielkoϾ sali, czy sala jest zaciemniona, odle-

g³oœæ projektora od ekranu, przek¹tn¹ obrazu.

2. Znajomoœæ liczby osób na prezentacji

pozwoli ustaliæ parametry projektora, przede

wszystkim, wartoœæ strumienia œwietlnego

i masê. Pozostaje ustalenie rozdzielczoœci

_ SVGA czy XGA.

LCD mo¿na regulowaæ nasycenie szeœciu

kolorów: czerwonego, zielonego, ¿ó³tego,

niebieskiego, magenta, cyan.

Specjalnie do kina domowego firma Barco

przygotowa³a kilka modeli stacjonarnych

najmniejszych profesjonalnych projektorów

CRT serii Cine, zapewniaj¹cych najlepsz¹

jakoœæ obrazu. Osi¹ga siê kontrast 1000:1,

co gwarantuje w³aœciwe odcienie szaroœci

i naturalne odtwarzanie kolorów. Do wybo-

ru jest kilka formatów obrazu 4:3, 5:3, 16:9,

format kinowy (cinemascopic). Uk³ad Iris

3

automatycznie ustawia zbie¿noœæ kolorów.

W tym celu zastosowano kamerê CCD

i technikê DSP do kontroli zbie¿noœci kolo-

rów. W wiêkszoœci przypadków nale¿y sy-

stem domowy tak zestawiæ, aby sygna³ fo-

nii doprowadziæ do zestawu audio, poniewa¿

zazwyczaj montowany g³oœnik i wzmac-

niacz s¹ s³abej jakoœci.

Podzia³ projektorów

Jednym z kryteriów podzia³u projektorów

mo¿e byæ liczba osób uczestnicz¹cych

w prezentacji. Firma 3M proponuje dla licz-

by s³uchaczy od 125 do 250 projektory prze-

noœne ultralekkie (do 3 kg) i lekkie (do 4,5 kg)

o strumieniu œwietlnym od 700 do 2000 AN-

Projektor CRT Cine 6 BARCO najwy¿szej klasy do kina domowego

Projektor D-ILA firmy JVC

Projektor firmy Toshiba

z wizualizerem

3. Trzeba pamiêtaæ o narzêdziach potrzeb-

nych do prezentacji.

4. Nale¿y okreœliæ, z jakich Ÿróde³ obrazu

chcemy korzystaæ – wideo, komputer.

5. Ustaliæ koszty serwisu, np. koszt lampy.

Te podstawowe informacje umo¿liwi¹, przy

wykorzystaniu rynkowego zestawienia tabe-

larycznego, okreœlenie wstêpnie kosztu i mo-

delu projektora. Niestety, podawane ceny s¹

szacunkowe. Koszt projektora w wiêkszoœci

przypadków zale¿y od kursu waluty. Przed

ostateczn¹ decyzj¹ zakupu koniecznie na-

le¿y skorzystaæ z prezentacji kilku modeli,

aby w praktyce sprawdziæ, jakie maj¹ zale-

ty i wady.

n

Jerzy Justat

Projektor 3M MP8755 z du¿¹ iloœci¹ funkcji do

prezentacji