ELEKTRYCZNOŚĆ

14. Kondensator (budowa, jak działa)

Kondensator to element konstrukcyjny urządzeń elektrycznych i elektronicznych, służący do
gromadzenia ładunku elektrycznego oraz energii elektrycznej. Kondensator płaski złożony jest z
dwóch równoległych płytek metalowych nazywanych okładkami. Okładki kondensatora znajdują
się w niewielkiej odległości od siebie i są oddzielone warstwą izolatora. Izolatorem może być np.
powietrze, próżnia,...

Jak działa kondensator?
Doprowadzenie napięcia do okładek kondensatora powoduje zgromadzenie się na nich ładunku
elektrycznego. Po odłączeniu od źródła napięcia, ładunki utrzymują się na okładkach siłami
przyciągania elektrostatycznego. Jeżeli kondensator, jako całość, nie jest naelektryzowany to
cały ładunek zgromadzony na obu okładkach jest jednakowy co do wartości, ale przeciwnego
znaku. Kondensator charakteryzuje pojemność określająca zdolność kondensatora do
gromadzenia ładunku.

15. Łączenie kondensatorów szeregowe i równoległe
Połączenie szeregowe - w przypadku kondensatora, pojemność zastępcza jest opisana
wzorem : (odwrotnie niż przy opornikach)

Połączenie równoległe :

Taka zależność wynika z tego, iż w kondensatorze ładunek elektryczny połączonych ze sobą
równolegle kondensatorów jest sumą ładunków zgromadzonych na kondensatorach.

16. Natężenie prądu elektrycznego
Jest to

wielkość fizyczna charakteryzująca przepływ prądu elektrycznego zdefiniowaną jako

stosunek wartości ładunku elektrycznego przepływającego przez wyznaczoną powierzchnię do
czasu przepływu ładunku

wzór : I = q/t [I] = ampery [q]= kulomby [t]= sekund

17. Prawo Ohma
Stosunek natężenia prądu płynącego przez przewodnik do napięcia pomiędzy jego końcami jest
wartością stałą , niezależną od napięcia i natężenia prądu.

I/U= const.

U- napięcie [V]
I - natężenie [A]

18. Łączenie oporów szeregowe i równoległe

W połączeniu szeregowym rezystancja zastępcza jest sumą poszczególnych wartości:

W połączeniu równoległym odwrotność rezystancji zastępczej jest sumą odwrotności
poszczególnych wartości:

19. Opór właściwy przewodnika

Oporem właściwym przewodnika ρ nazwano wielkość niezależną ani od rozmiarów
geometrycznych przewodnika, ani od jego kształtu, natomiast charakteryzującą sam materiał i
wyrażamy go wzorem

Jednostką oporu właściwego jest Ωm (omometr).

Jak powiązać opór właściwy z oporem elektrycznym?
Zależność oporu elektrycznego przewodnika R od jego rozmiarów - długości l i przekroju
poprzecznego S wynika z podanych zależności:

a mianowicie

20. Nadprzewodnictwo

Nadprzewodnictwo, zjawisko zaniku oporu elektrycznego obserwowane w niektórych
metalach, ich stopach oraz w pewnych spiekach ceramicznych. Materiał, dla którego
zachodzi zjawisko nadprzewodnictwa, nazywany jest nadprzewodnikiem. Ze względu na
charakter przemiany fazowej towarzyszącej przejściu materiału ze stanu przewodzącego w
nadprzewodzący wyróżnia się dwa rodzaje nadprzewodników: tzw. nadprzewodniki I lub II
rodzaju.

21. Praca i moc prądu elektrycznego (wzory)

Praca - zmiana energii elektrycznej na inny rodzaj energii.
W= U * I * t
w- praca
U- napięcie elektryczne
I- natężenie prądu
t- czas pracy Jednostką pracy jest 1J (dżul)

Moc- stosunek pracy prądu elektrycznego do czasu, w którym ta praca została wykonana
P= W/ t lub P= U * I
Jednostką mocy jest 1W (wat)

22. Siła elektromotoryczna

Jest to czynnik powodujący przepływ prądu w obwodzie elektrycznym równy energii
elektrycznej uzyskanej przez jednostkowy ładunek przemieszczany w urządzeniu (źródle) prądu
elektrycznego w przeciwnym kierunku do sił pola elektrycznego oddziałującego na ten ładunek.


23. I prawo Kirchoffa

Dla węzła obwodu elektrycznego suma algebraiczna natężeń prądów wpływających(+) i
wypływających(–) jest równa zeru

Suma natężeń prądów wpływających do węzła jest równa sumie natężeń prądów wypływających z
tego węzła.

24. II prawo Kirchoffa

Drugie prawo Kirchhoffa mówi, że w obwodzie zamkniętym (oczku) suma wszystkich napięć jest
równa zeru.

Napięcia, których zwrot strzałki jest zgodny z obiegiem oczka są dodatnie, a te, których zwrot jest
przeciwny są ujemne. Obieg oczka przyjmuje się zgodnie z zaznaczoną okrągłą strzałką wewnątrz
obwodu. Zgodnie z tymi założeniami napięcia U1 i U4 są dodatnie, a U2 i U3 ujemne.