I. Normy

1. Wartości ciśnienia

Podział kliniczny

Wartość [mmHg]

Optymalne

do 120/80

Prawidłowe

od 120/80 do 130/85

Wysokie prawidłowe

Od 130/85 do 139/89

I stopień nadciśnienia

Od 140/90 do 159/99

II stopień nadciśnienia

Od 160/100 do 179/109

III stopień nadciśnienia

Ponad 180/110

Pierwsza wartość mówi nam o ciśnieniu skurczowym, druga rozkurczowym!!!

Nadciśnienie podejrzewamy u osoby z wartością ciśnienia od 140/90 !!!

Należy pamiętać o tzw. „nadciśnieniu białego fartucha”! Jest to efekt psychologiczny,
podświadomego lęku pacjenta podczas badania wykonywanego przez personel medyczny,
skutkiem czego wyniki mogą być fałszywie dodatnie i wskazywać na nadciśnienie, przy
jego faktycznym braku.

2. Wartości stężenia glukozy we krwi

WARTOŚCI NA CZCZO!!! Wartość [mg/dl]

Wartość [mmol/l]

Noworodek

50 - 115

2,8 – 4,4

Dziecko

70 - 105

3,9 – 5,8

Dorosły

70 - 110

3,9 – 6,4

Wynik na czczo 110-120 mg/dl jest wskazaniem do powtórzenia badania!!! Jeśli się
utrzymuje, może świadczyć o nieprawidłowej glikemii na czczo.

Jeżeli w dwóch badaniach glukoza na czczo wynosiła > 120 mg/dl, to stwierdza się
cukrzycę!!!

Jeżeli w 120 min. po posiłku, poziom glukozy we krwi wynosi 140-200 mg/dl, to
stwierdza się nieprawidłową tolerancję glukozy, jeżeli > 200 mg/dl, to rozpoznajemy
cukrzycę

Kategorie noworodek, dziecko, dorosły definiujemy podobnie jak w przypadku
resuscytacji krążeniowo oddechowej, czyli noworodkiem traktujemy osobę do 1 roku
życia, dziecko to natomiast człowiek pomiędzy 1 a mniej więcej 8 rokiem życia (za górną
granice bierzemy tutaj początek okresu dojrzewania). Dorosły to każda osoba powyżej
ósmego roku życia, lub inaczej każda, która weszła w okres dojrzewania, lub już go
dawno zakończyła!

W medycynie stosowane są dwie skale dokonywania pomiarów stężenia glukozy we krwi.
W zależności od tego jakie mamy potrzeby i jakim aparatem dysponujemy, dokonujemy
pomiarów w miligramach na decylitr [mg/dl] lub milimolach na litr [mmol/l].
Nasza grupa jak na razie posiada aparaturę dokonującą pomiaru w [mg/dl] i te wartości są
dla nas szczególnie użyteczne !!!

II Skala Glasgow i ocena stanu świadomości według systemu AVPU

Punktacja w skali Glasgow (GCS):

Otwieranie oczu

Odpowiedź słowna

Odpowiedź ruchowa

Spontaniczne

4 Logiczna

5 Spełnia polecenia

6

Na głos

3 Splątanie

4 Ruchy celowe

5

Na ból

2 Nieadekwatna

3 Ruchy obnronne

4

Brak

1 Niezrozumiałe dżwięki

2 Zgięcie na ból *

3

brak

1 Wyprost na ból **

2

brak

1

* odkorowanie
** odmóżdzenie

Na podstawie Skali Glasgow (GCS – Glasgow Coma Scale) dokonujemy oceny stanu
świadomości według systemu AVPU (w polskiej wersji PGBN)

AVPU

Skala oryginalna (amerykańska)

PGBN

Polski odpowiednik

Punkty w GCS

A

ALERT

P

przytomny

15

V

VOICE

G

reakcja na głos

9-14

P

PAIN

B

reakcja na ból

4-8

U

UNRESPONSIVE

N

nie reaguje

3

Jak widać, minimalna wartość to 3 pkt. natomiast maksymalna to 15 pkt.

III. Segregacja medyczna (START)

1. Dorośli






















2. Dzieci

Czy chodzi?

Czy spełnia

polecenia?

Tetno na tętnicach

obwodowych

Czy oddycha po

udrożnieniu

Liczba oddechów

<30

ZIELONY

CZERWONY

CZERWONY

CZERWONY

ŻÓŁTY

ŻÓŁTY

TAK

TAK

TAK

TAK

TAK

NIE

NIE

NIE

NIE

NIE

NIE

Czy chodzi?

Kilka próbnych wdechów i

sprawdzenie czy oddech

wrócił

Czy ma tętno na t.

obwodowych?

Czy ma tętno?

Czy oddycha po

udrożnieniu?

Kontrola AVPU

Liczba oddechów

na minute(>60)?

ZIELONY

TAK

TAK

TAK

TAK

TAK

TAK

NIE

NIE

NIE

NIE

CZERWONY

CZERWONY

ŻÓŁTY

NIE

CZERWONY

ŻÓŁTY

IV. Przydatne informacje dla pacjentów u których podejrzewamy chorobę wieńcową,
powikłania, ryzyko, leczenie niefarmakologiczne

1. Czynniki ryzyka wieńcowego – zespół metaboliczny

a) podwyższone ciśnienie tętnicze krwi *
b) poziom glukozy we krwi ponad 100 mg/dl *
c) podwyższony poziom trójglicerydów we krwi *
d) podwyższony poziom „złego” cholesterolu LDL *
e) obniżony poziom „dobrego” cholesterolu HDL *
f) palenie papierosów
g) cukrzyca
h) otyłość
i) mała aktywność fizyczna
j) wiek
k) obciążenie genetyczne
l) płeć (szczególnie narażeni mężczyźni)

* zespół metaboliczny

2. Powikłania

a) choroba niedokrwienna serca
b) zawał, dusznica bolesna, niewydolność serca
c) udary mózgu (zarówno niedokrwienne jak i krwotoczne)
d) problemy z widzeniem – retinopatia, angiopatia nadciśnieniowa
e) zwężenie tętnicy nerkowej – stwardnienie nerek
f) usztywnienie naczyń krwionośnych

3. Leczenie niefarmakologiczne

a) normalizacja masy ciała
b) ograniczenie spożycia soli
c) ograniczenie alkoholu
d) ograniczenie tłuszczy
e) dieta bogata w magnez, potas, wapń
f) zaprzestanie palenia papierosów
g) aktywność fizyczna