1

04.marca.2007

04.marca.2007

Anatomia dróg oddechowych

¾

górne drogi oddechowe

9

jama nosowo-gardłowa

9

jama ustno-gardłowa

9

gardło

¾

dolne drogi oddechowe

9

krtań

9

tchawica

9

oskrzela

9

pęcherzyki płucne

04.marca.2007

Funkcje dróg oddechowych

¾

transfer powietrza

¾

oczyszczanie powietrza

¾

nawilżanie i ogrzewanie powietrza

¾

wymiana gazowa

¾

wytwarzanie głosu

¾

regulacja równowagi kwasowo-zasadowej (CO

2

)

¾

udział w termoregulacji (usuwanie wody i ciepła)

04.marca.2007

Fizjologia oddychania

¾

wymiana gazowa – pobieranie O

2

i usuwanie CO

2

¾

kooperacja z układem krążenia

¾

regulacja oddychania

9

ośrodek oddechowy

9

stężenie CO

2

i O

2

we krwi tętniczej

9

chemoreceptory zatoki szyjnej

04.marca.2007

Klasyfikacja niedrożności dróg

oddechowych - kryteria

¾

W zależności od charakteru przeszkody

a

mechaniczna,

b

czynnościowa.

¾

Ze względu na stopień obturacji

a,

częściowa,

b,

całkowita.

¾

W zależności od szybkości powstania i czasu trwania

a,

ostra,

b,

przewlekła.

04.marca.2007

Klasyfikacja niedrożności dróg
oddechowych - kryteria

¾

W zależności od topografii jej umiejscowienia

a,

na odcinku jamy ustnej,

b,

w jamie nosowej,

c,

w obrębie gardła,

d,

w obrębie krtani,

e,

w tchawicy,

f,

w oskrzelach,

g,

w oskrzelikach.

¾

Zależnie od dostępności i łatwości jej usunięcia

a,

niedrożność możliwa do usunięcia w sposób

bezprzyrządowy,

b,

niedrożność wymagająca udrażniania przyrządowego.

2

04.marca.2007

Przyczyny niedrożności dróg oddechowych

¾

Przemieszczenie języka opadającego siłą ciężkości

9 Śpiączka, uraz, zatrzymanie krążenia

¾

Obrzęk języka, niedrożność gardła, kurcz krtani

9

Anafilaksja, ciało obce w drogach oddechowych, porażenia

¾

Niedrożność krtani, tchawicy lub oskrzeli

9

Ciało obce w drogach oddechowych

¾

Uszkodzenie krtani

9

Uraz

04.marca.2007

Przyczyny niedrożności dróg oddechowych

¾

Obrzęk krtani

9

Zakażenie, anafilaksja

¾

Skurcz oskrzeli

9

ciało obce w drogach oddechowych, podrażnienia, anafilaksja

¾

Obrzęk płuc

9

Podrażnienie, anafilaksja, infekcje, tonięcie, niewydolność krążenia,

wstrząs neurogenny

04.marca.2007

Rozpoznanie częściowej niedrożności
dróg oddechowych

¾

Syczący szmer wdechowy - stridor

9

Niedrożność zlokalizowana w górnych drogach oddechowych

¾

Dodatkowe szmery i świsty wydechowe

9

Upośledzenie drożności dróg oddechowych poprzez zwężenie ich

światła

¾

Odgłosy o charakterze „piania”

9

skurcz oskrzeli

¾

Słyszalne rzężenia

9

obecność płynu lub treści półpłynnej

¾

Chrapanie”

9

Zapadanie się języka

04.marca.2007

Metody udrażniania dróg oddechowych

¾

bezprzyrządowe

9

odgięcie głowy do tyłu z wyważeniem żuchwy

9

izolowane wyważenie żuchwy

9

manewr Heimlicha

¾

przyrządowe

9

rurka ustno-gardłowa i nosowo-gardłowa

9

intubacja dotchawicza

9

metody nadgłośniowe udrażniania

9

konikopunkcja

9

tracheotomia

04.marca.2007

Rurka ustno-gardłowa

¾

dobór odpowiedniego rozmiaru

¾

proste zakładanie

¾

rurka COPA

04.marca.2007

3

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

Patofizjologia zachłyśnięcia

¾

Cząsteczki stałe

9

Prowadzą do zamknięcia przepływu powietrza w drogach
oddechowych lub odnośnej części płuca powodując
zmniejszenie odbywającej się w niej wentylacji, prowadzą do
jej następczego spadnięcia i niedotlenienia.

¾

Płyny hipertoniczne (woda morska)

9

Poprzez ściągnięcie wody z krążenia do światła pęcherzyków
płucnych powodują hipowolemię, zagęszczenie krwi, spadek
ciśnienia tętniczego i śmierć.

04.marca.2007

Patofizjologia zachłyśnięcia

¾

Płyny hipotoniczne (woda „słodka”)

9

Szybko wchłania się do krążenia prowadząc do hiperwolemii
ze znacznym rozwodnieniem krwi, hemolizą, hiperkaliemią, co
w efekcie może prowadzić do migotania komór i śmierci.

¾

Płyny izotoniczne

9

Wypełniając pęcherzyki płucne prowadzi do zwiększenia
różnicy pęcherzykowo – tętniczej prowadząc do uduszenia.

04.marca.2007

Patofizjologia zachłyśnięcia

¾

Treść żołądka

9

W zależności od jonów wodorowych mniej lub bardziej

szkodliwa. Przy pH poniżej 2,5 dochodzi do reakcji

równoważnej z oparzeniem chemicznym. Uszkodzenie

śródbłonka prowadzi do przesięku płynów i krwi do płuc,

zmniejszeniu ulega ilość

czynnika powierzchniowego.

Wskutek podrażnienia dochodzi do uogólnionego skurczu

tchawicy i oskrzeli. Następuje wzrost ciśnienia w tętnicy

płucnej. Wczesny zgon spowodować może niewydolność

oddechowa, późny występuje jako konsekwencja

uogólnionego zakażenia (posocznicy)

4

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

Intubacja dotchawicza

¾

najskuteczniejsza metoda udrażniania dróg

oddechowych

¾

umożliwia wentylację

¾

optymalne zapobieganie aspiracji treści pokarmowej

do dróg oddechowych

¾

możliwość podawania leków

¾

toaleta drzewa oskrzelowego

04.marca.2007

Wyposażenie i sprzęt

¾

laryngoskopy

¾

rurki intubacyjne

¾

prowadnice

¾

strzykawki

¾

kleszczyki intubacyjne

¾

ssak

04.marca.2007

Laryngoskopy

¾

łyżka ze źródłem światła

¾

rękojeść z bateriami

¾

łyżki zakrzywione (np. Macintosha)

¾

łyżki proste (np. Millera)

¾

łyżki o zmiennej krzywiźnie (do trudnych intubacji)

04.marca.2007

Wyposażenie i sprzęt - rurki intubacyjne

¾

rurki zwykłe

¾

rurki zbrojone

¾

mankiet uszczelniający

¾

otwór Murphy’ego

¾

rurki dooskrzelowe

5

04.marca.2007

Ocena warunków intubacyjnych

¾

wywiad

¾

badanie przedmiotowe

9

anomalie anatomiczne

9

ruchomość w stawach skroniowo-żuchwowych

9

stan uzębienia – protezy

9

ruchomość w stawach szyjnych kręgosłupa

04.marca.2007

Przewidywalne przyczyny trudnej
intubacji

¾

krótka gruba szyja z pełnym uzębieniem

¾

wystające siekacze i szczęka

¾

ograniczona ruchomość stawów skroniowo-żuchwowych

¾

długie wysokie podniebienie i długa wąska jama ustna

¾

duży język

¾

ograniczona ruchomość szyi

¾

wady wrodzone

¾

rany i guzy szyi

04.marca.2007

Skala Mallampati

¾

I widoczne podniebienie miękkie, języczek, gardło,

migdałki

¾

II widoczne podniebienie miękkie i języczek

¾

III widoczne podniebienie miękkie i podstawa

języczka

¾

IV niewidoczne podniebienie miękkie

¾

skuteczność 50%

04.marca.2007

Test Patila

¾

odległość między krtanią a brzegiem żuchwy

(bródka)

¾

norma 6,5 cm

¾

6-6,5 cm – trudna intubacja przy obecności zębów,

ograniczonej ruchomości w stawach

¾

<6 cm – bezpośrednia laryngoskopia niemożliwa

04.marca.2007

Skala Wilsona

¾

punktacja 0 – 1 - 2

¾

masa ciała - <90, 90-110, >110

¾

ruchomość kręgosłupa szyjnego - >90%, 90%, <90%

¾

ruchomość stawów skroniowo-żuchwowych

(otwieranie ust) - >5 cm, 5 cm, <5 cm

¾

cofnięta broda - nie, umiarkowanie, silnie

¾

wystające zęby - jw.

04.marca.2007

Intubacja dotchawicza

¾

planowa lub ze wskazań nagłych

¾

znieczulenie ogólne lub miejscowe

¾

ułożenie głowy

9

poduszka intubacyjna 10 cm

9

pozycja węsząca

9

pozycja u dzieci

¾

intubacja przez usta

¾

intubacja przez nos

9

pod kontrolą wzroku

9

na ślepo

6

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

Intubacja u dzieci

¾

trudniej ustawić oś intubacji

¾

trudniej unieść nagłośnię

¾

duża głowa i język

¾

krótka szyja

¾

wyższe położenie krtani

¾

sztywna nagłośnia

¾

chrząstka pierścieniowata najwęższym miejscem

¾

większa możliwość intubacji prawego oskrzela

¾

dobór rurki – (wiek/4) + 4

04.marca.2007

Intubacja fiberoskopowa

¾

ostatnia możliwość przy trudnych intubacjach

¾

możliwość jednoczesnej wentylacji i odsysania

¾

wskazana w uszkodzeniu kręgosłupa szyjnego

¾

diagnostyka patologii w obrębie dróg oddechowych

¾

potwierdzenie prawidłowości założenia rurki lub jej

wymiana

04.marca.2007

Powikłania intubacji

¾

uszkodzenia traumatyczne

¾

intubacja przełyku

¾

intubacja prawego oskrzela

¾

wyzwalanie odruchów

¾

intubacja do prawego dołu czaszki przy intubacji

przez nos w urazach głowy

¾

powikłania późne – zakażenia, martwica ścian

tchawicy, zwężenie tchawicy

7

04.marca.2007

Nadgłośniowe metody udrażniania dróg
oddechowych

¾

maska krtaniowa

¾

rurka przełykowo-tchawicza (Combitube)

¾

rurka krtaniowa

04.marca.2007

Maska krtaniowa

¾

możliwość wprowadzenia na ślepo

¾

wymagane mniejsze doświadczenie niż do wykonania

intubacji

¾

możliwość intubacji i prowadzenia znieczulenia ogólnego

¾

niewielka możliwość przecieku przy stosowaniu wysokich

ciśnień wentylacyjnych

¾

maska krtaniowa intubacyjna

¾

maska ProSeal – odprowadzanie zawartości żołądka

¾

skuteczna przy niemożliwej intubacji

04.marca.2007

04.marca.2007

04.marca.2007

Maska klasyczna do ogólnego
stosowania

04.marca.2007