GGiI
Nazwiska:
1. Monika Siry
2. Kamil Sanicki
ROK
I
GRUPA
XII
ZESPÓŁ
IV
PRACOWNIA
FIZYCZNA
TEMATŚ MODUŁ YOUNGA
NR ĆWICZENIA
11
Data
wykonania:
08.03.2012
Data
oddania:
16.03.2012
Zwrot do
poprawy:
Data
oddania:
Data
zaliczenia
:
OCENA
Cel
do wiadczeniaŚ
Wyznaczenie modułu Younga metodą statyczną za pomocą pomiaru wydłużenia
drutu z badanego metalu obciążonego stałą siłą.
Wprowadzenie:
Rozpatrując teorię oddziaływań i odkształceń możemy podzielić ciała na mniej
podatne na odkształcenia (ciała stałe, np. stal, drewno) i bardziej podatne (ciecze, a
szczególnie gazy). Wpływ na takie a nie inne zachowanie danego ciała pod wpływem
działającej nań siły zależy w dużej mierze od charakteru jego wiązań
międzycząsteczkowych. Ciała, w których oddziaływania międzycząsteczkowe są bardzo
silne ulegają mniejszemu odkształceniu nawet pod działaniem większej siły.
Ciała możemy również podzielić ze względu na sposób „reagowania” na działające
nań siły. Ciała, które po zaniku działania siły powracają do swojego pierwotnego kształtu
nazywamy sprężystymi. Jeżeli po usunięciu działającej siły odkształcenie ciała pozostaje to
takie ciało nazywamy niesprężystym.
Odkształcenia możemy podzielić również naŚ
odkształcenia jednostronne – siły działają na dwie przeciwległe cianki
ciała prostopadle do nich co powoduje zmianę jego wymiarów wzdłuż
prostej równoległej do wektorów tych sił. Skutkiem takiego odkształcenia
jest zmiana długo ci ciała
L (wydłużenie lub, gdy L<0 – skrócenie ciała).
odkształcenie wszechstronne - siły działają na każdy element ciała
prostopadle do niego co skutkuje zmianą objęto ci danego ciała
V.
Mówiąc o sile działającej na dany element ciała (jego powierzchnię) lepiej jest
stosować pojęcie naprężeniaŚ
– naprężenie [
2
m
N
],
F
-
siła oddziaływania [N], S – powierzchnia [m
2
]
Naprężeniem P nazywamy więc wektor, którego warto ć równa jest stosunkowi
długo ci wektora siły i powierzchni na jaką działa ta siła i o zwrocie i kierunku takim samym
jak wektor siły. Jeżeli zdefiniujemy również wydłużenie względneŚ
- wydłużenie względne [ - ], L – zmiana długo ci [m], L – długo ć pierwotna
S
F
L
L
to wyrażenieŚ nazywamy
prawem Hooke’a, gdzie E to tzw. Moduł Younga – wielko ć
charakterystyczna dla danego ciała i opisująca w pewien sposób jego wła ciwo ci
mechaniczne. Znając moduł Younga dla np. stali oraz znając parametry badanego ciała (np.
długo ć i rednicę drutu stalowego) to możemy z pewnym przybliżeniem przewidzieć zmiany
jakim ulegnie dane ciało pod wpływem działających nań sił.
Układ pomiarowyŚ
1.
Przyrząd do pomiaru wydłużenia drutu pod wpływem stałej siły, zaopatrzony w
czujnik mikrometryczny do pomiaru wydłużenia drutu.
2.
Zestaw 10 obciążników.
3.
ruba mikrometryczna.
4. Przy
miar milimetrowy zamontowany bezpo rednio na przyrządzie pomiarowym.
Wykonanie ćwiczeniaŚ
Do wyznaczenia modułu Younga stosujemy metodę polegającą na bezpo rednim
pomiarze wielko ci wchodzących do wzoru definicyjnegoŚ
∆ = �
1.
Na początku zamocowano drut stalowy w urządzeniu za pomocą nakrętek. Zarówno
górną jak i dolną nakrętkę dokręcano równomiernie, aby pozioma belka dotykała
czujnika mikrometrycznego.
2. Zwolniono
blokadę belki pomiarowej, obciążono szalkę dwoma obciążnikami, których
masa zbliżona była do 1 kg a następnie zmierzono za pomocą ruby mikrometrycznej
rednicę drutu w trzech różnych miejscach (w dolnej i górnej czę ci oraz na rodku).
3.
Zważono masę każdego z obciążników, notując ją następnie w tabeli. Wyzerowano
czujnik mikrometryczny i zac
zęto równomiernie obciążać szalkę, dokładając po
każdym zanotowaniu pomiaru jeden odważnik. Zapisywane pomiary stanowiły
warto ć siły działającej na drut oraz jego wydłużenie spowodowane działaniem tej
siły. Pomiary notowano również podczas odciążania szalki.
4.
Po skończonym pomiarze odkręcono drut za pomocą nakrętek i zmierzono jego
długo ć przy pomocy przymiaru znajdującego się z boku przyrządu.
5.
Wykonano analogiczny pomiar dla drutu z mosiądzu.
Wyniki pomiarówŚ
Tabela 1: Drut stalowy
Długo ć drutu
l =1063 mm
u(l) =
∆
3
=0,057735mm
rednica drutu (3 pomiary) d
1
=760
� , d
2
=770
� , d
3
=770
�
E
Masa
odważników [kg]
Siłą F
[N]
Wskazanie
czujnika ↑
[mm]
Wskazanie
czujnika ↓
[mm]
Wydłużenie
rednie Δl
[mm]
0.989
9.70
0.23
0.27
0.125
4.880
47.87
1.10
1.27
0.592
5.870
57.58
1.28
1.52
0.700
6.867
67.36
1.52
1.72
0.810
7.904
77.54
1.70
1.97
0.918
8.885
87.16
1.93
2.15
1.02
9.985
97.95
2.18
2.18
1.09
Tabela 2Ś Drut mosiężny
Długo ć drutu
l =1061mm
u(l) =
∆
3
= 0.057735
rednica drutu
(3 pomiary) d
1
=760
� , d
2
=763
� , d
3
=768
�
Masa
odważników [kg]
Siła F
[N]
Wskazanie
czujnika ↑
[mm]
Wskazanie
czujnika ↓
[mm]
Wydłużenie
rednie Δl
[mm]
0.989
9.70
0.28
0.35
0.158
1.972
19.34
0.64
0.91
0.388
2.941
28.85
1.11
1.47
0.645
3.930
38.55
1.49
1.91
0.850
4.880
47.87
1.83
2.22
1.012
5.870
57.58
2.35
2.35
1.175
Opracowanie wynikówŚ
Na podstawie trzech pomiarów rednic drutów obliczono rednią warto ć rednicy
każdego z nichŚ
a) Stalowy
=
760
� + 770� + 770�
3
= 766.7
�
b)
Mosiężny
=
760
� + 763� + 768�
3
= 763.7
�
Niepewno ć u(d) dla każdego z drutów jest taka sama i obliczona ze wzoru
� =
∆
3
= 0.0057735