Zapłodnienie jest poprzedzone procesem zaplemnienia - złożenie spermy w pochwie (zapłodnienie
wewnętrzne)
W jednej porcji ejakulatu znajduje się od 200 do 300 tysięcy plemników. Do komórki jajowej dochodzi
kilkadziesiąt lub kilkaset.
W pochwie panuje pH kwaśne niekorzystne dla plemników. W kanale szyjki macicy panuje pH zasadowe,
następnie do macicy i jajowodów. Ruch plemników jest wspomagany przez skurcze mięśni gładkich tych
narządów. Plemniki w drogach rodnych kobiety żyją od 48 do 72 godzin. Komórka jajowa żyje….
Usuwanie z główki plemnika substancji glikoproteinowych, które je pokrywają. Proces trwa od 3
do 6 godzin, jest on swoisty gatunkowo. Jest on swoisty gatunkowo.
W drogach rodnych kobiety pleminiki nabierają zdolności do zapłodnienia - proces kapacytacji
Plemnik dociera do komórki jajowej w jajowodzie, w jego najszerszej części (1/3 długości), nazywanej
bańką jajowodu.
2. Hialuronidaza (zeszyt)
3. Receptory główki plemnika i receptory błony przejrzystej powodują wyzwolenie tzw. Reakcji
akrosomalnej = uwolnienie z akrosomu enzymów trawiennych (hydrolitycznych)
Plemnik, którego błona komórkowa główki styka się z błoną komórki jajowej na największej powierzchni
zostaje sfagocytowany przez komórkę jajową.
Reakcja szybka - zmiana potencjału błony komórkowej
Reakcja wolna -
Komórka jajowa dokaocza II podział mejotyczny, jej materiał genetyczny nazywany jest teraz
przedjądrzem żeoskim, mat. Gen. Plemnika przedjądrzem męskim; dochodzi do zlania się
przedjądrz - kariogamia.
Uruchamia procesy, które zapobiegają wnikaniu kolejnych plemników - Blok przeciwko polispermii
Bruzdkowanie
Wielokrotne mitotyczne podziały, podczas których powstają komórki zwane blastomery; zarodek cały
czas jest osłonięty osłonką przejrzystą, przemieszcza się podczas bruzdkowania przez jajowód w
kierunku do macicy i nie zwiększa swojej objętości (jeszcze), ponieważ powstające komórki są coraz
mniejsze.
Rodzaj bruzdkowania
Oligolecytalne - mało żółtka, u człowieka
(mezolecytalne - średnia ilośd, płazy
Polilecytalne - gady, ptaki)
Rozmieszczenie żółtka
Równomierne - u człowieka
Bruzdkowanie całkowite (dzieli się cały zarodek), równomierne (powstające komórki mają taką samą
wielkośd),
1. Południkowy, 2
2. Południkowy, 4
3. Równoleżnikowy, 8
4. południkowy, 16
Morula
Bruzdkowanie kooczy się w momencie utworzenia blastocysty (zeszyt) i na tym etapie zarodek
przemieszcza się do macicy. Zanika osłonka przejrzysta.
Podziały:
1. Mikrokosmki nabłonka błony śluzowej macicy łączą się z mikrokosmkami trofoblastu; trofoblast
wydziela enzymy hydrolityczne, które trawią nabłonek błony śluzowej.
2. 11-12 dzieo od zapłodnienia, blastocysta jest już całkowicie zagnieżdżona
Implantacja - zagnieżdżanie blastocysty w błonie śluzowej macicy
Ćwiczenia 12
21 stycznia 2011
14:03
Biologia Strona 1
Prawidłowe miejsce zagnieżdżenia jest górny tylny trzon ściany macicy.
Zewnętrzna- syncytiotrofoblast
Wewnętrzna - cytotrofoblast
Podczas zagnieżdżania się trofoblast dobudowuje sobie dwie warstwy komórek:
II tydzieo
Na początku II tygodnia embrioblast różnicuje się w dwie grupy komórek. Jedna z nich nazywa się
epiblast, z której powstaje ektoderma. Druga to hipoblast, która stworzy endodermę. Obie warstwy
współtworzą tarczkę zarodkową.
III tydzieo
Szypuła łączy zarodek z trofoblastem i powstaje z niego pępowina.
Kosmówka powstaje z mezoderma pozazarodkowej i trofoblastu
W momencie pojawienia się kosmórki zaczyn się gastrulacja
Podczas gastrulacji rozpoczyna się organogeneza i histogeneza. Najpierw powstają organy pierwotne -
cewka nerwowa i struna grzbietowa.
Co powstaje z różnych listków zarodkowych!!
Błony płodowe i łożysko
Łożyskowce: ssaki (nie wszystkie!)
Owodniowce: gady, ptaki i ssaki
Błony płodowe powstają z pozazarodkowych części listków zarodkowych, służą przede wszystkim do
ochrony płody, usuwania zbędnych metabolitów, funkcje oddechowe, odżywcze
Omocznia i woreczek żółtkowy mają pochodzenie endomezodermalne
Kosmówka i owodnia mają pochodzenie ektomezodermalne
Pęcherzyk żółtkowy u łożyskowców jest narządek szczątkowym, nie zawiera żółtka, początkowo pełni
funkcje oddechowe, powstają w nim pierwsze krwink. Natomiast u bezłożyskowców zawiera zółtko,
które jest zapasowym materiałem energetycznym, wytwarza krwniki, przekazuje mocznik do omoczni.
Omocznia - u łożyskowców narząd szczątkowy, powstają tutaj pierwsze naczynia krwionośne; natomiast
u bezłożyskowców przekształca mocznik w kwas moczowy, pełni funkcje oddechowe.
Owodnia - wypełniona płynem owodniowym, taki płyn w 90% składa się z wody; umożliwia amortyzację
wstrząsów (ochrona mechaniczna), zapewnia ruch płodu. Płód połyka ten płyn i również wydziela do
niego mocz. Na dalszym etapie rozwoju owodnia łączy się z kosmówką tworząc tzw. Pęcherz płodowy.
1. Ochrona mechaniczna płodu
2. Wraz z owodnią tworzy pęcherz płodowy
3. U łożyskowców wytwarza kosmki, które wrastają w błonę śluzową macicy tworząc łożysko.
Podstawowe funkcje kosmówki:
Parę słów o łożysku.
Składa się z dwóch części - matczynej i płodowej. Częśd matczyną tworzy błona śluzowa macicy. Częśd
płodową tworzą kosmki kosmówki, służy do: dostarczania substancji odżywczych do płodu, wymiany
gazowej, usuwania zbędnych metabolitów, przekazuje płodowi również przeciwciała, ale też wirusy i
bakterie. Najściślejsze zbliżenie krwi matki i płodu. Łożysko pełni też funkcję narzadu dokrewnego
(wydziela hormony): progesteron, estrogeny, gonadotropina kosmówkowa, łożyskowa,
Podstawową jednostką strukturalną łożyska jest liścieo.
Biologia Strona 2