Gonady żeńskie i proces oogenezy
Dwie podstawowe funkcje: produkcja komórek jajowych i żeoskich hormonów płciowych
W niej pęcherzyki jajnikowe (w każdym pęcherzyku znajduje się jedna rozwijająca się
komórka jajowa); W części korowej zachodzi proces oogenezy
Pokryty jednowarstwowym nabłonkiem, pod nim znajduje się tkanka łączna (tzw. Błona biaława),
która podobnie jak w jądrze wnika do tego narządu pasmami. W budowie wewnętrzenej jajnika
wyróżniamy dwie części: częśd zewnętrzną (korową):
Naczynia krwionośne, limfatyczne oraz nerwy. Częśd rdzenna stanowi podporę dla części
korowej i dostarcza jej substancje odżywcze.
Częśd wewnętrzna (rdzenna, in. Naczyniowa):
Jajniki pracują naprzemiennie
Jajnik - narząd parzysty, o owalnym kształcie; znajduje się w jamie brzusznej.
Oogeneza - podobnie jak w przypadku spermatogenezy komórki macierzyste komórek jajowych
powstają podczas życia płodowego. (zeszyt)
Podczas życia płodowego powstaje około 2mln oocytów I rz zahamowanych w DIKTIOTENIE
Polocyty służą do odciągania niepotrzebnych komórce jajowej chromosomów
Komórka jajowa znajduje się w pęcherzyku Graafa
Cykl jajnikowy - zmiany strukturalne w błonie śluzowej macicy zachodzące pod wpływem żeoskich
hormonów płciowych. Przebiega równolegle z cyklem menstruacyjnym.
Wysokie stężenie estrogenów stymuluje wytwarzanie LH przez przysadkę
Pęknięcie pęcherzyka Graafa stymuluje LH, około 14 dnia
Owulacja - pęknięcie pęcherzyka Graafa i uwolnienie komórki jajowej do jajowodu. Pęknięty pęcherzyk
Graafa zapada się, zarasta tkanką łączną i komórkami ziarnistymi i przekształca się w tzw. Ciałko żółte.
Ciałko żółte wytwarza progesteron. (największe stężenie tego hormonu jest pomiędzy 21 a 23 dniem
cyklu). Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia to ciałko żółte zanika pod koniec cyklu, natomiast jeśli dojdzie do
zapłodnienia, to ciałko żólte przekształca się w tzw. Ciałko żółte ciążowe, które do około 6 miesiąca ciąży
wytwarza progesteron i estrogeny.
Folikularna (od 1 do 14 dnia)
Lutealna (od 14 do 28 dnia)
Cykl dzieli się na dwie fazy:
Jeżeli nie doszło do zapłodnienia, to około 23 dnia błona śluzowa zaczyna się łuszczyd, proces ten
trwa kilka dni, i konsekwencją tego procesu jest pękanie naczyo krwionośnych i nazywane jest to
menstruacją. 1 dzieo menstruacji to jednocześnie 1 dzieo nowego cyklu. Menstruacja trwa od 5 do
10 dni.
Pierwsza menstruacja to Menarche
Estrogen:
○ 1rzędowe cechy płciowe żeoskie:
○ Jajniki u płodu
○ 2rzędowe cechy płciowe żeoskie
○ Reguluje cykl jajnikowy
Umożliwia przyrost błony śluzowej macicy
7 dnia cyklu pod wpłem wzrastającego stężęnia estrogenów błona śluzowa macicy przyrasta, powstają w
niej nowe naczynia krwionośne, jej grubośd wzrasta wraz ze stężeniem estrogenów, a następnie
progesteronu
Dwiczenia 11
14 stycznia 2011
13:57
Biologia Strona 1
○ Umożliwia przyrost błony śluzowej macicy
○ Pomaga w utrzymaniu ciąży
Progesteron
○ Umożliwia przyrost błony macicy
○ Pomaga w utrzymaniu ciąży
○ Przygotowuje gruczoły mlekowe do wytwarzania mleka
○ Jest prekursorem androgenów
Biologia Strona 2