47

Kazusy karne

Kazus 19

Stan faktyczny:

Dariusz Baranowski oskarżony został o dokonanie napadu rabunkowego z bronią w ręku

na stację benzynową i dokonanie kradzieży 6700 zł na szkodę Orlen Sp. z o.o. z siedzibą

w Warszawie. Dzień przed dokonaniem napadu system monitoringu w miejscu przestęp-

stwa przestał funkcjonować. Piętnaście minut po dokonaniu napadu, policja zatrzymała

Dariusza Baranowskiego w pobliżu stacji benzynowej, nie znaleziono jednak przy nim

skradzionych pieniędzy, broni ani innych przedmiotów, za pomocą których popełniono

przestępstwo. Pracownik stacji benzynowej, jedyna osoba obecna przy napadzie, stwier-

dził, że wydaje mu się, że napadu dokonał Dariusz Baranowski, bowiem warunki fizycz-

ne sprawcy napadu odpowiadają warunkom fizycznym oskarżonego, a także wydaje mu

się, że głos Dariusza Baranowskiego jest identyczny z głosem sprawcy napadu. Jednakże

z uwagi na to, że osoba, która dokonała napadu, miała na głowie kominiarkę, nie może

z całą pewnością potwierdzić, iż sprawcą napadu jest Dariusz Baranowski. Oskarżony nie

przyznał się do winy. Brak było jakichkolwiek innych dowodów świadczących o winie

oskarżonego. Sąd Okręgowy wyrokiem z 17.1.2013 r. na podstawie zeznań pracownika sta-

cji benzynowej uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa stypizowanego

w art. 280 § 2 KK i skazał go na podstawie art. 280 § 2 KK na 6 lat pozbawienia wolności.

zadanie:

Będąc obrońcą oskarżonego Dariusza Baranowskiego przygotuj apelację ograniczając się

do wskazania zakresu zaskarżenia wyroku, zarzutu bądź zarzutów oraz wniosku apelacji

albo w przypadku uznania, że brak jest podstaw do jej sporządzenia, opinię prawną o bra-

ku podstaw do sporządzenia apelacji.

Rozwiązanie:

Działając w imieniu oskarżonego Dariusza Baranowskiego, na podstawie pełnomocnic-

twa znajdującego się w aktach sprawy na zasadzie art. 425 § 1, 2 i 3 KPK oraz art. 444

KPK, zaskarżam w całości na korzyść oskarżonego wyrok Sądu Okręgowego z 17.1.2013 r.

opatrzony sygnaturą II KK 133/12, otrzymany przez obrońcę oskarżonego wraz z uzasad-

nieniem 10.2.2013 r.

Sądowi Okręgowemu na podstawie art. 427 § 1 i 2 oraz art. 438 pkt 2 i 4 KPK zarzucam ob-

razę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 5 § 2 KPK przez

rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości wynikających z zeznań pracownika

stacji benzynowej na niekorzyść oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do błęd-

nych ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, iż oskarżony popełnił zarzucany mu

czyn, podczas gdy jedyny świadek zdarzenia nie jest pewien, czy napadu dokonał oskar-

żony, a ponadto w materiale dowodowym brakuje jakichkolwiek dowodów potwierdza-

jących popełnienie przestępstwa przez oskarżonego.

W oparciu o powyższy zarzut, na zasadzie art. 427 § 1 oraz art. 437 § 1 i 2 KPK, wnoszę

o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu.

Wyjaśnienie:

Przy rozwiązaniu zaproponowanego kazusu w pierwszej kolejności należy zwró-

cić uwagę na rozróżnienie zarzutu naruszenia art. 7 KPK od zarzutu naruszenia art. 5

Kazus 19

48

Część I. Kazusy karne

Kazusy karne

§ 2 KPK. Z pierwszym z zarzutów mamy do czynienia, gdy sąd oceniając dowody znaj-

dujące się w materiale dowodowym oceni je w sposób sprzeczny z zasadami prawidło-

wego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Innymi słowy, na-

ruszenie art. 7 KPK ma miejsce, gdy dokonane przez sąd ustalenia faktyczne odbiegają od

tego, co wynika z materiału dowodowego. Wskazujemy wówczas, iż sąd dokonał dowol-

nej, a nie swobodnej oceny dowodów, co w konsekwencji doprowadziło do nieprawidło-

wych ustaleń faktycznych. Z kolei sięganie po art. 5 § 2 KPK jest możliwe jedynie wówczas,

gdy w postępowaniu ujawniły się wątpliwości niedające się usunąć, a więc, po pierwsze,

muszą one rzeczywiście się pojawić, a po drugie, mimo podjętych działań procesowych,

nie da się ich wyeliminować. Wątpliwości te mogą zaś zaistnieć tylko wtedy, jeżeli mimo

przeprowadzenia wszystkich możliwych dowodów i prawidłowej, spełniającej wszystkie

wymogi wskazane w art. 7 KPK, ich oceny, określonych kwestii nie można jednoznacz-

nie rozstrzygnąć. Nie wolno tym samym korzystać z rozwiązania wskazanego w art. 5

§ 2 KPK m.in. wówczas, gdy ocena dowodów przeprowadzona jest w sposób, który nie od-

powiada wymogom art. 7 KPK, i to w jej efekcie, zdaniem sądu, pojawiają się określone wąt-

pliwości (wyr. SN z 13.4.2011 r., III KK 453/10). O naruszeniu art. 5 § 2 KPK możemy zatem

mówić tylko wtedy, gdy pomimo podjęcia starań, nie zgromadzono w sprawie dowodów,

które pozwoliłyby na usunięcie istniejących w sprawie wątpliwości.

Przepisy art. 5 § 2 i art. 7 KPK mają charakter rozłączny, a zatem zastosowanie art. 5

§ 2 KPK możliwe jest jedynie wówczas, gdy mimo przeprowadzenia wszystkich możliwych

dowodów oraz dokonania ich oceny spełniającej wymogi określone w art. 7 KPK pojawią

się wątpliwości, których nie da się wyeliminować (wyr. SN z 1.2.2012 r., II KK 141/11). Za

pomocą art. 7 KPK sąd ocenia wiarygodność danego dowodu, zaś dopiero w przypadku

gdy na podstawie dokonanej oceny dowodów pojawiają się niedające się usunąć wątpli-

wości stosujemy regułę in dubio pro reo. Tego rodzaju wątpliwości nie mogą się zaś wiązać

z kwestią oceny wiarygodności określonego dowodu.

Gdybyśmy zatem dokonali modyfikacji przedstawionego stanu faktycznego w ten spo-

sób, że było dwóch świadków napadu, z których jeden stwierdza, iż rozpoznaje Dariusza

Baranowskiego jako osobę, która dokonała napadu, zaś drugi ze świadków wskazywałby,

że to nie Dariusz Baranowski popełnił przestępstwo, to ocena zeznań jest dokonywana na

podstawie art. 7 KPK. Sąd wydając wyrok da wiarę jednemu ze świadków, drugiemu od-

mawiając wiary. W takiej sytuacji kwestionując ustalenia faktyczne poczynione przez sąd

powinniśmy zarzucić sądowi naruszenie art. 7 KPK.

W związku z tym, że w przedstawionym stanie faktycznym materiał dowodowy nie

rozstrzygnął winy oskarżonego, a pojawiające się wątpliwości zostały rozstrzygnięte na

jego niekorzyść, we wniosku apelacji żądamy zmiany wyroku poprzez uniewinnienie

oskarżonego.

Sąd w przypadku wyroku uniewinniającego jest zobligowany do zasądzenia z urzę-

du kosztów procesu na rzecz oskarżonego. Stosownie do art. 632 pkt 2 KPK, jeżeli usta-

wa nie stanowi inaczej, w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania,

koszty procesu ponosi w sprawach z oskarżenia publicznego – Skarb Państwa, z wyjątkiem

należności z tytułu udziału adwokata lub radcy prawnego ustanowionego w charakterze

pełnomocnika przez pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego, powoda cywilnego albo

inną osobę, a także z tytułu obrony oskarżonego w sprawie, w której oskarżony skierował

przeciwko sobie podejrzenie popełnienia czynu zabronionego.