Badanie aktywności
proliferacyjnej limfocytów śledziony
myszy w hodowlach in vitro
Makrofagi
Komórki dendrytyczne
Limfocyty T
Limfocyty B
Limfocyty muszą być aktywowane aby mogły
prawidłowo wykonywać swoje funkcje.
Na poziomie molekularnym oznacza to że muszą
uzyskać spoza komórki jakiś sygnał za
pośrednictwem receptorów powierzchniowych
Związanie
czynnika
aktywującego
przez swoisty
receptor na
powierzchni
komórki
Kaskada
sygnałowa
Aktywacja
transkrypcji
Produkcja
nowych
białek
antygeny
• Zdolność wywoływania swoistej odpowiedzi immunologicznej
• Zdolność do swoistej reakcji z produktem odpowiedzi
immunologicznej
hapteny
• Bardzo małe cząsteczki
• Nie są immunogenne do póki nie połączą się z nośnikiem
białkowym, np. leki
super-
antygeny
• Działają w sposób częściowo nieswoisty poprzez
bezpośrednią reakcję z receptorami antygenowymi i
komórką reprezentująca antygen
mitogeny
• Substancje stymulujące limfocyty T i B do mitozy
Sygnał pochodzący od TCR
Sygnał od cząsteczek kostymulujących
najlepiej poznaną cząsteczką kostumulująca jest
B7
która
występuje na wielu komórkach prezentujących antygen i
wiąże się z cząsteczką
CD28
limfocytu
Do aktywacji limfocytów T wymagane
są obydwa sygnały
Sygnał pochodzący od BCR po połączeniu z
antygenem
Sygnał od receptora dla cytokin po
przyłączeniu odpowiedniej cytokiny (CD40-
CD40L)
Antygeny grasiczoniezależne –
polisacharydy
bakteryjne, polisacharydy pneumokoków, indukcja syntezy
przeciwciał IgM o małym powinowactwie
Antygeny grasiczozależne
- limfocyty Th indukują w
limfocytach B syntezę przeciwciał różnych klas o dużym
powinowactwie
Limfocyty Th
pobudzony za
pośrednictwem
TCR wykazuję
ekspresję ligandu
CD40L dla
cząsteczki
powierzchniowej
Limfocytu B.
Limfocyt B
stymuluje
limfocyt Th za
pośrednictwem
cząsteczek
CD28. Limfocyty
Th wytwarzają
następnie
cytokiny takiej jak
IL-2, IL-4, IL-5
Limfocyty T
ConA (Konkanawalina A)
PHA (Fitohemaglutynina)
Anty-CD3, anty-CD28
Limfocyty B
Anty-CD40, anty-IgM
LPS
Zasadą testu jest inkorporacja markera przez komórki podczas ich hodowli,
a następnie bardzo precyzyjne określenie stopnia ich proliferacji po
stymulacji określonymi antygenami bądź mitogenami poprzez zmiany
natężenia fluorescencji użytego markera.
CFSE
Wnika do wnętrza
komórek i łączy się
kowalencyjnie z białkami
cytoplazmy (rozkładany jest
do FITC, związku
fluorescencyjnego)
każdy podział komórek
pociąga za sobą powstanie
komórek potomnych
zawierających połowę
wyjściowego poziomu
barwnika zawartego
w komórce macierzystej.
Niskie stężenie tymidyny świadczy o niskiej
proliferacji
Próba kontrolna proliferowała spontanicznie,
populacja apoptyczna
Limfocyty T powinny proliferować najlepiej w
obecności ConA o stężeniu 2,5μg/ml
Limfocyty B wraz ze zwiększającym się stężeniem
podanego LPS zwiększały swoją proliferację
Ocena proliferacji za pomocą cytometrii
przepływowej pozwala oznaczyć liczbę komórek
podlegających proliferacji z danej populacji oraz
liczbę nowo powstałych generacji komórek
Pomorska-Mól M., Markowska-Daniel I. Techniki
użyteczne w ocenie swoistej odporności
komórkowej, Medycyna Wet. 2009
P.M. Lydyard, A. Whelan, M.W. Fanger Instant
Notes in Immunology, Wydawnictwo Naukowe
PWN 2008
Jakóbisiak Marek, Gołąb Jakub, MMUNOLOGIA,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009