Nagłe stany internistyczne
Nagłe stany internistyczne
Nagłe stany internistyczne to na przykład:
• podejrzenie zawału serca
• napad drgawek
• napad duszności
• udar mózgu
• cukrzyca
• zasłabnięcia
Zbieranie wywiadu
• S – symptomy
• A – alergie
• M – medykamenty (przyjmowane leki)
• P – przebyte choroby lub ciąża
• L – lunch (kiedy był ostatni posiłek)
• E – ewentualnie – co się stało
Definicje
• Choroba wieńcowa – stany
niedokrwienia mięśnia sercowego.
• Zawał serca – martwica komórek mięśnia
sercowego.
Czynniki zwiększające ryzyko zawału
• styl życia
• cechy biochemiczne i fizjologiczne
• cechy indywidualne
• nadciśnienie tętnicze
• nadwaga lub otyłość
• cukrzyca
• palenie tytoniu
• wysoki poziom cholesterolu
Objawy choroby serca
• silny ból gniotący za mostkiem, niezależny od
oddechu, często promieniujący do lewej ręki, żuchwy
i pleców
• duszność
• bladość
• osłabienie
• niepokój, lęk
• może dojść do utraty przytomności
• może dojść do NZK (nagłego zatrzymania krążenia)
Postępowanie:
• wezwanie pogotowia ratunkowego
• uspokojenie poszkodowanego
• ułożenie poszkodowanego w pozycji siedzącej
lub półsiedzącej
• termoizolacja (zapewnienie ciepła)
• udzielenie wsparcia psychicznego
• bycie gotowym do rozpoczęcia resuscytacji
Jeśli poszkodowany ma przy sobie swoje
leki i chce je zażyć, nie utrudniamy mu tego,
jednak nie pomagamy w ich podaniu!
(Mogą to być tabletki lub np. nitrogliceryna
w aerozolu do podania pod język).
Cukrzyca
Choroba polegająca na niewłaściwej
gospodarce cukrem w organizmie.
Objawy cukrzycy
• przypominają zatrucie lub upojenie
alkoholowe
• charakterystyczny zapach acetonu z ust
(przypomina zapach zgniłych jabłek)
• czasami występują drgawki, zaburzenia
świadomości i przytomności
Rozpoznanie cukrzycy
Rozpoznanie cukrzycy ułatwią posiadanie
przez osobę poszkodowaną dokumenty,
specjalne bransoletki, identyfikatory,
strzykawki do insuliny wyglądające jak
długopis, pomarańczowe pudełeczko ze
strzykawką (glukagon) lub imienne recepty.
Postępowanie
• Niezbędny jest dokładny wywiad (SAMPLE)
Jeśli osoba jest przytomna:
• Należy jej podać coś słodkiego do picia lub do
jedzenia (najlepiej bardzo mocno osłodzoną
herbatę lub wodę, ewentualnie kawałek
czekolady, owoc, kostkę cukru).
Postępowanie
Jeśli osoba jest nieprzytomna, ale oddycha,
należy:
1. Wezwać pogotowie ratunkowe.
2. Ułożyć ją w pozycji bezpiecznej.
3. Co minutę kontrolować jej funkcje
życiowe.
4. Zapewnić termoizolację.
UWAGA!
Chory na cukrzycę zwykle zdaje sobie
sprawę ze swojego stanu i jest
przygotowany do udzielenia sobie pomocy.
Nasza pomoc jest konieczna jedynie w
przypadku nadmiernego osłabienia lub
utraty przytomności.
Duszność
(trudności oddechowe)
Występuje w przypadku chorób układu
oddechowego (na przykład ataku astmy)
lub w wyniku reakcji uczuleniowej.
Objawy
• uczucie duszności
• kłopoty z oddychaniem – długi i
świszczący lub krótki, łapczywy oddech
• kaszel
• zaczerwienienie skóry (głównie twarzy),
później bladość
• niepokój
Postępowanie
• wezwanie pogotowia ratunkowego
• pomoc poszkodowanemu w zażyciu lekarstw
(najczęściej wziewnych) przepisanych przez
lekarza
• ułożenie w pozycji półsiedzącej – pochylenie
poszkodowanego do przodu (to ułatwia
oddychanie)
• uspokojenie poszkodowanego i udzielenie
mu wsparcia psychicznego
UWAGA!
Jeżeli nie jest to pierwszy atak, chory dobrze wie,
jak sobie poradzić!
Leki wziewne – inhalatory, dyski
Napad drgawek – objawy
• drgawki całego ciała lub jego fragmentu
(ręki czy nogi)
• brak kontaktu z poszkodowanym (mimo
na przykład otwartych oczu)
• po napadzie drgawek – możliwa utrata
przytomności
• czasami mimowolne oddawanie moczu,
szczękościsk
Postępowanie
W trakcie ataku:
• wezwanie pogotowia ratunkowego
• odsunięcie od poszkodowanego
niebezpiecznych przedmiotów
• zabezpieczenie przed dalszymi urazami,
zwłaszcza ochrona głowy
• UWAGA – poszkodowanemu nie wkładamy
niczego do ust!
Postępowanie
Po ataku:
• nieprzytomnego należy ułożyć w pozycji
bezpiecznej
• termoizolacja (zapewnienie ciepła)
• kontrolowanie oddechu co około minutę
• wsparcie psychiczne osoby przytomnej
Udar mózgu
Stan najczęściej polegający na
niedotlenieniu części mózgu w
wyniku zamknięcia (w około
80% przypadków) lub
pęknięcia (w około 20%
przypadków) naczynia
krwionośnego.
Czynniki zwiększające ryzyko
wystąpienia udaru
• miażdżyca
• nadciśnienie tętnicze
• wysoki poziom cholesterolu
• cukrzyca
• udar przebyty w przeszłości
• choroby serca (świeży zawał, migotanie
przedsionków) i towarzyszące im zatory
naczyń mózgowych
Udar mózgu – objawy
• zaburzenia mowy
• zaburzenia symetrii twarzy (opadanie kącika
ust czy powieki)
• zaburzenia koordynacji ruchowej
• osłabienie siły mięśni po jednej stronie ciała
• możliwe silne bóle głowy
• możliwa utrata przytomności
Udar mózgu – objawy
Uczucie drętwienia jednej połowy ciała
i/lub osłabienie kończyn po jednej
stronie.
Niekiedy pojawia się tylko tak zwany
niedowład ograniczony, czyli obejmujący
tylko jedną kończynę (najczęściej górną).
Najbardziej upośledzone są ruchy
palców ręki (w przypadku niedowładu
kończyny dolnej upośledzeniu ulegają
ruchy stopy).
Udar mózgu – objawy
• nagłe zaburzenia widzenia,
szczególnie w jednym oku,
i/lub dwojenie
Udar mózgu – objawy
• nagłe zaburzenia mowy i/lub trudności
w rozumieniu mowy
Udar mózgu – objawy
• nagły, silny ból głowy
Udar mózgu – objawy
• nagłe zawroty głowy, zaburzenia
równowagi, niepewny chód,
upadki, zaburzenia świadomości
Udar mózgu– postępowanie
• wezwanie pogotowia ratunkowego,
• ułożenie poszkodowanego w pozycji siedzącej
lub leżącej
• udzielenie wsparcia psychicznego
• termoizolacja (zapewnienie ciepła)
• zebranie wywiadu (kiedy rozpoczęły się
objawy?)
Udar mózgu – postępowanie
W przypadku utraty przytomności:
• ułożenie w pozycji bezpiecznej
• regularna kontrola oddechu
• termoizolacja
Zasłabnięcie
• Zasłabnięcie to krótkotrwała utrata
świadomości.
• Należy działać zgodnie z algorytmem BLS.
• Można zadbać o dostęp świeżego powietrza.
• Jeżeli jest to zasłabnięcie, poszkodowany
szybko sam odzyska świadomość.