1
Pasty
Pastae
Definicja wg. FP VI
Pasty (Pastae) – s
ą
to st
ęż
one ma
ś
ci zawiesiny
o konsystencji plastycznej, nadaj
ą
ce si
ę
do
rozsmarowania na skór
ę
.
Zawieraj
ą
w swoim składzie 25-50% (według FP
VI nie mniej ni
ż
40%) miałko lub bardzo miałko
sproszkowanych substancji stałych (sito nie
wi
ę
ksze ni
ż
0,16 mm) zawieszonych w płynach
lub podstawach ma
ś
ciowych, głównie wazelinie,
rzadziej w podło
ż
u absorpcyjnym
Podział past:
pasty dermatologiczne
pasty do z
ę
bów
Pasty dermatologiczne
pasty dermatologiczne maj
ą
własciwo
ś
ci ochronne
substancje stałe zawarte w pastach maj
ą
przewa
ż
nie
wła
ś
ciow
ś
ci adsorbuj
ą
ce (dz. wysuszaj
ą
ce) np. skrobia,
tlenek cynku, w
ę
glan wapnia
mog
ą
te
ż
zawiera
ć
inne substancje lecznicze stałe lub
płynne, np. siark
ę
, kwas salicylowy, ichtiol, rezorcyn
ę
pasty tworz
ą
warstw
ę
pokrywaj
ą
c
ą
, osłaniaj
ą
c
ą
przed
czynnikami zewn
ę
trznymi
s
ą
stosowane przeciw egzemom i liszajom
2
Przykłady past dermatologicznych
Pasta cynkowa
Zinci oxydi pasta, Pasta Zinci FP VI
Zinci oxydum
25,0 cz.
Tritici amylum
25,0 cz.
Vaselinum album
50,0 cz.
przesiane i zmieszane proszki uciera
ć
ze stopion
ą
wazelin
ą
Działanie
pasta działa wysuszaj
ą
co,
ś
ci
ą
gaj
ą
co i antyseptycznie
Ma
ść
cynkowa z kwasem salicylowym,
Pasta Lassari,
Zinci salicylatus unguentum FP VI
Acidum salicylicum
2,0 cz.
Zinci oxydum
25,0 cz.
Tritici amylum
25,0 cz.
Vaselinum album
48,0 cz.
kwas salicylowy i skrobi
ę
bardzo miałko sproszkowane
zmiesza
ć
z miałko sproszkowanym tlenkiem cynku i uciera
ć
ze
stopionym podło
ż
em
po dłu
ż
szym przechowywaniu mo
ż
e si
ę
wytworzy
ć
salicylan
cynku i pasta staje si
ę
ziarnista
Działanie
pasta stosowana przeciw wypryskom
Pasty do z
ę
bów
(Pastae dentifriciae)
stosowane w celu utrzymania wła
ś
ciwej higieny jamy
ustnej oraz zapobieganiu chorobom z
ę
bów i dzi
ą
seł
ułatwiaj
ą
mechaniczne usuwanie zanieczyszcze
ń
z
powierzchni z
ę
bów
mog
ą
wywiera
ć
równie
ż
działanie przeciwzapalne,
przeciwbakteryjne i przeciwpróchnicze
Substancje pomocnicze stosowane
w pastach do z
ę
bów
substancje
ś
cieraj
ą
ce lub poleruj
ą
ce
substancje zapobiegaj
ą
ce wysychaniu
substancje wi
ążą
ce
substancje pieni
ą
ce
substancje konserwuj
ą
ce
substancje słodz
ą
ce
substancje aromatyczne
substancje biologicznie aktywne
3
substancje
ś
cieraj
ą
ce lub polerujace
s
ą
to
nierozpuszczalne,
nieorganiczne
substancje
wystepuj
ą
ce w pastach o st
ęż
eniu 15-60%
stopie
ń
twardo
ś
ci tych substancji nie mo
ż
e by
ć
wi
ę
kszy ni
ż
szkliwa z
ę
bów, a
ś
rednia wielko
ść
cz
ą
stek nie powinna
przekracza
ć
10 µm, kształt cz
ą
stek zbli
ż
ony do kulistego
najcz
ś
ciej stosowane to: wodorofosforany wapnia, uwodniona
krzemionka, wodorotlenek glinu
substancje zapobiegaj
ą
ce wysychaniu
s
ą
to substancje o silnych wła
ś
ciwo
ś
ciach higroskopijnych
wpływaj
ą
na utrzymanie wła
ś
ciwej konsystencji pasty
np. glicerol, sorbitol, ksylitol, glikol propylenowy itd.
substancje wi
ążą
ce
s
ą
to substancje, które p
ę
czniej
ą
c w wodzie wi
ążą
składniki
pasty oraz zag
ę
szczaj
ą
i nadaj
ą
jej odpowiedni
ą
struktur
ę
stosowane s
ą
hydrofilowe koloidy pochodzenia naturalnego i
syntetycznego np. alginiany, metyloceluloza, bentonit itd.
substancje pieni
ą
ce
substancje powierzchniowo czynne, które obni
ż
aj
ą
napi
ę
cie
powierzchnniowe i ułatwiaj
ą
działanie czyszcz
ą
ce pasty
stosowane s
ą
np. laurylosiarczan sodu, mydło lecznicze itd.
substancje konserwuj
ą
ce
zabezpieczaj
ą
pasty przed rozwojem drobnoustrojów
stosowane s
ą
najcz
ęś
ciej: kwas benzoesowy, estry kwasu
p-hydroksybenzoesowego, kwas sorbowy
substancje słodz
ą
ce
stosowane s
ą
do korekty smaku
najcz
ęś
ciej stosowana jest sacharyna lub glutaminian sodu
substancje aromatyczne
nadaj
ą
smak i zapach oraz działaj
ą
dezynfekuj
ą
co
s
ą
to najcz
ęś
ciej olejki eteryczne
najbardziej popularny jest olejek mi
ę
towy, eukaliptusowy,
any
ż
owy, cytrynowy oraz mentol
substancje biologicznie aktywne
stosowane s
ą
w celu zapobiegania próchnicy i chorobom
przyz
ę
bia oraz przeciwdziałaj
ą
odkładaniu si
ę
kamienia
naz
ę
bnego
najcz
ęś
ciej s
ą
to zwi
ą
zki przyspieszaj
ą
ce odbudow
ę
powierzchniowej warstwy z
ę
ba – remineralizacj
ę
(fluorek
sodu, monofluorofosforan sodu, aminofluorki)
stosowane s
ą
równie
ż
zwi
ą
zki o działaniu przyspieszaj
ą
cym
gojenie np. alantoina, azulen, d-pantenol
do substancji zapobiegaj
ą
cych odkładaniu si
ę
kamienia
naz
ę
bnego nale
żą
: pirofosforan sodu, asparginian cynku