Plan zaj

ęć

integracyjnych w pierwszej klasie gimnazjum

Cel ogólny:
Integracja młodzieży pierwszej klasy gimnazjum (uczniowie w zdecydowanej większości
spotykają się ze sobą w zespole klasowym po raz pierwszy).
Cele szczegółowe:

•

odkrywanie w sobie tego, co jest najwspanialsze i najpiękniejsze,

•

uczenie się tolerancji,

•

uczniowie stają się wrażliwi na drugiego człowieka,

•

uczą się empatii,

•

dostrzegają podobieństwa między sobą,

•

uczą się odpowiedzialności za słowa i czyny,

•

współpracują ze sobą na emocjach pozytywnych.

Metody pracy:
Miniwykład, psychogimnastyka, zabawy integrujące, pantomima, niedokończone zdania, dyskusja
Formy pracy:
Praca w kręgu, w grupach, w dwójkach, indywidualna.

Przebieg zaj

ęć

:

1. Uczestnicy zaj

ęć

siadaj

ą

w kr

ę

gu, wszyscy przypinaj

ą

sobie kartki z imionami. Na tablicy widnieje du

ż

y napis: "TU I TERAZ.

PATRZ I CZUJ"

2. Przedstawiam ogólny cel zaj

ęć

oraz zach

ę

cam uczniów do udziału w nich.

3. W kr

ę

gu wypracowujemy zasady pracy w grupie. Zawieramy kontrakt. Zanim stanie si

ę

on obowi

ą

zuj

ą

cym "kodeksem" pracy

grupy, ka

ż

dy uczestnik wypowiada si

ę

na jego temat. Przyjmujemy nast

ę

puj

ą

ce zasady:

•

Mówimy o sobie.

•

Mówi tylko jedna osoba.

•

Kierujemy swoim poziomem otwarto

ś

ci i aktywno

ś

ci (wolno odmówi

ć

udziału w niektórych

ć

wiczeniach).

•

Szanujemy odr

ę

bne s

ą

dy i uczucia innych.

•

Zachowujemy dyskrecj

ę

.

4. Nauczyciel szerzej przedstawia cel zaj

ęć

:

"Ciesz

ę

si

ę

,

ż

e przez najbli

ż

sze trzy lata b

ę

dziemy razem pracowa

ć

. Ka

ż

dego dnia b

ę

dziecie spotyka

ć

si

ę

w tym samym gronie,

aby razem tworzy

ć

szkoln

ą

rzeczywisto

ść

. To, jak ka

ż

dy b

ę

dzie czuł si

ę

w grupie, zale

ż

y od nas. Spróbujmy zatem pozna

ć

si

ę

,

spróbujmy "oswoi

ć

si

ę

" ze sob

ą

, "stworzy

ć

wi

ę

zy", które zł

ą

cz

ą

nas. Poznajmy, jacy jeste

ś

my, jakie s

ą

nasze mocne i słabe

strony, co nas ł

ą

czy, a co dzieli. Uwierzmy,

ż

e w ka

ż

dym z nas jest dobro, którym mo

ż

emy podzieli

ć

si

ę

z innymi. Jeste

ś

my

niepowtarzalni, nie ma dwóch identycznych osób I to jest naszym bogactwem, którym mo

ż

emy si

ę

obdarowywa

ć

.

Dzi

ę

kuj

ę

Ci (...)

za to

ż

e nie jestem człowiek pojedynczy

za oczy nagle bliskie i niebezimienne
za głos niedawno obcy a teraz znajomy (...)
ks. Jan Twardowski

5.

Ć

wiczenie ruchowe (wykonywane w milczeniu):

l ka

ż

dy uczestnik wybiera sobie drog

ę

, po której cały czas chodzi,

l na tej drodze spotyka drugiego człowieka wzrokiem,
l spotyka drugiego przez podanie r

ę

ki,

l spotyka drugiego czubkami butów,
l wita w jak najkrótszym czasie jak najwi

ę

ksz

ą

liczb

ę

ludzi przez podanie r

ę

ki,

l zamyka oczy, chodz

ą

c wyci

ą

ga r

ę

ce, łapie r

ę

ce innych, których spotka na swej drodze,

l wszyscy rozwi

ą

zuj

ą

"w

ę

zeł gordyjski".

Mówimy o uczuciach:
Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas tych

ć

wicze

ń

? (refleksje wypowiada ka

ż

dy ucze

ń

)

6. Zabawa:
l ustawiamy w kr

ę

gu o jedno krzesło mniej ni

ż

jest uczestników zabawy,

l na

ś

rodek wychodzi jedna osoba i zaprasza do zmiany miejsc tych, którzy maj

ą

okre

ś

lon

ą

cech

ę

, czy spełniaj

ą

okre

ś

lony

warunek, np. maj

ą

niebieskie oczy, s

ą

chłopcami, lubi

ą

ziele

ń

, wstali przed 7.00 itd.

Mówimy o uczuciach:
Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas tych

ć

wicze

ń

?

7. Wszyscy uczestnicy zabawy dobieraj

ą

si

ę

w grupy według okre

ś

lonej cechy, np.:

blondyni - bruneci,
chłopcy - dziewcz

ę

ta,

ci, którzy lubi

ą

przedmioty humanistyczne - ci, którzy lubi

ą

przedmioty

ś

cisłe itd.

Mówimy o uczuciach:
Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas tych

ć

wicze

ń

?

8. Uczestnicy zaj

ęć

dobieraj

ą

si

ę

w dwójki, mo

ż

e powsta

ć

trójka). Wszystkie pary pracuj

ą

nad problemem: "Co cenimy w drugim

człowieku? "
Wyniki pracy zbieramy, pracuj

ą

c ju

ż

w kr

ę

gu i zapisujemy je na plakacie. Plakat wieszamy na tablicy.

W podobny sposób pracujemy nad problemem:
"Czego nie lubimy w drugim człowieku? "
Ten plakat nie musi jednak

ż

e zawisn

ąć

na tablicy.

Przerwa w zaj

ę

ciach.

9. "Konferencja prasowa" - uczniowie dowolnie dobieraj

ą

si

ę

w dwójki (równie

ż

mo

ż

e powsta

ć

trójka). Dobieraj

ą

si

ę

osoby, które

chc

ą

ze sob

ą

porozmawia

ć

. Po tej rozmowie jedna osoba przedstawia drug

ą

całej grupie.

W tym

ć

wiczeniu mo

ż

na wykorzysta

ć

metod

ę

niedoko

ń

czonych zda

ń

, np.:

•

Jestem...

•

Interesuje mnie...

•

Wieczorami...

•

Nie lubi

ę

...

•

Uczyłem si

ę

w szkole...

•

Moje hobby... itd.

10. "Tunel ramion" - wszyscy uczestnicy dobieraj

ą

si

ę

w dwójki, staj

ą

naprzeciwko siebie, chwytaj

ą

si

ę

za ramiona, pierwsza

para rozdziela si

ę

, idzie na koniec tunelu i poszczególne osoby przechodz

ą

pojedynczo w

ś

ród tunelu ramion.

"Tunel oczu" - pary staja w pewnej odległo

ś

ci od siebie i patrz

ą

na tych, którzy przechodz

ą

w tunelu.

"Pokaz mody" - tunel jak w

ć

wiczeniu poprzednim, jednak

ż

e przechodz

ą

cy otrzymuj

ą

dodatkowe polecenie - przechodz

ą

jak

modelki i modele.
Mówimy o uczuciach:
Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas tych

ć

wicze

ń

?

11.

Ć

wiczenie: "Program wyborczy". Uczestnicy zaj

ęć

wybieraj

ą

spo

ś

ród siebie trzech kandydatów na władców wyspy, pozostali

to jedyni poddani. Kandydaci otrzymuj

ą

asystentów i wychodz

ą

, by przygotowa

ć

swój program wyborczy.

W tym czasie pozostałe osoby w grupach (4-5) przygotowuj

ą

pantomimiczne przedstawienie przysłów. Ka

ż

da grupa sama

wybiera sobie przysłowie, nie zdradza go jednak osobom z innych grup.
Przed zaprezentowaniem pantomim zapraszamy z korytarza kandydatów. Ka

ż

dy z nich przedstawia swój program. Uczestnicy

zaj

ęć

wybieraj

ą

swego kandydata poprzez ustawienie si

ę

za nim w kolejce. Wygrywa ten, który zdobył najwi

ę

ksz

ą

liczb

ę

głosów. Nast

ę

pnie wszyscy odgaduj

ą

pantomimicznie przedstawione przysłowia przez poszczególne grupy.

12. Uczestnicy grupy wybieraj

ą

sobie jedn

ą

osob

ę

spo

ś

ród wszystkich, podchodz

ą

do niej i ko

ń

cz

ą

zdanie: Chciałabym

(chciałbym),

ż

eby

ś

o mnie wiedziała (wiedział)

…

13. "Robimy prezenty" - wszyscy uczestnicy siadaj

ą

w kr

ę

gu:

Mówi

ą

osobie siedz

ą

cej po ich prawej stronie co

ś

miłego,

Mówi

ą

osobie siedz

ą

cej po ich lewej stronie, do jakiego kwiatu jest podobna.

14. Ka

ż

dy uczestnik grupy mówi wszystkim pozostałym co

ś

o sobie, ko

ń

cz

ą

c zdanie: Chciałbym (chciałabym),

ż

eby grupa o

mnie wiedziała

…

Grupa ka

ż

demu odpowiada: "Ty te

ż

dasz si

ę

lubi

ć

".

Przerwa w zaj

ę

ciach.

15. Zabawa w orkiestr

ę

i dyrygenta - jedna osoba wychodzi, pozostali uczestnicy zabawy bawi

ą

si

ę

w orkiestr

ę

. Jedna osoba

dyryguje, a pozostali na

ś

laduj

ą

wskazany przez ni

ą

gest (klaskanie, tupanie itp.). Osoba, która opu

ś

ciła sal

ę

, powraca i jej

zadaniem jest odgadni

ę

cie, która osoba jest dyrygentem. Je

ś

li dyrygent zostaje "zdemaskowany", on zostaje osob

ą

odgaduj

ą

c

ą

, a grupa wybiera nowego dyrygenta.

16. Składamy sobie dobre

ż

yczenia - ka

ż

dy uczestnik zabawy podpisuje cztery kartki swoim imieniem i nazwiskiem. Kartki te

składamy do pudełka. Drog

ą

losowania ka

ż

dy wybiera cztery kartki i wylosowanym przez siebie osobom wpisuje

ż

yczenia.

Kartki ponownie składamy do pudełka, jedna osoba roznosi je adresatom.

17. "Moje dobre i mocne strony" - rozmawiamy o nich w parach.
Mówimy o uczuciach:
Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas tych

ć

wicze

ń

? Co czuła

ś

/czułe

ś

podczas otrzymywania

ż

ycze

ń

? Czy łatwo jest mówi

ć

o swoich

mocnych stronach?

18. "Moje mocne strony" - ka

ż

dy uczestnik zaj

ęć

na kartce zapisuje sobie swoj

ą

jedn

ą

mocn

ą

stron

ę

. Nast

ę

pnie podchodzi do

pi

ę

ciu wybranych przez siebie osób i one zapisuj

ą

mu na tej samej kartce jedn

ą

inn

ą

jego zalet

ę

.

19. "Duchowa uczta" - wszyscy uczestnicy zaj

ęć

przypinaj

ą

sobie do piersi kartki z wypisanymi na nich ich mocnymi stronami, w

milczeniu chodz

ą

po

ś

ród innych po drodze, któr

ą

sobie wybrali, "chwal

ą

si

ę

" swoimi mocnymi stronami.

20. Ewaluacja zaj

ęć

.

Uczestnicy dziel

ą

si

ę

swoimi refleksjami na temat przeprowadzonych zaj

ęć

. Mog

ą

do tego celu wykorzysta

ć

zdania

niedoko

ń

czone, np.:

•

Najprzyjemniej mi było, gdy

…

•

Dzisiejsze zaj

ę

cia pozwoliły mi

…

•

Dzisiejsze zaj

ę

cia nauczyły mnie

…

•

Dzisiejsze zaj

ę

cia

…

21. Zako

ń

czenie zaj

ęć

- wszyscy staj

ą

w kr

ę

gu, w tle cicha muzyka, prowadz

ą

cy zaj

ę

cia

ż

egna si

ę

z klas

ą

, składam uczniom

krótkie dobre

ż

yczenia: "Jeste

ś

cie tak bogaci, macie tyle dobrych, mocnych stron. Wykorzystajcie je! Jeste

ś

cie najlepsz

ą

stron

ą

tego

ś

wiata - tworzycie i b

ę

dziecie tworzy

ć

. Stwórzcie mi

ę

dzy sob

ą

najpi

ę

kniejsze relacje po to, by ka

ż

dy poczuł si

ę

w

ś

ród nas

dobrze, bezpiecznie i znalazł sprzyjaj

ą

ce warunki do swego rozwoju".

Marzenna Fitas

Marzenna Fitas - wicedyrektor, nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum nr 14 w Lublinie

Scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadpodstawowych

Temat:

ś

yj

ę

bez ryzyka AIDS

Cele:

1. Utrwalenie wiedzy na temat dróg szerzenia si

ę

zaka

ż

e

ń

HIV.

2. Rozwini

ę

cie umiej

ę

tno

ś

ci odró

ż

niania zachowa

ń

ryzykownych od bezpiecznych form kontaktu z osobami zaka

ż

onymi.

3. Zach

ę

cenie uczniów do unikania zachowa

ń

ryzykownych i rozbudzenie motywacji do

ż

ycia bez ryzyka AIDS.

4. Rozwini

ę

cie postawy empatii i akceptacji wobec osób

ż

yj

ą

cych z HIV.

Metody:

Praca indywidualna w czasie ogl

ą

dania filmu, praca w grupach, dyskusja.

Pomoce:

Wideofilm "

ś

yj

ę

bez ryzyka AIDS" (wyd. Fundacja Homo Homini im. K. de Foucauld, Kraków 2000), zestaw karteczek w pi

ę

ciu

kolorach z wypisanymi zdaniami do pracy indywidualnej w ilo

ś

ci zgodnej z liczb

ą

uczniów.

Przebieg zajęć:

1. Nauczyciel przygotowuje kartki w pi

ę

ciu kolorach, w ł

ą

cznej ilo

ś

ci odpowiadaj

ą

cej liczbie uczniów. Na kartkach umieszcza

napisy:

•

kolor pierwszy: Mo

ż

na ulec zaka

ż

eniu wirusem HIV poprzez:

•

kolor drugi: Nie mo

ż

na si

ę

zakazi

ć

HIV poprzez:

•

kolor trzeci: Problemy osób

ż

yj

ą

cych z HIV:

•

kolor czwarty: Przesłanie osób

ż

yj

ą

cych z HIV do nas:

•

kolor pi

ą

ty: Przesłanie Tomka do nas:

Nast

ę

pnie rozlosowuje kartki pomi

ę

dzy uczniów, informuj

ą

c,

ż

e za chwil

ę

uczniowie obejrz

ą

film o AIDS. Po filmie b

ę

d

ą

opracowywa

ć

w grupach zagadnienia wypisane na kartkach. Warto wi

ę

c w czasie filmu sporz

ą

dzi

ć

notatki, które pomog

ą

wykona

ć

zadanie. (5min.)

2. Projekcja filmu "

ś

yj

ę

bez ryzyka AIDS" (wyd. Fundacja Homo Homini 2000) (22 min.)

3. Nauczyciel poleca uczniom utworzenie grup zgodnie z kolorem posiadanych kartek. Uczniowie, dyskutuj

ą

c w grupach, staraj

ą

si

ę

uzgodni

ć

wspóln

ą

wersj

ę

doko

ń

czenia zdania, którego pocz

ą

tek maj

ą

na kartce (najwygodniej w punktach).(8 min.)

4. Liderzy grup przedstawiaj

ą

wyniki grupowej pracy uczniów; pozostali uczniowie maj

ą

prawo zgłaszania uwag i uzupełniania

wypowiedzi kolegów. Nauczyciel tak kieruje dyskusj

ą

, aby:

•

w grupie pierwszej wymienione zostały drogi zaka

ż

enia i zachowania ryzykowne przedstawione w filmie;

•

w grupie drugiej wymienionych zostało jak najwi

ę

cej sytuacji i form kontaktu z zaka

ż

onymi, które nie gro

żą

zaka

ż

eniem;

•

w grupie trzeciej uczniowie wynotowali problemy (medyczne, społeczne, codziennego

ż

ycia), o jakich wspominaj

ą

osoby

ż

yj

ą

ce z HIV, wyst

ę

puj

ą

ce w filmie;

•

w grupie czwartej dokonano wyboru tych wypowiedzi osób zaka

ż

onych, które mog

ą

by

ć

przesłaniem dla młodzie

ż

y;

•

w grupie pi

ą

tej pojawiło si

ę

stwierdzenie Tomka,

ż

e AIDS to problem ka

ż

dego: "To tak

ż

e Twój problem" oraz

podstawowe przesłanie filmu,

ż

e mo

ż

liwe jest barwne, emocjonuj

ą

ce i aktywne

ż

ycie bez ryzyka AIDS, czyli bez

podejmowania zachowa

ń

gro

żą

cych zaka

ż

eniem HIV. (10 min.)

Nauczyciel ko

ń

czy dyskusj

ę

podkre

ś

leniem,

ż

e przyszłe

ż

ycie uczniów zale

ż

y od ich własnych decyzji i wyborów,

dokonywanych wła

ś

nie teraz;

ż

yczy uczniom, aby ich wybory

ż

yciowe przyniosły im

ż

ycie bez ryzyka AIDS.

mgr Grażyna Węglarczyk - nauczyciel-konsultant,

Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie