Nicienie I
Robaki o wydłużonym kształcie i wymiarach 0,25mm – 1m.
Powłoka zewnętrzna zbudowana z trzech warstw: oskórka, warstwy
podoskórkowej, warstwy mięśni podłużnych (oskórek może tworzyć skrzydełka
zlokalizowane na przednim końcu ciała (skrzydełka głowowe) lub też na tylnym
końcu (skrzydełka ogonowe))
Układ pokarmowy zaczyna się otworem gębowym zlokalizowanym na przednim
końcu, otwór gębowy otoczony jest wargami zaopatrzonymi w brodawki czuciowe.
Układ składa się z 3 odcinków:
Odcinek przedni pochodzenia ektodermalnego, w jego skład wchodzi torebka
gębowa i gardziel
Jelito środkowe
Jelito proste (u samców łączy się z przewodem wytryskowym tworząc stek)
Układ pokarmowy kończy się otworem odbytowym w tylnej części ciała
Układ wydalniczy składa się z pary ślepo zakończonych przewodów
Nicienie są rozdzielnopłciowe, samce są najczęściej mniejsze i mają zagięty ogon,
narząd kopulacyjny samca składa się z dwóch szczecinek kopulacyjnych,
najczęściej są jajorodne
Glistnica świń – askarydoza
Wywoływana przez glistę świńską (Ascaris suum)
W
Samiec 15 – 25 cm, ogon zagiety brzusznie liczne brodawki przedstekowe,
nieliczne zastekowe, szczecinki kopulacyjne 2 mm
Samica 20 – 30 cm, otwór płciowy na stronie brzusznej w 1/3 przedniej długości
ciała
Żywiciel: świnia domowa i dzika
Biologia
Samica składa około 100 tys. jaj na dzień (max 1,6 mln jaj/dzień)
W środowisku zewnętrznym w jaju rozwija się larwa, która nie opuszczając otoczki linieje i
przekształca się w larwę II stadium (takie jajo staje się inwazyjne), cały proces trwa około
3 tygodnie
Do zarażenia dochodzi poprzez zjadanie inwazyjnych jaj, z jaj w jelitach wykluwają
się larwy, które wnikają do naczyń krwionośnych i wędrują do wątroby (tu linieją II raz
powstaje larwa III stadium), a następnie poprzez serce (prawe) do płuc.
Z naczyń włosowatych w płucach czynnie przenikają do pęcherzyków płucnych,
gdzie linieją trzeci raz i powstaje larwa IV stadium, z płuc biernie wędrują przez oskrzela,
tchawicę do gardła i zostają ponownie połknięte, trafiają do jelita cienkiego, gdzie linieją
czwarty raz (cała wędrówka trwa 10 – 11 dni)
Okres prepatentny wynosi 8 – 10 tygodni
Objawy
Obraz kliniczny można podzielić na 2 okresy, których nasilenie zależne jest od
intensywności inwazji, wieku zwierzęcia i kondycji. Najbardziej wrażliwe są prosięta w
wieku do 5 miesięcy
Okres pierwszy dotyczy chorobotwórczego działania larw w czasie ich wędrówki
Pierwsze objawy dotyczą układu pokarmowego i wynikają z podrażnienia jelita w czasie
wnikania larw w ścianę. Pojawiać się mogą biegunki i zaburzenia apetytu
Kilka dni później w czasie wędrówki przez płuca mogą pojawiać się objawy zapalenia
płuc – duszność, przyspieszony oddech, podwyższenie temperatury, osłabienie
Okres drugi dotyczy okresu glistnicy jelitowej i objawia się zaburzeniami ze strony
układu pokarmowego: utrata apetytu, wymioty, biegunka, żółtaczka (efekt zaczopowania
przewodu żółciowego), przy zaczopowaniu przewodu pokarmowego możliwe zejścia
śmiertelne (w objawach bólów kolkowych) przy przebiciu jelita – zapalenie otrzewnej
W przewlekłej postaci dochodzi do zatrucia wydalinami i wydzielinami glist, pojawiają
się objawy nerwowe: drgawki, otępienie lub podniecenie
Przebycie glistnicy zapewnia wysoki stopień odporności na ponowne zarażenie.
Zmiany anatomopatologiczne
Wątroba – obrzęk, wybroczyny, wylewy krwawe, Płuca – wybroczyny, ogniska zapalne,
surowiczy wysięk w pęcherzykach, Jelita – przewlekłe zanikowe zapalenie błony śluzowej
jelita cienkiego (wraz z zanikiem błony podśluzowej i mięśniowej prowadzi do powstania
„jelita papierowego”), pęknięcia ściany jelita, zaczopowanie światła jelita
Rozpoznawanie
Badanie kału – jaja i dorosłe osobniki
Glistnica koni – paraskarydoza
Wywoływana przez glistę końską (Parascaris equorum)
W
Samiec: 15 – 28 cm, ogon zagiety brzusznie, posiada 2 skrzydełka i liczne
brodawki przed i zastekowe, szczecinki kopulacyjne 8 – 9 mm
Samica: 18 – 37 cm, otwór płciowy w przedniej części ciała
Żywiciel ostateczny: koń, osioł, muł, zebra, zebu
Biologia
Cykl podobny do glisty świńskiej
Inwazyjne jest jajo z larwą II stadium, po połknięciu jaja, w jelicie wykluwa się larwa,
która wędruje przez wątrobę do płuc (tam linieją drugi raz, powstaje larwa III stadium)
Po odkrztuszeniu i połknięciu usadawiają się w jelicie cienkim, gdzie linieją
dwukrotnie
Okres prepatentny trwa 44 – 80 dni
Objawy
I etap związany z wędrówką larw
Układ pokarmowy – biegunki,
Układ oddechowy – kaszel, surowiczo – śluzowy wypływ z nosa,
podwyższenie temperatury, zapalenie płuc i oskrzeli
II etap związany z osiedleniem glist w jelicie cienkim
Zaburzenia perystaltyki, zmienny apetyt, nawrotowe bóle morzyskowe,
chudnięcie
Zmiany anatomopatologiczne
Płuca: wybroczyny, ogniska śródmiąższowego zapalenia płuc
Jelita cienkie: nieżytowe lub niezytowo – krwotoczne zapalenie błony sluzowej jelit,
przy przebiciu jelit zapalenie otrzewnej
Rozpoznanie – badanie kału - sedymentacja
Glistnica cieląt – neoaskarydoza
Wywoływana przez Neoascaris vitulorum
Samiec: 25 cm, ogon zakończony palczastym wyrostkiem, szczecinki 1mm
Samica: 27 cm, otwór płciowy w 1/8 przedniej ciała
Żywiciel: bydło (głównie cielęta do 4 miesięcy), bawoły
Biologia
Mało poznana
W jajach rozwija się larwa II stadium, wtedy jajo staje się inwazyjne, po zjedzeniu
jaja, w jelicie wykluwa się larwa, która naczyniami wędruje przez wątrobę, prawe serce do
płuc.
W płucach larwy przedostają się do krążenia dużego i roznoszone są po całym
organizmie do różnych narządów, gdzie giną lub przekształcają się w larwy drzemiące do
czasu ciąży
W czasie ciąży wędrują przez łożysko do wątroby i płuc płodów, o zarażeniu
śródmacicznym może świadczyć fakt iż dojrzałe glisty spotyka się już u 2 tygodniowych
cieląt
Zmiany anatomopatologiczne
Ograniczają się do zmian w jelitach – nieżytowe zapalenie błony śluzowej
Rozpoznanie – badanie kału
Glistnica kur
Wywoływana przez glistę kurzą (Ascaridia galli)
W
Samiec: 5 – 7,5 cm, posiada skrzydełka ogonowe, przyssawkę przedstekową i 10
par brodawek ogonowych
Samica: 6 – 12 cm, otwór płciowy w połowie długości ciała
Żywiciel: kury, indyki, perliczki, bażanty, kuropatwy, głuszce, kaczki, gęsi
Biologia
W jajach w środowisku zewnętrznym powstaje larwa II stadium, po zarażeniu
wykluwa się w żołądku i wędruje do dwunastnicy, gdzie linieją
Larwy III stadium wnikają do błony śluzowej jelita gdzie linieją, a następnie jako larwy
IV stadium wracają do światła dwunastnicy. W dwunastnicy linieją ostatni raz i osiągają
dojrzałość płciową
Okres prepatentny trwa 4 – 6 tygodni
Objawy
Najbardziej wrażliwe są kurczęta w wieku do 4 tygodni
Chorobotwórczość glist polega na osłabianiu ściany jelita, czopowaniu światła,
utrudnianiu pasażu treści
Obserwować można: zmniejszony apetyt, osowienie, niedokrwistość, biegunkę,
chudnięcie
Zmiany anatomopatologiczne:
Stany zapalne (nieżytowe do krwotocznego) błony śluzowej jelit, zaczopowanie jelit
Rozpoznanie
Badanie kału – identyfikacja jaj
Glistnica mięsożernych – toksokaroza i toksaskarydoza
Wywoływana przez:
Toxocara canis: psy, lisy, wilki
Toxocara cati: koty, lisy
Toxascaris leonina: psy, lisy, wilki, koty
Morfologia
Toxocara canis (na przednim końcu 2 skrzydełka, gardziel zakończona „żołądeczkiem”)
Samiec: 10 – 12 cm
Samica: 12 – 19 cm, otwór płciowy w przedniej ¼ długości ciała
Toxocara cati
Samiec: 3 – 7 cm, ogon zakończony stożkowatym wyrostkiem
Samica: 4 – 10 cm
Toxascaris leonina (na przednim końcu 2 skrzydełka, szersze niż u toxocara, gardziel bez
„żołądeczka”)
Samiec: 4 – 6 cm
Samica: 10 cm
Biologia
W środowisku zewnętrznym w jajach larwy linieją i powstaje larwa II stadium, jajo
staje się inwazyjne
Toxocara canis
1. typ: po zarażeniu per os u szczeniąt w jelicie wykluwają się larwy, które wędrują
przez wątrobę, serce, do płuc, a następnie po odkrztuszeniu i połknięciu trafiają do
jelita. Okres prepatentny 28 – 30 dni
2. typ: po zarażeniu per os u zwierząt starszych (powyżej 3 miesięcy) larwy po
dostaniu się do płuc przedostają się do układu żył płucnych i przez lewe serce do
dużego krwioobiegu, wędrują do narządów i mięśni, gdzie otarbiają się i zachowują
żywotność i zdolności inwazyjne przez kilka lat (podobny rozwój z wędrówką
somatyczną występuje u nietypowych żywicieli)
3. typ: śródmaciczne inwazja
Zarażeniu ulega ciężarna suka, wędrujące larwy trafiają na łożysko i
przechodzą do płodu
Otorbione w mięśniach i narządach larwy uaktywniają się w czasie ciąży (pod
wpływem hormonów), wnikają przez łożysko do płodu i umiejscawiają się w
wątrobie, dopiero po porodzie kończą swoją wędrówkę
4. typ: droga laktogenna – szczenieta zarażają się larwami znajdującymi się w mleku
Toxocara cati
1. typ: per os jak u Toxocara canis
2. typ: per os z wędrówką somatyczną, larwy osiedlają się głównie w mięśniach i
ścianie żołądka
3. typ: droga laktogenna (najczęstsza u kociąt) pod wpływem hormonów ciążowych
„drzemiące” larwy uaktywniają się i wędrują z krwią do gruczołu mlekowego
4. typ: za pośrednictwem żywiciela rezerwuarowego, bez wędrówki, główną role
odgrywają myszy w których znajdują się otorbione larwy, po ich zjedzeniu w
żołądku larwy wnikają w ścianę i przechodzą tam 2 linki
Niezależnie od drogi inwazji larwy T. cati przechodzą 2 linki w ścianie żołądka
Toxocara leonis
Przebiega bez wędrówek larwy II stadium wnikają w ścianę jelita, gdzie linieją
dwukrotnie, następnie wychodzą do światła jelita linieją IV raz i osiągają dojrzałość
Okres prepatentny trwa 7 – 10 tygodni
W przypadku zarażenia się niewłaściwego żywiciela larwy wnikają do ściany jelita,
przebywają tam około tydzień później przebijają się do jamy ciała gdzie linieją dwukrotnie
i incystują w otaczających jamę tkankach
Objawy
Najbardziej wrażliwe są szczenięta do 2,5 miesiąca życia
W przypadku silnej inwazji śródmacicznej może dojść do zejść szczeniąt w
pierwszych dniach życia na wskutek silnego uszkodzenia płuc przez migrujące larwy
U osobników starszych kilkutygodniowych występuje glistnica jelitowa, obserwuje się
wówczas utratę apetytu, wymioty, biegunka z domieszką śluzu, wychudzenie,
niedokrwistość, nastroszenie sierści, utrata połysku
Zmiany anatomopatologiczne
Płuca: zmiany zapalne
Jelita: nieżytowe zapalenie błony śluzowej jelit cienkich
Narządy wewnętrzne: ziarniniaki (ślad po wędrówkach), guzki (zawierające larwy)
Włośnica – trychineloza
Choroba wywoływana przez larwy włośnia spiralnego (Trichinella spiralis)
Samiec: 1,5 mm, brak szczecinek kopulacyjnych
Samica: 3 – 4 mm, otwór płciowy w ¼ przedniej części ciała
Żywiciel: ssaki mięsożerne i wszystkożerne
Umiejscowienie:
Dorosłe: jelito cienkie
Larwy: mięśnie poprzecznie prążkowane (przepony, międzyżebrowe, krtani, języka,
gałki ocznej)
Biologia
Cykl rozwojowy przebiega u jednego żywiciela.
Po spożyciu mięsa zawierającego otorbione larwy (stadium I) dochodzi do zarażenia.
Uwolnione z cyst larwy linieją w jelicie cienkim czterokrotnie i dojrzewają w ciągu 3 dni.
Po kopulacji samce giną, a samice wnikają w błonę śluzową jelita cienkiego
(niekiedy do przestrzeni chłonnych)
Po 4 – 5 dniach od zarażenia samice rodzą larwy (w czasie swojego życia 4 – 6
tygodni rodzą 200 – 1000 larw)
Larwy wnikają do układu chłonnego a następnie krwionośnego i wraz z krwią
tętniczą wędrują po całym organizmie. Osiadają w mięśniach poprzecznie prążkowanych,
gdzie wnikają do włókien mięśniowych. Rosną, po 10 – 14 dniach osiągają 1 mm i
zaczynają się spiralnie skręcać
Po 4 tygodniach zaczyna powstawać wokół larwy torebka (jest to reakcja tkankowa
organizmu), torebka w pełni formowana jest po 6 – 9 tygodniach i zawiera najczęściej 1
(rzadziej 2 – 3) spiralnie skręconą larwę
Po 5 – 6 miesiącach zaczyna się proces wapnienia torebki, który trwa 9 – 18
miesięcy, pomimo zwapnienia torebek, zawarte w nich larwy zachowują żywotność
Objawy
Najczęściej bezobjawowo, przy silnej inwazji:
W fazie jelitowej mogą pojawiać się biegunki, utrata apetytu, posmutnienie
W fazie mięśniowej na wskutek zapalenia mięśni obserwować można bolesność,
sztywność mięśni, przyspieszenie i spłycenie oddechów, upośledzenie ruchów, obrzęki
powiek i kończyn
Zmiany anatomopatologiczne
Najczęściej brak, przy silnej inwazji obserwować można
Jelita: nieżytowe zapalenie błony śluzowej, obrzęk, przekrwienie węzłów chłonnych
krezkowych
Mięśnie: zmiany zwyrodnieniowe, małe białawe ogniska zwapnień
Rozpoznawanie
Przyżyciowe rozpoznawanie włośnicy na podstawie objawów jest raczej niemożliwe
Podstawowym badaniem jest poubojowe badanie mięsa
Metoda wytrawiania
Aparatura oraz odczynniki:
Nóż lub nożyczki i pinceta do pobierania próbek;
Tace z oznaczonymi 50 polami, z których każde może pomieścić próbki o wadze
około 2 g mięsa
Malakser.
Mieszadła magnetyczne, z płytką o temperaturze regulowanej termostatem
Szklane stożkowe rozdzielacze o pojemności przynajmniej 2 litrów;
Statywy, pierścienie i uchwyty;
Sita z siatki ze stali nierdzewnej, z oczkami 180 mikronów;
Lejki
Szklane zlewki o pojemności 3 litrów;
Pobieranie próbek i ilości do wytrawiania
1. W przypadku całych tusz świń domowych pobiera się próbkę o wadze przynajmniej 1
g z filaru przepony w przejściu do części ścięgnistej.
2.
W przypadku hodowlanych macior i knurów pobiera się większą próbkę o wadze
przynajmniej 2 g z filaru przepony w przejściu do części ścięgnistej.
3.
W przypadku braku filarów przepony pobiera się próbkę dwukrotnie większą – 2 g
(lub 4 g w przypadku hodowlanych macior i knurów) z części żebrowej lub
mostkowej przepony, lub z mięśni żuchwowych, języka lub z mięśni brzusznych.
4.
W przypadku kawałków mięsa pobiera się próbkę o wadze przynajmniej 5 g z
mięśni prążkowanych, o małej zawartości tłuszczu oraz, w miarę możliwości, z
miejsca w pobliżu kości lub ścięgien.
5.
W przypadku zamrożonych próbek do analizy pobiera się próbkę o wadze
przynajmniej 5 g z mięśni prążkowanych.
Waga próbek mięsa odnosi się do próbki mięsa nie zawierającej jakiegokolwiek tłuszczu i
powięzi.
Należy szczególnie uważać przy pobieraniu próbek mięśnia z języka w celu
uniknięcia skażenia warstwą wierzchnią języka, której nie można wytrawić, co może
uniemożliwić odczyt osadu.
Tworzenie próby zbiorczej (po 100 próbek jednocześnie)
Do zlewki 3 litrowej zawierającej 2 litry wody z kranu podgrzanej do temperatury od
46 – 48°C dodaje się 16 ml kwasu chlorowodorowego; w zlewce umieszcza się
pręt mieszający i zaczyna się proces mieszania.
Dodaje się 10 g pepsyny.
100 g próbek rozdrabnia się w malakserze, a następnie przenosi się je do 3-
litrowej zlewki zawierającej wodę, pepsynę i kwas chlorowodorowy.
Wkładkę mieszającą malaksera wielokrotnie wkłada się do zlewki z płynem
wytrawiającym, a pojemnik malaksera jest przemywany niewielką ilością płynu
wytrawiającego w celu usunięcia przyczepionych skrawków mięsa.
Zlewkę przykrywamy folią aluminiową.
Mieszadło magnetyczne należy wyregulować tak, aby utrzymywało stałą
temperaturę 44 – 46°C podczas całego procesu mieszania. Podczas procesu
mieszania płyn wytrawiający musi wirować z dostatecznie dużą prędkością, aby
uzyskać głęboki wir bez rozpryskiwania.
Płyn wytrawiający mieszany jest aż do uzyskania jednolitej masy (około 30 minut).
Następnie mieszadło wyłącza się, a płyn wytrawiający przelewa się przez sito do
rozdzielacza sedymentacyjnego. Przy przetwarzaniu niektórych rodzajów mięsa
(języka, dziczyzny itp.) może być konieczny dłuższy czas trawienia (nie
przekraczający 60 minut).
Proces trawienia uważany jest za zadowalający, jeżeli nie więcej niż 5 %
początkowej wagi próbki pozostaje na sicie.
Płyn w rozdzielaczu odstawia się na 30 minut.
Po 30 minutach płyn z osadem w ilości 40 ml szybko przelewa się do
kalibrowanego cylindra lub cylindra wirówki.
Płyn wytrawiający i inne płynne odpady pozostawiane są na tacy do chwili
zakończenia odczytywania wyników.
Próbkę 40 ml pozostawia się na 10 minut. Następnie ostrożnie odsysa się 30 ml
cieczy sklarowanej nad osadem (supernatant), pozostawiając objętość wynoszącą
nie więcej niż 10 ml.
Pozostałe 10 ml osadu przelewa się do rynienki liczenia larw lub na płytkę
Petriego.
Następnie cylinder lub rurkę wirówki przepłukuje się 10 ml wody z kranu, którą
dodaje się do próbki w rynience do liczenia larw lub płytce Petriego. Następnie
próbkę bada się pod trychinoskopem lub stereomikroskopem w powiększeniu 15–
20 razy.
Badanie należy wykonywać bezzwłocznie. W żadnym wypadku badania nie
można odkładać na dzień następny.
Próbki złożone poniżej 100 g
W razie potrzeby można dodać do 15 g do 100 g całkowitej próby zbiorczej i badać
razem z tymi próbkami zgodnie z 3 I.
Więcej niż 15 g musi być badane jako próba zbiorcza.
Dla prób złożonych do 50 g objętość płynu wytrawiającego i składników można
zredukować do 1 litra wody, 8 ml kwasu chlorowodorowego i 5 g pepsyny.
Pozytywne lub wątpliwe wyniki
W przypadku pozytywnego lub wątpliwego wyniku badania próby zbiorczej od każdej
świni pobiera się dalsze 20 g próbki.
20 g próbek z pięciu świń należy połączyć i poddać badaniu za pomocą metody
opisanej powyżej.
W ten sposób zostaną przebadane próbki z 20 grup trzody chlewnej, po 5 świń
każda.
W przypadku wykrycia włosienia w próbie zbiorczej od 5 świń, od pojedynczych
sztuk z grupy pobiera się dalsze 20 g próbki i każdą z nich poddaje się oddzielnemu
badaniu.
Próbki z pasożytami przechowuje się w 90 % alkoholu etylowym w celu konserwacji i
identyfikacji na poziomie gatunku we wspólnotowym lub krajowym laboratorium
referencyjnym.
Metoda kompresorowa
Aparatura:
Trychinoskop żarówkowy o powiększeniu 30 – 40 razy i 80 – 100 razy lub stereo-
mikroskop optyczny z zespołem lusterkowym oraz źródłem światła o regulowanej
intensywności;
Kompresor składający się z dwóch płytek szklanych, z których jedna jest
podzielona na równe obszary;
Małe zakrzywione nożyczki;
Mała pęseta;
Nóż do cięcia próbek;
Małe ponumerowane pojemniki do oddzielnego przechowywania próbek;
Zakraplacz;
Naczynie z kwasem octowym i naczynie z roztworem wodorotlenku potasu do
rozjaśniania zwapnień i zmiękczania suszonego mięsa.
Pobieranie próbek
W przypadku całych tusz pobiera się kilka próbek wielkości orzecha laskowego z
każdego zwierzęcia:
U świń domowych takie próbki pobiera się z obu filarów przepony w przejściu do
części ścięgnistej;
U dzików próbki pobiera się z obu filarów przepony w przejściu do części
ścięgnistej i dodatkowo z mięśni żuchwowych, z mięśni dolnej części nogi, z mięśni
międzyżebrowych i mięśni języka, co razem daje sześć próbek z każdego
poszczególnego zwierzęcia;
Jeżeli nie można pobrać próbek z niektórych mięśni, wówczas pobiera się w sumie
cztery próbki z mięśni, które są dostępne;
Z każdego kawałka mięsa pobiera się cztery próbki wielkości orzecha laskowego z
mięśni prążkowanych, jeśli to możliwe, nie zawierające tłuszczu, pobrane w
różnych miejscach oraz w miarę możliwości, z miejsc w pobliżu kości lub ścięgien.
Procedura
ŚWINIA DOMOWA
Na ogół kompresor wypełnia się 1g mięsa, co zwykle odpowiada 28 kawałkom
wielkości ziarna owsa. W razie potrzeby należy wypełnić dwa kompresory w celu
zbadania 56 kawałków wielkości ziarna owsa.
Jeżeli świnia domowa posiada oba filary przepony, trychinoskopista wycina 28
kawałków wielkości ziarna owsa z każdej z powyższych części całej tuszy, co w
sumie daje 56 kawałków.
Jeżeli występuje tylko jeden filar przepony, wycina się 56 kawałków z różnych
miejsc, jeśli to możliwe, z przejścia w część ścięgnistą.
DZIK
Każda z próbek pobranych z pozostałych czterech mięśni dzika jest dzielona na
siedem kawałków wielkości ziarna owsa, co w sumie daje 28 dodatkowych
kawałków.
Trychinoskopista ściska 56 (lub 84) kawałki pomiędzy płytkami szklanymi w taki
sposób, aby można było przez tak przygotowany preparat wyraźnie odczytać
normalny druk.
Jeżeli mięso badanych próbek jest suche i stare, preparaty muszą zostać
zmiękczone w mieszaninie jednej części roztworu wodorotlenku potasu na dwie
części wody przez 10–20 minut przed rozprasowaniem.
MIĘSO
Z każdej próbki pobranej z kawałków mięsa trychinoskopista wycina 14 kawałków
rozmiaru ziarna owsa, łącznie 56 kawałków.
Badanie mikroskopowe należy przeprowadzać w taki sposób, aby każdy preparat
był przejrzany powoli i uważnie, w powiększeniu 30–40-krotnym.
Jeżeli badanie trychinoskopowe ujawni obszary podejrzane, muszą one zostać
zbadane przy największym powiększeniu trychinoskopu (80–100 razy).
W przypadku niepewnego wyniku badanie należy kontynuować na większej liczbie
próbek i preparatów, aż do otrzymania wymaganych informacji. Badanie
trychinoskopowe należy przeprowadzać przez przynajmniej sześć minut.
Minimalny czas ustalony dla badania nie obejmuje czasu koniecznego do
pobierania próbek i przygotowania preparatów.
Z zasady trychinoskopista nie może badać dziennie więcej niż 840 próbek, co
odpowiada przebadaniu 15 świń domowych lub 10 dzików.
Badanie trychinoskopowe metodą kompresorową można przeprowadzać w zakładzie,
który dokonuje uboju nie więcej niż:
15 świń domowych dziennie,
albo 75 świń domowych tygodniowo,
lub przygotowuje do wprowadzenia na rynek nie więcej niż 10 dzików dziennie;
nutrii.
do dnia 31 grudnia 2009r.
Węgorczyca – strongyloidoza
Wywoływana przez:
Węgorka (Strongyloides papillosus)
Żywiciel: owce, kozy, bydło, dzikie przeżuwacze, króliki, szczury
Węgorka końskiego (Strongyloides westeri)
Żywiciel: koń, osioł, zebra, rzadko świnia
Węgorka świńskiego (Strongyloides ransomi)
Żywiciel: świnia domowa i dzika
U nicieni tych występuje zjawisko przemiany pokoleń
Pokolenie wolnożyjące (rozdzielnopłciowe) z gardzielą typu rabditoidalnego
Pokolenie pasożytnicze (samice partenogenetyczne) z gardzielą typu
filarioidalnego
Samica:
Strongyloides papillosus 5 – 8 mm, otwór płciowy w 1/3 tylnej ciała
Strongyloides westeri 8 – 9 mm, otwór płciowy w 1/3 tylnej ciała
Strongyloides ransomi 3 – 5 mm, otwór płciowy w 1/3 tylnej ciała
Umiejscowienie: jelito cienkie
Biologia
Z jaj wydalanych z kałem wykluwają się larwy (rabditoidalne), rozwój larw może być
dwojaki
Mogą linieć dwukrotnie i przekształcać się w larwy inwazyjne typu filarioidalnego.
Larwy te są dwukrotnie większe, mają długą gardziel i nie posiadają
pochewek (wylinki z drugiego linienia)
Larwy mogą w niewielkim procencie (4%) przekształcać się w wolno żyjące
samce i samice, samice po zapłodnieniu składają jaja, a powstałe z nich larwy
po 2 linieniach stają się inwazyjne.
Zarażenie następuje przez:
Skórę, skąd wnikają do krwi i wędrują przez prawe serce do płuc, tam przebijają
się do pęcherzyków płucnych, i wędrują ze śluzem do oskrzeli i tchawicy po
odkrztuszeniu i połknięciu osiadają w jelicie cienkim, gdzie przekształcają się
w dojrzałe pasożytnicze samice
Okres prepatentny: 6 – 9 dni
Per os, larwy wnikają w błonę śluzową jamy ustnej i przełyku i wędrują z krwią jak
przy inwazji przez skórę
Objawy
Mogą pojawiać się lokalne zmiany skórne w miejscu wnikania larw, w czasie wędrówki
przez płuca obserwujemy objawy ze strony układu oddechowego: kaszel, duszność,
po osiedleniu w jelitach obserwujemy biegunki, zmniejszony apetyt, chudnięcie
Zmiany anatomopatologiczne
Płuca: wybroczyny, ogniska śródmiąższowego zapalenia płuc
Jelita: nieżytowe zapalenie błony śluzowej jelit, wybroczyny i nadżerki w błonie śluzowej
Rozpoznanie
Badanie kału metodą flotacji (kuliste jaja z larwą ułożoną w kształt litery U)