42
7/2002
Nie ulega wątpliwości, że
brzmienie Plusa sporo się różni
od pierwszej wersji. Próbując
określić jednym słowem sposób w jaki
gra nowe dzieło Arcama, należałoby
chyba napisać: odważnie. Z punktu wi−
dzenia wielu dźwiękowych aspektów
jest to urządzenie niezwykłe. Słucha−
jąc
A75Plus
mamy wrażenie, że kon−
struktor postawił wszystko na jedną
kartę licząc, że jego muzyczna wizja
spodoba się innym. Wzmacniacz gra
jasno, szybko, otwarcie, odkłada na
bok kompleksy urządzeń średniej kla−
sy. Ale wydaje się, że Arcam prowadzi
całość pasma dostatecznie liniowo.
Konsekwentnie oddawana jest rów−
nież dynamika. Szybkość zmian śle−
dzimy od najmniejszych szczególików
i najcichszych tonów aż po potworne
sceny katastroficzne. Tak jest, zasko−
czony żywotnością brzmienia, użyłem
testowanego modelu wraz z DVD do
obejrzenia kilku ciekawych fragmen−
tów filmowych. Dynamikę odczuwamy
praktycznie zawsze gdy z Arcama sły−
szymy jakikolwiek dźwięk.
Ale na ogromnej dynamice cierpi
powaga i potęga dźwięku, z tego pun−
ktu widzenia główne instrumenty by−
wają zbyt nerwowe i poszarpane, brak
jest nieco mocy, ciągłości podkreśla−
nej jednoznacznie wybijanym rytmem.
Za to przestrzenność jest pierwszej
klasy, nie tylko zdobywamy dane o
planach, ale także informacje o warun−
kach akustycznych w jakich wystąpili
muzycy (oczywiście o ile pozwala na
to rodzaj realizacji). Dobra analitycz−
ność osiągana przez wzmacniacz
podkreśla jeszcze walory przestrzen−
ności.
O ile rześkie średnie oraz błyszczą−
ce i detaliczne wysokie tony potrzebu−
ją lekkości i szybkości, to niskim
dźwiękom przydałoby się więcej masy.
Tego Plus zapewnić nie potrafi i w nie−
których fragmentach zauważalna jest
zbytnia płochliwość danych z tego za−
kresu.
Brytyjski Arcam wprowadził do sprzedaży kolejne nowe wzmacniacze, A65Plus i A75Plus, które zastąpiły dobrze
znane modele A65 i A75. Jak to u europejskich producentów często bywa, nie zdecydowano się na radykalną
zmianę nazwy pomimo, że wprowadzone modyfikacje są bardzo istotne (choć z zewnątrz obydwie wersje
praktycznie się nie różnią).
IIIII
choć oczywiście minimaliści mogą
narzekać na niepotrzebne regula−
cje balansu, wysokich i niskich to−
nów, to z pewnością wyjście słu−
chawkowe jest bezwzględnie przydat−
ne. A w tym teście to rzadkość. Po−
dobnie z wyjściami głośnikowymi:
A75Plus wyposażono w dwie pary,
jedną pracującą stale, drugą odłącza−
ną przyciskiem na przednim panelu.
Obudowa wzmacniacza została wyko−
nana z aluminium, również gałki regu−
latorów są metalowe. Arcam oferuje
dwie wersje wzornicze, do testu otrzy−
maliśmy urządzenie srebrne. Cieka−
wostką jest fakt, że czarna wersja,
podobnie jak srebrna, wyposażona jest
w jasne gałki. Efekt jest niezły, mieliś−
my szansę to sprawdzić przy okazji
testu pierwszej wersji urządzenia.
Na tylnym panelu znajdują się
cztery liniowe wejścia, jedno gramofo−
nowe, jedna pętla dla rekordera oraz
niezależne wyjście z przedwzmac−
niacza. W wersji fabrycznej
A75Plus
przystosowany jest do korygowania i
wzmacniania sygnału z wkładki MM
lub MC o wysokim poziomie sygnału.
Jeżeli użytkownik posiada klasyczną
wkładkę MC, konieczne jest użycie
zewnętrznego przedwzmacniacza.
Wejście gramofonowe możemy spe−
cjalnym przyciskiem zamienić na
zwykłe wejście liniowe. Jeżeli nie uży−
wamy gramofonu, taka opcja pewnie
okaże się przydatna. Wyjście z przed−
wzmacniacza również nie jest przy−
ARCAM ALPHA 75PLUS
padkowe. Arcam jest znanym od lat
zwolennikiem idei bi−amping, specjal−
ne wyjście pozwala na rozbudowę
systemu o dodatkową końcówkę mo−
cy, oczywiście tej samej marki. Zresz−
tą wzmacniacze mocy Arcama ofero−
wane są tylko w tym celu, linia DIVA
zawiera
P75 i P85, a nie proponuje
żadnego przedwzmacniacza.
Włącznik monitora na przedniej
płycie kryje także układ przystosowu−
jący urządzenie do pracy w zestawie
AV. Jeżeli sygnał z procesora dopro−
wadzimy do jednego z wejść liniowych
(AV/DVD), to po włączeniu układu za−
blokujemy potencjometr głośności. W
ten sposób Arcam może pracować ja−
ko niezależny wzmacniacz stereofo−
niczny, a w zestawie AV jako końców−
ka do kanałów przednich. Wydaje się,
że takie rozwiązanie jest bardzo efek−
tywne, praktyczne i usatysfakcjonuje
melomanów pragnących system kino−
wy traktować jako dodatkowy.
Kiedyś Arcam lansował własne za−
ciski głośnikowe BFA, które miały być
bezpieczniejsze od bananowych, jak
również niezawodne.
A75Plus jest
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
− Wzmacniacze stereofoniczne 3000−4000 zł
Wyosażenie urządzenia jest charakterystyczne dla Arcama,
firma wcale nie hołduje zbyt zajadle audiofilskiemu minimalizmowi
funkcjonalnemu i dlatego wzmacniacz posiada funkcje spotykane
w przeciętnych japońskich konstrukcjach.
43
7/2002
WYKONANIE, KOMPONENTY i FUNKCJONALNOŚĆ:
Dobre elementy, ale kontrowersyjne połączenie
regulatora głośności. Bogate wyposażenie, duża
funkcjonalność, bardzo dobry pilot.
OCENA:
dobra
+
LABORATORIUM:
Ekstremalnie niskie
zniekształcenia, dobra dynamika.
OCENA:
bardzo dobra
BRZMIENIE:
Nadzwyczaj jasny i żwawy dźwięk.
Znakomita przestrzenność wspierana dobrą
analitycznością. Chwilami zbyt nerwowy bas.
OCENA:
dobra
+
DOBRA
+
OCENA KOŃCOWA:
A75 PLUS
Cena
[zł]
3250,−
Dystrybutor:
DECIBEL
Arcam zrezygnował ze swoich gniazd BFA,
w A75Plus zastąpiono je klasycznymi terminalami głośnikowymi.
Wyjście z przedwzmacniacza służy do podłączenia dodatkowej końcówki
mocy podczas realizacji konfiguracji bi−wiring.
chyba dowodem kapitulacji, bo urzą−
dzeniu zaaplikowano zaciski z zakręt−
ką przypominającą BFA, ale w rzeczy−
wistości będące zwykłymi terminalami
bananowymi.
Zdalne sterowanie zwraca uwagę
wyglądem jak i funkcjonalnością. Sza−
ry i długi pilot wykonany jest ze zwyk−
łego plastiku, a mimo to wygląda o
niebo lepiej niż “wypierdki” konkuren−
cji. Za pomocą tego urządzenia może−
my obsługiwać także CD i radio marki
Arcam. Szczególnie wygodne są przy−
ciski zmieniające natężenie dźwięku,
ulokowano je po dwóch stronach
okrągłej tarczy, co umożliwia szybkie
odnalezienie i pewne sterowanie. Je−
dyną opcją, której brakuje podczas
codziennego użytkowania Plusa, jest
wyłączanie do stanu gotowości, nie
jest to możliwe ani z pilota, ani z
przedniej płyty.
Radiatory tranzystorów końcówki
mocy sterczą na tylnym panelu po obu
stronach terminali głośnikowych. Wy−
gląda to dość efektownie i znakomicie
pozwala eliminować nadmiar ciepła z
wnętrza obudowy. W
A75Plus kon−
sekwentnie zastosowano jedną dużą
płytkę drukowaną zajmującą całość
wnętrza obudowy. W PCB wkompo−
nowano także toroidalny transforma−
tor zasilający.
44
7/2002
0 ,0 0 1
0 ,0 1
0 ,1
1
0 ,1
1
1 0
1 0 0
1 0 0 0
M o c w y jś c io w a [W ]
THD+N [%
]
8 o h m
4 o h m
-1 4 0
-1 3 0
-1 2 0
-1 1 0
-1 0 0
-9 0
-8 0
-7 0
-6 0
-5 0
-4 0
-3 0
-2 0
-1 0
0
0
2 0 0 0
4 0 0 0
6 0 0 0
8 0 0 0
1 0 0 0 0
1 2 0 0 0
1 4 0 0 0
1 6 0 0 0
1 8 0 0 0
2 0 0 0 0
C zę s to tliw o ś ć w H z
Amplituda w dB
Laboratorium
Pomiary przeprowadzono przy użyciu systemu NEUTRIK A2D
Rys. 3. Moc
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
− Wzmacniacze stereofoniczne 3000−4000 zł
Po obu stronach zacisków głośnikowych sterczą skrzydła radiatorów, w tym
miejscu wewnątrz ulokowano końcówki mocy. Całą powierzchnię wewnątrz
wzmacniacza zajmuje jedna duża płytka drukowana, w którą wklejono
kompletny zasilacz.
Moc znamionowa jest przyzwoita, wynosi 62W/8
Ω
oraz 95W/4
Ω
, a w trybie dwukanałowym spada odpo−
wiednio do 51W oraz 81W. Wykres z rys. 3 (zniekształ−
cenia THD+N przy zmiennej mocy wyjściowej) jest bar−
dzo poprawny, obserwujemy ciągłe obniżanie się THD+N
wraz ze wzrostem mocy na wyjściu. Najbardziej zna−
mienny jest jednak bardzo niski poziom THD+N, już
przy ułamkach wata, dla obydwu obciążeń (8 i 4
Ω
)
zniekształcenia są niższe od 0.1%. W zakresie mocy naj−
częściej używanych, czyli powyżej 1W, roztacza się ob−
szar bardzo korzystnej pracy urządzenia, z THD+N nie
wyższymi niż 0,05%. To naprawdę znakomity wynik, re−
kordowe są także wartości minimalne zniekształceń, 0,006%
przy 51W dla 8
Ω
oraz 0,008% przy 80W dla 4
Ω
.
Do pełnego wysterowania A75 potrzebne jest napię−
cie 0,32V podane na jedno z wejść liniowych, Arcam jest
więc urządzeniem w pełni uniwersalnym, do którego
można podłączyć magnetofon analogowy, czy tuner bez
obawy o uzyskiwane natężenie dźwięku.
Doskonale prezentuje się również analiza widma
(rys. 2), która w zasadzie nie wymaga komentarza,
żadna z widocznych harmonicznych nie przekracza bo−
wiem −90dB, pozazdrościć tego mogą nie tylko urządze−
nia naszego przedziału cenowego, ale i o wiele droższe
wzmacniacze.
Dobrą kondycję Arcama potwierdza pasmo przeno−
szenia, idealne na basie (−0,1dB dla 10Hz) i bardzo
dobre w zakresie tonów najwyższych. W tym obszarze
wzmacniacz nieco lepiej radzi sobie przy 8
Ω
, wówczas
spadek dla 100kHz ma wartość −1,5dB. Obciążenie
4ohm zwiększa go do −2,4dB, co jednak pozwala zmieś−
cić całkowite pasmo częstotliwości od 10Hz do 100kHz w
polu 0, −3dB. Można więc przyznać, że Arcam jest goto−
wy do pracy ze źródłami DVD−Audio i Super Audio CD.
Odstęp sygnału od szumu jest dość dobry, wynosi
86dB, a dynamika osiąga 103dB, mimo nie najwyższej
przecież mocy znamionowej.
bowiem bardzo dobry potencjometr Alpsa łączony jest z
głównym drukiem płaską taśmą, nie dość, że samą w
sobie niskiej jakości, to jeszcze za długą − jeśli już nie ma
wyjścia i trzeba zastosować łączenie jakiegoś elementu
kablem, to niech będzie on jak najkrótszy. Jedyny po−
wód, który przemawia za długim, a nie krótkim przewo−
dem, to wygoda montażu. Po lewej stronie głównego
druku, z tyłu znajdują się gniazda wejściowe, przełącza−
ne układami scalonymi. Wzmocnienie wstępne realizuje
scalak Texas Instruments Tl072, nie jest to drogi układ,
lecz w niektórych aplikacjach jego działanie daje bardzo
ciekawe rezultaty brzmieniowe (choć nie zawsze).
Przedwzmacniacz gramofonowy to już klasyka, a więc
Philips NE5532. Do całej sekcji przedwzmacniacza dedy−
kowany jest niezależny odczep transformatora. Toroid
znajduje się po prawej stronie, wspomagają go dwa kon−
densatory Rubycon po 10000µF każdy. Regulacja barwy
dźwięku to układ zbudowany ze wzmacniaczy operacyj−
nych JRC 4560 i niskiej klasy potencjometrów. W założe−
niach regulacja barwy nie jest obwodem audiofilskim,
więc nie musi gromadzić najlepszych podzespołów. Le−
piej nieco tutaj zaoszczędzić, a zainwestować w lepszy
główny potencjometr lub tranzystory mocy.
Końcówka mocy opiera się na elementach Sanken
SAP15 (układy Darlingotona z wbudowaną kompensacją
temperaturową) ulokowanych na dwóch dość oryginal−
nych radiatorach. Każdy z nich składa się z trzech części,
jednej na zewnątrz obudowy, drugiej wewnątrz (do niej
mocowane elementy) oraz łączącej blachy. Arcam spra−
wia korzystne wrażenie, droga sygnału jest prosta, a
cały układ logiczny i przemyślany.
Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne
Rys. 1. Pasmo przenoszenia
Arcam zwykle budował swoje wzmacniacze na jed−
nej płytce drukowanej. Jeśli tylko możliwości technolo−
giczne na to pozwalają, jest to skuteczna metoda unik−
nięcia połączeń przewodami i uproszczenia procedury
montażu. Brak plączących się kabli to zredukowanie
groźby przedostawania się szumów do układu. W mode−
lu A75 na głównym druku udało się pomieścić praktycz−
nie wszystko oprócz selektora źródeł i potencjometru
głośności. To ostatnie najbardziej dziwi i nieco martwi,
Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
[
Ω
]
1kanał
2 kanały
8
62
51
4
95
81
Czułość (dla maks. mocy) [V]
0,32
Stosunek sygnał/szum [dB]
(filtr A−ważony, 1W)
86
Dynamika [dB]
103
Zniekształcenia THD+N
(1W, 8
Ω
, 1kHz) [%]
0,036
Współczynnik tłumienia (4
Ω
)
42
Zdalne sterowanie
tak
Wejścia liniowe
5 + 1
Wejście gramofonowe
MM lub MC HL
Wyjścia“pre out/main in”
1/−
Wyjście słuchawkowe
tak
Wyjście na subwoofer
nie
Wyjścia głośnikowe
2 pary
Moc znamionowa (8
Ω
, 1kHz) [W]
2x 60
THD (1kHz, 8
Ω
, 0dB)
0,01%
Pobór mocy (praca/gotowość) [W]
400/−
Wymiary SxWxG [cm]
43x8,5x33
Masa [kg]
5,6