Roztwór hydrotermalny
w
Występowanie wody w środowisku
geologicznym:
w
– magmowa, metamorficzna,
meteoryczna
w
skład, izotopy tlenu
w
16
O – mobilny –
słabo związany
18
O/
16
O znaczenie
genetyczne
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Skład wody
w
Klasyczna chemia
w
Izotopy - Woda meteoryczna w
kontakcie ze skałą – obniżenie
18
O/
16
O; ewaporacja podwyższenie
18
O/
16
O -> różnica w wiązaniu
w
Badanie inkluzji fluidalnych –
chromatografia jonowa; ablacja
laserowa: Determination of ions in
individual fluid inclusions by laser
ablation optical emission
spectroscopy : development and
applications to natural fluid
inclusions; Electron Probe Micro-
Analysis, Proton Induced X-Ray
Analysis, Synchrotron X-Ray and
Secondary Ion Mass Spectrometry
(SIMS)
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Forma transportu pierwiastków
w
Potencjał redox Eh:
w
H(+)->H2 = 0 V; Al.->Al.(+3)
= +1.66V; Cu(+2)-
>Cu(0)=+0.34V
w
aktywności składników (w
solankach) -> postacie; zależne
od stężenia składników i T
(kompleksy)
w
S-> SO4(2-), HS(-)
HSO4(-), H2S
w
PbHS(+), PbHS2(+), PbOH(+)
w
Transport: (warunki
utleniania)PbS
s
+2H(+)+
Cl(-)
aq
=PbCl
aq
+H2S
g
(warunki redukcyjne)
Au(s)+2H2S(aq) =
Au(HS)
2
-1
(aq) + H
+
(aq) + 0.5H
2
(g)
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Krystalizacja minerałów z
roztworów
w
Schładzanie roztworów -
> solanki (halit),
kompleksów (pole
stabilności kompleksów
ulega zawężeniu przy
spadku temperatury):
Cu-Cl; krzemionki
(opal), kompleksów
glinu i krzemionki
(skalenia): K
+
+
Al(OH)4
-
+ 3SiO2(aq) =
KAlSi3O8 + 2H2O
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Krystalizacja minerałów z
roztworów
w
Mieszanie wód: 2AuCl2(-) +
H2O -> 2Au + 0.5O2 +
4Cl(-) + 2H(+) -> redukcja
do postaci Au rodzimego
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Krystalizacja minerałów z
roztworów
w
Dyfuzja składników ze skał macierzystych: Cu(+) +
Fe(+2) + 2H2S + 1/4O2 -> CuFeS2 + 3H(+) + 1/2
H2O – wypadanie chalkopirytu
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Krystalizacja minerałów z
roztworów
w
Adiabatyczne wrzenie:
Ca(+2) + 2HCO3(-) +
H(+) -> CaCO3 + H2O
+ CO2 (trawertyn)
w
Wytrącanie cynobru:
HgS(H2S)2(aq) = HgS
+ 2H2S(g)
w
Złota rodzimego (S
2-
-
> S
+6
) 8Au(HS)
2
-
(aq) +
6H
+
+ 4H2O = Au
+
SO4
2-
+15H2S(g)
w
Realgaru 2AsS3
3-
(aq)
+ 6H+ = As2S3 +
3H2S
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Reakcja roztworu
hydrotermalnego ze skałą
CaCO3(s) + H2S(aq)
+ ZnCl(aq) = ZnS(s)
+ Ca
+2
+ H2CO3(aq)
+ Cl
-
ZnO
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
System hydrotermalny (epi-,
mezo-, hipo-
w
Kryteria:
temperatura
(epitermalny,
mezotermalny,
hipotermalny),
głębokość (P),
pochodzenie
roztworu i ciepła
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
System hydrotermalny (siedem
wydzieleń)
w
Nie powiązany z magmatogenezą
w
Głęboki
n
Skarn - pluton
n
System „porphyry-pluton”
n
Intramagmowy
l
Pegmatyty, miarolity (próżnie miarolityczne)
l
Żyły kwarcowo-skaleniowe
w
Płytki – kontrolowany przez procesy na- lub blisko
powierzchni ziemi
n
Wulkaniczny – intramagmowy
l
Wezykule w lawie
l
Soczewkowate kawerny
l
Kawerny w tufach
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Roztwór pochodzenia magmowego (1)
Roztwór pochodzenia magmowego i meteorycznego (2)
Skarn-pluton r m + m (3)
Porphyry-pluton r m + m (4)
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
System hydrotermalny (7
wydzieleń)
n
Epitermalny -
geotermalny
l
Żyły
l
Brekcje eksplozyjne
l
Związany z
przeobrażeniem bazaltów
oceanicznych
l
Związany z działaniem
gorących solanek
(connate brines)
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
Roztwór magmowy, meteoryczny, connate, woda
oceaniczna
R. magmowy,
Meteoryczny,
Woda oceaniczna
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
System hydrotermalny (7
wydzieleń)
n
Związany z
ekshalacjami –
geotermalny
l
Gejzery i gorące źródła
l
Podmorskie,
warstwowane utwory
(black smoker)
l
Jeziorny związany z
kopułami tufogennymi
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
System epigeotermalny
w
System ubogi w siarkę
n
Jasperoidy (skały krzemionkowe -> silifikacja
skał węglanowych)
n
Żyły kwarcowo-adularowe
n
Żyły adularowo-serycytowe
w
System bogaty w siarkę
n
Argilityzacja
n
Ałunityzacja
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory
w
Pogrzeb żuru i śledzia to dawny ludowy zwyczaj
wielkanocny
.
Pożywienie wielkopostne najczęściej ograniczało się do
żuru i śledzi. Nie jedzono nie tylko mięsa i tłuszczów
roślinnych, ale również nabiału i cukru. Kiedy więc
Wielki
Post
dobiegał końca, tradycją w
Wielki Piątek
wieczorem
lub w
Wielką Sobotę
rano był tzw. pogrzeb żuru i śledzia.
Wynoszeniu z domu śledzia i żuru towarzyszyły żartobliwe
przyśpiewki i okrzyki. Śledzia, wyciętego z drewna lub
tektury, wiązano na grubym powrozie i na wierzbie
wieszano nad drogą. Była to symboliczna kara dla
powieszonego za sześciotygodniowy post. Natomiast garnek
z żurem zakopywano poza wsią. W krakowskiem
dodatkowo zakopywano garnek z popiołem, co oznaczało
koniec pokuty.
PDF stworzony przez wersj
ę demonstracyjną pdfFactory