„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marek Olsza

Rozliczanie prac kowalskich 722[04].Z2.05

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Kazimierz Witosław
mgr inż. Andrzej Kacperczyk


Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Marek Olsza


Konsultacja:

mgr inż. Gabriela Poloczek

Korekta:








Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 722[04].Z2.05
Rozliczanie prac kowalskich zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
722[04] kowal.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

6

3. Cele kształcenia

7

4. Materiał nauczania

8

4.1. Rozliczanie prac kowalskich

8

4.1.1. Materiał nauczania

8

4.1.2. Pytania sprawdzające

30

4.1.3. Ćwiczenia

30

4.1.4. Sprawdzian postępów

34

5. Sprawdzian osiągnięć

35

6. Literatura

39

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w opanowaniu umiejętności z zakresu wykonywania prac

związanych z rozliczaniem prac kowalskich.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne - wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,

−

abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia - wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

−

materiał nauczania - podstawowe wiadomości dotyczące zagadnień z zakresu rozliczania
prac kowalskich,

−

zestaw pytań przydatny do sprawdzenia, czy już opanowałeś podane treści,

−

ćwiczenia , które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,

−

pytania sprawdzające,

−

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań i pytań. Pozytywny wynik sprawdzianu
potwierdzi, że dobrze pracowałeś podczas zajęć i że opanowałeś wiedzę i umiejętności
z zakresu tej jednostki modułowej,

−

literaturę uzupełniającą.
Z rozdziałem Pytania sprawdzające możesz zapoznać się:

−

przed przystąpieniem do rozdziału Materiał nauczania – poznając wymagania wynikające
z zawodu,

−

po zapoznaniu się z rozdziałem Materiał nauczania, by sprawdzić poziom wiedzy
potrzebnej do wykonywania ćwiczeń.

−

Kolejny etap to wykonywanie ćwiczeń, których celem jest uzupełnienie i utrwalenie
wiadomości z zakresu rozliczania prac kowalskich.

−

Wykonując ćwiczenia zamieszczone w poradniku lub zaproponowane przez nauczyciela,
będziesz poznawał zasady rozliczania prac kowalskich.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń, sprawdź poziom swoich postępów wykonując

Sprawdzian postępów.
W tym celu:

−

przeczytaj pytania i odpowiedz na nie,

−

zaznacz odpowiedź wstawiając X w podane miejsce Tak lub Nie

Odpowiedzi NIE wskazują luki w Twojej wiedzy, informują Cię również, jakich

zagadnień jeszcze dobrze nie opanowałeś. Oznacza to także powrót do materiału, który nie
jest dostatecznie opanowany.

Opanowanie przez Ciebie określonych umiejętności będzie stanowiło dla nauczyciela

podstawę

przeprowadzenia

sprawdzianu

poziomu

przyswojonych

wiadomości

i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się zadaniami
testowymi oraz próbą pracy.

W rozdziale 5 tego poradnika jest zamieszczony przykład takiego testu, zawiera on:

−

instrukcję, w której omówiono tok postępowania podczas przeprowadzania sprawdzianu,

−

przykładową kartę odpowiedzi, w której, zakreślisz poprawne rozwiązana do

poszczególnych zadań.

W tym samym rozdziale przedstawiono zadanie praktyczne typu próba pracy, które

zawiera:

−

temat zadania praktycznego,

−

instrukcję wykonania,

−

warunki zaliczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie zajęć w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny

pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych

722[04].Z2

Usługi kowalskie

722[04].Z2.01

Weryfikowanie części maszyn

i urządzeń rolniczych

722[04].Z2.02

Naprawianie uszkodzonych części

maszyn i urządzeń rolniczych

722[04].Z2.03

Wykonywanie profilowania

i usuwania deformacji konstrukcji

722[04].Z2.04

Wykonywanie prac związanych

z

podkuwaniem kopyt

końskich

722[04].Z2.05

Rozliczanie prac kowalskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska,

−

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,

−

posługiwać się kalkulatorem,

−

wykonywać pomiary warsztatowe,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

rozpoznawać podstawowe materiały kowalskie i stopy techniczne,

−

wykonywać działania matematyczne,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,

−

dokumentować, notować i selekcjonować informacje,

−

dostrzegać i opisywać związki między naturalnymi składnikami środowiska, człowiekiem

i jego działalnością,

−

oceniać własne możliwości w zakresie wymagań stanowiska pracy i wybranego zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku procesu kształcenia, uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

dokonać pomiarów, posłużyć się sprzętem pomiarowym,

−

przygotować zestawienie elementów do kalkulacji wyrobu,

−

określić szacunkowo ilość materiału do wykonania wyrobu,

−

sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,

−

rozliczyć materiały do wykonania wyrobu,

−

rozliczyć robociznę,

−

określić koszt wykonywania,

−

wystawić fakturę za wykonaną usługę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1 Rozliczanie prac kowalskich

4.1.1.

Materiał nauczania

Kalkulacja jest to czynność obliczeniowa, zmierzająca do ustalenia kwoty kosztów

przypadających na przedmiot kalkulacji czyli określone zlecenie.

Przed ustaleniem jednostkowego kosztu wytworzenia wyrobu dokonywane są sumowania

kosztów zakupu, kosztów produkcji a w przypadku dużych warsztatów dodatkowo kosztów
wydziałowych.

Aby prawidłowo i dokładnie ustalić jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu pod uwagę

bierzemy następujące czynniki:

−

zastosowanie odpowiedniej metody kalkulacji,

−

szczegółowość i jakość kalkulacji kosztów,

−

ścisłe powiązania kalkulacji z całością ponoszonych kosztów.

Przy przeprowadzaniu kalkulacji bardzo istotną i pierwszą rzeczą jest ustalenie

przedmiotu kalkulacji, czyli obiektu, grupy obiektów lub usługi, dla których będziemy ustalać
koszt wytworzenia. Tworzenie przedmiotu zależy od:

−

typu produkcji lub usługi,

−

obowiązującej jednostki miary produkcji usługi,

−

obowiązującej jednostki miary produkcji przy jej sprzedaży.

Przedmiot musi być jednoznacznie określony i wyrażony w odpowiedniej miarach

naturalnych, czyli w sztukach, metrach, kilogramach lub mierze umownej.

Przedmiot kalkulacji powinien być ściśle określony, czyli konstrukcje, wymiary,

wyposażenie, właściwości użytkowe. Oprócz przedmiotów kalkulacji dla wyrobów gotowych
tworzy się też półfabrykaty, czyli przedmioty kalkulacji przejściowej.

Zadaniem kalkulacji jest określenie efektywności wytworzenia określonych produktów.

Kalkulacja pokazuje nam nie tylko jednostkowy koszt wytworzenia ale i poszczególne
składniki kosztu wytworzenia, czyli pozycje kalkulacyjne:

−

materiały bezpośrednie,

−

płace bezpośrednie,

−

koszty wydziałowe (energia elektryczna, amortyzacja urządzeń ),

−

koszty zarządu.

Zadanie kalkulacji jest dostarczenie informacji do:

−

określenia poziomu kosztów,

−

kontroli kosztów,

−

ustalenia cen.

Celem kalkulacji jest obliczenie kosztu wytworzenia jednostki produktu gotowego,

wyrobu lub usługi.

Rozróżniamy dwie kalkulacje ze względu na potrzeby.
Kalkulacja ewidencyjna - kalkulacja dokonywana na potrzeby ewidencyjne, opiera się na

przepisach o rachunkowości, a jej podstawą jest koszt wytworzenia.

Kalkulacja decyzyjna- kalkulacja dokonywana na potrzeby decyzyjne, jest sporządzana

do obliczenia pełnego kosztu jednostkowego w celu weryfikacji polityki cenowej, porównania
rentowności w branży i innych potrzeb. Można wtedy do jednostkowego kosztu wytworzenia
doliczyć koszty ogólnozakładowe oraz koszty sprzedaży według przyjętego klucza.

Kalkulacja ewidencyjna pozwala na obliczenie techniczny koszt wytworzenia a kalkulacja

decyzyjna pełny koszt wytworzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Kalkulacja wymaga sporządzenia w ujęciach czasowych i pod tym względem

wyodrębniamy:
1. kalkulacje sporządzane przed przystąpieniem do produkcji.

Obliczenia opierają się na przewidywanych kosztach. Podstawą są ceny materiałów,

wynagrodzenie i wskaźniki techniczno-ekonomiczne. Są to kalkulacje:

−

wstępne,

−

planowe,

−

operatywne,

−

ofertowe.

2. kalkulacje sporządzane po pewnym okresie produkcji. Podstawą są koszty rzeczywiste

zgromadzone w urządzeniach ewidencyjnych rachunkowości i rzeczywiste rozmiary
produkcji. Są to kalkulacje:

−

wynikowe,

−

sprawozdawcze.

Kalkulacja wstępna jest sporządzana przed rozpoczęciem produkcji lub przed

wykonaniem zlecenia i opiera się na kosztach przewidywanych. Podstawą kalkulacji wstępnej
są normy i wskaźniki techniczno-ekonomiczne, taryfikatory, taryfy cen i ceł, zbiorowe układy
pracy, ceny średnie, koszty uznane za przeciętne dla danej branży czy produktu. Dlatego też
kalkulacja ta może przybierać postać ofertowej, planowej, normatywnej lub operatywnej.

Kalkulacja ofertowa jest sporządzana głównie w przedsiębiorstwach o produkcji

jednostkowej i małoseryjnej, wytwarzających duże i skomplikowane urządzenia techniczne
czy produkty. Zadaniem tej kalkulacji jest ustalenie propozycji ceny. Dzięki kalkulacji
ofertowej odbiorca uzyskuje informacje o cenie, producent zaś o założonym poziomie
kosztów i rentowności.

Kalkulacja ta ma wyłącznie charakter orientacyjny. Jest, bowiem sporządzana w czasie,

kiedy nie ma jeszcze dokładnych opracowań konstrukcyjnych i technologicznych. Ma ona
podstawowe znaczenie decyzyjne, umożliwia, bowiem powzięcie decyzji, czy można się
podjąć wykonania zamówienia, mimo że jest za mało dokładna, aby na jej podstawie można
było kontrolować koszty rzeczywiste związane z wykonaniem danego zamówienia. Ten typ
kalkulacji można wykorzystać w kalkulacjach na pojedyncze usługi, czy wytwarzanie
nietypowych produktów.

Kalkulacja planowa jest sporządzana w trakcie ustalania planów i budżetów. Jest ona

oparta na założeniach przyjętych do opracowania planów i budżetów dotyczących zużycia
środków produkcji, norm wydajności pracy oraz przewidywanych skutków usprawnień
organizacyjno-technicznych. Kalkulacja ta odzwierciedla w planowanym koszcie wytworzenia
poszczególnych wyrobów przewidywane normy wykorzystania zdolności produkcyjnej,
zużycia materiałów, wydajności pracy, założonych stóp marży planowanego zysku przy
założonej wielkości produkcji.

Kalkulacja normatywna wchodzi w skład ewidencji i rozliczeń w rachunku kosztów

standardowych, co powoduje, że stanowi ona także narzędzie operatywnej kontroli kosztów.
Tworzona jest na podstawie norm technicznych obowiązujących w momencie jej sporządzania
i planowanych cen oraz budżetów kosztów pośrednich. W wyniku kalkulacji normatywnej
uzyskuje się koszt jednostkowy produktu. Jest ona sporządzana przede wszystkim dla
produkcji powtarzalnej, dla której możliwe i opłacalne jest normowanie zużycia. Może być
stosowana w dużych warsztatach prowadzących działalność masową.

Kalkulacja operatywna jest odpowiednikiem kalkulacji normatywnej w produkcji

niepowtarzalnej. Jest ona sporządzana po zakończeniu opracowania konstrukcyjnego
i technologicznego wyrobu, a przed przystąpieniem do produkcji. Opiera się na
obowiązujących w chwili jej zestawienia cenach i stawkach płac, normach zużycia
materiałów, czasu pracy i usług obcych oraz planowanych narzutach kosztów wydziałowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Kalkulacja wynikowa jest oparta na danych rzeczywistych, ujętych w ewidencji

księgowej. Jest ona sporządzana okresowo i odzwierciedla faktyczne wykonanie założonych
w kalkulacji wstępnej norm zużycia składników majątku i pracy ludzkiej.

Kryterium

wyodrębniania kalkulacji

może być także kompletność kosztów

uwzględnianych przy obliczaniu kosztu jednostkowego. Kalkulację można podzielić również
na:

−

kalkulację kosztu pełnego (całkowitego) - obejmuje wszystkie poniesione koszty włącznie

z kosztami pośrednimi;

−

kalkulację kosztu częściowego- uwzględnia jedynie koszty zmienne odnoszone

bezpośrednio lub pośrednio na jednostki kalkulacyjne. Pozostałe koszty są doliczane do
wyniku kalkulacji w razie określonych potrzeb, głównie na potrzeby ustalenia ceny lub
porównań danych rynkowych.

Metoda kalkulowania kosztów na zlecenie.
Zastosowanie:

−

pojedyncze wyroby, nietypowe lub prototypowe,

−

wyroby części maszyn (części zamienne) wykonywane w trybie awaryjnym,

−

krótkie serie o specjalnych wymaganiach lub warunkach technicznych odbioru,

−

wyrób produkcji jednostkowej.

Uwarunkowania:

−

konkretna ilość wyrobów objętych zamówieniem,

−

koszt jednostkowy realizowanego zamówienia jest łatwy do zidentyfikowania

(weryfikacji),

−

każdy z oddziałów przedsiębiorstwa rejestruje zużycie materiałów i pracochłonność danej

operacji technologicznej,

−

końcowy koszt realizacji zamówienia (zlecenia) jest wynikiem akumulowania danych,

−

metoda wymaga rejestracji kosztów na dany wyrób/asortyment.

Metoda kalkulacji kosztów według procesów technologicznych.
Zastosowanie:

−

wyroby (części maszyn, części zamiennych) poddane dodatkowym procesom

produkcyjno-technologicznym:

−

spawaniu,

−

obróbce cieplnej,

Formy kalkulacji

Kiedy się wykonuje

Metody opracowywania

Kalkulacja ofertowa.

−

dla nowego wyrobu, jeżeli

cena wyrobu nie jest
ustalona obowiązującymi
cennikami,

−

na specjalne żądanie

zleceniodawcy.

w oparciu o porównywalne
koszty rzeczywiste
z poprzednich okresów lub prac.

Kalkulacja planowa

Przy opracowaniu rocznego
planu kosztów.

W oparciu o średnioroczne
normy zużycia materiałów
i normy pracy, uwzględniające
planową obniżkę kosztów
własnych.

Kalkulacja operatywna

Przed rozpoczęciem
produkcji.

W oparciu o bieżąco
obowiązujące normy zużycia
materiałów oraz normy pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

−

obróbce mechanicznej,

−

galwanizacji,

−

malowaniu.

Uwarunkowania:

−

metoda wymaga wydzielenia kosztów materiałów , robocizny i maszyn w obrębie

każdego z procesów technologicznych.
Metoda kosztów normatywnych.
Zastosowanie:

−

produkty (wyroby) seryjne, zwłaszcza w produkcji powtarzalnej.

Uwarunkowania:
Metoda oparta na porównywaniu aktualnych (uzyskanych) wartości składników kosztu

wyprodukowania z wartościami normatywnymi; te drugie dotyczyć mogą między innymi
norm:

−

materiałowych,

−

wynagrodzeń / roboczo-godzin,

−

zużycia energii.

Analiza zebranych danych dotyczy przede wszystkim ceny. Analiza winna być

przeprowadzona przed ostateczną wyceną oferty nawet przed dokonaniem oceny stopnia
zabezpieczenia realizacji zamówienia.

Normatywne wskaźniki finansowe są w takiej sytuacji prognozowane.
Podstawowe pojęcia i definicje występujące w kalkulacjach:

−

cena jednostkowa – należy przez to rozumieć sumę kosztów bezpośredniej robocizny,

materiałów i pracy sprzętu oraz kosztów pośrednich i zysku, wyliczona na jednostkę
wykonanych usług lub wykonanej produkcji,

−

jednostkowe nakłady rzeczowe – nakłady rzeczowe robocizny, materiałów i sprzętu,

niezbędne do wykonania jednostkowej usługi lub produkcji,

−

katalogi – publikacje zawierające jednostkowe nakłady rzeczowe (KNR),

−

koszty pośrednie – składnik kalkulacyjny wartości kosztorysowej, uwzględniający

nieujęte w kosztach bezpośrednich, koszty zaliczane zgodnie z odrębnymi przepisami

do kosztów uzyskania przychodów, w szczególności koszty ogólne funkcjonowania
warsztatu (energia elektryczna, amortyzacja maszyn, podatek od nieruchomości i inne
koszty stałe),

−

prace projektowe – zakres prac projektowych, określony przez zamawiającego
(projekt ogrodzenia, bramy, kraty),

−

przedmiar robót – opracowanie zawierające zestawienie przewidywanych do wykonania

robót w kolejności technologicznej ich wykonania, wraz z ich szczegółowym opisem,
miejscem wykonania lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis wykonania,

−

roboty podstawowe – minimalny zakres prac, które po wykonaniu są możliwe do

odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych / naprawa maszyny bez mycia

i zabezpieczenia antykorozyjnego/,

−

wartość kosztorysowa robót – wartość wynikającą z kosztorysu, stanowiącego podstawę

określenia wartości zamówienia,

−

założenia wejściowe do kosztorysowania –dane techniczne, technologiczne
i organizacyjne nieokreślone w dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót, a mające wpływ na wysokość wartości kosztorysowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Kosztorys może służyć jako podstawa ustalania ceny na roboty kowalskie
Najczęściej stosowana jest metoda uproszczona kalkulacji kosztorysowej.
Kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu ceny kosztorysowej robót objętych

przedmiarem robót jako sumy iloczynów ilości jednostek przedmiarowych robót
podstawowych i ich cen podstawowych, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług
(VAT) – według formuły:

∑

+

⋅

=

v

j

k

P

C

L

C

gdzie
C

k

– cena kosztorysowa wyrobów lub robót kowalskich,

L – ilość ustalonych jednostek przedmiarowych dla poszczególnych robót,
C

j

– ceny jednostkowe dla ustalonych robót,

P

v

–

podatek od towarów i usług (VAT).

Rodzaj jednostki przedmiarowej i jej ilość powinna być podana w przedmiarze prac, który

jest częścią składową dokumentacji projektowej.

Zasady obliczania ilości jednostek przedmiarowych robót powinny być określone

w specyfikacjach technicznych wykonania i odbioru robót, założeniach wejściowych do
kosztorysowania, opisie sposobu obliczenia ceny na roboty kowalskie lub danych
wejściowych do kosztorysowania.

Ceny jednostkowe robót stosowane w kalkulacji uproszczonej ustalane są:

−

przez wykonawcę na podstawie kalkulacji lub danych rynkowych, na podstawie

dwustronnych negocjacji, lub publikowanych, aktualnych informacji o cenach
jednostkowych robót (w przypadku prac kowalskich brak informacji o cenach
poszczególnych usług).

O wyborze sposobu ustalenia cen jednostkowych robót stosowanych w kalkulacji

uproszczonej decydują:

−

założenia wejściowe do kosztorysowania,

−

opis sposobu obliczenia ceny na roboty kowalskie,

−

dane wejściowe do kosztorysowania, przy uwzględnieniu formy zlecania robót i ich
rozliczania.

Cenę jednostkową dla określonej roboty wykonawca robót może obliczyć według

formuły:

j

pj

j

nj

j

Z

K

S

M

R

C

+

+

+

+

=

j

Gdzie:
C

j

– cena jednostkowa określonej pozycji przedmiarowej,

R

j

– cena kosztorysowa robocizny na jednostkę przedmiarową robót,

M

nj

–cena kosztorysowa materiałów na jednostkę przedmiarową robót łącznie z kosztami

zakupu,

S

j

–cena kosztorysowa pracy sprzętu na jednostkę przedmiarową robót,

K

pj

– koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową robót,

Z

j

– zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową robót.

Najdokładniej sprecyzowane są normy nakładów rzeczowych dla budownictwa,

wydzielone zostały kategorie prac i każda z nich w zależności od użytej technologii
wykonania posiada swój katalog nakładów rzeczowych a często również cen.

W pracach kowalskich, które mają charakter jednostkowy a sposób ich wykonania jest

zróżnicowany i zależny od umiejętności i posiadanego parku maszynowego brakuje więc
szczegółowych katalogów nakładów rzeczowych. W pracach kowalskich dość często
wykonuje się spawanie, gięcie, obróbkę cieplną jak również struganie kopyta czy przybijanie
podkowiaków.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Przystępując do kalkulacji ceny usługi lub wytworzenia produktu jednostkowego możemy

wykorzystać dostępne źródła informacji o kształtowaniu się cen takich jak katalogi wyrobów
i usług na stronach internetowych, dotyczyć to będzie podkucia konia czy wykonania kraty
ozdobnej. Jeśli zamówienie obejmuje większą ilość prac takich jak wykonanie bramy,
ogrodzenia czy poręczy na kilka balkonów to można przeprowadzić kalkulację w oparciu o
normy nakładów rzeczowych dla budownictwa które zawierają niezbędne dane do
kosztorysowania prac spawalniczych, antykorozyjnych itd.
Przykładowe normy (Dz. U. z dnia 20 grudnia 2000 r.) znajdujące się w katalogu nr.2
Konstrukcje budowlane budownictwa ogólnego
ROZDZIAŁ 13. Elementy kowalsko-ślusarskie
W tablicach znajdują się założenia szczegółowe:
1. Tablica 1301 Balustrady schodowe i balkonowe, wsporniki, podokienniki i półki

nadgrzejnikowe.

2. Tablica 1302 Okna, drzwi i bramy stalowe.
3. Tablica 1303 Wrota otwierane i przesuwne.

Rodzaje kosztorysów
W zależności od przeznaczenia wykonawca winien posługiwać się jednym

z następujących rodzajów kosztorysów:

−

ofertowym,

−

zamiennym,

−

powykonawczym.

Kosztorys ofertowy stanowi kalkulację ceny oferty i jest przygotowany przez wykonawcę

przed podpisaniem umowy jako propozycja wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu
umowy.

Kosztorys zamienny stanowi kalkulację dla zmiany ceny ustalonej w umowie i jest

przygotowany przez wykonawcę po wykonaniu robót jako propozycja zmian kosztorysu
ofertowego z uwagi na zmiany pierwotnie przewidzianych ilości jednostek przedmiarowych
robót.

Kosztorys powykonawczy stanowi kalkulację dla ustalenia wynagrodzenia wykonawcy za

wykonanie przedmiotu umowy, w przypadku gdy nie jest opracowany kosztorys ofertowy
i jest on sporządzony przez wykonawcę po wykonaniu robót.

Podstawy do sporządzania kosztorysu ofertowego stanowią:

−

dokumentacja projektowa, zawierająca przedmiar,

−

specyfikacja techniczna wykonania prac kowalskich,

−

dane wejściowe do kosztorysowania, założenia wejściowe do kosztorysowania lub opis

sposobu obliczenia ceny na roboty kowalskie,

−

ceny jednostkowe robót podstawowych dla kalkulacji uproszczonej,

−

jednostkowe nakłady rzeczowe dla kalkulacji szczegółowej,

−

ceny jednostkowe czynników produkcji oraz wskaźników kosztów pośrednich oraz

narzutu zysku dla kalkulacji szczegółowej,

−

podatek od towarów i usług ustalony na podstawie odrębnych przepisów.

Przedmiar robót spełnia następujące zadania:

−

uściśla opis przedmiotu zamówienia poprzez uszczegółowienie zakresu ilościowego robót,

mierzonego odpowiednimi jednostkami miary,

−

stanowi podstawę obliczenia ceny na roboty kowalskie.

Przedmiar robót stanowi część składową dokumentacji. Wyjątkiem są przypadki,

w których:

−

zamówienie na roboty kowalskie udzielone jest w trybie zamówienia z wolnej ręki,

−

w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zamawiający przyjął zasadę

wynagrodzenia ryczałtowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Przedmiar robót powinien zawierać:

−

zestawienie przewidywanych do wykonania robót w kolejności technologicznej ich

wykonania,

−

szczegółowy opis lub wskazanie podstaw ustalających szczegółowy opis każdego procesu

technologicznego,

−

wskazanie właściwej specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót dla każdej

pozycji przedmiaru,

−

wyliczenie i zestawienie ilości jednostek przedmiarowych robót na uzgodnionym

z zamawiającym poziomie.

Przykłady kalkulacji w zależności od wielkości zamówienia i charakteru prac do

wykonania.

Przykład 1
Kalkulacja szczegółowa naprawy ogrodzenia dla zwierząt z wykorzystaniem norm

nakładów rzeczowych

Etap I Ustalenie zakresu prac.
Długość ogrodzenia 50 m.
Przęsła wykonane są profili poziomych 50x30x2 mm i kątowników pionowych

30x30x2 mm wg wzoru:

Rys. 1 Szkic warsztatowy

Połączenia elementów spawane, całość wykończona antykorozyjnie farbą Hammerite.
Słupki stalowe okrągłe o średnicy 100 mm.
Po wykonaniu oględzin i sprawdzeniu stanu poszczególnych elementów ustalono że należy
uzupełnić:

1) słupki (szt.)

11

2) profile pionowe (szt.)

96

3) profili poziome (szt.)

13

Etap II Wyliczenie ilości przedmiarowych na materiały hutnicze.
W tabeli zestawiamy według specyfikacji określone ilości wyrobów hutniczych

niezbędnych do wykonania zlecenia a następnie w katalogach wyrobów hutniczych
wyszukujemy ceny dla odpowiednich pozycji z naszego zestawienia. Do cen zakupu możemy
doliczyć około14% (wartość przyjmowana w budownictwie) kosztów zakupu .

1500

mm

2200 mm

100 mm

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Tab.1. Zestawienie materiałów hutniczych [opracowanie własne]

Lp

Nazwa artykułu

Jedn.

miary

Ilość

Waga

[kg]

Cena [zł]

1

Kątownik 30x30x2 mm

96x1,50 m

[m]

144

128,16*

333,22*

2

Profile zamknięte 50x30x2

mm

13x2,2 m

[m]

28,6

69,21*

159,19*

3

Rury stalowe z szwem
ø 101,6x3,6 mm rury stalowe
11x1,5 m

[m]

16,5

-

445,50*

Razem

-

-

-

937,91

* -wszystkie wartości obliczono na podstawie cenników z komercyjnych stron internetowych
Przykład cenników ze stron internetowych:
Kątowniki zimnogięte ceny kątowników dla gatunków stali: S235JRG2, RSt37-2

Nazwa

waga 1 mb PLN/kg [netto]

Kątownik z/g 20x20x2

0,58

2,60

Kątownik z/g 25x25x2

t

0,74

2,60

Kątownik z/g 25x25x3

t

1,06

2,60

Kątownik z/g 30x30x2

0,89

2,60

Kątownik z/g 30x30x3

k

1,30

2,60

Kątownik z/g 35x35x2

1,04

2,60

Kątownik z/g 40x40x2

te

1,19

2,60

Kątownik z/g 40x40x3

1,77

2,70

Kątownik z/g 45x45x3

2,29

2,70

Kątownik z/g 50x50x3

2,24

2,70

Kątownik z/g 50x50x4

2,48

2,70

Kątownik z/g 60x60x3

2,71

2,70

kątowniki zimnogięte sprzedajemy w długościach fabrykacyjnych 6 mb

Profile zimnogięte zamknięte prostokątne
ceny dla gatunków stali: S235JRG2, St3Sx, RSt37-2

nazwa

waga 1 mb PLN/kg [netto]

Profil zamknięty 30x18x2 1,44

2,30

Profil zamknięty 30x20x2

profile s talowe S235J RG2

1,48

2,30

Profil zamknięty 40x10x2

profile s talowe S235J RG2

1,36

2,30

Profil zamknięty 40x20x2

profile s talowe S235J RG2

1,79

2,30

Profil zamknięty 40x27x2

profile s talowe S235J RG2

2,01

2,30

Profil zamknięty 40x27x3

profile s talowe S235J RG2

2,97

2,30

Profil zamknięty 40x30x2

profile s talowe S235J RG2

1,99

2,30

Profil zamknięty 50x20x2

profile s talowe S235J RG2

1,90

2,30

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Profil zamknięty 50x30x2

profile s talowe S235J RG2

2,42

2,30

Profil zamknięty 50x30x3

profile s talowe S235J RG2

3,58

2,30

Profil zamknięty 50x40x2

profile s talowe S235J RG2

2,73

2,60

Profil zamknięty 50x40x3

profile s talowe S235J RG2

4,05

2,60

Profil zamknięty 60x30x2

profile s talowe S235J RG2

2,73

2,30

Rury stalowe czarne ze szwem przewodowe.
ceny rur ze szwem dla gatunków stali: S235JRG2, RSt37-2

nazwa

wymiar

PLN/mb [netto]

Rura czarna ze szwem
ø 3/8"

17,2x2,3

2,52

Rura czarna ze szwem
ø 1/2"

21,3x2,3

3,20

Rura czarna ze szwem
ø 3/4"

26,9x2,3

4,25

Rura czarna ze szwem
ø 3/4"

26,9x2,6

5,57

Rura czarna ze szwem
ø 1 "

33,7x2,6

6,64

Rura czarna ze szwem
ø 1 1/4"

42,4x2,6

8,51

Rura czarna ze szwem
ø 1 1/2"

48,3x2,9

9,67

Rura czarna ze szwem
ø 2 "

rury s talowe

60,3x2,9

12,70

Rura czarna ze szwem
ø 2 1/2"

76,1x3,6

20,39

Rura czarna ze szwem
ø 3"

88,9x3,6

23,20

Rura czarna ze szwem
ø 101,6x3,6 mm

101,6x3,6 27,00

Rura czarna ze szwem
ø 108,0x4,0 mm

108,0x4,0 31,89

Etap III Kalkulacja kosztów według procesów technologicznych.
Dla przeprowadzenia kalkulacji według procesów technologicznych niezbędne jest

przyjęcie danych wejściowych dotyczących stawki za roboczogodzinę pracownika oraz
użytego w procesach materiału i sprzętu. Potrzebne dane możemy znaleźć w tabelach
odpowiednich norm, będą to jednak dane orientacyjne ponieważ w pracach kowalskich gdzie
wykonywane usługi czy produkty są jednostkowe więc w każdym przypadku ponoszone
koszty wymagają indywidualnego podejścia.

Przykład normy KNR4-01 z której możemy skorzystać w kalkulacjach związanych

z wymianą lub uzupełnieniem różnych elementów metalowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Rys. 2 Przykładowa tabela norm nakładów rzeczowych [1, str.36].

W celu przeprowadzenia kalkulacji odczytujemy z norm odpowiednie wartości nakładów

rzeczowych naprawy elementów metalowych a następnie przeliczamy według powierzchni
ogrodzenia, ponieważ takie przyjmuje się zasady podczas korzystania z norm. W katalogach
na stronach internetowych możemy znaleźć ceny niezbędnych materiałów takich jak gazy
techniczne, drut spawalniczy, farby i pędzle.

Tab.2. Cennik prac i materiałów spawalniczych [opracowanie własne]

Prace spawalnicze

Szacunkowa

powierzchnia

ogrodzenia

m

2

75,00

roboczo-godzina

zł

8,70

tlen techniczny

zł/m

3

3,50*

acetylen techniczny

zł/kg

23,00*

drut spawalniczy

zł/kg

32,00*

* -wszystkie wartości podane zostały na podstawie cenników z komercyjnych stron
internetowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Normy nakładów rzeczowych odczytane zostały z tabeli zamieszczonej na rysunku 2

Tab.3. Przykładowa kalkulacja prac spawalniczych [opracowanie własne]

koszty

j.m. norma /m2 ilość

Wartość

zł

Prace spawalnicze

r-g

1,81 135,75 1181,03

acetylen

kg

0,06

4,50

99,45

tlen

m3

0,16 12,00

44,80

Drut spawalniczy

kg

0,1

7,50

240,00

Razem

1565,28

Przykładowa kalkulacja prac malarskich antykorozyjnych.

Tab.4. Cennik prac i materiałów malarskich [opracowanie własne]

Szacunkowa

powierzchnia

ogrodzenia

m

2

75,00

roboczo-godzina

zł

5,70

Farba Hammerite

zł/dm

3

34,00*

pędzel

szt.

11,00*

* -wszystkie wartości podane zostały na podstawie cenników z komercyjnych stron
internetowych

Tab.5. Przykładowa kalkulacja prac malarskich [opracowanie własne]

Koszty

j.m.

norma

/m2

ilość

Wartość

zł

Prace malarskie

r-g

0,5

37,5

213,75

Hammerite do
metalu
(bezpośrednio na
rdzę, wydajność
z 1 dm3 - 4,5 m

2

)

[dm

3

]

0,22

16,5

561,00

Pędzle

Szt.

0,05

4

44,00

Razem

818,75

Podstawą do sporządzania kalkulacji prac z wykorzystaniem giętarki i szlifierki kątowej

jest orientacyjny (porównanie z innymi podobnymi warsztatami) koszt pracy tych urządzeń z
uwzględnieniem ich amortyzacji.

Tab.6. Cennik prac sprzętu [opracowanie własne]

roboczogodzina

8,70 zł

godzina pracy gilotyny

25,00 zł

godzina pracy szlifierki kątowej

25,00 zł

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Tab.7. Przykładowa kalkulacja pracy sprzętu [opracowanie własne]

Koszty

j.m.

ilość

Wartość

zł

Praca szlifierką
kątową

r-g

1

8,70

Koszty pracy
szlifierki kątowej

r-g

1

25,00

Praca na gilotynie

r-g

3

26,10

Koszty pracy
gilotyny

r-g

3

75,00

Razem

134,80

W każdym nawet najmniejszym warsztacie ponoszone są koszty pośrednie związane

z funkcjonowaniem firmy, zakupem materiałów, eksploatacją sprzętu są to narzuty
procentowe o wartościach wynikających z ogólnie przyjętych norm. Każde zrealizowane
zamówienie powinno przynieść określony zysk.

koszty pośrednie robocizny

60%

koszty pośrednie eksploatacji sprzętu

60%

koszty zakupu

14%

zysk

20%

Etap IV Wykonanie zestawienia kosztów - kosztorys

Zgodnie z zasadą wykonywania kalkulacji kosztów na zlecenie końcowy koszt realizacji

zamówienia (zlecenia) jest wynikiem akumulowania danych. Dodajemy więc koszty
robocizny, materiałów i sprzętu.

Tab.8. Zestawienie wszystkich poniesionych kosztów wraz z narzutami [opracowanie własne]

Robocizna

Materiały

Sprzęt

lp

Nazwa

%

zł

%

zł

%

zł

Razem

1

Koszty
bezpośrednie

1429,58*

1927,16*

100,00* 3456,74***

2

Koszty zakupu

14%

269,80**

269,80***

3

koszty pośrednie

60%

857,75**

60%

60,00** 917,75***

4

Zysk

20%

285,92**

20%

20,00** 305,92***

5

koszty z narzutami
(netto)

2573,25***

2196,96***

180,00*** 4950,21***

Podatek Vat

koszty z narzutami
(brutto)

* - suma wartości z kalkulacji szczegółowych według kategori,
** - obliczone wartości narzutów
*** - suma wartości według rodzajów kosztów
Zgodnie z przeprowadzoną kalkulacją koszt naprawy ogrodzenia został skalkulowany na

kwotę (netto) 4950,21 zł. Na potrzeby wystawienia faktury obliczamy koszt naprawy jednego
metra bieżącego ogrodzenia 4950,21zł/50 = 99zł. Kwotę brutto otrzymamy doliczając
obowiązującą stawkę podatku VAT, w związku ze zmianami stawek podatku należy wziąć
pod uwagę obowiązujące przepisy.

Należy zwrócić uwagę na szacunkowy koszt uzupełnienia ogrodzenia i zagwarantować w

umowie możliwość renegocjacji cen do 10% kosztów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Przykład 2 Kalkulacja szczegółowa naprawy maszyny rolniczej

Etap I Ustalenie zakresu prac.
Wymiana zużytych części roboczych zębów kultywatora.
Czynności robocze związane z naprawa maszyny rolniczej:

−

umycie maszyny rolniczej,

−

weryfikacja zużytych elementów (elementów roboczych kultywatora),

−

demontaż zużytych części roboczych zębów kultywatora,

−

ocena stanu zużycia połączeń śrubowych,

−

montaż nowych redliczek,

−

sprawdzenie jakości połączenia.

Szkic elementu roboczego kultywatora.

Po umyciu kultywatora stwierdzono że do wymiany kwalifikuje się 10 elementów

roboczych zębów kultywatora (redliczka), które zostaną pobrane z magazynu lub zakupione.

Etap II Wyliczenie ilości materiałów potrzebnych do wykonania naprawy kultywatora .
W tabeli zestawiamy według specyfikacji określone ilości zębów kultywatora wraz

z elementami mocującymi niezbędnymi do wykonania zlecenia a następnie w katalogach
części maszyn rolniczych wyszukujemy ceny dla odpowiednich pozycji z naszego
zestawienia. Do cen zakupu możemy doliczyć około14% kosztów zakupu.

Wymienna część zęba
kultywatora (redliczka)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Pozycja z cennika firmy produkującej części zamienne do kultywatorów:

kategoria: do kultywatora

nazwa: redliczka

numer: 1410/01-006/0

cena: 28 zł

Tab.9. Zestawienie materiałów niezbędnych do wymiany redliczek [opracowanie własne]

Lp

Nazwa artykułu

Jedn.

miary

Cena

jedn.[zł]

Ilość

Cena [zł]

1

redliczka

[szt]

28,00

10

280,00

2

śruby mocujące stalowe w
komplecie M8
(śruba, nakrętka, podkładka
sprężynowa)

[szt]

0,48

20

9,60

Razem

-

-

289,60

Etap III Kalkulacja kosztów według czynności roboczych.
Dla przeprowadzenia kalkulacji według czynności roboczych niezbędne jest przyjęcie

danych wejściowych dotyczących stawki za roboczogodzinę pracownika oraz użytego w
procesach materiału i sprzętu.

W celu przeprowadzenia kalkulacji odczytujemy z norm odpowiednie wartości nakładów

rzeczowych a następnie przeliczamy według powierzchni ogrodzenia. W katalogach na
stronach internetowych możemy znaleźć ceny niezbędnych materiałów takich jak gazy
techniczne, drut spawalniczy, farby i pędzle.

Tab.10. Przykładowa kalkulacja prac związanych z wymianą redliczek [opracowanie własne]

roboczo-godzina

zł

8,70

koszty

j.m.

ilość wartość

mycie kultywatora

r-g

0,50

4,35

weryfikacja zużytych

elementów

r-g

0,25

2,20

demontaż zużytych części

r-g

1,50

13,05

montaż nowych redliczek

r-g

1,50

13,05

sprawdzenie jakości

połączenia

r-g

0,25

2,20

Razem

34,85

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

W każdym nawet najmniejszym warsztacie ponoszone są koszty pośrednie związane
z funkcjonowaniem firmy, zakupem materiałów, eksploatacją sprzętu są to narzuty
procentowe o wartościach wynikających z ogólnie przyjętych norm. Każde zrealizowane
zamówienie powinno przynieść określony zysk.

koszty pośrednie robocizny

60%

koszty pośrednie eksploatacji sprzętu

60%

koszty zakupu

14%

zysk

20%

Etap IV Wykonanie zestawienia kosztów - kosztorys

Zgodnie z zasadą wykonywania kalkulacji kosztów na zlecenie końcowy koszt realizacji

zamówienia (zlecenia) jest wynikiem akumulowania danych. Dodajemy więc koszty
robocizny, materiałów i sprzętu.

Tab.11. Zestawienie wszystkich poniesionych kosztów wraz z narzutami [opracowanie własne]

Robocizna

Materiały

Sprzęt

lp

Nazwa

%

zł

%

zł

%

zł

Razem

1

Koszty bezpośrednie

34,85

289,60

25,00

349,45

2

Koszty zakupu

14%

40,54

40,54

3

koszty pośrednie

60%

20,91

60%

15,00

35,91

4

Zysk

20%

6,97

20%

5,00

11,97

5

koszty z narzutami
(netto)

62,73

330,14

45,00

437,87

Podatek Vat

koszty z narzutami
(brutto)

Zgodnie z przeprowadzoną kalkulacją koszt wykonania wymiany został skalkulowany na

kwotę (netto) 437,87 zł. Na potrzeby wystawienia faktury obliczmy koszt wymiany jednej
redliczki 437,87zł/10= 43,80 zł. Kwotę brutto otrzymamy doliczając obowiązującą stawkę
podatku VAT, w związku ze zmianami stawek podatku należy wziąć pod uwagę obowiązujące
przepisy.

Należy zwrócić uwagę na szacunkowy koszt naprawy kultywatora i zagwarantować

w umowie możliwość renegocjacji cen do 10% kosztów.

Często zamiast szczegółowej kalkulacji kosztów przyjmuje się odpowiednią stawkę za

roboczogodzinę

dającą

gwarancję

pokrycia

poniesionych

kosztów

sprzętu

np. 438,87 zł-289,60 zł =148,27 zł.

Po przeliczeniu przez ilość godzin daje stawkę 37 zł za godzinę pracy wymiany części

roboczej zęba kultywatora. Można więc kalkulować taką stawkę za roboczogodzinę i mamy
wtedy gwarancję pokrycia kosztów robocizny wraz z zyskiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przykład 3 Kalkulacja uproszczona podkucia konia

Etap I Ustalenie zakresu prac.
Wykonanie usługi podkucia konia pociągowego uprzednio podkuwanego.
Czynności robocze:

−

rozkuwanie kopyt

−

rozczyszczanie (werkowanie) kopyt

−

podkucie właściwe.

Etap II Wyliczenie ilości materiałów potrzebnych do podkucia konia.

Tab.12. Zestawienie materiałów niezbędnych do podkucia konia [opracowanie własne]

Lp

Nazwa artykułu

Jedn.

miary

Cena za

szt.

Ilość

Cena [zł]

1

Podkowy warszawskie

[szt]

7,20

4

28,80

2

Podkowiaki

[szt]

0,30

50

15,00

3

Balsam na suche kopyta

nr771-0100

[op.]

16,00

0,25

4,00

Razem

-

-

-

47,80

Przykład cenników z komercyjnej strony internetowej
Rodzaj 1 - przód "K"

Typ

A

B

Cena

Zdjęcie

0000p 101.0 105.0 5.90 pln

*

00pp

111.0 115.0 5.90 pln

*

0p

116.0 120.0 5.90 pln

*

1p

121.0 125.0 5.90 pln

*

2p

126.0 130.0 5.90 pln

*

3p

132.0 136.0 5.90 pln

*

4p

137.0 140.0 5.90 pln

*

5p

141.0 148.0 5.90 pln

*

Rodzaj 2 - tył "K"

Typ

A

B

Cena

Zdjęcie

0T

116.0 126.0 5.90 pln

*

1T

121.0 131.0 5.90 pln

*

2T

126.0 136.0 5.90 pln

*

3T

131.0 141.0 5.90 pln

*

4T

136.0 146.0 5.90 pln

*

*

Wszystkie podane ceny są cenami netto (stawka vat 22 %)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Ilość w

paczce

Typ Rozmiar

Cena

100 szt.

jc 00

41.0

19.37 pln

*

100 szt.

jc 0

45.0

23.64 pln

*

100 szt.

jc 1

49.0

23.92 pln

*

100 szt.

jc2

53.0

24.00 pln

*

100 szt.

jc 3

57.0

24.84 pln

*

100 szt.

jc 4

61.0

25.20 pln

*

100 szt.

jc 5

65.0

25.20 pln

*

100 szt.

jc 6

69.0

27.00 pln

*

100 szt.

jc 7

73.0

94.00 pln

*

*

Wszystkie podane ceny są cenami netto (stawka vat 22 %)

Etap III Kalkulacja kosztów według czynności roboczych.
Dla przeprowadzenia kalkulacji według czynności roboczych niezbędne jest przyjęcie

danych wejściowych dotyczących stawki za roboczogodzinę kowala oraz użytego podczas
czynności materiału i sprzętu. Praca podkuwacza jest ciężka i może być niebezpieczna
wymaga bowiem właściwych predyspozycji do pracy ze zwierzętami oraz ogromnej wiedzy
z zakresu weterynarii dotyczącej budowy i mechaniki kopyta, chorób kopyt i sposobów ich
pielęgnacji.

Kowal podkuwacz posiada również własne narzędzia o których jakość i stan techniczny

dba we własnym zakresie. Stawka roboczogodziny podkuwacza jest średnią przyjętą dla prac
specjalistycznych, koszty zużycia narzędzi można wliczyć do jego roboczogodziny gdyż bez
nich nie jest w stanie wykonać usługi.

Tab.13. Przykładowa kalkulacja praczwiązanych z podkuciem konia[opracowanie własne]

Czynności robocze związane z podkuciem konia

koszty

j.m. ilość

stawka wartość

Rozkucie kopyt

r-g

0,20

50,00

10,00

Rozczyszczenie kopyt

r-g

0,80

50,00

40,00

Podkucie właściwe

r-g

1,00

50,00

50,00

Razem

100,00

Do kwoty usługi podkuwacz dolicza koszt materiałów takich jak podkowy, podkowiaki,

hacele czy środki do pielęgnacji kopyt.

Tab.8. Zestawienie wszystkich poniesionych kosztów [opracowanie własne]

Koszt podkucia konia

koszty

j.m. ilość

stawka wartość

Czynności robocze

r-g

2,00

50,00

100,00

Materiały

-

-

-

47,80

Razem

147,80

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Zgodnie z przeprowadzoną kalkulacją koszt podkucia został skalkulowany na kwotę

(netto) 147,80 zł. Na potrzeby wystawienia faktury obliczmy koszt podkucia jednego kopyta
147,80 zł/4= 36,95 zł. Kwotę brutto otrzymamy doliczając obowiązującą stawkę podatku
VAT, w związku ze zmianami stawek podatku należy wziąć pod uwagę obowiązujące
przepisy.

Uzgadniając

powyższą

kwotę

bierzemy

również

pod

uwagę

częstotliwość

i profesjonalizm wykonywania poprzednich zabiegów podkuwania wtedy różnica może sięgać
20% początkowej ceny usługi.

Dokumenty wystawiane zamawiającemu po wykonaniu usługi
Dokumentami sprzedaży zgodnie z rozdz. 5 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia

9 grudnia 1994 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz
o podatku akcyzowym (Dziennik Ustaw. Nr 133, póz. 688 z 1994 r. ze zm.) są:
1.Faktura VAT, zestawienia obrotu kas rejestrujących.
2.Faktura VAT stwierdzająca dokonanie sprzedaży zawiera co najmniej:

−

imiona i nazwiska lub nazwy, bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich
adresy umieszczone w sposób trwały (nadruk) lub pieczęć firmowa (z kodem),

−

numery identyfikacyjne lub numery tymczasowe sprzedawcy i nabywcy,

−

miesiąc dokonania sprzedaży, datę wystawienia i numer kolejnej faktury oznaczonej
jako faktura VAT,

−

datę otrzymania zaliczki w wysokości 50% wartości towaru, usługi,

−

nazwę towaru lub usługi oraz symbol KWiU gdy towar lub usługa mają inną stawkę
podatku niż podstawowa (22%),

−

jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług,

−

cenę jednostkową towaru lub usługi bez podatku (netto),

−

stawki podatku,

−

sumę wartości sprzedaży netto towarów lub usług z podziałem na stawki podatkowe
i zwolnionych,

−

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na poszczególne
stawki podatkowe,

−

wartość sprzedaży z kwotą podatku (brutto) lub zwolnionych,

−

kwotę należności ogółem wraz z podatkiem wyrażoną liczbowo i słownie,

−

czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury VAT lub
podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

W przypadku sprzedaży dokonanej na podstawie zamówienia faktura nie musi zawierać

podpisu nabywcy. Fakturę VAT wystawia się wówczas na podstawie pisemnego
oświadczenia nabywcy, które winno potwierdzać uprawnienia podatnika do otrzymania
faktury VAT. Za fakturę VAT uważa się także dokument handlowy (fakturę), na podstawie
którego następuje rozliczenie między stronami umowy komisu lub innej umowy
o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem jest eksport oraz import towarów lub
eksport usług (§ 30 rozporządzenia Ministra Finansów). Kwoty wykazywane w fakturze
VAT zaokrągla się do pełnych groszy (poniżej 0,5 grosza pomija się, 0,5 grosza i wyższe
zaokrągla się do l grosza). Sprzedaż podlegająca opodatkowaniu o wartości brutto równej
lub niższej od:

a) 6,42 zł - w przypadku towarów i usług opodatkowanych stawką 7%,
b) 7,32 zł - w przypadku towarów i usług opodatkowanych stawką 22%,

dokumentuje się fakturą, ale nie musi ona zawierać wyszczególnionych kwot podatku.

Nowością są faktury dokumentujące sprzedaż paliw silnikowych benzynowych

wlewanych do zbiorników samochodów. Powinny one zawierać numer rejestracyjny tego
samochodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Fakturę korygującą VAT wystawia się w przypadku: udzielonych rabatów po

wystawieniu faktury VAT, podwyższenia ceny, stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub
kwocie podatku. Faktura korygująca VAT zawiera, co najmniej: numer kolejny i datę wy-
stawienia, dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca, kwotę zwiększeń lub
zmniejszeń, czytelny podpis osoby wystawiającej lub podpis oraz imię i nazwisko tej osoby.

Faktury korygujące VAT muszą zawierać słowo „korekta" oraz wymagają

potwierdzenia odbioru przez nabywcę.

Oryginał faktury musi zawierać słowo - „Oryginał", kopia-wyraz „Kopia". Faktura VAT

wystawiona ponownie musi zawierać wyraz „Duplikat". Faktura VAT wystawiona
niezgodnie z przepisami, nie stanowi podstawy do obniżenia kwoty podatku (lub zwrotu
różnicy podatku, należnego) o podatek naliczony w takiej fakturze.

Odliczenie podatku z wadliwej faktury powoduje sankcje zwiększenia podatku

należnego o trzykrotność kwoty niesłusznie odliczonego podatku.

Oryginał faktury otrzymuje odbiorca, kopia pozostaje w aktach jednostki wystawiającej.

Faktury wpływające do jednostki otrzymuje komórka rozliczająca zakup, która następnie
przekazuje je odpowiednim komórkom do sprawdzenia pod względem prawidłowości.
Oryginały faktur i rachunków korygujących otrzymuje kontrahent, kopia pozostaje w aktach
jednostki wystawiającej.

Rachunki wystawiane są przez podmioty nie będące podatnikami VAT, na podstawie

ustawy– Ordynacja podatkowa.

Rachunek zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie wykonania

niektórych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa jest wystawiany z kopią. Rachunek
musi zawierać:

−

imiona i nazwiska (firmę) oraz adresy sprzedawcy i kupującego lub wykonawcy

i odbiorcy usług,

−

datę wystawienie i numer kolejny rachunku,

−

określenie ilości i rodzaju towarów lub wykonanych usług oraz ich ceny jednostkowe,

−

ogólną sumę należności wyrażoną liczbowo i słownie,

−

czytelny podpis wystawcy rachunku oraz odcisk pieczęci jeżeli się nią posługuje.

Rachunki mogą być sporządzone odręcznie, maszynowo lub przy zastosowaniu techniki

informatycznej w dwóch egzemplarzach. Korekta rachunku jest dokonywana w taki sam
sposób, jak faktury VAT. Rachunek wystawiony ponownie musi zawierać słowo „Duplikat".

Dokumentami stwierdzającymi uregulowanie zobowiązania są na przykład wyciągi

bankowe podające kwoty zrealizowanych czeków, załączone do wyciągów kopie przelewów
bankowych, dowody kasowe, rozliczenia pracowników z sum pobranych na zakupy
z dołączonymi dowodami stwierdzającymi poniesione wydatki.

Podstawę do sprzedaży materiałów lub wykonania usług na zewnątrz stanowi pisemne

zamówienie złożone przez odbiorców. Zamówienie winno być zaakceptowane przez
kierownika jednostki wykonującej transakcję, a następnie przekazane do komórki, która
będzie wykonywała usługę.
Po wykonaniu prac kowalskich firma powinna wystawić fakturę.

Przykładowe faktury zgodne z obowiązującymi przepisami:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Nazwa towaru lub usługi

PKWiU

Cena

jednost

kowa

Jednos

tka

miary

Ilość

Wartość

netto

Stawka

VAT

Kwota

VAT

Wartość

brutto

Uzupełnienie elementów
ogrodzenia

99,00

m

50

4950,00

22% 1089,00 6039,00

4950,00

X

1089,00 6039,00

zw.

0%

7%

22%

1089,00

Sprzedawca
Kowade

łko i synowie z.o.o

43-165 Kowalów
Kowalska12
NIP: 664-07-22-333
Tel: [phone]
e-mail:[e-mail]

ORYGINAŁ / KOPIA

FAKTURA VAT nr F/2006/03/11

Nabywca
Jan Pomorski
73-345 Powielów
Pomorska 12
NIP: 324-09-08-233

Data sprzeda

ży:2006-03-11

Data wystawienia:2006-03-11
Data p

łatności:2006-03-25

Forma p

łatności: gotówka

Do zap

łaty:6039,00

S

łownie: sześć tysięcy trzydzieści dziewięć złotych

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do odbioru faktury

Razem

w tym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Nazwa towaru lub

usługi

PKWiU

Cena

jednost

kowa

Jednostk

a miary

Ilość

Wartość

netto

Stawka

VAT

Kwota

VAT

Wartość

brutto

Wymiana radliczki

43,80

szt

10

438,00

22%

96,36

534,36

438,00

X

96,36

534,36

zw.

0%

7%

22%

96,36

Sprzedawca
Kowade

łko i synowie z.o.o

43-165 Kowalów
Kowalska12
NIP: 664-07-22-333
Tel: [phone]
e-mail:[e-mail]

ORYGINAŁ / KOPIA

FAKTURA VAT nr F/2006/03/11

Nabywca
Jan Pomorski
73-345 Powielów
Pomorska 12
NIP: 324-09-08-233

Data sprzeda

ży:2006-03-11

Data wystawienia:2006-03-11
Data p

łatności:2006-03-25

Forma p

łatności: gotówka

Do zap

łaty:534,36

S

łownie: pięćset trzydzieści cztery złoty trzydzieści sześć groszy

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do odbioru faktury

Razem

w tym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Nazwa towaru lub usługi

PKWiU

Cena

jednost

kowa

Jedno-

stka

miary

Ilość

Wartość

netto

Stawka

VAT

Kwota

VAT

Wartość

brutto

Podkucie kopyta
końskiego

36,95 szt

4

147,80

22%

32,52

180,32

147,80

X

32,52

180,32

zw.

0%

7%

22%

32,52

Sprzedawca
Kowade

łko i synowie z.o.o

43-165 Kowalów
Kowalska12
NIP: 664-07-22-333
Tel: [phone]
e-mail:[e-mail]

ORYGINAŁ / KOPIA

FAKTURA VAT nr F/2006/03/11

Nabywca
Jan Pomorski
73-345 Powielów
Pomorska 12
NIP: 324-09-08-233

Data sprzeda

ży:2006-03-11

Data wystawienia:2006-03-11
Data p

łatności:2006-03-25

Forma p

łatności: gotówka

Do zap

łaty:180,32

S

łownie: sto osiemdziesiąt złotych trzydzieści dwa grosze

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury

………………………………………………………

Podpis osoby upoważnionej do odbioru faktury

Razem

w tym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz podstawowe pojęcia występujące w kalkulacjach prac kowalskich?
2. Co rozumiesz pod pojęciem kalkulacji?
3. Jakie znasz metody sporządzania kalkulacji?
4. Jakie znasz rodzaje kosztorysów ?
5. Jakie dokumenty stwierdzają dokonanie sprzedaży towarów i usług?
6. Jakie podstawowe dane musi zawierać faktura VAT?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj przedmiar na zapotrzebowanie materiałów hutniczych do wykonania

koniowiązu według szkicu roboczego.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) Odczytać ze szkicu odpowiednie długości elementów koniowiązu,
2) Zapisać wyniki odczytu:

−

Rura czarna ze szwem ø 3" pozioma……………mm,

−

Rura czarna ze szwem ø 3" pionowa……………..mm,

3) Obliczyć i wyrazić w metrach w całkowitą długość użytych elementów

−

Rura stalowa czarna ……………m.,

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź kalkulację prac kowalskich przy naprawie kraty ozdobnej o wymiarach 1,5m

x 1,5m wykorzystując normę nakładów rzeczowych KRN4-01.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) obliczyć pole powierzchni kraty.
2) odczytać z tablicy norm odpowiednie wartości:

2000 mm

1

2

00
mm

400 mm

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

−

normę czasu prac spawalniczych…………………r-g

−

normę zużycia tlenu technicznego……………….m

3

−

normę zużycia acetylenu technicznego…………..kg

−

normę zużycia drutu spawalniczego……………..kg

3) obliczyć nakłady rzeczowe do naprawy kraty:

−

szacowany czas prac spawalniczych…………………r-g

−

szacowane zużycie tlenu technicznego……………….m

3

−

szacowane zużycie acetylenu technicznego…………..kg

−

szacowane zużycie drutu spawalniczego………………kg

4) odszukać w katalogach lub internecie ceny poszczególnych pozycji kalkulacji
5) obliczyć wartości poszczególnych pozycji kalkulacji:

−

koszt prac spawalniczych ………………………zł,

−

koszt zużycia tlenu technicznego………………..zł,

−

koszt zużycia acetylenu technicznego…………..zł

−

koszt zużycia drutu spawalniczego……………..zł

−

razem……………………………………………zł

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

katalogi norm nakładów rzeczowych,

−

cenniki artykułów spawalniczych

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wypisz fakturę na wykonanie usługi podkucia pary koni roboczych przez firmę

świadczącą usługi podkuwania, której dane znajdziesz w panoramie firm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) odszukać w panoramie firm odpowiednią firmę usługową,
2) określić dane które obowiązkowo powinna zawierać faktura VAT,
3) obliczyć niezbędne wartości:

−

wartość netto………….

−

podatek vat………….

−

wartość brutto………...

4) czytelnie wpisać dane i wyniki obliczeń w odpowiednich rubrykach.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wydanie lub elektroniczna wersja panoramy firm

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

blankiety faktur VAT,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Ćwiczenie 4

Dokonaj wyceny końcowej wykucia dla konia po ochwacie czterech podków

korekcyjnych przedstawionych na rysunku

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) obliczyć zapotrzebowanie na materiały (płaskowniki) niezbędne do wykucia czterech

podków,

2) obliczyć koszt materiałów według dostępnego cennika wraz z uwzględnieniem kosztów

zakupu,

3) według procesów technologicznych ustalić czas pracy kowala w roboczo-godzinach

potrzebny do wykonania jednej podkowy,

4) obliczyć wartość wykonanej pracy przyjmując określoną stawkę za godzinę pracy kowala,
5) obliczyć łączną wartość wykonanej pracy dla czterech podków,
6) obliczyć łączną wartość wykonania czterech podków.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

cenniki materiałów hutniczych,

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Sporządź dokumentację kosztorysową naprawy lemiesza pługa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) według procesów technologicznych ustalić czas pracy kowala w roboczo-godzinach

potrzebny do wykonania następujących operacji naprawczych:

−

oczyszczenie i demontaż lemiesza

−

ocena zdemontowanego lemiesza ze zwróceniem szczególnej uwagi na –
odkształcenia, ubytki, ostrość,

−

regeneracja ubytków metodą napawania spawarką elektryczną z użyciem elektrod
żelazomanganowych

−

splantowanie nadmiar spawu za pomocą szlifierki ,

−

obróbka cieplna lemiesza,

−

mierzenie lemiesza do korpusu w celu sprawdzenia pasowania względem odkładnicy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

−

hartowanie lemiesza głębokość 30-40 mm licząc od krawędzi ostrza w celu uzyskania
powierzchniowej twardości,

−

zamontowanie zregenerowanego lemiesza do korpusu,

2) obliczyć wartość wykonanej pracy przyjmując określoną stawkę za godzinę pracy kowala.
3) obliczyć czas pracy urządzeń w maszynogodzinach (m-g):

−

szlifierka,

−

spawarka.

4) obliczyć wartość pracy urządzeń według cen umownych,
5) obliczyć koszt materiałów spawalniczych według dostępnego cennika wraz z

uwzględnieniem kosztów zakupu

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

cenniki materiałów spawalniczych,

−

cenniki eksploatacji urządzeń,

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Tak Nie
Czy potrafisz:
1) sporządzić uproszczoną kalkulację prac,

2) posługiwać się normami nakładów rzeczowych,

3) obliczać ilość materiałów potrzebnych do wykonania zlecenia ,

4) wypisać fakturę VAT za wykonaną usługę,

5) posługiwać się cennikami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 22 pytania dotyczących wykonywania prac związanych z rozliczaniem prac

kowalskich.

Pytania: 1, 2, 4, 5, 7, 8, 11, 17, 19, 21, 22 są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko
jedna odpowiedź jest prawidłowa; pytania: 3, 6, 9 10, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 20 to pytania,
na które należy udzielić krótkiej odpowiedzi poprzedzonej krótki obliczeniami.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w

przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),

−

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole,

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Nie wystawia faktury VAT firma, która:

a) jest płatnikiem podatku VAT,
b) świadczy usługi o zerowej stawce podatku VAT,
c) sama decyduje jaki dokument wystawia,
d) nie jest płatnikiem podatku VAT.

2. Metodę kosztów normatywnych stosujemy przy wytwarzaniu:

a) produktów (wyrobów) seryjnych,
b) pojedynczych wyrobów, nietypowych lub prototypowych,
c) wyroby poddane dodatkowym procesom produkcyjno-technologicznym,
d) wyrobów produkcji jednostkowej.

3. Określ kiedy wykonujemy kalkulację ofertową.

4. Kalkulacja wynikowa jest to:

a) kalkulacja zysku przed przystąpieniem do produkcji,
b) kalkulacja której podstawą są koszty rzeczywiste,
c) kalkulacja zysku po przystąpieniu do produkcji,
d) kalkulacja ofertowa.

5. Przy produkcji wyrobów seryjnych sporządzamy kalkulację metodą :

a) kosztów normatywnych,
b) na zlecenie,
c) kosztów według procesów technologicznych,
d) kosztów umownych.

6. Wymień podstawowe metody kalkulacji .

7. Jeżeli norma czasu prac kowalsko-ślusarskich przy naprawie 1 m

2

kraty stalowej wynosi

1,71 r-g to na naprawę kraty 2m x 3m potrzebuje:

a) 6,6 r-g,
b) 17,1 r-g,
c) 10,26 r-g,
d) 3,42 r-g.

8. Faktura VAT nie musi zawierać następującej informacji :

a) forma płatności,
b) numer faktury,
c) kwota netto,
d) jednostka miary.

9. Wymień typowe pozycje kalkulacyjne.

10. Wyjaśnij pojęcie cena jednostkowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

11. Kosztorys zamienny stanowi:

a) kalkulację zmiany przedmiotu umowy,
b) kalkulację dla zmiany ceny ustalonej w umowie z uwagi na zmiany ilości jednostek

przedmiarowych robót.

c) kalkulację dla zmiany zysku osiąganego przez wykonawcę,
d) kalkulację kosztów zmiany technologii wykonania przedmiotu umowy.

12. Na czym polega kalkulacja uproszczona?

13. Wyjaśnij pojęcie - koszty pośrednie.

14. Oblicz jaka będzie wartość zakupu materiałów hutniczych na ogrodzenie jeżeli obliczona

długość kątownika wynosi 100m a 1 mb kątownika ma masę 2 kg, cena za jeden
kilogram wynosi 3 zł.

15. Określ jakie warunki musi spełnić firma która jako potwierdzenie sprzedaży towarów i

usług wystawia rachunki.

16. Jakie znasz rodzaje kalkulacji wstępnej?

17. Szacunkowa roboczogodzina związana z wymianą zęba kultywatora wynosi 40 zł jaki

będzie całkowity koszt wymiany 5 zębów jeśli cena zakupu jednego zęba wynosi 30 zł
wykonawca potrzebuje 0,5 r-g na wymianę jednego zęba:
a) 150 zł,
b) 250 zł,
c) 350 zł,
d) 450 zł.

18. Na jakiej podstawie ustalane są ceny jednostkowe robót stosowane w kalkulacji

uproszczonej?

19. Faktury korygujące VAT wystawia się:

a) na życzenie kupującego,
b) w celu rozłożenia płatności na raty,
c) stwierdzenia pomyłki w cenie,
d) w przypadku zakupu usługi.

20. Oblicz ile litrów farby, której 1 dm

3

wystarcza na pomalowanie 8 m

2

należy zakupić w

celu zabezpieczenia antykorozyjnego konstrukcji metalowej o powierzchni 64 m

2

.

21. Kosztorys powykonawczy wykonywany jest:

a) przez wykonawcę po wykonaniu robót,
b) przez niezależnego rzeczoznawcę,
c) przez zamawiającego po wykonaniu robót,
d) przez wykonawcę przed wykonaniem robót.

22. Publikacje zawierające jednostkowe nakłady rzeczowe zawierają:

a) koszty robocizny, materiałów i sprzętu, wykonania jednostki przedmiarowej,
b) opis działań powodujących wykonanie jednostki przedmiarowej,
c) nakłady rzeczowe robocizny, materiałów i sprzętu, niezbędne do wykonania jednostki

przedmiarowej,

d) listę materiałów potrzebnych do wykonania robót.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Rozliczanie prac kowalskich

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub opisz.

Numer
pytania

ODPOWIEDŹ

Punktacja

1. a

b

c

d

2. a

b

c

d

3.

4. a

b

c

d

5. a

b

c

d

6.

7. a

b

c

d

8. a

b

c

d

9.

10.

11. a

b

c

d

12.

13.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

14.

15.

16.

17. a

b

c

d

18.

19. a

b

c

d

20. 1……………………………… 3……………………………………..

2………………………………. 4……………………………………..

21. a

b

c

d

22. a

b

c

d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

6. LITERATURA

1. Katalogi nakładów rzeczowych:

−

KNR 7-12 Roboty remontowe,

−

KRN4-01 Elementy kowalsko-ślusarskie,

−

KNNR7-Konstrukcje metalowe,

−

KNCK- Katalog Norm Cenowo Kosztorysowych.

2. Materiały zawarte na stronach www.
3. Normatywy czasu pracy.
4. Praca zbiorowa Poradnik warsztatowca mechanika Wydawnictwa Naukowo

-

Techniczne

1981.

5. Program do fakturowania Faktura Start.
6. Winiarska I. Instrukcja obiegu i kontroli dokumentów. ODDK Gdańsk 2000.