Inne nazwy
n-butanol, butan-1-ol, butanol-1, alkohol n-butylowy, propylokarbinol, propylometanol,
wodorotlenek butylu, 1-hydroksybutan, metylolopropan
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Xn
substancja
szkodliwa
Symbole R
R 10
Substancja ∏atwopalna
R 20
Dzia∏a szkodliwie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 16
Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia - nie paliç tytoniu
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie Symbole R
c
≥
25
Xn 20
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900.
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- traktowaç jak substancj´ organicznà, klasa III;
- max. dopuszczalna emisja: 0,15 g/m
3
(strumieƒ masy
≥
3 kg/h).
Klasa niebezpieczeƒstwa wg VbF: A II.
Klasyfikacja wed∏ug GGVS: klasa 3, cyfra 31c, nr zagro˝enia 30.
Przepisy Stowarzyszeƒ Zawodowych: ZH 1/10 (EX-RL), ZH 1/229.
1-Butanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 279/1 Strona 1
Grudzieƒ 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 71-36-3
Nr indeksu: 603-004-00-6
Nr wg ONZ: 1120
Nr wg EINECS: 200-751-6
279/1
1-Butanol
Wzór chemiczny: CH
3
-CH
2
-CH
2
-CH
2
-OH
Niebezpieczeƒstwo
po˝aru - Materia∏y
∏atwo zapalne
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
Nota C:
Podaç dok∏adny izomer
lub mieszanin´ izomerów
Ârodki bezpieczeƒstwa
Zbiorniki, instalacje lub aparatur´ utrzymywaç zamkni´te; odsysaç w miejscu wystà-
pienia lub powstawania. Wietrzyç pomieszczenia. Nie zbli˝aç si´ ze êród∏ami ognia.
Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. W przypadku ochrony
dróg oddechowych stosowaç filtr gazowy typu A.
Pierwsza pomoc
WynieÊç poszkodowanego na Êwie˝e powietrze, usunàç zanieczyszczone substancjà
cz´Êci odzie˝y, ska˝one substancjà cz´Êci cia∏a dok∏adnie zmyç za pomocà wody
z myd∏em. W przypadku kontaku z oczami obficie przemyç je wodà (usunàç ewentualne
soczewki kontaktowe), okulistyczne badania kontrolne! W przypadku po∏kni´cia
umo˝liwiç natychmiast wypicie du˝ej iloÊci wody i przy zachowaniu Êrodków
ostro˝noÊci, ewentualnie wywo∏aç wymioty. Zapewniç spokój, ciep∏o i transport do
lekarza w pozycji le˝àcej, ewentualnie w stabilnej pozycji na boku.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Uniemo˝liwiç osobom postronnym dost´p do zagro˝onego obszaru od strony pod-
wietrznej. Oddaliç osoby nie uczestniczàce w akcji. Aby zapobiec niebezpieczeƒstwu
p´kni´cia, zbiorniki obj´te po˝arem ch∏odziç z bezpiecznej odleg∏oÊci za pomocà
armatek wodnych. Ze wzgl´du na niebezpieczeƒstwo wybuchu ograniczyç przenikanie
substancji do kanalizacji. Rozlany, nie obj´ty po˝arem produkt pokryç pianà odpornà na
dzia∏anie alkoholu.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Rozlane/rozpryÊniete iloÊci zbieraç za pomocà uniwersalnej substancji wià˝àcej (mika
porowata, krzemionka) i spaliç w odpowiedniej instalacji do spalania lub usunàç jako
odpad specjalny. Kilka gramów mo˝na tak˝e sp∏ukaç do zlewu du˝à iloÊcià wody.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
za pomocà rozpylonej wody wymusiç ruch wirowy i wytràciç produkty
rozk∏adu.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odniczej i u˝ytkowej; zabezpieczyç zanie-
czyszczonà, u˝ytà do gaszenia wod´.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç za pomocà substancji wià˝àcej i umieÊciç w zamyka-
nych pojemnikach; w przypadku wycieków wi´kszych iloÊci substancji
zdjàç ziemi´ i dostarczyç jà do odpowiedniej utylizacji.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ary wi´kszej iloÊci substancji zwalczaç za pomocà wody rozpylonej albo pianà
odpornà na dzia∏anie alkoholu. Ma∏e po˝ary gasiç za pomocà proszków, wody rozpy-
lonej, CO
2
. Personel uczestniczàcy w akcji wyposa˝yç w niezale˝nà od powietrza
z otoczenia aparatur´ do ochrony dróg oddechowych. Usuwanie substancji prze-
prowadzaç przy zastosowaniu niezale˝nej od powietrza z otoczenia aparatury do
ochrony dróg oddechowych, ubraƒ ochronnych i za pomocà narz´dzi przeciwwybu-
chowych.
Rozporzàdzenie w sprawie awarii z 1991 r.: za∏àcznik II nr 3, za∏àcznik IV nr 7 (ciecze
samozapalne)
1-Butanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 279/1 Strona 2
ALFA - WEKA Sp. z o.o.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Bezbarwna, silnie za∏amujàca Êwiat∏o ciecz o typowym, alkoholowym zapachu.
Masa molowa:
74,12 g/mol
Granice wybuchowoÊci:
dolna
1,4 % obj.
Temperatura topnienia:
-89,3 °C
górna
11,3 % obj.
Temperatura wrzenia:
LepkoÊç dynamiczna:
przy 1013 mbar
117,726 °C
w 20 °C
2,948 mPa s
LogP (oktanol/woda):
0,88
Wspó∏czynnik WxF:
3
G´stoÊç w 20 °C:
0,8098 g/ml
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
79 g/dm
3
Pr´˝noÊç par:
(tworzy mieszanin´ azeotropowà,
w 20 °C
6,7 mbar
42,5 % wody, o temperaturze wrzenia
w 30 °C
13,3 mbar
92,7 °C)
w 50 °C
42 mbar:
RozpuszczalnoÊç w rozpuszczalnikach
Wzgl´dna g´stoÊç par
organicznych:
(powietrze = 1):
2,56
mieszalny ca∏kowicie z wiekszoÊcià
rozpuszczalników organicznych
LotnoÊç (eter = 1):
33
St´˝enie nasycenia:
Temperatura zap∏onu:
35 °C
w 20 °C
20 g/m
3
(wg innych êróde∏):
29 °C
w 30 °C
39 g/m
3
w 50 °C
116 g/m
3
Temperatura samozap∏onu:
340 °C
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
Próg zapachu:
0,36 - 77 mg/m
3
1 mg/m
3
= 0,325 ml/m
3
1 ml/m
3
= 3,077 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Mo˝e reagowaç z silnymi utleniaczami, glinem i trójtlenkiem chromu. Mo˝liwa gwa∏towna
reakcja z metalami alkalicznymi i metalami ziem alkalicznych.
Zagro˝enia dla zdrowia
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w ml/m
3
(ppm): 100
w mg/m
3
: 300
WartoÊç MAK/TRK: MAK
Wyjàtki: kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Resorpcja skóry: (H)
Zagro˝enie dla p∏odu wg DFG: grupa D
1-Butanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 279/1 Strona 3
Grudzieƒ 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:
wobec ssaków 1
wobec ryb
2,9
wobec bakterii
3,2
Numer w katalogu substancji
Klasa zagro˝enia wody:
1
zagra˝ajàcych wodzie:
39
Numer kodu odpadów:
55315
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
50
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
150
WartoÊç NDSP:
—
Podstawy bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Przechowywanie zgodnie z § 24:
nie
Czy do oddawania konieczna znajomoÊç rzeczy: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(p. o., szczur)
790 mg/kg
LC
50
(inhal., szczur)
8000 ppm/4 h
LD
50
(p. o., królik)
4250 mg/kg
LC
LO
(s. c., mysz)
3000 mg/kg
LD
50
(i. p., szczur)
1122 mg/kg
LD
50
(i. v., mysz)
377 mg/kg
LD
50
(i. v., szczur)
310 mg/kg
LD
LO
(i. v., kot)
243 mg/kg
LD
50
(p. o., mysz)
5200 mg/kg
LD
50
(p. c., królik)
3400 mg/kg
LD
50
(i. p., mysz)
1072 mg/kg
LD
50
(nieznany, królik)
3500 mg/kg
TC
LO
(inhal., cz∏owiek)
25 mg/kg
LD
50
(p. o., dziki ptak)
2500 mg/kg
(zjawisko podra˝nienia)
Wskazówki dla lekarzy
Substancja dzia∏a narkotycznie, a z drugiej strony dra˝niàco na b∏ony Êluzowe. W przy-
padku po∏kni´cia umo˝liwiç natychmiastowe wypicie du˝ej iloÊci wody i, przy zachowa-
niu Êrodków ostro˝noÊci, wywo∏aç wymioty lub te˝ wykonaç p∏ukanie ˝o∏àdka.
Nast´pnie podaç siarczan sodu i w´giel aktywny (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 litra wody).
W przypadku wdychania - Êwie˝e powietrze, ewentualnie sztuczne oddychanie i/lub
podanie tlenu. W ci´˝kich przypadkach ewentualne leczenie dializà.
Zastosowanie
Jest wykorzystywany jako rozpuszczalnik przy wytwarzaniu lakierów; jako rozpuszczal-
nik t∏uszczów, olejów, wosków, ˝ywic naturalnych i tworzyw sztucznych; jako substrat do
wytwarzania estrów i eterów dla przemys∏u chemicznego i perfumeryjnego.
1-Butanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 279/1 Strona 4
ALFA - WEKA Sp. z o.o.