cz03 Systemy dyskretne

background image

Sygnały i Systemy

Sygnały i Systemy

Wykład 3
Systemy dyskretne – transmitancja Z

Grzegorz Masłowski
Politechnika Rzeszowska
Zakład Podstaw Elektrotechniki i Informatyki
E-mail:

maslowski@prz.edu.pl

http://maslowski.sd.prz.edu.pl/

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

System liniowy niezmienny w czasie (LTI)

System liniowy niezmienny w czasie (LTI)

x1

x3

y

układ
liniowy

System liniowy

LTI

W układach liniowych obowiązuje zasada superpozycji, zgodnie z którą
sygnał na wyjściu można wyznaczyć jako sumę sygnałów wyjściowych
pochodzących od wszystkich sygnałów wejściowych

Zasada superpozycji nie obowiązuje w układach nieliniowych, w których nie
można sygnału wyjściowego rozdzielić na składniki pochodzące od różnych
sygnałów wejściowych.

y y

y

y

x

y

= 1+ 2+ 3

c =c

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Opis matematyczny układów dyskretnych

Opis matematyczny układów dyskretnych

System

dyskretny

y

[n]

x

[n]

System dyskretny przetwarza wejściowy ciąg próbek w wyjściowy
ciąg próbek, który zależy nie tylko od sygnału wejściowego, ale
również od własności układu dyskretnego.

System dyskretny opisują tzw. równania rekurencyjne, które uzyskuje
się z równań różnicowych, a te z kolei wyprowadza się na podstawie
równań różniczkowych zastępując pochodne ilorazami różnicowymi.

dyskretny

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

Wyprowadzone zostanie równanie rekurencyjne opisujące zależność
pomiędzy dyskretnym sygnałem napięcia panującym na
kondensatorze (sygnał wejściowy) a dyskretnym sygnałem prądu
płynącego przez ten kondensator (sygnał wyjściowy)

du( )

( )

d

t

i t

C

t

=

( )

(

)

( )

u t

u t

t

i t

C

t

− ∆

=

Model ciągły wykorzystujący operację
różniczkowania (system liniowy I rzędu)

Równanie różnicowe otrzymuje się, gdy
pochodną zastąpi się poprzez iloraz różnicowy

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

(

)

((

1) )

(

)

u nT

u n

T

i nT

C

T

=

T

t

=

=

const

Jeśli w ilorazie różnicowym przedział czasu ∆t
jest równy okresowi próbkowania T sygnału
analogowego to równanie różnicowe opisuje
zależność pomiędzy pomiędzy ciągiem próbek
wejściowych i wyjściowych.

T

[ ]

[

1]

[ ]

u n

u n

i n

C

T

=

Często pomija się symbol T w argumencie
funkcji i wykorzystuje się wcześniej
wspominaną notację funkcyjną (z nawiasami
kwadratowymi)

Równanie rekurencyjne dla
dyskretnego modelu kondensatora

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

Przykład 1: dyskretny model kondensatora

[0]

0; [1] 1; [2]

2;

[3]

3; [4]

4

u

u

u

u

u

=

=

=

=

=

Dla

T

=1s

u(nT)

[0]

[ 1]

0 0

[0]

0

1

[1]

[0]

1 0

[1]

1

[2]

[1]

2 1

[2]

1

[3]

[2]

3 2

[3]

1

[4]

[3]

4 3

[4]

1

u

u

i

C

C

T

u

u

i

C

C

C

T

u

u

i

C

C

C

T

u

u

i

C

C

C

T

u

u

i

C

C

C

T

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

C

i(nT)

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Równanie rekurencyjne opisujące liniowy

Równanie rekurencyjne opisujące liniowy
system dyskretny m

system dyskretny m--tego rzędu

tego rzędu

1

0

1

[ ]

[

1]

[

]

[ ]

[

1]

[

],

0

m

m

y n

a y n

a y n m

b x n

b x n

b x n m

n

+

+

+

=

+

+

+

K

K

[ 1], [ 2],

[

]

y

y

y m

K

[ 1], [ 2],

[

]

0

x

x

x

m

=

K

sygnał wejściowy przyłożony w
chwili t=0 (n=0)

warunki początkowe dla n=0

Rozwi

ą

zanie ogólne równania zale

ż

y od m parametrów,

które stanowi

ą

warunki pocz

ą

tkowe.

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Odpowiedź wymuszona i swobodna systemu

Odpowiedź wymuszona i swobodna systemu

Odpowiedzią wymuszoną nazywamy rozwiązanie równania
rekurencyjnego dla warunków początkowych zerowych (odpowiedź
ta zależy tylko od wymuszenia i nie zależy od stanu początkowego
systemu)

1

[ ]

[

1]

[

]

0

m

y n

a y n

a y n m

+

+

+

=

K

Odpowiedzią swobodna nazywamy rozwiązanie równania

jednorodnego

Odpowiedź swobodna zależy od stanu początkowego systemu

(warunków początkowych) i nie zależy od wymuszenia

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Wykorzystanie przekształcenia Z do wyznaczania

Wykorzystanie przekształcenia Z do wyznaczania
odpowiedzi systemu na zadane wymuszenie

odpowiedzi systemu na zadane wymuszenie

1) Wyznaczyć transformatę Z równania

rekurencyjnego

2) Rozwiązać uzyskane równanie

algebraiczne względem Y(z)

3) Wyznaczyć transformatę odwrotną

funkcji zespolonej Y(z)

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

System liniowy pierwszego rzędu

System liniowy pierwszego rzędu

1

0

1

[ ]

[

1]

[ ]

[

1],

0

y n

a y n

b x n

b x n

n

+

=

+

{

}

1

1

1

0

1

( )

( )

[ 1]

( )

( )

Y z

a z Y z

y

b X z

b z X z

+

+

=

+

{

}

1

0

1

( )

( )

[ 1]

( )

( )

Y z

a z Y z

y

b X z

b z X z

+

+

=

+

1

0

1

1

1

1

1

1

[ 1]

( )

( )

( )

( )

1

1

w

s

b

b z

a y

Y z

X z

Y z

Y z

a z

a z

+

=

+

=

+

+

+

Transformata

odpowiedzi

wymuszonej

Transformata

odpowiedzi

swobodnej

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Odpowiedź swobodna

Odpowiedź swobodna

1

1

1

1

1

[ 1]

( )

[ 1]

(

)

1

s

a y

z

Y z

a y

z

a

a z

=

= −

− −

+

1

[ ]

[ 1](

)

[ 1](

)

n

n

y n

a y

a

y

a

+

= −

=

1

1

1

1

[ ]

[ 1](

)

[ 1](

)

n

n

s

y n

a y

a

y

a

+

= −

=

1

1

[ ]

[ 1](

)

n

s

y n

y

a

+

=

gdzie

1

1

z

a

= −

jest biegunem transmitancji systemu pierwszego rzędu

(patrz kolejne slajdy)

odpowiedź swobodna

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Koncepcja transmitancji systemów dyskretnych

Koncepcja transmitancji systemów dyskretnych

System

dyskretny

y

[

n

]

x

[

n

]

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Transmitancja systemu dyskretnego pierwszego rzędu

Transmitancja systemu dyskretnego pierwszego rzędu

Transmitancją systemu dyskretnego nazywa się stosunek transformat
sygnału wyjściowego do wejściowego przy warunkach poczatkowych
zerowych

1

0

1

1

( )

( )

( )

w

b

b z

Y z

X z

Y z

+

=

=

1

1

( )

( )

( )

1

w

Y z

X z

Y z

a z

=

=

+

1

0

1

1

1

( )

( )

( )

1

w

b

b z

Y z

H z

X z

a z

+

=

=

+

Transmitancją systemu nie zależy od sygnału wejściowego i
wyjściowego lecz wyłącznie od rodzaju tego systemu określonego
poprzez współczynniki b

0

, b

1

i a

1

.

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 2:

Przykład 2:

Wyznaczyć transmitancję Z modelu dyskretnego kondensatora:

[ ]

[

1]

[ ]

u n

u n

i n

C

T

=

Równanie rekurencyjne dla
dyskretnego modelu kondensatora

Dokonując przekształcenia Z lewej i prawej strony równania otrzymuje się:

1

( ) ( ( )

[ 1])

( )

U z

U z z

u

I z

C

T

+

=

Zakładając zerowy warunek początkowy u[-1]=0:

1

( )

( )(1

)

C

I z

U z

z

T

=

1

( )

1

( )

(1

)

( )

I z

C

C z

H z

z

U z

T

T

z

=

=

=

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 3:

Przykład 3:

Wyznaczyć odpowiedź i transmitancję systemu pierwszego rzędu
opisanego równaniem rekurencyjnym:

[ ] 3 [

1]

2 [ ],

0

[ 1]

5

y n

y n

u n

n

y

=

=

Dokonując przekształcenia Z lewej i prawej strony równania otrzymuje się:

{

}

1

( ) 3

( )

[ 1]

2

1

z

Y z

z Y z

y

z

+

=

(

)

1

( ) 1 3

15

2

1

z

Y z

z

z

=

(

)(

)

2

2

15

( )

1

3

3

z

z

Y z

z

z

z

=

+

transformata

odpowiedzi

wymuszonej

transformata

odpowiedzi

swobodnej

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 3:

Przykład 3:

(

)(

)

1

2

( )

2

1

3

1

3

w

Y z

c

c

z

z

z

z

z

z

=

=

+

(

)

2

1

1

z

c

z

=

= −

(

)(

)

(

)

1

1

2

1

1

1

3

z

z

c

z

z

z

=

=

= −

(

)(

)

(

)

2

3

2

6

3

3

1

3

2

z

z

c

z

z

z

=

=

=

=

(

)(

)

( )

2

1

3

1

3

1

3

w

Y z

z

z

z

z

z

z

=

= −

+

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 3:

Przykład 3:

3

( )

1

3

w

z

z

Y z

z

z

= −

+

15

( )

3

s

z

Y z

z

=

( )

( )

( )

w

s

Y z

Y z

Y z

=

+

[ ]

[ ]

[ ]

w

s

y n

y n

y n

=

+

[ ]

[ ] 3 3

15 3

18 3

[ ]

0

n

n

n

y n

u n

u n

n

= −

+ ⋅

+

=

(

)

[ ]

18 3

1

[ ]

n

y n

u n

=

[ ] 18 3

[ ]

[ ]

n

y n

u n

u n

=

lub bez warunku

0

n ≥

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 3:

Przykład 3:

1

0

1

1

1

( )

( )

( )

1

w

b

b z

Y z

H z

X z

a z

+

=

=

+

(

)(

)

2

2

( )

1

3

w

z

Y z

z

z

=

( )

2

1

z

X z

z

=

(

)(

)

( )

1

3

w

Y z

z

z

=

( )

2

1

X z

z

=

(

)(

)

2

2

1

( )

1

3

2

z

z

H z

z

z

z

=

(

)

( )

3

z

H z

z

=

Pojedynczy biegun
transmitancji

1

3

z =

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

System liniowy drugiego rzędu

System liniowy drugiego rzędu

1

2

0

1

2

[ ]

[

1]

[

2]

[ ]

[

1]

[

2],

0

y n

a y n

a y n

b x n

b x n

b x n

n

+

+

=

+

+

Po dokonaniu transformaty Z obydwu stron i uporządkowaniu
wyrazów otrzymuje się ogólną postać

( )

( )

( )

( )

( )

( )

( )

( )

w

s

w

s

L z

L z

Y z

X z

Y z

Y z

M z

M z

=

+

=

+

gdzie

1

2

1

2

( )

1

M z

a z

a z

= +

+

1

2

0

1

2

( )

w

L z

b

b z

b z

=

+

+

( )

s

L z

zależy od warunków początkowych

wyrazów otrzymuje się ogólną postać

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Transmitancja systemu liniowy drugiego rzędu

Transmitancja systemu liniowy drugiego rzędu

1

2

0

1

2

1

2

1

2

( )

1

b

b z

b z

H z

a z

a z

+

+

=

+

+

( )

( )

( )

( )

( )

w

w

Y z

L z

H z

X z

M z

=

=

( )

( ) ( )

w

Y z

H z X z

=

Transformata odwrotna transmitancji H(z) jest równa odpowiedzi
impulsowej systemu (odpowiedzi na deltę Kroneckera)

1

2

1

2

1 a z

a z

+

+

{

}

{

}

1

1

1

( )

( )

[ ]

( )

m

n

k k

k

Z

H z

Z

Y z

h n

c z

z

=

=

=

=

δ

gdzie z

k

są biegunami transmitancji H(z)

{

}

( )

[ ]

1

X z

Z

n

=

=

δ

gdy

( )

( )

Y z

H z

=

δ

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Stabilność systemów liniowych

Stabilność systemów liniowych

1

[ ]

( )

m

n

k k

k

h n

c z

z

=

=

System jest stabilny gdy odpowiedź impulsowa h[n] określona
szeregiem

1

k =

dąży do zera, gdy n dąży do nieskończoności (czyli gdy czas
obserwacji dąży do nieskończoności).

Zatem wszystkie bieguny transmitancji powinny leżeć na
płaszczyźnie zespolonej wewnątrz okręgu o promieniu 1.

1

k

z <

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Schematy blokowe systemów dyskretnych

Schematy blokowe systemów dyskretnych

Często związki pomiędzy dyskretnymi sygnałami wejściowymi i
wyjściowymi opisuje się graficznie za pomocą dyskretnych
schematów z podstawowymi działaniami

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Przykład 4:

Przykład 4:

Wyznaczyć: a) równanie rekurencyjne opisujące system dyskretny
drugiego rzędu, b) transmitancję tego systemu c) oraz odpowiedź
impulsową wykorzystując do tych celów schemat blokowy:

]

[

]

[

n

n

x

δ

=

Zakładamy dodatkowo zerowe warunki początkowe:

0

]

2

[

]

1

[

=

=

y

y

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Rozwiązanie:

Rozwiązanie:

a) Równanie rekurencyjne

]

2

[

8

]

1

[

4

]

[

]

[

+

+

=

n

y

n

y

n

x

n

y

b) Transmitancja układu dyskretnego

b) Transmitancja układu dyskretnego

1

2

( )

( )

4 ( )

8 ( )

Y z

X z

Y z z

Y z z

=

+

+

{

}

1

2

( ) 1 4

8

( )

Y z

z

z

X z

=

2

1

2

2

( )

1

( )

( )

1 4

8

4

8

Y z

z

H z

X z

z

z

z

z

=

=

=

( )

( )

w

Y z

Y z

=

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Rozwiązanie:

Rozwiązanie:

( )

( ) ( )

( )

Y z

H z X z

H z

=

=

{

}

( )

[ ]

1

X z

Z

n

δ

=

=

gdyż

2

z

c) Odpowiedź impulsowa w postaci operatorowej

Aby przedstawić sygnał wyjściowy jako dyskretny ciąg próbek należy
dokonać transformaty odwrotnej Z dla sygnału Y(z).

W tym celu powyższą funkcję zapisujemy w postaci:

2

2

( )

4

8

z

Y z

z

z

=

2

( )

4

8

Y z

z

z

z

z

=

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Rozwiązanie:

Rozwiązanie:

Nast

ę

pnie znajdujemy pierwiastki mianownika,

czyli

bieguny transformaty !!!

( )

Y z

z

=

2

1

2

(

5, 45)(

1, 45)

4

8

0 to

16

32

6,9

4

6,9

4

6,9

5, 45

1, 45

2

2

z

z

z

z

z

z

z

=

+

− =

=

+

=

+

=

=

=

= −

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Rozwiązanie:

Rozwiązanie:

Wyrażenie po prawej stronie równania przedstawiamy w postaci:

1

2

( )

(

5, 45)(

1, 45)

(

5, 45)

(

1, 45)

c

c

Y z

z

z

z

z

z

z

=

=

+

+

+

Inny sposób wyznaczania współczynników

1

2

(

1, 45)

(

5, 45)

( )

(

5, 45)(

1, 45)

(

5, 45)(

1, 45)

c z

c z

Y z

z

z

z

z

z

z

+

+

=

=

+

+

Inny sposób wyznaczania współczynników

1

2

1

2

1

2

1

2

1

2

(

1, 45)

(

5, 45)

1, 45

5, 45

1

1, 45

5, 45

0

z

c z

c z

c z

c z

c

c

c

c

c

c

=

+

+

=

+

+

+

=



=



1

2

0.79

0.21

c

c

 =



=



background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Rozwiązanie:

Rozwiązanie:

W ostatnim etapie odwracania transformaty Z sygnału wyjściowego
dokonujemy przekształcenia:

( )

0.79

0.21

(

5, 45)

(

1, 45)

z

z

Y z

z

z

=

+

+

(

5, 45)

(

1, 45)

z

z

+

A następnie zapisujemy transformatę odwrotną lewej i prawej strony
równania operatorowego:

{

}

[ ]

0.79 5, 45

0.21 ( 1, 45)

[ ]

n

n

y n

u n

=

+

⋅ −

Równanie to opisuje już sygnał wyjściowy w dyskretnych chwilach
czasowych.

background image

SYGNAŁY I SYSTEMY

SYGNAŁY I SYSTEMY -- dr inż. Grzegorz Masłowski

dr inż. Grzegorz Masłowski

Politechnika Rzeszowska

Politechnika Rzeszowska

Zadanie:

Zadanie:

2. Czy rozpatrywany system jest stabilny, a jeśli nie to dlaczego?

1. Narysować przebieg czasowy sygnału wyjściowy, wiedząc że okres

próbkowania T=1ms dla pierwszych 10 próbek (n=0, 1, 2, ...,10)

3. Zaproponować takie zmiany w schemacie blokowym, aby system

był stabilny.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
cz03 Systemy dyskretne
3 Cwiczenia zadania3 systemy dyskretne id 606490 (2)
1 kolokwium, zadania2 systemy dyskretne
zadania3 systemy dyskretne
Komputerowy system do?dań?ektywności metaheurystyki ''System Mrówek'' w zakresie optymalizacji dyskr
Systemy reprezentantów, matematyka dyskretna
Zastosowanie symulacji dyskretnej w obsłudze systemów kolejkowych
B8 Algorytmy optymalizacji w dyskretnych systemach produkcyjnych
System nawigacji satelitarnej GPS cz03
System finansowy w Polsce 2
Systemy operacyjne
Systemy Baz Danych (cz 1 2)
Współczesne systemy polityczne X
System Warset na GPW w Warszawie
003 zmienne systemowe
elektryczna implementacja systemu binarnego

więcej podobnych podstron