Wychowanie w rodzinie polskiej doby niewoli narodowej
Polski ideał wychowawczy w okresie zaborów był zdominowany prezez dążenia
niepodległościowe. Obowiązkiem rodziny polskiej by;p wychowanie dzieci w
tradycji narodowej. Stanowiło to w opozycji wobec szkoły.
Ideał wychowania "polak
katolik".
Rodzina musiala podjąć oprócz funkcji wychowania również funkcje kształcące w
zakresie nauczanie jezyka
Rodziny małe
rodzice i dzieci
duże
wielkopokoleniowe, złożone, co najmniej z trzech generacji w linii prostej
wielkie
obejmującedodatkowo różnych krewnych ( rezydentki lub rezydentów)
We wszystkich stanach i klasach spoleczych obowiązywał model rodziny
patrialcharnej
Status kobiety zamążnej określała generalnie opozycja społeczna jej męża.
W wielu ziemiańskich rodzinach relacje miedzy małżonkami były zbliżone do
partnerskich
Zróżnicowane były relacje miedzy małżonkami w rodzinach chłopskich
liczne były małżeństwa, w których żona była traktowana jako własność męża.
Wychowanie odbywało się pod kierunkiem rodziców, którzy kształtowali dzieci na
"obraz i podobieństwo swoje"
W propagandowym etosie Matki Polki rodzicielstwo podniesione zostało niemal do
racji stanu zyskując moc kreowania narodu.
Licznie rodzące się dzieci świadczyły o sile biologicznej narodu pozbawionego
własnygo państwa i budziły nadzieję na jego odzyskanie.
We wszystkich stanach i klasach społeczeństwa polskiego krytycznie oceniano
kobietę, która zaszła przed ślubem w ciązę.
Bezwzględna wiernośc obowiązywała natomiast po ślubie. Pierwsze dziecko powinno
się urodzić w 9 miesięcy po ślubie
W rodzinach wszystkich stanów i klas nie rozmawiano na temat spraw związanych z
życiem seksualnym. Był to temat tabu.
Niekorzystnym zjawiskiem w rodzinach polskich wszystkich stanów i klas
społecznych była wysoka śmiertelność noworodków, niemowląt oraz dzieci we
wczesnym okresie życia.
Spośród czynników determinujących wychowanie dzieci w rodzinach polskich
wszystkich stanów i klas społecznych niewątpliwie do najważniejszych należały
warunki mieszkaneiowe
Wielkośc mieszkania, jego układ, zagospodarowanie wnętrza i estetyka miały
istotny wpływ na wypełnianie przez rodzinę zadań wychowawczych
Generalnie najlepsze warunki mieszkaniowe miały rodziny arystokratyczne i
ziemiańskie.
W gorszych warunkach mieszkaniowych wychowywane były dzieci drobnej szlachty.
W jeszcze trudniejszych warunkach wychowywane były dzieci szlachty czynszowej,
utrzymującej się z uprawiania wydzierżawionej ziemi.
Stan chłopski był też zróżnicowany pod względem stopnia zamożności.
oprócz niewielkiej liczebnie grupy bogatych chłopów byli średniozamożni oraz
najbiedniejsi komornicy, nieposiadający własnego mieszkania, ani działki
uprawnej roli.
Zróżnicowane były także warunki mieszkaniowe rodzin polskich w miastach.
Polska myśl pedagogiczna w dobie rozbiorów