1
BETON NATRYSKOWY
- TORKRET
Istota metody polega na nadaniu składnikom
mieszanki betonowej przez strumień sprężonego powietrza
dużej energii kinetycznej.
Mieszanka betonowa wyrzucana z duszy torkretnicy z
dużą prędkością, stopniowo przylepia się do pokrywanej
powierzchni:
-
na początku natrysku odprysk od ściany jest bardzo
duży, sięga 60%, Na powierzchni stopniowo osadza się
zaczyn cementowy,
-
w zaczynie zaczynają grzęznąć najpierw ziarna piasku
potem kruszywa, odprysk maleje do 30
– 25 %,
grubość warstwy torkretu rośnie.
Torkret ma bardzo dobrą przyczepność do różnych
materiałów:
- starego betonu,
-
deskowań,
-
cegły,
- kamienia ,
- tynku,
- muru z kamienia,
- blachy i innyc
h materiałów.
Stosowane metody torkretowania można ująć w dwóch
grupach:
- metoda sucha,
- metoda mokra.
2
METODA SUCHA
W metodzie tej składniki mieszanki betonowej
mieszane są na sucho a woda zarobowa dodawana jest
dopiero
w
dys
zy torkretnicy bezpośrednio przed
natryskiem.
W metodzie suchej operator zaworem na dyszy
torkret
nicy sam ustala ilość wody zarobowej tak aby
mieszanka:
-
nie była zbyt mokra i nie spływała ze ściany,
-
nie była zbyt sucha co powoduje duży odprysk od
pokrywanej ściany.
Sucha
mieszanka
z
zasypnika
torkretnicy
transportowana jest
przy pomocy sprężonego powietrza o
ciśnieniu do 4 atm. elastycznymi wężami o średnicy φ 40 -
60 mm
. Długość węży przy transporcie w poziomie może
być rzędu do 300 – 400 m, a w pionie do 100 m.
Woda o ciśnieniu 1,0 atm doprowadzana jest do dyszy i
dalej promienistymi kanałkami do suchej mieszanki
betonowej
3
METODA MOKRA
W metodzie mokrej składniki torkretu miesza się z
wodą jak w przypadku betonu zwykłego w betoniarce
(zwykle szybkoobrotowej) i przez zbiornik rotacyjny
przekazuje do torkretnicy.
Torkretnica Mixokret firmy Putzmeister.
Torkretnica Mixokret jest urządzeniem o działaniu
okresowym. Torkretnicę przez otwór załadunkowy wypełnia
się mieszanką betonową. Mieszanka przy pomocy
sprężonego powietrza wprowadzana jest do elastycznego
rurociągu o średnicy 40 – 60 mm i transportowana do
dyszy aparatu.
Transport mieszanki betonowej w metodzie mokrej może
odbywać się :
-
pełnym przekrojem rurociągu- pełnym przekrojem
rurociągu (metoda hydrauliczna),
4
-
strumień z niską koncentracją materiału (metoda
pneumatyczna
SKŁADNIKI BETONU NATRYSKOWEGO
CEMENT
Stosuje się cementy CEM I 32,5, 42,5 o zawartości C
3
S
50
– 60 % i C
3
A do 7 %.
W przypadku środowisk o słabej
korozyjności zaleca się stosować CEM II.
Nie stosuje się CEM III (hutniczy) ze względu na długie
czasy wiazania tego cementu).
Ilość cementu uzależnia się od wielkości maksymalnego
ziarna kruszywa
Maksymalne ziarno
kruszywa
Ilość cementu
Ø 8 mm
Ø 16 mm
Ø 32 mm
350
– 450 kg/m
3
320
– 400 kg/m
3
270
– 350 kg/m
3
KRUSZYWO
Zalecane jest stosowanie kruszyw otoczakowych.
Ilość piasku 600 -820 kg/m
3
,
Zalecane
wielkości maksymalnego ziarna: 16 mm,
większe ziarna stosuje się w sporadycznie.
Maksymalne ziarno nie większe niż:
-
1/3 średnicy rurociągu,
-
1/2 grubości układanej warstwy,
5
-
1/3 prześwitu pomiędzy prętami zbrojenia.
Stosunek ilości cementu do kruszywa C/K :
- w metodzie suchej 1:2 do 1:2,5
- w metodzie mokrej 1:3 do 1:4
DOMIESZKI I DODATKI DO BETONU
Domieszki
przyspieszające czas wiązania i twardnienia
betonu.
Domieszki zwiększające przyczepność do podłoża.
Sporadycznie domieszki napowietrzające.
Dodatek włókien stalowych.
WYKONASTWO
1.
Przygotowanie powierzchni -
usunięcie luźnych
fragmentów betonu, skorodowanych zabrudzonych.
(mechanicznymi szczotkami stalowymi, piaskarkami,
hydromonitorami).
2.
2 -
3 dni przed natryskiem, pokrywaną torkretem
powierzchnię należy nawilgocić.
3.
Na wilgotną ale nie mokrą powierzchnię natryskujemy
beton:
-
beton układamy na pionowych pokrywanej
powierzchniach
pasmami o szerokości 1,0 – 1,5 m
rozpoczynając od dołu ,
-
dyszę torkretnicy trzyma się prostopadle do
pokrywanej
ściany w odległości 1 m,
-
w przypadku ścian zbrojonych beton pod pręty
wprowadzamy z dyszy pod kątem,
-
jednorazowo można torkretnicą układać warstwę o
grubości:
- metoda sucha - 2 - 5 cm,
- metoda mokra - 1 - 3 cm,
6
Na ułożoną warstwę torkretu można, po jej
stwardnieniu i związaniu ułożyć następną ( przerwa
około 2 godz).
4.
Pielęgnacja,
-
górnej powierzchni warstwy torkretu nie wygładza
się
-
powierzchnię torkretu przez 14 pierwszych dni po
jej wykonaniu utrzymywać w stanie wilgotnym.
WYBÓR METODY NATRYSKU
Zar
ówno metoda sucha jak i mokra ma wady i zalety.
Każda z metod ma indywidualne właściwe tylko sobie
cechy charakterystyczne.
Metoda mokra charakteryzu
je się:
dobrą jednorodnością mieszanki ze względu na
zachowanie stałych proporcji wagowych składników
torkretu,
możliwością zachowaniem stałej konsystencji
mieszanki,
mniejsze straty mieszanki wynikające z małego
odbicia w czasie natrysku,
mniejszym
zapyle
niem
środowiska,
co
jest
szczególnie istotne w przypadku prowadzenia robót
np. w aglomeracji miejskiej,
większym wskaźnikiem w/c = 0,40 – 0,55
Metoda sucha:
u
możliwia korektę konsystencji mieszanki w chwili
jej nakładania, co jest np. istotne podczas
jednoczesnego torkretowania
różnych płaszczyzn
np. płaszczyzny poziomej podłogowej, sufitowej i
pionowych ścian.
7
pozwala transportować mieszankę rurociągiem
torkretnicy na duże odległości (strumień zawieszony
- metoda pneumatyczna,)
charakteryzuje się małymi współczynnikami w/c =
0,30 -
0,50, to i większe prędkości wylotu mieszanki
z dyszy torkretnicy powoduj lepsze jej zagęszczenie
i większą wytrzymałość.
TORKRET ZBROJONY
WŁÓKNEM STALOWYM
Stosuje się zamiast tradycyjnego zbrojenia torkretu,
siatkami stalowymi.
Dodatek włókien poprawia:
-
wytrzymałość na rozciąganie i zginanie,
-
odporność na obciążenia dynamiczne i uderzenia,
-
zwiększa rysoodporność,
-
zwiększa odporność na ścieranie.
Torkret zbrojony stosowany jest między innymi do;
- obudowy tuneli,
-
wykonywania powłok na zbiornikach,
- prowadzenia prac remontoweych.
Stosuje się zestawy do torkretowania suchego lub
mokrego, Węże doprowadzające mieszankę do dyszy
powinny mieć średnice dwa większe od średnicy rurociągu.
Mieszanie b
eton z włóknami lub suchych składników z
wodą i włóknami odbywa się w dyszy aparatu.
8
Dysza torkretnicy w przystosowanej do układania betonu
natryskowego dodatkiem włókien stalowych w metodzie
mokrej.
9
BETON MROZOODPORNY
Zamarzająca woda przechodząc w lód zwiększa
swoją objętość o 9 % (w temperaturze – 2
0
C, - 4
0
C), a w
temperaturze rzędu – 22
0
C o 13%.
Woda zamarzająca w porach działa rozsadzająco.
Wielkość siły działającej na beton zależy od szeregu
czynn
ików:
1.
wielkości porów,
W każdym, nawet bardzo starannie zagęszczonym
betonie występują pory i pustki różnego rodzaju.
Mogą to być:
-
pory kontrakcyjne o średnicy 10
- 4
µm = 10
- 7
mm,
-
pory żelowe o średnicy 10
- 3
µm = 10
- 6
mm,
- pory kapilarne, zw
iązane z występowaniem wody
zarobowej w mieszance, mają kształy kulek,
soczewek, kanalików, średnica rzędu 5 •10